Ресейдің әкімшілік-аумақтық құрылымы
Көрініс
Ресей Федерациясы құрамына төмендегідей тең құқықты федералдық бірліктер кіреді:[1]:
21 республика | |
9 өлке | |
46 облыс | |
2 федералдық деңгейдегі қала (Мәскеу және Санкт-Петербург) | |
1 автономиялық облыс | |
4 автономиялық округ |
Әрбір федералдық бірліктің заң шығару, сот және басқа органдары бар. Сонымен қатар Ресей Федерациясы аумағында мемлекеттік биліктің бірыңғай органдары қызмет етеді, жалпыға ортақ Конституция, бірегей азаматтық, ортақ ақша бірлігі және т.б. тағайындалған.[2]
Федерация субъектілерінің тізімі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]№ | Федерация субъекті | Туы | Таңбасы | Жері - аумағы (км²) |
Тұрғыны (2010) |
Орталығы- |
Әкімшілік-аумақтық бөлінуі (ОКАТО бойынша) |
ОКАТО коды | Муниципалдық құрылымдар | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Республикалар | ||||||||||
01 | Адыгея | 7800 | 440 400 | Майкоп | 7 аудан және 2 қала | 79 | 7 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
02 | Алтай Республикасы | 92 900 | 206 200 | Таулы Алтай | 10 аудан және 1 қала | 84 | 10 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
03 | Башқұртстан | 142 900 | 4 072 100 | Уфа | 54 аудан және 21 қала | 80 | 54 муниципалдық аудан, 9 қала округі | |||
04 | Бурятия | 351 300 | 972 700 | Улан-Удэ | 21 аудан және 2 қала | 81 | 21 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
05 | Дағыстан | 50 300 | 2 977 400 | Махачқала | 41 аудан және 10 қала | 82 | 42 муниципалдық аудан, 10 қала округі | |||
06 | Ингушетия | 3600 | 413 000 | Магас | 4 аудан және 4 қала | 26 | 4 муниципалдық аудан, 4 қала округі | |||
07 | Қабарда-Балқария | 12 500 | 859 800 | Нальчик | 10 аудан және 3 қала | 83 | 10 муниципалдық аудан, 3 қала округі | |||
08 | Қалмақстан | 74 700 | 289 400 | Элиста | 13 аудан және 1 қала | 85 | 13 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
09 | Қарашай-Черкесия | 14 300 | 478 500 | Шеркесск | 10 аудан және 2 қала | 91 | 10 муниципалдық ауданы, 2 қала округі | |||
10 | Карелия | 180 500 | 645 200 | Петрозаводск | 16 аудан және 13 қала | 86 | 16 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
11 | Коми Республикасы | 416 800 | 901 600 | Сыктывкар | 12 аудан және 8 қала | 87 | 15 муниципалдық аудан, 5 қала округі | |||
12 | Марий Эл | 23 400 | 696 300 | Йошкар-Ола | 14 аудан және 4 қала | 88 | 14 муниципалдық аудан, 3 қала округі | |||
13 | Мордовия | 26 100 | 834 800 | Саранск | 22 аудан және 7 қала | 89 | 22 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
14 | Саха (Якутия) | 3 083 500 | 958 300 | Якутск | 33 аудан және 5 қала | 98 | 34 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
15 | Солтүстік Осетия | 8000 | 712 900 | Владикавказ | 8 аудан және 1 қала | 90 | 8 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
16 | Татарстан | 67 800 | 3 786 400 | Қазан | 43 аудан және 14 қала | 92 | 43 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
17 | Тыва | 168 600 | 307 900 | Қызыл | 17 аудан және 2 қала | 93 | 17 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
18 | Ұдмұртия | 42 100 | 1 522 700 | Ижау | 25 аудан және 5 қала | 94 | 25 муниципалдық аудан | |||
