Архангельск облысы
| Ресей облысы | |||||
| Архангельск облысы[1] | |||||
.svg) | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Федералдық аймақ | |||||
| Губернатор |
Игорь Анатольевич Орлов | ||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары |
63°30′00″ с. е. 43°00′00″ ш. б. / 63.50000° с. е. 43.00000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 63°30′00″ с. е. 43°00′00″ ш. б. / 63.50000° с. е. 43.00000° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты |
23.09.1937 [1] | ||||
| Жер аумағы |
589 913 км² | ||||
| Абсолюттік |
150-250 м м | ||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны |
1 202 295[2] адам (2013) | ||||
| Тығыздығы |
2.04 адам/км² | ||||
| Ресми тілі | |||||
![Архангельск облысы[1] картада](/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%82:Russia_edcp_location_map.svg)
![Архангельск облысы[1]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Red_pog.png/9px-Red_pog.png "Архангельск облысы[1]"){kind=small}
Архангельск облысы - Ресейдің Солтүстік Еуропалық бөлігіндегі федералдық субъекті. 1937 ж. 23 қыркүйекте құрылған. Құрамына арктикалық архипелагтар: Франц-Иосиф Жері және Жаңа Жер, Ақ теңіздегі Соловецкий аралдар тобы кіреді, Ненец ұлт автономды аймағы және Колгуев, Вайгач кіреді. Баренцево, және Кар теңіздерімен шектеседі. Жері 589 913 км². Халқы - 1 202 295[2] адам (2013 жылғы мәлімет бойынша). Әкімшілік жағынан 19 ауданға бөлінеді, 11 қала, 37 қала типті поселкалар бар. Орталығы - Архангельск қаласы.
Табиғаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Архангельск облысы Шығыс Еуропа жазығының солтүстік-шығысын алып жатыр. Орталық бөлігі - адырлы жазық (абсолюттік биіктігі - 150-250 м)., оның шығыс жағында солтүстіктен оңтүстікке созылған Тиман Бұйраты (303 м) мен Пай-Хой (467 м) жотасының аралығында Печора ойпаты бар. Климатты қатаң, қысы суық, жазы салқын. Қаңтардың орта температурасы -12,5°С-тан -20°С-қа дейін, шілдеде +8°С-тан +17°С-қа дейін. Жауын-шашынның жылдық орта мөлшері 350-550 мм. Солтүстік шетін көп жылдық тоң басқан.
Басты өзендері:
- Солтүстік Двина
- Онега
- Мезень
- Печораның төменгі ағысы.
Ірі көлдер:
- Лача
- Кенозеро
- Кожозеро
Архангельск облысының жері негізінен күлгін және батпақ топырақты. Жерінің 45 %-ы (18,5 мле га) қылқан жапырақты орман. Жануарлардан: бұғы, ақ түлкі, тиін, аю, қасқыр, құстардан: шіл, құр т,б, кездеседі.
Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Архангельск облысы - Ресейдің халқы өте сирек орналасқан аудандардың бірі. Орта тығыздығы - 1 км-ге 2.04 адам. Облыстың солтүстігінде, Солтүстік Двина өзені бойында халық тығыздау қоныстанған. Қала халқы - 76.0%. Ірі қалалары: Архангельск, Северодвинск, Котлас, Онега. Сольвычегодск мен Солонихада бальнеологиялық курорттары бар.
Шаруашылығы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі шаруашылық орталықтары: Северодвинск, Новодвинск, Котлас, Коряжма, Няндома, Вельск қалалары.
- Северодвинск қаласында Ресейдің атамдық кеме жасау орталығы.
- Облыс аймағында Мирный қаланың маңында Плесецк космодромы орналасқан.
- Облыста ағаш өңдеу және оны экспортқа шығару, машина жасау, балық өңдеу өнеркәсібі, терісі бағалы аң аулау, сүтті мал шаруашылығы дамыған.
- Энергетикасы Печора бассейнінің көміріне негізделген. Облста гипс, әк т.б. құрылыс мариалдар өндіріледі.
Көлік[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Темір жолдардың жалпы ұзындығы 1760 км, өзен жолдары - 3,8 мың км, тас жолдар - 7230 км.
- Үш аэропорт бар. Архангельск, Котлас, Нарьян-Мар.
- Теңіз порттары: Архангельск, Онега, Мезень, Нарьян-Мар.
Галерея[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Северодвинсктегі Николо-Корельский монастырі
Солвычеводсктағы "Хамитов копесінің үйі"
Обозерская темір жол стансасы
.JPG)
.jpg)
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ a b Административно-территориальное деление Архангельской губернии в XVIII-XX вв. (Russian). Архивы России (2000). Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 шілде 2011. Тексерілді, 25 тамыз 2011.
- ↑ a b both the total population and the percentages are given without Nenets Autonomous Okrug
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том
 |
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Arkhangelsk Oblast |
Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Администрация Архангельской области (официальный сайт)
- Законодательство Архангельской области
- Стратегия социально-экономического развития Архангельской области до 2030 ж. Мұрағатталған 10 қазанның 2009 жылы.
- История административного-территориального деления Архангельской области и губернии в XVIII—XX вв.\\Государственный архив Архангельской области
- Представители региона в Совете федерации
- Северный (Арктический) федеральный университет имени М. В. Ломоносова Мұрағатталған 25 қазанның 2012 жылы.
- Карты Архангельской области
- Фотохроника Архангельской области
- Архангельская область в справочнике-каталоге «Вся Россия»(қолжетпейтін сілтеме)