Тоңазытқыш: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
[[Сурет:Koelkast open.jpg|thumb|]] |
[[Сурет:Koelkast open.jpg|thumb|]] |
||
'''Тоңазытқыш''' – [[температура|температурасы]] қоршаған ортаның температурасынан төмен болатын, жоғарғы температурада [[микроорганизм|микроорганизмдер]] әсерінен жылдам бұзылатын [[азық-түлік]] өнімдері мен тағамдарды сақтауға арналған құрылғы немесе арнаулы камералар. |
|||
'''Тоңазытқыш''' – температурасы қоршаған ортаның температурасынан төмен болатын, жоғарғы температурада микроорганизмдер әсерінен жылдам бұзылатын азық-түлік өнімдері мен тағамдарды сақтауға арналған құрылғы немесе арнаулы камералар. Тоңазытқыштар тұрмыстық және өнеркәсіптік болып ажыратылады. Тұрмыстық Тоңазытқыш әр түрлі азық-түлікті және үйде дайындалған тағамдарды бұзылудан сақтауға арналған; бір немесе бірнеше камерадан тұрады. Камералардағы темп-ра өнімдерді мұздатуға (мұздату камерасы) және тоңазытуға (тоңазыту камерасы) арналған. Тұрмыстық Тоңазытқыштардың тек мұздату камерасынан тұратын түрлері де болады. Тоңазыту және мұздату камераларындағы темп-ра арнайы буландырғыштардың көмегімен тұрақтандырылады. [[Тұрмыстық Т]]. тоңазыту агрегатының әсер ету принципі, тех. сипаттамалары, құрылымдық ерекшелігі бойынша компрессиялық және абсорбц. болып бөлінеді. Өнеркәсіптік Тоңазытқыштар өндірістік және тарату Тоңазытқыштарына бөлінеді. Өндірістік Тоңазытқыштар тамақ өнеркәсібі кәсіпорындарында орнатылады, ал тарату Т-тары бөлшек саудада және қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында пайдаланылады. Тоңазытқыштар, сондай-ақ пайдалану саласына, сақталатын өнімнің түріне, сыйымдылығына байланысты дайындау Тоңазытқышы, көліктік-экспед., т.б. болып бөлінеді. Тоңазыту қондырғылары тоңазыту машиналарынан, жасанды темп-ралық ортаны жасайтын, тасымалдайтын аппараттар мен құрылғылардан тұрады. Жылдам бұзылатын тамақ өнімдерін ұзақ сақтау үшін тоңазыту қондырғылары төмендегідей темп-ралық орталарды тұрақтандыру қажет: тоңазыту үшін –C, мұздату үшін –С… –C, тоңазытылған өнімдерді сақтау үшін 0C,–2C, ал мұздатылған өнімдерді сақтау үшін –…–C. Тоңазыту қондырғылары тұрақты және жылжымалы болып бөлінеді. Темп-ралық режимдері бойынша жоғары темп-ралы (10…–C), орта темп-ралы (5…–20C), төмен темп-ралы (–20…–120C) болады. Тоңазыту агенттерінің түрлері бойынша аммиакты, фреонды, этанолды, пропанды, көмірқышқылды, қоспалы болып бөлінеді. Тоңазыту қондырғылары буландырғыштан, конденсатордан, компрессордан, т.б. тұрады. Тоңазыту және мұздату камераларындағы ортаның темп-расын 0C-тан 23C-қа дейін өзгертуге болады. Тоңазытқыштың камераларындағы буландырғышқа бір-біріне араластырғанда немесе бір фазадан екінші фазаға өткенде темп-расы төмендейтін газдар, қатты денелер немесе сұйықтықтардан тұратын жүйелер (тоңазыту қоспалары) беріледі. Тоңазыту қоспалары ретінде әр түрлі тұздар, қышқылдар, су, т.