Ресей рублі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Рубль

орыс. Рубль  (орыс.)
Ruble  (ағылш.)
Rouble  (фр.)

5,000 ₽ банкнотасы Монеталары
5,000 ₽ банкнотасы Монеталары
Кодтар және таңбалар
Кодтар ISO 4217 RUB (643)
Символы
Аббревиатуралар руб.
Айналым шекарасы
Ресми түрде  Ресей
Мойындалмаған мемлекеттер
Flag of the Republic of Abkhazia.svg Абхазия
 Оңтүстік Осетия
Flag of Donetsk People's Republic.svg Донецк Халық Республикасы
Flag of the Luhansk People's Republic.svg Луганск Халық Республикасы
Айналымдағы монеталар және банкноталар
Монеталар 1, 2, 5, 10
Банкноталар 5, 10, 50, 100, 500, 1,000, 5,000
Бонкноталар және монеталар өңдірісі
Эмиссиялық орталық Ресей Орталық Банкы
https://cbr.ru/
Банкнота өңдіруші Гознак
https://goznak.ru/
Ақша сарайы Мәскеу Ақша Сарайы
Санкт-Петербург Ақша Сарайы
Бағамдар ХВҚ, ЕОБ және ҚРҰБ мәліметтері бойынша аутоматты түрде жаңартылып отырады.

Ресей рублі[1] (орыс. Российский рубль; белгісі: ₽, руб; коды: RUB) немесе РубльРесей Федерациясының ресми валютасы. Валюта 1993 жылы қыркүйек айында КСРО рублінің орнын алды. Рубль 100 копейкаға бөлшектенеді.

1993 жылы КСРО рублі мен Ресей рублінің баға айырмашылығы болмаған (1 SUR = 1 RUR), бірақ 1998 жылғы кризистың алдында рубль бағасы мен коды өзгеріп, 1 RUB = 1,000 RUR болды.

Рубль атты валюта Ресей империясы замандарынан бері қолданылып жүр. Қазір рубль тек Ресей, Беларусь пен Транснистрия мемлекеттерінде, Ресей басқаратын оккупацияланған территорияларда (Луганск пен Донецк Халық Республикалары) және Грузия мемлекетінің Абхазия мен Оңтүстік Осетия территорияларында қолданылыста.

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Толық мақаласы: Рубль

Рубль валютасы орыс жерінде 14-ші ғасырдан бері қолданылуда, ол әлемнің стерлингтен кейінгі ең көне валютасы. Ол 1704 жылы, Ресей империясының құрылғанына дейін қолданыста болуды бастады, және де рубль — Еуропадағы бөлшектерге бөлінген тұңғыш валюта.

RUR (1992–1998)[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Кеңес одағының ыдырауынан кейін Ресейдің валютасы уақытша КСРО рублі еді. Кейінірек, 1993 жылы Ресей Рублі тұңғыш қабылданды. Оның ISO 4217 коды RUR еді (RUssian Ruble) және ол КСРО рублімен тең еді.

Ресей Федерациясының алғаш жылдарында оның экономикасы өте нашар еді. 1992 жылы $1=125 RUR болған рубль 1998 жылы $1=6,000 RUR болып кеткен. Сол жылы рубль валютасы өзгерстерге ұшырап, коды мен баға ауыстырылды.

RUB (1998–қазір)[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Рубльдің өзгеруінен кейін Ресейді көп ұзамай кризис күтті. Кризистың барысында 1$-ға тең 6₽ 20₽-ға айналды.

2001–2013 жылдары $1=30₽ бағасымен өзгермеген еді, бірақ Қырым аннексиясынан кейін 2013–2021 жылдары 1$= 60-80₽ дейін төмендейді. 2022 жылы рубль Ресейдің Украинаға басып кіруі нәтижесінде одан да төмендеген (1$=110₽).

Монеталары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1998 жылдан бері қазіргі кезде қолданылыстағы монеталарының тізімі:

Қолданыстағы монеталар[2]
Суреті Бағасы Техникалық параметрлері
Алды Арты Диаметрі Массасы
Russia-Coin-0.01-2007-a.png Russia-Coin-0.01-2007-b.png 1 коп. 15.5 мм. 1.5 г.[3]
Russia-Coin-0.05-2007-a.png Russia-Coin-0.05-2007-b.png 5 коп. 18.5 мм. 2.6 г.