19 | Хакасия | 61 600 | 532 300 | Абакан | 8 аудан және 5 қала | 95 | 8 муниципалдық аудан, 5 қала округі | |||
20 | Шешен Республикасы | 15 600 | 1 269 100 | Грозный | 16 аудан және 5 қала | 96 | Муниципалдық құрылымдардың шекарасы мен мәртебесі белгіленбеген | |||
21 | Чувашия | 18 300 | 1 251 600 | Шебоксары | 21 аудан және 9 қала | 97 | 21 муниципалдық аудан, 5 қала округі | |||
Өлкелер | ||||||||||
22 | Алтай өлкесі | 168 000 | 2 419 400 | Барнауыл | 60 аудан және 11 қала | 01 | 60 муниципалдық аудан, 11 қала округі | |||
23 | Забайкалье өлкесі | 431 500 | 1 106 600 | Чита | 31 аудан және 5 қала | 76 | 31 муниципалдық аудан, 3 қала округі | |||
24 | Камчатка өлкесі | 464 300 | 321 800 | Петропавловск-Камчатский | 30 | 11 муниципалдық аудан, 3 қала округі | ||||
25 | Краснодар өлкесі | 75 500 | 5 225 800 | Краснодар | 38 аудан және 15 қала | 03 | 37 муниципалдық аудан, 7 қала округі | |||
26 | Красноярск өлкесі | 2 366 600 | 2 828 200 | Красноярск | 54 аудан және 19 қала | 04 | 44 муниципалдық аудан, 17 қала округі | |||
27 | Пермь өлкесі | 160 200 | 2 635 800 | Пермь | 33 аудан және 14 қала | 57 | 42 муниципалдық аудан, 6 қала округі | |||
28 | Приморье өлкесі | 164 700 | 1 956 400 | Владивосток | 22 аудан және 12 қала | 05 | 22 муниципалдық аудан, 12 қала округі | |||
29 | Ставрополь өлкесі | 66 200 | 2 786 100 | Ставрополь | 26 аудан және 10 қала | 07 | 26 муниципалдық аудан, 9 қала округі | |||
30 | Хабаровск өлкесі | 787 600 | 1 344 200 | Хабаровск | 17 аудан және 6 қала | 08 | 17 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
Облыстар | ||||||||||
31 | Амур облысы | 361 900 | 829 200 | Благовещенск | 20 аудан және 7 қала | 10 | 20 муниципалдық аудан, 8 қала округі | |||
32 | Архангельск облысы[3] | 589 900 | 1 228 100 | Архангельск | 20 аудан және 8 қала | 11 | 19 муниципалдық аудан, 7 қала округі | |||
33 | Астрахан облысы | 49 000 | 1 010 700 | Астрахан | 11 аудан және 3 қала | 12 | 11 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
34 | Белгород облысы | 27 100 | 1 532 700 | Белгород | 21 аудан және 6 қала | 14 | 19 муниципалдық аудан, 3 қала округі | |||
35 | Брянск облысы | 34 900 | 1 278 100 | Брянск | 27 аудан және 5 қала | 15 | 27 муниципалдық аудан, 7 қала округі | |||
36 | Владимир облысы | 29 100 | 1 444 600 | Владимир | 16 аудан және 10 қала | 17 | 16 муниципалдық аудан, 5 қала округі | |||
37 | Волгоград облысы | 112 900 | 2 611 200 | Волгоград | 33 аудан және 6 қала | 18 | 33 муниципалдық аудан, 6 қала округі | |||
38 | Вологда облысы | 144 500 | 1 202 300 | Вологда | 26 аудан және 4 қала | 19 | 26 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
39 | Воронеж облысы | 52 200 | 2 335 800 | Воронеж | 32 аудан және 7 қала | 20 | 31 муниципалдық аудан, 3 қала округі | |||
40 | Иваново облысы | 21 400 | 1 062 600 | Иваново | 21 аудан және 6 қала | 24 | 21 муниципалдық аудан, 6 қала округі | |||
41 | Иркутск облысы | 775 300 | 2 428 700 | Иркутск | 33 аудан және 14 қала | 25 | 27 муниципалдық аудан, 9 қала округі | |||
42 | Калининград облысы | 15 100 | 941 500 | Калининград | 13 аудан және 6 қала | 27 | 15 муниципалдық ауданы, 6 қала округі | |||