б. алынады. Сырттан келтірілген энергия арқылы жасанды салқындату (суыту) процесін тоңазыту машинасы жүзеге асырады. Ол компрессорлық, жылулық, термоэлектрлік болып бөлінеді. Компрессорлық тоңазыту машинасының жұмысы газды немесе буды сығымдау арқылы темп-раны өзгерту процесіне, жылулық тоңазыту машинасы жылу энергиясына негізделген. [[Термоэлектрлік]] тоңазыту машинасында тоңазыту процесі [[Пельте эффектісіне]] негізделген. Тоңазыту машиналарындағы сығу процесі тоңазыту агенттерінің көмегімен атқарылады. [[Фреондар]], [[аммиак]], [[көмірсутектер]] ([[пропан]], [[этан]], [[этилен]]), аммиактың судағы ерітінділері, [[бромды]] [[литий]], су буы тоңазыту агенттері қызметін атқарады. Қазіргі кезде мұздату камерасының сыртында пайда болған мұзды автоматты түрде ерітетін құ-рылғысы бар екі камералы Тоңазытқыштар кеңінен қолданылады |
|||
</br> |
|||
Тоңазытқыштар тұрмыстық және өнеркәсіптік болып ажыратылады. |
|||
==Тұрмыстық Тоңазытқыш == |
|||
Тұрмыстық Тоңазытқыш әр түрлі азық-түлікті және үйде дайындалған тағамдарды бұзылудан сақтауға арналған; бір немесе бірнеше камерадан тұрады. Камералардағы температура өнімдерді мұздатуға (мұздату камерасы) және тоңазытуға (тоңазыту камерасы) арналған. Тұрмыстық Тоңазытқыштардың тек мұздату камерасынан тұратын түрлері де болады. Тоңазыту және мұздату камераларындағы температура арнайы буландырғыштардың көмегімен тұрақтандырылады. [[Тұрмыстық Тоңазытқыш]]. тоңазыту агрегатының әсер ету принципі, тех. сипаттамалары, құрылымдық ерекшелігі бойынша компрессиялық және абсорбц. болып бөлінеді. Өнеркәсіптік Тоңазытқыштар өндірістік және тарату Тоңазытқыштарына бөлінеді. |
|||
[[Сурет:ExpensiveRefrigerators.JPG|thumb|left|]] |
|||
==Өндірістік Тоңазытқыш== |
|||
Өндірістік Тоңазытқыштар тамақ өнеркәсібі кәсіпорындарында орнатылады, ал тарату Тоңазытқыштары бөлшек саудада және қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында пайдаланылады. Тоңазытқыштар, сондай-ақ пайдалану саласына, сақталатын өнімнің түріне, сыйымдылығына байланысты дайындау Тоңазытқышы, көліктік-экспед., т.б. болып бөлінеді. Тоңазыту қондырғылары тоңазыту машиналарынан, жасанды температуралық ортаны жасайтын, тасымалдайтын аппараттар мен құрылғылардан тұрады. |
|||
==Температуралық режимдері == |
|||
Жылдам бұзылатын тамақ өнімдерін ұзақ сақтау үшін тоңазыту қондырғылары төмендегідей температуралық орталарды тұрақтандыру қажет: тоңазыту үшін –C, мұздату үшін –С… –C, тоңазытылған өнімдерді сақтау үшін 0C,–2C, ал мұздатылған өнімдерді сақтау үшін –…–C. Тоңазыту қондырғылары тұрақты және жылжымалы болып бөлінеді. Температуралық режимдері бойынша жоғары температуралы (10…–C), орта температуралы (5…–20C), төмен температуралы (–20…–120C) болады. |
|||
==Тоңазыту агенттерінің түрлері == |
|||
Тоңазыту агенттерінің түрлері бойынша [[аммиак|аммиакты]], [[фреон|фреонды]], [[этанол|этанолды]], [[пропан|пропанды]], көмірқышқылды, қоспалы болып бөлінеді. Тоңазыту қондырғылары буландырғыштан, [[конденсатор|конденсатордан]], [[компрессор|компрессордан]], т.б. тұрады. Тоңазыту және мұздату камераларындағы ортаның температурасын 0C-тан 23C-қа дейін өзгертуге болады. Тоңазытқыштың камераларындағы буландырғышқа бір-біріне араластырғанда немесе бір фазадан екінші фазаға өткенде температурасы төмендейтін газдар, қатты денелер немесе сұйықтықтардан тұратын жүйелер (тоңазыту қоспалары) беріледі. Тоңазыту қоспалары ретінде әр түрлі тұздар, қышқылдар, су, т.б. алынады. |
