Асқазан қыжылы
Асқазан қыжылы (ағылш. heartburn) – көкірек тұсынан басталып, өңешке дейін созылатын кеуде тұсындағы жайсыздық немесе ашығандай әсер алу симптомы.
Бұл симптом көбінесе асқазаннан өңештің сілтілі ортасын түсетін қышқылдың әсерінен пайда болады. Медицинада бұны асқазан сөлі қышқылының артуының белгісі деп қарайды. Мұндай сезім көбінесе тамақтан кейінгі бір сағаттан соң, не қалыпсыз дене әрекеті мен ауыр дене еңбегінен кейін бөлінуі мүмкін. Сонымен қатар, қыжыл диафрагмальды жарық, асқазан жарасы, гастрит, эзофагит кезінде де пайда болады. Адамдардың ас ішу уақытының тұрақты болмауы, асқазан қыжылын тудыратын басты себептердің бірі. Егер адамдар біраз уақыт тамақ ішпей аш жүріп, бірден тоя тамақтанса, болмаса тамақтан соң дереу ұйықтап немесе моншаға түссе, ас қорыту кезінде асқазанға қажетті оттегі толық жетіспейтіндіктен бұл асқазанның созылуына, кейін келе асқазан қыжылына алып келеді. Сондықтан астан кейін ешқандай дене әрекетінсіз аз уақыт кеудені тік ұстап отыру пайдалы. Медицинада қыжыл жүрек қан тамырлары және жүйке жүйесі аурулары әсерінен де пайда болады деп қаралады. Сондықтан қыжыл тек азықтықтар әсерінен болады деу қате көзқарас. Қазіргі кезде адамдар қолайлылығына қарай көп тұтынуға арналған жасанды азықтардың адам денсаулығына кері әсері өте мол. Себебі мұндай азықтықтар ұзақ уақыт сақталу үшін химиялық қосылыстар арқылы қатырылатындықтан ондағы қышқылдар ас қорыту жүйесінің қалыпты қызметін бұзуы мүмкін. Шала дайындалған қышқылды тағамдарды көп жеуден мысалы, ұннан жасалған тәтті тағамдарды , жаңа демделген кисельдерді жегеннен кейін де көп адамдарда асқазан қыжылы пайда болады[1].
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ «Биолог анықтамалығы» журналы №1 – 2013 жыл. 58 бет