43 | Калуга облысы | 29 800 | 1 011 600 | Калуга | 24 аудан және 4 қала | 29 | 24 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
44 | Кемерово облысы | 95 700 | 2 763 400 | Кемерово | 19 аудан және 18 қала | 32 | 28 муниципалдық аудан, 16 қала округі | |||
45 | Киров облысы | 120 400 | 1 341 300 | Киров | 39 аудан және 5 қала | 33 | 39 муниципалдық аудан, 6 қала округі | |||
46 | Кострома облысы | 60 200 | 667 500 | Кострома | 24 аудан және 8 қала | 34 | 24 муниципалдық аудан, 6 қала округі | |||
47 | Қорған облысы | 71 500 | 910 900 | Қорған | 24 аудан және 9 қала | 37 | 24 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
48 | Курск облысы | 30 000 | 1 126 500 | Курск | 28 аудан және 5 қала | 38 | 28 муниципалдық аудан, 5 қала округі | |||
49 | Ленинград облысы | 83 900 | 1 712 700 | Санкт-Петербург[4] | 17 аудан және 20 қала | 41 | 17 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
50 | Липецк облысы | 24 000 | 1 172 800 | Липецк | 18 аудан және 2 қала | 42 | 18 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
51 | Магадан облысы | 462 500 | 157 000 | Магадан | 8 аудан және 2 қала | 44 | 8 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
52 | Мәскеу облысы | 45 800 | 7 092 900 | Мәскеу[5] | 38 аудан және 56 қала | 46 | 36 муниципалдық аудан, 36 қала округі | |||
53 | Мурманск облысы | 144 900 | 796 100 | Мурманск | 5 аудан және 13 қала | 47 | 5 муниципалдық аудан, 14 қала округі | |||
54 | Төменгі Новгород облысы | 76 600 | 3 310 600 | Төменгі Новгород | 48 аудан және 12 қала | 22 | 48 муниципалдық аудан, 4 қала округі | |||
55 | Новгород облысы | 54 500 | 634 100 | Ұлы Новгород | 21 аудан және 3 қала | 49 | 21 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
56 | Новосібір облысы | 177 800 | 2 665 900 | Новосібір | 30 аудан және 7 қала | 50 | 30 муниципалдық аудан, 5 қала округі | |||
57 | Омбы облысы | 141 100 | 1 977 500 | Омбы | 32 аудан және 6 қала | 52 | 32 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
58 | Орынбор облысы | 123 700 | 2 032 900 | Орынбор | 35 аудан және 12 қала | 53 | 35 муниципалдық ауданы, 13 қала округі | |||
59 | Орёл облысы | 24 700 | 787 200 | Орёл | 24 аудан және 3 қала | 54 | 24 муниципалдық аудан, 3 қала округі | |||
60 | Пенза облысы | 43 400 | 1 386 200 | Пенза | 28 аудан және 5 қала | 56 | 28 муниципалдық аудан, 5 қала округі | |||
61 | Псков облысы | 55 400 | 673 500 | Псков | 24 аудан және 2 қала | 58 | 24 муниципалдық аудан, 2 қала округі | |||
62 | Ростов облысы | 101 000 | 4 279 200 | Ростов-на-Дону | 43 аудан және 16 қала | 60 | 43 муниципалдық аудан, 12 қала округі | |||
63 | Рязань облысы | 39 600 | 1 154 200 | Рязань | 25 аудан және 4 қала | 61 | 25 муниципалдық аудан, 4 қала округі | |||
64 | Самара облысы | 53 600 | 3 215 700 | Самара | 27 аудан және 10 қала | 36 | 27 муниципалдық аудан, 10 қала округі | |||
65 | Саратов облысы | 101 200 | 2 521 800 | Саратов | 38 аудан және 13 қала | 63 | 38 муниципалдық аудан, 4 қала округі | |||
66 | Сахалин облысы | 87 100 | 497 900 | Южно-Сахалинск | 17 аудан және 9 қала | 64 | 2 муниципалдық аудан, 17 қала округі | |||