|||
[[Сурет:Juliesfridge.jpg|thumb|]] |
|||
==Tоңазыту машинасылар== |
|||
Сырттан келтірілген [[энергия]] арқылы жасанды салқындату (суыту) процесін тоңазыту машинасы жүзеге асырады. Ол компрессорлық, жылулық, термоэлектрлік болып бөлінеді. |
|||
*Компрессорлық тоңазыту машинасының жұмысы газды немесе буды сығымдау арқылы температураны өзгерту процесіне, жылулық тоңазыту машинасы жылу энергиясына негізделген. |
|||
| ⚫ | |||
*[[Термоэлектрлік]] тоңазыту машинасында тоңазыту процесі [[Пельте эффектісіне]] негізделген. Тоңазыту машиналарындағы сығу процесі тоңазыту агенттерінің көмегімен атқарылады. [[Фреондар]], [[аммиак]], [[көмірсутектер]] ([[пропан]], [[этан]], [[этилен]]), аммиактың судағы ерітінділері, [[бромды]] [[литий]], су буы тоңазыту агенттері қызметін атқарады. Қазіргі кезде мұздату камерасының сыртында пайда болған мұзды автоматты түрде ерітетін құ-рылғысы бар екі камералы Тоңазытқыштар кеңінен қолданылады<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0</ref> |
|||
==Пайдаланған әдебиет== |
|||
| ⚫ | |||
<references/> |
|||
[[Санат: Физика]] |
|||
{{Stub}} |
|||
{{wikify}} |
|||
[[ru:Холодильник]] |
|||
[[am:ማቀዝቀዣ]] |
|||
[[ar:ثلاجة]] |
|||
[[az:Soyuducu]] |
|||
[[bg:Хладилник]] |
|||
[[ca:Frigorífic]] |
|||
[[ce:Шелйириг]] |
|||
[[ckb:ساردکەرەوە]] |
|||
[[cs:Lednička]] |
|||
[[da:Køleskab]] |
|||
[[de:Kühlschrank]] |
|||
[[el:Ψυγείο]] |
|||
[[en:Refrigerator]] |
|||
[[eo:Frostujo]] |
|||
[[es:Refrigerador]] |
|||
[[et:Külmutuskapp]] |
|||
[[fa:یخچال]] |
|||
[[fi:Jääkaappi]] |
|||
[[fr:Réfrigérateur]] |
|||
[[fy:Kuolkast]] |
|||
[[ga:Cuisneoir]] |
|||
[[gan:冰櫃]] |
|||
[[gl:Frigorífico]] |
|||
[[ha:Firinji]] |
|||
[[he:מקרר]] |
|||
[[hr:Hladnjak]] |
|||
[[hu:Hűtőgép]] |
|||
[[id:Kulkas]] |
|||
[[is:Ísskápur]] |
|||
[[it:Frigorifero]] |
|||
[[ja:冷蔵庫]] |
|||
[[jv:Kulkas]] |
|||
[[ka:მაცივარი]] |
|||
[[ko:냉장고]] |
|||
[[la:Armarium frigidarium]] |
|||
[[lad:Buzyéra]] |
|||
[[ln:Filigó]] |
|||
[[lv:Ledusskapis]] |
|||
[[mdf:Эйботмар]] |
|||
[[mk:Ладилник]] |
|||
[[ml:റഫ്രിജറേറ്റർ]] |
|||
[[ms:Peti sejuk]] |
|||
[[nds-nl:Koelkaste]] |
|||
[[nl:Koelkast]] |
|||
[[no:Kjøleskap]] |
|||
[[pl:Chłodziarka]] |
|||
[[pt:Frigorífico]] |
|||
[[ro:Frigider]] |
|||
[[sco:Refrigerator]] |
|||
[[sh:Hladnjak]] |
|||
[[simple:Refrigerator]] |
|||
[[sk:Chladnička]] |
|||
[[sq:Frigoriferi]] |
|||
[[sv:Kylskåp]] |
|||
[[ta:குளிர்சாதனப் பெட்டி]] |
|||
[[th:ตู้เย็น]] |
|||
[[tl:Palamigan]] |
|||
[[tr:Buzdolabı]] |
|||
[[uk:Холодильник]] |
|||
[[ur:سرد خانہ]] |
|||
[[vi:Tủ lạnh]] |
|||
[[wuu:电冰箱]] |
|||
[[yi:פרידזשידער]] |
|||
[[zh:冰箱]] |
|||
[[zh-yue:雪櫃]] |
|||
13:15, 2011 ж. шілденің 22 кезіндегі нұсқа
Тоңазытқыш – температурасы қоршаған ортаның температурасынан төмен болатын, жоғарғы температурада микроорганизмдер әсерінен жылдам бұзылатын азық-түлік өнімдері мен тағамдарды сақтауға арналған құрылғы немесе арнаулы камералар.
