Мазмұнға өту

Гүлбаһрам Батырбекқызы Сейфуллина

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Гүлбаһрам Батырбекқызы Сейфуллина (1908-1973) - Сәкен Сейфуллиннің зайыбы.

Ауыл мектебінде оқып, әуелі Ақмолаға, содан кейін 1925 ж. Қызылжарға партия-кеңес мектебіне Нәзипа Құлжанованың жәрдемімен түседі. 1926 ж. С. Сейфуллин демалыстан қайтып келе жатып Нілді болыстық комитетінің төрағасы, қазақтың ірі ақыны Қайып Айнабековтің Күйеусайдағы үйіне түседі. Ол ағайындармен, әсіресе төңкеріс кезінде бірге болған Жақия, 1923 ж. кеңестердің 3-съезіне делегат болып барған Салық Айнабековтермен Сәкеннің бұрыннан-ақ аралас-құраластығы болатын. Сәкен аттанарда Қайып Қызылжарда оқып жатқан немере қарындасы Гүлбаһрамға сәлемдеме жібереді. Сәкен Гүлбаһрамды шақырып алып, сәлемдемені тапсырады және Қайыптың «Қырдың қызыл гүлдері» деген өлеңдер жинағының колжазбасын таза қағазға көшіріп беруін сұрайды. Осылайша кездесу сәтінде Сәкен көңілін білдіреді.

Қызылордаға оралған соң «Совпарттағы қарындасыма — Гүлбаһрамға» деген өлең жазды. Ол «Еңбекші Қазақ» газетінде 1926 ж. 19 қарашада жарияланып, желтоқсан айының аяғында екеуі отау құрады. Оқуын оқи жүріп, Сәкеннің «Тар жол, тайғақ кешу» роман-эссесінің, «Тұрмыс толқынында» өлеңдер жинағының қолжазбаларын баспаға дайындауға көмектеседі. 1931 ж. Лаура (Сәкен еркелетуінде - Дәрідана), 1936 ж. Мұхтар Әуезов атын қойған Аян дүниеге келеді, бірақ екеуі де жастай шетінейді. Гүлбаһрам Сәкеннің шығармашылықпен бірыңғай айналасуына жағдай жасап, қанқұйлы 1937 жылдың 24 қыркүйегіне дейін тату-тәтті өмір сүреді. Гүлбаһрам Батырбек қызы 29 жасында тұл қалса да Сәкен абыройына дақ түсірмей өткен адал да батыр анамыз. 1938 ж. 8 ақпанда Сәкенмен соңғы рет түрмеде кездеседі де, Ақмолаға жер аударылады.

Соғыс басталар қарсаңында Қаскелеңдегі «Қайрат» артелінде тігінші болып жүргенде ауруға шалдығып, 2-дәрежелі мүгедектікке шығады. Бауыры Бозтайдан қалған үш қызды және немере інісі Ерікті өсіріп, ел қатарына қосады. Гүлбаһрамның Сәкен үшін күресі таңқаларлықтай. 1938 ж. қоярда-қоймай жүріп Сәкенмен кездескенде үміт оты сөнбеген Гүлбаһрамнын 1940 ж. 24 желтоқсанда КСРО бас прокуратурасынан «күйеуіңіздің ісін қайта қарауға ешбір негіз жоқ» деген мейірімсіз жауап алуына қарағанда, Сәкенді ақтау жолында талай мекемелерге арыз бергенін көреміз. Сталин дүниеден өткен соң, өтініш-арыздарды жоғары жаққа толассыз жаза бергенге ұқсайды. 1956 ж. 25 мамырда заң подполковнигі Сидакиннен алған жауабы үміт отын жағуға себепші болып, хат үстіне өтініш, арыз үстіне шағым жазуды үдете түсіп, 1957 ж. 30 наурызда Сәкенді ақтап алады. Бұл Қазақстанға жеткен ең алғашқы қуанышты хабар еді.

Біздің арыстарымыз осыдан кейін ғана ақтала бастады. Гүлбаһрам Сәкен мұрасын жариялауда да үлкен азаматтық танытты. Сәкеннен қалған қолжазбалар мен бұйымдарды, киім-кешектерді республика мұражайларына таратып берді. Сәкеннің естелігін Қарағандылық жазушы Ж. Бектұров жазып алып «Сәкеннің соңғы сәті» деген атпен жариялады.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5