Кимешек

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Кимешек– (кей жерде шылауыш) қазақтың қарт әйелдерінің дәстүрлі ұлттық бас киімі. Қазақтың әр өңірінің әжелері киетін кимешегі негізінен қарайлас болса да, үлгісі мен өрнегінде кейбір айырмашылық болады. Кимешек ақ матадан тігіледі, бұл ақ түс әже болудың белгісі, оның жиегі астарланып, зерлі жіптермен ою-өрнектер әдіптеледі.

Кимешектің иекті айнала, маңдайды жауып тұратын екі жағын шықшыт дейді. Кимешек әжелердің салтанатын, биіктігін, пәктігін білдіреді. Кимешектің алды жақ деп аталады. Оны қол кестесімен кестелейді. Кимешекті басқа сәйкестіре пішіп, тігеді. Кимешектің белден төмен түсіп, шашты жауып тұратын ұзын ұшы құйрықша деп аталады. Кимешек кеуде, иық, жонды жабатындай тұйық етіп жасалады.

Кимешек

Тек адамның бет-әлпеті ашық тұратын жері ойық болады. Ойықтың екі жағы, кеудеге келер тұсы кестеленіп әшекейленеді. Жылтыр жіптермен бастырылып, сырыла тігіледі. Ал, ойықтың жиегін өңді жіппен шалып тігеді. Мұны алқым шалу дейді. Кимешектің кеудедегі бөлігінің ұшына күміс теңгелер тағылады. Бұл Кимешекке сән береді, әрі төмен қарай басып, жазылып тұруға әсер етеді. Кимешек әжелердің басын шаң-тозаңнан сақтап, қобырап тұрмауына септігін тигізеді.

Кимешектің Қазақстанда бұрама жаулық, иекше, т.б. атаулары да кездеседі. Кестесіне қарай Кимешек қызыл жақты, сары жақты, ақ жақты Кимешектер болып бөлінеді. Кимешек кейде күміспен, моншақтармен шеттіктеледі. Бұрын әр тайпа мен рудың Кимешек терінің пішімінде, түрінде және сырт көрінісінде өзіне тән ерекшеліктері болған. Дәстүрлі қазақ қоғамында жаңа түскен жас келін басына орамал тағады. Ал, кимешек кию көбіне 60 жастан асқанда болады. [1]

Тағы қараңыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

орамал тағу

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8