67 | Свердлов облысы | 194 300 | 4 298 000 | Екатеринбург | 30 аудан және 34 қала | 65 | 5 муниципалдық аудан, 67 қала округі | |||
68 | Смоленск облысы | 49 800 | 985 500 | Смоленск | 25 аудан және 2 қала | 66 | 25 муниципалдық ауданы, 2 қала округі | |||
69 | Тамбов облысы | 34 500 | 1 092 400 | Тамбов | 23 аудан және 7 қала | 68 | 23 муниципалдық аудан, 7 қала округі | |||
70 | Тверь облысы | 84 200 | 1 353 500 | Тверь | 36 аудан және 12 қала | 28 | 36 муниципалдық аудан, 7 қала округі | |||
71 | Томск облысы | 314 400 | 1 045 500 | Томск | 16 аудан және 6 қала | 69 | 16 муниципалдық аудан, 4 қала округі | |||
72 | Тула облысы | 25 700 | 1 553 900 | Тула | 23 аудан және 9 қала | 70 | 23 муниципалдық аудан, 3 қала округі | |||
73 | Түмен облысы[6] | 1 464 200 | 3 395 200 | Түмен | 38 аудан және 26 қала (ХМАО және ЯНАО-мен бірге) |
71 | 21 муниципалдық аудан, 5 қала округі (ХМАО және ЯНАО субъектілерінсіз) | |||
74 | Ульяновск облысы | 37 200 | 1 292 200 | Ульяновск | 21 аудан және 6 қала | 73 | 21 муниципалдық аудан, 4 қала округі | |||
75 | Челябі облысы | 88 500 | 3 478 600 | Челябі | 24 аудан және 23 қала | 75 | 27 муниципальных ауданы, 16 қала округі | |||
76 | Ярославль облысы | 36 200 | 1 272 500 | Ярославль | 17 аудан және 6 қала | 78 | 17 муниципалдық аудан, 3 қала округі | |||
Федералдық маңызы бар қалалар | ||||||||||
77 | Мәскеу | 1100 | 11 514 300 | Мәскеу | 10 әкімшілік округтағы 125 аудан | 45 | 125 қалаішілік муниципалдық құрылым | |||
78 | Санкт-Петербург | 1400 | 4 848 700 | Санкт-Петербург | 18 аудан | 40 | 111 қалаішілік муниципалдық құрылым (81 муниципалдық округ, 9 қала және 21 поселке) | |||
Автономиялық облыс | ||||||||||
79 | Еврей автономиялық облысы | 36 300 | 176 600 | Биробиджан | 5 аудан және 1 қала | 99 | 5 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
Автономиялық округтер | ||||||||||
80 | Ненец автономиялық округі[3] | 176 800 | 42 700 | Нарьян-Мар | 1 аудан және 1 қала | 11 | 1 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
81 | Ханты-Манси автономиялық округі[6] | 534 800 | 1 532 000 | Ханты-Мансийск | 9 аудан және 14 қала | 71 | 9 муниципалдық аудан, 13 қала округі | |||
82 | Чукот автономиялық округі | 721 500 | 50 500 | Анадырь | 8 аудан және 1 қала | 77 | 8 муниципалдық аудан, 1 қала округі | |||
83 | Ямал-Ненец автономиялық округі[6] | 769 300 | 522 800 | Салехард | 7 аудан және 7 қала | 71 | 7 муниципалдық аудан, 6 қала округі | |||
— | Бүкіл Ресей | 17 098 200 | 142 905 200 | Мәскеу |
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Общая информация по Российской Федерации/Федеративное устройство России Мұрағатталған 18 қаңтардың 2012 жылы.
- ↑ География: Дүниежүзіне жалпы шолу. ТМД елдері. Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық/ Ө. Бейсенова, К. Каймулдинова, С. Әбілмәжінова, т.б. — Алматы: Мектеп, 2010. — 304 б. ISBN 978-601-293-170-9
- ↑ a b Архангельск облысының құрамына Ненец автономиялық округі кіреді.
- ↑ Әкімшілік орталық — Санкт-Петербург қаласы Ленинград облысының құрамына кірмейді.
- ↑ Әкімшілік орталық — Мәскеу қаласы Мәскеу облысының құрамына кірмейді.
- ↑ a b c Түмен облысының құрамына Ханты-Манси автономиялық округі және Ямал-Ненец автономиялық округі кіреді.