Кофехана
Кофехана (ағылш. coffeehouse немесе ағылш. coffee shop) — қонақтарына кофе мен кофеден жасалған сусындар дайындап, ұсынатын қызмет көрсету орны.
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ертедегі деректерде ең бірінші кофехананы 1554 жылы Константинополь қаласында екі сириялық көпес «Мактаб аль-ирфан» («Круг мыслителей») деп атап, ашқан делінеді. Дегенмен уақыт өте келе оларды жаба бастайды, оның негізгі себебі ретінде "кофехана түріктердің назарын аударып, олардың дұға оқуына мүмкіндік бермейді" және "түрік бастықтары осы бизнесті дамыту үшін пара алады" деген желеу айтылады. 1600 жылдары бұл іс Еуропа мен Венецияға, 1654 жылдары Ресейге тарап, өрістей бастайды.Америкадағы ең бірінші кофехана 1670 жылы Уильям Пенн атты кісінің ашуымен Бостон қаласында жұмысын бастайды. Ал Австрияда Кульчицкого (Ко(а)лечицкого) Вена қаласында, 1683 жылғы Вена жеңісінен кейін ашылған болатын. Варшавадағы Речь Посполита территориясындағы ең алғашқы кофехана 1724 жылы, Август Сильскийдің ел басқарған кезінде Саксон саябақтарының жанында ашылған болатын.
Қазақстандағы кофеханалар
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ресейдегі кофеханалар
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ресейде кофехана 1654 жылы пайда болады. Дәл осы жылы сарай емшісі І Петрдің әкесі Алексей Михайловичке төмендегідей дәріқағаз жазып береді: "түріктер пен парсылар жақсы білетін қайнатылған кофе ішу және әдетте түстен кейін бас ауруы, тұмау және тағы да басқа ауруларға қарсы арнайы дәріні жеу".
Голландияға көп мәрте сапар шеккен І Петр амстердамдық бургомистр Николая Витсеннің, яғни кәсіпкер кофе сатушының үйінде жиі қонақта болады. Осында кофенің дәмін татып ұнатып, еліне оралған соң, оны қарапайым халық тұрмысына тек дәрі ретінде ғана емес, сусын ретінде де дәстүрге енгізеді.
Ресейде сол заманға сай ең алғашқы кофехана 1994 жылы елдің солтүстік астанасында пайда болады, ал 2005 жылы қараша айына қарай бұл сан 150-ге дейін өсті. Ал Мәскеудегі ең бірінші "Кофе Бин" атты кофехана 1990 жылдың ортасына қарай Кузнецский көпірінде ашылып, өзіндік кафе-дүкен болды. Дегенмен сол уақыттың өзінде-ақ одан классикалық эспрессо мен капучиноның дәмін татуға болатын. Кез келген кофехананың негізгі ас мәзірі эспрессо болып табылады. Өзге коктейльдер мен кофе түрлері осының негізінде жасалады. 1 кг кофеден 140 шыны эспрессо жасауға болады екен. Кез келген орташа деңгейдегі кофехана айына 50 кг, яғни 7 мың шыны кофе дайындайды. Қазіргі таңда кофенің дәмділігі тек кофе сортынан ғана емес, оны дайындайтын арнайы машинаға да байланысты[1].
Кәсіпкерлер бұл істің табысты екендігін түсініп, бірінен кейін бірі кофеханалар аша бастайды. Мәскеу мен Санкт-Петербургтегі кофеханалардың көбі, мысалы, “Идеальная чашка”, “Марко”, “Республика Кофе” және “Рико”, желілік кофеханалар. Осы желілік кофеханалар ТМД-ның басқа да елдерінде өздерінің бөлімшелерін ашуды жоспарлап отыр.
Кофехана ерекшелігі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Кофехана тек жоғары табысты адамдар ғана емес, қарапайым кез келген адам да кіре алады. Мұнда кофемен ғана шектелмей, құлаққа жағымды тыныш әуен тыңдап, тамақтануға болады. Орталықта болсаңыз кофехана іздеп уақыт кетірудің қажеті де жоқ. Кофехана бұл тек қоғамдық тамақтану орны ғана емес, әр адамның өзінің қаржылық мүмкіндіктеріне байланысты уақыт өткізетін тамаша орын. Қазіргі кезде кофеханалар мегаполистердің, яғни онда тұратын адамдар өмірінің маңызды бөлігіне айналған. Кофехана - адамдардың достарымен кезедесетін, іскерлік кездесулер өткізетін, отбасымен бірге демалатын орны ретінде танымал. Көптеген адамдар үшін күнделікті жұмыс күні таңертең офистің жанындағы эспрессо немесе капучино ішуден басталады. Іскерлік кездесулерді тыныш, жағымды жерде өткізу — оның тек оң әсермен өтетінінің кепілі болмақ.
“Step by Step” маркетингтік компаниясының зерттеулері бойынша, 2005 жылы мәскеуліктердің 27%-ы кофеханаларға аптасына бір рет барса, Санкт-Петербургте бұл сан 34%-ды құрап отыр[2].