Самарқан облысы
Облыс | |
Самарқан облысы | |
өзб. Samarqand viloyati | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Кіреді |
14 аудан |
Тарихы мен географиясы | |
Жер аумағы |
16 400 км² (7 орын) |
Ірі қалалары | |
Тұрғындары | |
Тұрғыны |
3 270 800 адам (2011)(1 орын) |
Тығыздығы |
199,44 адам/км² (6 орын) |
Сандық идентификаторлары | |
Аббревиатура |
UZ-SA |
Автомобиль коды |
30 |
Самарқан облысы (өзб. Samarqand viloyati)— Өзбекстанның орталығындағы орналасқан облыс.Әкімшілік орталығы және ең үлкен қала — Самарқан. Облыстың басқа үлкен қалалары — Каттакурган, Ургут, Джума, Акташ .Самарқан облысы елдің ең қоныстанған аймағы болып табылады. Облыстаң халық саны - 3 270 800 (2011 жыл бойынша) - ел ішінде 1 орын.
Облыс Жызақ, Қашқадария және Науаи облыстарыме шектеседі. Облыстаң жер аумағы — 16 400 км². Облыстың көп бөлігін (әсіресе солтүстік бөлігін) құмды дала (шөл) алып жатыр (Қызылқұм шөлі). Климаты шөлді, континетті. Жазы аптап ыстық болады - шілде айында орташа температура 32-38 °C шамасында, қысы жылы болып келеді - орташа температура (−2 °C). Жауын-шашын мөлшері аз - 100—200 мм шамасында, таулы аймақтарында 800 мм-ге дейін жетеді.
Негізгі өзені - Заравшан.
Халық саны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]2011 жыл бойынша облыстың халық саны - 3 270 800 адам.
Халық санының жылдар бойынша өсуі: [1]
- 1991—2 228 500 адам
- 1992—2 284 800 адам
- 1993—2 341 300 адам
- 1994—2 395 900 адам
- 1995—2 451 500 адам
- 1996—2 507 400 адам
- 1997—2 560 800 адам
- 1998—2 607 000 адам
- 1999—2 648 800 адам
- 2000—2 690 200 адам
- 2001—2 729 900 адам
- 2002—2 769 500 адам
- 2003—2 807 600 адам
- 2004—2 846 600 адам
- 2005—2 887 400 адам
- 2006—2 931 500 адам
- 2007—2 979 400 адам
- 2008—3 032 500 адам
Әкімшілік бөлінуі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Облыс 14 әкімшілік ауданға бөлінген:
- Ақдария ауданы (8) — орталығы Лаиш
- Булунгур ауданы (1) — орталығы Булунгур
- Жамбай ауданы (3) — орталығы Жамбай
- Иштыхан ауданы (2) — орталығы Иштыхан
- Қаттақорған ауданы (4) — орталығы Пайшанба
- Қошрабат ауданы (5) — орталығы Қошрабат
- Нарпай ауданы (6) — орталығы Ақташ
- Нұрабад ауданы (7) — орталығы Нұрабад
- Пайарық ауданы (10) — орталығы Пайарық
- Пастдаргом ауданы (11) — орталығы Жұма
- Пахтачий ауданы (9) — орталығы Зиадин
- Самарқан ауданы (12) — орталығы Гулабад
- Тайлақ ауданы (13) — орталығы Тайлақ
- Үргіт ауданы (14) — орталығы Үргіт
Туризм
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Облыстың экономикасында мәдени туризм саласы маңызды орны алады.Самарқан қаласында орта ғасырларда құрылған тарихи ескерткіштер, кесенелер, мешіттер сақталған.Самарқан қаласындағы әйгілі Регистан алаңы әлемнің көптеген туристтерінің басты орны болып табылады.Негізгі кесенелер мен ескерткіштер: Гур Эмир, Бибі Ханым, Шахи Зинда кесенелері, Ұлықбек обсерваториясы және т.б