Валахия

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Румыния картасы, сарымен Валахия боялған
Куртя-де-Арджеш шіркеуі — ортағасырлық Валахиядан қалған негізгі шіркеу

Валахия (рум: Ţara Românească — румын жері; валаш: Цѣра Рȣмѫнѣскъ) — Румынияның оңтүстігіндегі Карпат таулары мен Дунай өзенінің аралығында орналасқан тарихи аймақ. Ежелгі тарихы б.з.б. II ғ-дан бастап хатқа түскен.

106 ж. бұл өңірді Рим империясы жаулап алады.

Валахияға III ғ-дан бастап готтар мен гепиттер, IV – VI ғ-ларда ғұн және авар, VI ғ-да славян тайпалары келіп, қоныстана бастады.

Бұл тайпалар жергілікті тайпалармен араласып, христиан мәдениетін қабылдады да, VIII — X ғ-ларда шығыс роман тілдерінің бірінде сөйлейтін влах (волох) халқы ретінде қалыптаса бастады. XI ғ-дан бастап Валахияға печенек (бесене), қыпшақ, т.б. көшпелі тайпалар дүркін-дүркін шабуыл жасап тұрды. XIII ғ-дың орта тұсынан Алтын Орда хандарына бағынышты болды. 1324 ж. дербес мемлекет болып құрылды.

XV ғ-дан бастап Түрік сұлтандығына жартылай, XVI ғ-дан толық бағынышты болды. 1828 — 29 жылдардағы орыс-түрік соғысынан кейін уақытша Ресейге (1829 — 34) бағынды. 1848 ж. Батыс Еуропадағы революциялардың әсерімен ұлт-азаттық толқулар болып өтті.

1858 ж. өткен Париж конвенциясының шешіміне орай 1859 ж. 5 қаңтарда Валахия мен Молдово қосылып біртұтас мемлекетке айналды да, 1861 жылдан бастап Румыния деп атала бастады.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том