[4]

Russia-Coin-0.10-2003-a.png Russia-Coin-0.10-2003-b.png 10 коп. 17.5 мм. 1.95 г.

 [5]

Russia-Coin-0.10-2006-a.png Russia-Coin-0.10-2006-b.png 1.85 г.
Russia-Coin-0.50-2003-a.png Russia-Coin-0.50-2003-b.png 50 коп. 19.5 мм. 2.90 г.[6]
Russia-Coin-0.50-2006-a.png Russia-Coin-0.50-2006-b.png 2.75 г.
Russia-Coin-1-1998-a.png Russia-Coin-1-1998-b.png 1 руб. 20.5 мм. 3.25 г.
Russia-Coin-1-2009-a.png Russia-Coin-1-2009-b.png 3.00 г.
1 Russian Ruble Obverse 2016.png 1 Russian Ruble Reverse 2016.png
Russia-Coin-2-1998-a.png Russia-Coin-2-1998-b.png 2 руб. 23 мм. 5.10 г.
Russia-Coin-2-2009-a.png Russia-Coin-2-2009-b.png 5.00 г.
2 Russian Rubles Obverse 2016.png 2 Russian Rubles Reverse 2016.png
Russia-Coin-5-1997-a.png Russia-Coin-5-1997-b.png 5 руб. 25 мм. 6.45 г.
Russia-Coin-5-2009-a.png Russia-Coin-5-2009-b.png 6.00 г.
5 Russian Rubles Obverse 2016.png 5 Russian Rubles Reverse 2016.png
Russia-Coin-10-2009-a.png Russia-Coin-10-2009-b.png 10 руб. 22 мм. 5.63 г.
10 Russian Rubles Obverse 2016.png 10 Russian Rubles Reverse 2016.png

Қағаз ақшасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1997 басылымы[7]
Суреті Бағасы Пропорциясы Басталды
Алдыңғы

жағы

Артқы жағы Басылуы Қолданылуы
Banknote 5 rubles (1997) front.jpg Banknote 5 rubles (1997) back.jpg 5 ₽ 137 × 61 мм. 1997 1 қаңтар 1998
Banknote 10 rubles 2004 front.jpg Banknote 10 rubles 2004 back.jpg 10 ₽ 150 × 65 мм.
  • 1997
  • 2001
  • 2004
Banknote 50 rubles 2004 front.jpg Banknote 50 rubles 2004 back.jpg 50 ₽
Russia100rubles04front.jpg Russia100rubles04back.jpg 100 ₽
Banknote 500 rubles 2010 front.jpg Banknote 500 rubles 2010 back.jpg 500 ₽
  • 1997
  • 2001
  • 2004
  • 2010
Banknote 1000 rubles 2010 front.jpg Banknote 1000 rubles 2010 back.jpg 1,000 ₽ 157 × 69 мм.
  • 2001
  • 2004
  • 2010
1 қаңтар 2001
Banknote 5000 rubles 2010 front.jpg Banknote 5000 rubles 2010 back.jpg 5,000 ₽
  • 2006
  • 2010
31 шілде 2006
2017–2025 басылымы[7]
Суреті Бағасы Пропорциясы Күні
Алды Арты Басылуы Қолданысы

басталуы

100 rubles obverse 2022.jpg 100 rubles reverse 2022.jpg 100 ₽ 150 × 65 мм. 2022 30 шілде 2022
200 rubles 2017 obverse.jpg 200 rubles 2017 reverse.jpg 200 ₽ 150 × 65 мм. 2017 12 қазан 2017
2000 rubles 2017 obverse.jpg 2000 rubles 2017 reverse.jpg 2,000 ₽ 157 × 69 мм.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. абх. амааҭ, башқ. һум, чув. тенкĕ, коми шайт, лак. къуруш, мар. теҥге, осет. сом, тат. сум, ұдм. манет, сах. солкуобай
  2. Coins, Bank of Russia. Cbr.ru.
  3. Монеты, Банк России. Cbr.ru.
  4. Монеты, Банк России. Cbr.ru.
  5. Монеты, Банк России. Cbr.ru.
  6. Монеты, Банк России. Cbr.ru.
  7. a b Banknotes and Coins. Cbr.ru.