Бункерлік шал
Бункерлік шал (бункерлік және шал нұсқалары да белгілі) — Ресей президенті Владимир Путиннің интернет-мемге айналған қорлайтын лақап аты.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
"Медиазонаның" нұсқасы бойынша лақап ат Ресейдегі COVID-19 пандемиясының ортасында Владимир Путинге берілді. "Медуза" басылымы Путин 2021 жылдың қаңтарында қамауға алынғаннан кейін Алексей Навальныйдың оппозициялық саясаткерін қолдайтын митингілерде ұран ретінде пайда болған "атасы, таблетка ішіп, содан кейін есекпен аласың" интернет-мемінің арқасында "бункерлік шал" деген лақап атқа ие болды деп жазады. Көп ұзамай ФБК Геленджиктің астындағы "Путин сарайы" туралы тергеу бастады — бұл сарайдың астында алып бункер бар. Тергеу Путиннің Ресейде COVID-19 таралуы кезіндегі қатаң оқшаулануы туралы әңгімелер аясында пайда болды. Коронавирустық пандемия басталғаннан бері кеңестердің көпшілігі, соның ішінде Министрлер Кабинетінің барлық отырыстары, Путин бейнебайланыс арқылы, ал министрлермен жоспарланған кездесулер бір-бірінен алыс жерде өткізіліп келеді. Сондай-ақ, Мемлекет басшысы мезгіл-мезгіл карантинге түседі.[1][2][3][4]
Осылайша, қауіпті аурудан жасырынған "шал" да "бункерлікке" айналды. 2022 жылы Ресейдің Украинаға басып кіруі басталғаннан кейін, президент Украинада орналасқан ресейлік әскерлерді жасырып немесе басқарып жатқан Оралда немесе Алтайда орналасқан "Путиннің бункерлері" туралы қастандық теориялары туралы қауесеттер тарай бастады, бұл "бункерлік шал" деген лақап атқа ие болды.
Бағалау және қолдану[өңдеу | қайнарын өңдеу]
"Бункерлік шал" лақап атын әртүрлі украиндық шолушылар, ресейлік публицистер, украиндық және ресейлік комедиялар және басқа адамдар қолданады. Бұл лақап ат әдейі оқшаулануға байланысты қандай да бір қабілетсіздікті, айқын мәселелерді шешуден аулақ болуды және қисынсыздықты білдіреді. Соңғысы Ресей президенті шындықпен байланысын жоғалтқандай, қисынсыз және орынсыз шешімдер қабылдайтынын атап көрсетеді. Зерттеуші Елена Шмелева егер бұрын Путинге жыныстық символ мен альфа еркектің бейнесі жасалса, ол атқа мініп, көлікпен жүреді, дельтапланмен ұшады, Амфора үшін теңіз түбіне сүңгіп кетсе, онда 2021 жылдың қаңтарында оған "бункерлік атасы" немесе "бункерлік атасы" деген лақап ат берік бекітілген, ал сондай-ақ, "бункер нөлі" лақап атының өзгеруі.[5]
"Медуза" басылымы атап өткендей, Путин "физиологиялық жасына немесе денсаулық жағдайына байланысты" емес, "атасы" деп аталады, өз уақытында Борис Ельцин сияқты "және тек қорлау ниетінен емес". "Атам, таблетка іш" мемі мәні бойынша "жарайды, бумер" мемімен бірдей мағынаны білдіреді: құндылықтар мен идеялар, адамның менталитеті жарты ғасыр бұрын мүлдем басқа әлемде қалыптасқан және олар қазіргі тәртіпке сәйкес келмейді, өйткені олар ескірген. Тарихшы Сергей Медведев саясаттанушы Екатерина Шульман айтқандай, "ебедейсіз бункер атасы туралы мем" "аталар мен немерелер қақтығысынан" туады және бұл құндылық пен стильдің нақты айырмашылығы: тіпті теледидар мен Facebook арасында емес, теледидар мен TikTok арасында.
Алексей Навальный Владимир Путинге қатысты "бункерлік шал" лақап атын бірнеше рет қолданған. Мысалы, 2020 жылдың 22 маусымында ол өзінің блогында Путинге қатысты осы лақап атты қолданды, онда мемлекет әскери бюджеттен шығыстарды есептемегенде шеруге шамамен 1 миллиард рубль жұмсағанын айтты: "Иә, зейнеткерлерге осы ақшаға дәрі сатып алыңыз. <...> Міне, олардың ойлары шерумен айналысады. Бірақ бункердің атасы шеруді қалайды, ол мінберде өзін көрсетуі керек". 2020 жылдың қазан айында саясаткер өзінің Instagram парақшасында өзінің Youtube арнасында ең көп қаралған бейнелердің тізімі бар скриншотты жариялау арқылы "бункерлік атасы" деген лақап атқа ие болды. 2021 жылдың ақпанында Навальный оны ұстау кезінде Химки қалалық сотында Путинді "құбырда отырған құрбақа", "бункерлік ұры шал" және "бункерлік шал" деп сипаттайтын лақап использовал қолданған. The Washington Post газетінің редакторы Робин Диксон былай деп жазады: "Навальный, қанатты сөз тіркестерінің шебері Путинді "бункерлік шал" деп атайды, оны екіжүзді және жемқор етіп көрсетеді".
Путиннің 2022 жылдың қазан айында өткен Валдай форумындағы дәйексөзіне теріс пікір білдіре отырып, the New Times газетінің колумнисті Андрей Колесников: "сіз атаңызды бункерден шығара аласыз, бірақ бункер ешқашан атадан шықпайды", — деп қорытындылады.
2023 жылдың қаңтарында "Яндекс" бастапқы кодтары ағып кеткеннен кейін, компания "бункерлік шал" тіркесін іздеу кезінде Путиннің суреттерін көрсетуге тыйым салатын патчты қолданғаны белгілі болды[6].
Тағы қараңыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Валерий Романов У длинного стола на встрече Лаврова и Путина нашли облучатель (15 ақпан 2022).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Стол стал еще длиннее: кадры с совещания Путина с Шойгу и Лавровым (14 ақпан 2022).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Путин объявил об уходе на самоизоляцию из-за случаев ковида (14 қыркүйек 2021).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Михаил Рубин, Дмитрий Сухарев, Михаил Маглов, Роман Баданин, при участии Светланы Рейтер Чем болеет Путин. Расследование «Проект медиа» (1 сәуір 2022).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Пётр Олещук Политолог: «Бункерный дед» больше не «мачо» (15 қыркүйек 2022).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Денис Дмитриев «Яндекс» блокировал изображения Путина, когда пользователи искали «бункерного деда». И нацистские символы — когда они искали Z. Что «Медуза» узнала из новой утечки «Яндекса». Предупреждаем: много мата (орыс.) (31 января 2023).(қолжетпейтін сілтеме)