Тоңазытқыштар тұрмыстық және өнеркәсіптік болып ажыратылады.
Тұрмыстық Тоңазытқыш
Тұрмыстық Тоңазытқыш әр түрлі азық-түлікті және үйде дайындалған тағамдарды бұзылудан сақтауға арналған; бір немесе бірнеше камерадан тұрады. Камералардағы температура өнімдерді мұздатуға (мұздату камерасы) және тоңазытуға (тоңазыту камерасы) арналған. Тұрмыстық Тоңазытқыштардың тек мұздату камерасынан тұратын түрлері де болады. Тоңазыту және мұздату камераларындағы температура арнайы буландырғыштардың көмегімен тұрақтандырылады. Тұрмыстық Тоңазытқыш. тоңазыту агрегатының әсер ету принципі, тех. сипаттамалары, құрылымдық ерекшелігі бойынша компрессиялық және абсорбц. болып бөлінеді. Өнеркәсіптік Тоңазытқыштар өндірістік және тарату Тоңазытқыштарына бөлінеді.
Өндірістік Тоңазытқыш
Өндірістік Тоңазытқыштар тамақ өнеркәсібі кәсіпорындарында орнатылады, ал тарату Тоңазытқыштары бөлшек саудада және қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында пайдаланылады. Тоңазытқыштар, сондай-ақ пайдалану саласына, сақталатын өнімнің түріне, сыйымдылығына байланысты дайындау Тоңазытқышы, көліктік-экспед., т.б. болып бөлінеді. Тоңазыту қондырғылары тоңазыту машиналарынан, жасанды температуралық ортаны жасайтын, тасымалдайтын аппараттар мен құрылғылардан тұрады.
Температуралық режимдері
Жылдам бұзылатын тамақ өнімдерін ұзақ сақтау үшін тоңазыту қондырғылары төмендегідей температуралық орталарды тұрақтандыру қажет: тоңазыту үшін –C, мұздату үшін –С… –C, тоңазытылған өнімдерді сақтау үшін 0C,–2C, ал мұздатылған өнімдерді сақтау үшін –…–C. Тоңазыту қондырғылары тұрақты және жылжымалы болып бөлінеді. Температуралық режимдері бойынша жоғары температуралы (10…–C), орта температуралы (5…–20C), төмен температуралы (–20…–120C) болады.
Тоңазыту агенттерінің түрлері
Тоңазыту агенттерінің түрлері бойынша аммиакты, фреонды, этанолды, пропанды, көмірқышқылды, қоспалы болып бөлінеді. Тоңазыту қондырғылары буландырғыштан, конденсатордан, компрессордан, т.б. тұрады. Тоңазыту және мұздату камераларындағы ортаның температурасын 0C-тан 23C-қа дейін өзгертуге болады. Тоңазытқыштың камераларындағы буландырғышқа бір-біріне араластырғанда немесе бір фазадан екінші фазаға өткенде температурасы төмендейтін газдар, қатты денелер немесе сұйықтықтардан тұратын жүйелер (тоңазыту қоспалары) беріледі. Тоңазыту қоспалары ретінде әр түрлі тұздар, қышқылдар, су, т.б. алынады.
Tоңазыту машинасылар
Сырттан келтірілген энергия арқылы жасанды салқындату (суыту) процесін тоңазыту машинасы жүзеге асырады. Ол компрессорлық, жылулық, термоэлектрлік болып бөлінеді.
- Компрессорлық тоңазыту машинасының жұмысы газды немесе буды сығымдау арқылы температураны өзгерту процесіне, жылулық тоңазыту машинасы жылу энергиясына негізделген.
- Термоэлектрлік тоңазыту машинасында тоңазыту процесі Пельте эффектісіне негізделген. Тоңазыту машиналарындағы сығу процесі тоңазыту агенттерінің көмегімен атқарылады. Фреондар, аммиак, көмірсутектер (пропан, этан, этилен), аммиактың судағы ерітінділері, бромды литий, су буы тоңазыту агенттері қызметін атқарады. Қазіргі кезде мұздату камерасының сыртында пайда болған мұзды автоматты түрде ерітетін құ-рылғысы бар екі камералы Тоңазытқыштар кеңінен қолданылады[1]
Пайдаланған әдебиет
"Қазақ Энциклопедиясы", 8 том
- ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |