Мазмұнға өту

Фенербахче (футбол клубы)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Фенербахче
Толық атауы

Fenerbahçe Spor Kulübü

Құрылған жылы

1907

Стадионы

Шүкрү Сараджоғлу стадионы,
Ыстамбұл, Түркия

Сыйымдылығы

52,500

Жарыс

Türkiye Süper Ligi

2023-24

Süper Lig, 2.

Формасы
Форма
Негізгі
форма
Форма
Қонақтық
форма
Форма
Резервтік
Бұл үлгіні: көру • талқылау • өңдеу

Фенербахче СК (түр. Fenerbahçe Spor Kulübü — Фенербахче спорт клубы, жалпы Фенербахче атауымен белгілі) — Ыстамбұл, Түркия спорт клубы. Ыстамбұл қаласының Фенербахче деген ауданында орналасқан. Аудан және спорт клуб атауы сол аудандағы белгілі бір ақ үйден шыққан (түр. Fener — «ақ үй»). Осы клубтың ең әйгілі тарауы ескі уақыттан бері келген футбол тобы болады, дегенмен клуб басқа тараулардада жарысқа шығады, атап айтқанда: баскетбол, волейбол, есу, бокс, желкенді жарыс, атлетика, жүзу және үстел теннисі.

Тарихы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Клубтың құрылуы (1906)

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Зия Сонгүлен - клубтың негізін қалаушы және алғашқы президенті

Фенербахче клубының негізін қалаушы және алғашқы президенті Нуризаде Зия Сонгүлен 1903 жылы Ыстамбұлдағы Сен-Жозеф колледжін бітіргеннен кейін жоғары білім алу үшін Англияға барып, сол жерде футболмен алғаш рет танысты. Ол футбол отаны саналатын бұл елдегі командалардан шабыт алды[1]. 1906 жылы елге оралғаннан кейін ол ең алдымен өзінің туған қаласы Ыстанбұлда маусым айында футбол командасын құруды қолға алды. Ол алдымен Қадыкөй ауданындағы достарымен, содан кейін өзі оқыған мектептің әдебиет пәнінің мұғалімі Энвер Йетикермен байланысып, оларға футбол командасын құру туралы ниетін жеткізді және ұсыныс жасады. Нуризаде Зия Бей бұл ұсынысына оң жауап алып, 1906 жылдың маусымында алғашқы Фенербахче футбол командасының прототипін құрып, бастапқыда тек жаттығуларға қатысты. Өйткені команда тек 1907 жылдың көктемінде толық 11 адамнан құралғандықтан, клубтың ресми құрылу күні 1907 жыл болып саналады[2].

Алғашқы жылдар (1907–1959)

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1907–08 маусымындағы алғашқы команда (Клубтың негізін қалаушы Зия Сонгүлен сол жақтан төртінші болып тұр)

Фенербахче клубы 1907 жылы 3 мамырда Ыстамбұл қаласының Кадыкөй ауданында Зия Сонгүлен, Аетуллах бей және Неджип Оканер есімді жергілікті азаматтармен ресми түрде құрылды. Бұл топ Османлы билігінің қатаң ережелеріне байланысты клубты жасырын түрде ұйымдастыруға мәжбүр болды. Сол уақыттағы сұлтан II Әбділхамит түрік жастарына футбол ойнауға немесе клуб құруға тыйым салған еді. Үшеуі Кадыкөйде жергілікті халық футбол ойнай алатын өз клубының қажет екенін түсініп, оны құру туралы шешім қабылдады. Клубтың алғашқы президенті болып Зия Сонгүлен сайланды, Аетуллах бей – бас хатшы, ал Неджип Оканер бас капитан қызметіне тағайындалды[3].

Фенербахче мүйісінде орналасқан маяк клубтың алғашқы логотипінің дизайнына әсер етті, ал эмблемаға ақ-сары түсті нәркес гүлдері бейнеленді. Клубтың алғашқы формасы да ақ және сары түстерден жасалды[3]. 1908 жылдың күзінде Зия Сонгүлен клубтың түстерін сары мен көкке ауыстырды, ал 1914 жылы Хикмет Топузер клуб эмблемасының жаңа нұсқасын әзірледі.

Фенербахче клубы алғашында жасырын жұмыс істеді, бірақ 1908 жылы қабылданған жаңа заңға сәйкес барлық футбол клубтары ресми тіркеуден өтуі тиіс болды. 1910 жылы 5 маусымда Фенербахче оттомандық гректер құрған Strugglers F.C. клубымен турнирдің финалдық матчында кездесіп, 3:1 есебімен жеңіске жетті. Бұл Фенербахче тарихындағы алғашқы кубок болды.

Қаржылық қиындықтарға тап болған Фенербахче 1908 жылы Ыстамбұл футбол лигасына қосылып, алғашқы маусымында бесінші орын алды. Клубтың алғашқы бапкері Кадыкөйдегі Сен-Жозеф лицейінің әдебиет пәнінің мұғалімі Энвер Йетикер болды, ол сондай-ақ клубтың құрылуына да көмектескен.

Ыстамбұл футбол лигасын жеңіп алған құрам

1911–12 маусымында Фенербахче Ыстамбұл футбол лигасын бірде-бір жеңіліссіз аяқтап, чемпион атанды. Бұл жеңіс клуб тарихындағы алғашқы үлкен жетістік болды. Кейін 1913–14 және 1914–15 маусымдарында Галип Кулаксизоглу жаттықтырған команда тағы да Ыстамбұл футбол лигасының жеңімпазы атанды.

Фенербахче алғашқы жылдардағы табыстарынан кейін Османлы әулетінің кейбір мүшелерінің, әсіресе ханзадалардың ықыласына ие болды. Мысалы, сұлтан V Мұраттың немересі генерал Осман Фуад 1911-1913 жылдары клубтың құрметті президенті болды. Ал соңғы Османлы халифасы II Әбділмәжиттің ұлы, ханзада Өмер Фарук 1924 жылы Османлы сұлтанаты жойылғанға дейін Фенербахченің президенті қызметін атқарды[4].

Фенербахче 1920–21 және 1922–23 маусымдарында Ыстамбұлдың Жұма лигасында чемпион атанды. 1922–23 маусымында клуб барлық матчтарын жеңіспен аяқтап, бірде-бір гол жібермей 58:0 есебімен рекорд орнатты.

Фенербахче Түркияның Тәуелсіздік соғысы кезінде Ыстамбұлды басып алған Ұлыбританияның Корольдік Әскери-теңіз флоты құрамасымен бірнеше рет матч өткізді. Британдық сарбаздар өз мамандықтарына қарай бөлініп, «Эссекс инженерлері», «Ирландиялық гвардия», «Гренадерлер» және «Артиллерия» сынды футбол командаларын құрды. Бұл командалар өзара және Ыстамбұлдағы жергілікті футбол клубтарымен кездесулер өткізді. Фенербахче осы матчтардың көбінде жеңіске жетті[5].

Ағылшындарға қарсы ең танымал ойын 1923 жылы 29 маусымда Таксим стадионында өткен Генерал Харрингтон кубогының финалы болды. Фенербахче бұл кездесуде сол дәуірдің үздік ойыншыларының бірі Зеки Рыза Спорел соққан екі голдың арқасында жеңіске жетті[6].

1913 жылы Ресей империясының футбол командаларының шақыруымен Одесса және Николаев қалаларында өткен турнирге қатысқан Фенербахче құрамасының матч алдындағы суреті.

Сонымен қатар, қазіргі Түркия Республикасының негізін қалаушы Мұстафа Кемал Ататүрік Фенербахчеге ерекше ықылас танытқан. Ол Бірінші дүниежүзілік соғыста Синай мен Палестина жорығына қатыспас бұрын, 1918 жылы 3 мамырда Ыстамбұлдың Кадыкөй ауданындағы Фенербахче клубының штаб-пәтеріне арнайы барып, оны қолдаған.

Фенербахче 1937, 1940, 1943, 1945, 1946 және 1950 жылдары чемпион атанып, Түркияның Ұлттық Дивизионында ең көп жеңіске жеткен команда болды. Фенербахченің маңызды ойыншыларының бірі Лефтер Күчүкандонядис 1947–1951 және 1953–1964 жылдар аралығында 615 матчта 423 гол соқты. Фенербахче кәсіби ұлттық лига енгізілгенге дейін Түркия футболының көшбасшысы болып, Ыстамбұл футбол лигасын 16 рет, Түркияның Ұлттық Дивизионын 6 рет және ескі Түркия футбол чемпионатын 3 рет жеңіп, рекорд орнатты[7][8].

Ішкі біріншіліктегі үстемдік (1959–1969)

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Түркия футбол федерациясы 1959 жылы кәсіби ұлттық лиганы құрды, ол бүгінгі күні "Суперлига" атауымен жалғасуда. Фенербахче алғашқы турнирде жеңіске жетіп, басты қарсыласы Галатасарайды жалпы есепте 4–1 есебімен жеңді[9]. Келесі жылы Фенербахче алғаш рет Еуропа кубогына қатысты. Олар Чепель командасын 4–3 есебімен жеңіп, қарсыласын жарыстан шығару арқылы келесі кезеңге өткен алғашқы түрік клубы болды. Бірақ бірінші айналымда Ницца клубына қарсы өткен плей-офф матчында 1–5 есебімен жеңіліп, жарыстан шықты[10].

Фенербахче 1963–64 жылғы Кубок иелері кубогының ширек финалына дейін жетіп, MTK Будапешт командасына жол берді.

1960 жылдары Фенербахче тағы төрт лига титулын жеңіп алып, үш рет күміс жүлдегер атанды, бұл оны сол кезеңдегі ең табысты клубқа айналдырды[11]. Сол уақытта команданы венгриялық танымал бапкер Игнац Молнар жаттықтырды, ол Түркияға жаңа футбол стилін енгізді. Оның жетекшілігімен Фенербахче 1968–69 жылғы Еуропа чемпиондары кубогының бірінші кезеңінде Англия чемпионы Манчестер Ситиді жарыстан шығарды.

1966–67 жылғы Балқан кубогында (1960–61 және 1993–94 маусымдары аралығында Албания, Болгария, Грекия, Румыния, Түркия және Югославияның Шығыс Еуропа клубтарына арналған турнир) Фенербахче гректің АЕК Афины клубына қарсы өткен үш финалдық матчтың нәтижесінде кубокты жеңіп алды. Осылайша, олар халықаралық жарыста жеңіске жеткен алғашқы түрік клубы атанды.

Басқа клубтардың басым болуы және қайта өрлеу(1969–2007)

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Диди 1972-1975 жылдары клубты баптап, 8 трофей жеңіп алды

1970-жылдары Фенербахче жаңа бапкер ретінде әйгілі Дидиді шақырды. Клуб тағы төрт лига титулын жеңіп алды. 1970-жылдары Фенербахче мен Трабзонспор арасында үлкен бәсекелестік қалыптасты, бұл екі команда он жылға жуық уақыт бойы чемпиондық үшін күрес жүргізді.

1980-жылдары Фенербахче тағы үш лига титулын жеңіп алды. Кальман Месёлидің басшылығымен команда 1985–86 жылғы Еуропа чемпиондары кубогының алғашқы кезеңінде Франция чемпионы Бордоны жарыстан шығарды[12][13]. Бұл жеңіс бетбұрыс сәті болды, өйткені осы уақытқа дейін түрік клубтары еурокубоктарда бірінші кезеңнен аса алмай жүрген еді.

1990-жылдары Түркия Суперлигасын Галатасарай мен Бешикташ клубтары үстемдік етіп, он маусымның тоғызының чемпионы атанды. Фенербахченің 1990-жылдардағы жалғыз лигалық жетістігі 1995–96 маусымында Карлос Альберто Паррейраның жетекшілігімен келген. 1996–97 жылғы УЕФА Чемпиондар Лигасында Фенербахче топтық кезеңді жеті ұпаймен аяқтап[14], оның ішінде Манчестер Юнайтедті Олд Траффордта 1:0 есебімен жеңіп, ағылшын алпауыттарының 40 жыл бойы өз алаңында жеңілмеген рекордын тоқтатты[15].

Фенербахче 2001 жылы Түркия Суперлигасының чемпионы атанып, Галатасарайдың қатарынан бесінші титул алуына жол бермеді. Келесі маусымда жаңа бапкер Вернер Лоранттың жетекшілігімен Фенербахче екінші орынды иеленіп, Галатасарайдан кейін орналасты. Алайда, одан кейінгі маусым сәтсіз өтті, команда чемпионатты алтыншы орынмен аяқтады[16]. Дегенмен, бұл маусым көптеген Фенербахче жанкүйерлері үшін 2002 жылдың 6 қарашасында Шүкрү Сараджоғлу стадионында өткен ойынмен есте қалды, онда команда өз қарсыласы Галатасарайды 6:0 есебімен ойсырата жеңді[17].

Вернер Лорант қызметінен босатылғаннан кейін клуб тағы бір неміс бапкері Кристоф Даумды шақырды. Даум бұған дейін Түркияда жұмыс істеп, 1994–95 маусымында Бешикташпен чемпион атанған еді. Фенербахче құрамын жаңарту мақсатында Пьер ван Хойдонк, Мехмет Аурелио және Фабио Лусиано сияқты ойыншыларды қатарға қосты. Бұл жаңа ойыншылар клубқа 15-ші чемпиондық атағын және үшінші жұлдызын (клуб әр бес лига титулы үшін бір жұлдыз алады) әкелді[18].

Клубтың 100 жылдығын тойлау сәті

Келесі жылы Фенербахче Трабзонспорды аз ғана ұпай айырмашылығымен артта қалдырып, сол кездегі рекордтық 16-шы Түркия Суперлигасының чемпиондығын жеңіп алды[19]. Алайда, 2005–06 маусымында Фенербахче соңғы турда чемпиондық атақты Галатасарайға беріп қойды. Фенербахчеге жеңіс қажет болды, бірақ олар Денизлиспормен 1:1 есебімен тең ойнады, ал Галатасарай Кайсериспорды 3:0 есебімен ұтып, чемпион атанды. Осыдан кейін Кристоф Даум бас бапкер қызметінен кетті[20], ал оның орнына 2006 жылғы 4 шілдеде Зико тағайындалды[21].

Зико жұмысын екі жаңа қорғаушыны қатарға қосумен бастады: уругвайлық ойыншы Диего Лугано және бразилиялық Эду Драсена. Сондай-ақ, сербиялық Матея Кежман мен тағы бір бразилиялық Дейвид де Соуза сынды екі шабуылшыны да командаға шақырды. Нәтижесінде, Фенербахче 2006–07 маусымында 17-ші Түркия Суперлигасының чемпионы атанды[22].

Қайта өрлеу кезеңі (2007–2014)

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Зико клубта 2006-2008 жылдары бапкер болды

2007 жылдың 11 қаңтарында Фенербахче ресми түрде G-14 ұйымына шақырылды. G-14 – Еуропаның ең үздік клубтарынан құралған қауымдастық болды.

Зиконың басшылығымен Фенербахче алғаш рет 2007–08 жылғы Чемпиондар Лигасының топтық кезеңінен шығып, ширек финалға жолдама алды, бұл кезеңде олар Севильяны жеңді. Зико – клуб тарихындағы Чемпиондар Лигасындағы ең табысты бапкер болып саналады. Түрік лигасы мен халықаралық матчтардағы сәтті нәтижелерінен кейін, Фенербахче жанкүйерлері оны "Крал Артур" (түрікше "Король Артур") деп атай бастады[23].

2009 жылдың ақпан айында Фенербахче Deloitte Football Money League-ге кірген алғашқы түрік клубы болды[24]. 2000 жылдан бастап клубтың қаржы жағдайы мен инфрақұрылымы айтарлықтай жақсарды, сонымен қатар Ариэль Ортега, Пьер ван Хойдонк, Александро де Соуза, Стивен Аппиа, Николя Анелька, Матея Кежман, Роберто Карлос, Дани Гуиса, Дирк Кёйт, Диего Рибас да Кунья, Нани, Робин ван Перси және Месут Өзіл сияқты әлемдік жұлдыздарды қатарға қосты.

2009–10 маусымында Фенербахче чемпиондықты соңғы турда жоғалтты; ойыншыларға тең ойын жеткілікті деп хабарланғанымен, Бурсаспор Бешикташты 2–1 есебімен жеңіп, чемпиондықты иеленді.

2011 жылдың шілде айында Фенербахче жанкүйерлері украиналық Шахтер Донецк клубына қарсы жолдастық матч кезінде алаңға басып кірді. Осы тәртіпсіздік үшін Фенербахче екі Суперлига матчын бос трибуналарда өткізуге мәжбүр болды. Кейіннен Түркия футбол федерациясы бұл матчтарға тек әйелдер мен 12 жасқа дейінгі балалардың тегін кіруіне рұқсат берді, ал ер адамдарға кіруге тыйым салынды.

2012 жылдың 29 қазанында Антальяспор Фенербахченің Шүкрү Сараджоғлу стадионында 47 ойынға созылған жеңіліссіз сериясын үзді. Фенербахче 2010 жылдың 22 ақпанынан бері өз алаңында жеңілмеген болатын (соңғы рет Бурсаспорға 2–3 есебімен)[25]. 2012 жылдың 3 қарашасында Фенербахче сырт алаңдағы 181 күнге созылған жеңілістер сериясын үзіп, Ақхисар Беледиеспорды жеңді.

2013 жылдың 2 мамырында Фенербахче 2012–13 жылғы Еуропа Лигасының жартылай финалында Бенфикадан жалпы есепте 3–2 есебімен жеңіліп, жарыстан шығып қалды. Бұл – Фенербахче клубының УЕФА турнирлеріндегі ең үлкен жетістіктерінің бірі болды[26].

2013 жылдың 28 маусымында Эрсун Янал Фенербахченің жаңа бас бапкері болып тағайындалды. Ол мамыр айының соңында қызметінен кеткен Айкут Кожаманды алмастырды[27]. Эрсун Яналдың келуі клуб үшін қиын кезеңмен тұспа-тұс келді. Фенербахче ішкі чемпионаттағы спорттық сыбайлас жемқорлық жанжалына қатысы бар деген айыптауларға байланысты екі маусымға еурокубоктерден шеттетілді. 2012–13 жылғы Суперлигада екінші орын алған Фенербахче 2013–14 жылғы Чемпиондар Лигасына үшінші іріктеу кезеңінен бастап қатысуы тиіс еді, алайда бұл мүмкіндіктен айырылды. Фенербахче 2014–15 маусымын күміс жүлдегер ретінде аяқтады, бұл клубтың басшылығын айтарлықтай өзгерістер жасауға итермеледі.

Қазіргі заман (2015 жылдан қазіргі уақытқа дейін)

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жозе Моуриньо Фенербахче клубының бас бапкері (2025 жыл)

2015–16 маусымы үшін Фенербахче жаңа бас бапкер ретінде Витор Перейраны шақырды. Клубтың Суперлига мен еурокубоктерде сәтті өнер көрсету мақсатын жүзеге асыру үшін португалиялық жұлдыз Нани, даниялық қорғаушы Симон Кьер және голландиялық шабуылшы Робин ван Перси құрамға қосылды. 2015 жылдың 10 желтоқсанында Фенербахче өз тарихындағы 200-ші еуропалық матчын Селтикке қарсы өткізді[28].

2015 пен 2017 жылдар аралығында Фенербахче Суперлигада тұрақты түрде жоғары орындардан көрініп, мықты үміткерлердің бірі болды. Алайда, бәсекеге қабілетті өнер көрсетуіне қарамастан, команда ішкі турнирлерде қиындықтарға тап болып, басты қарсыластары Галатасарай мен Бешикташ жиі басым түсті. Осы кезеңдегі еурокубоктік ойындарында кейбір сәтті нәтижелерге қол жеткізгенімен, клуб халықаралық аренада айтарлықтай жетістіктерге жете алмады.

2017 жылдан 2023 жылға дейін клуб өтпелі кезеңнен өтті, бұл тұрақсыз нәтижелер мен бапкерлердің жиі ауысуымен сипатталды. Команданы тұрақтандыру әрекеттеріне қарамастан, Фенербахче жиі турнир кестесінің жоғарғы қатарларынан тыс қалып отырды. Қаржылық шектеулер жоғары деңгейдегі ойыншыларды тартуға мүмкіндік бермей, клубтың ішкі аренадағы үстемдігін қалпына келтіруін қиындатты. Дегенмен, клуб болашақ жетістіктердің негізін қалау үшін жас ойыншыларды дамыту мен инфрақұрылымдық жобаларға инвестиция салуды жалғастырды.

2023–24 маусымында командаға Исмаил Картал бас бапкер болып тағайындалды, бұл клуб үшін маңызды өзгеріс болды. Оның басшылығымен Фенербахче жаңа қарқын алып, Суперлигада 99 ұпай жинап, күміс жүлдегер атанды. Алайда, чемпиондық атақ 102 ұпай жинаған Галатасарайға бұйырды. Команда барлық турнирлерде жоғары деңгейде өнер көрсетті, бірақ Түркия кубогы мен УЕФА Конференция лигасының ширек финалында жарыстан шығып қалды.

2024 жылдың ортасында Фенербахче клубтың ішкі және еуропалық аренадағы жетістіктерін қайта қалпына келтіру мақсатында бас бапкер қызметіне Жозе Моуриньоны шақырды[29]. Оның басшылығымен команда 2025 жылдың басына дейін барлық турнирлерде 27 матч өткізіп, 16 жеңіске жетті. Алайда, Моуриньоның Фенербахчедегі кезеңі даулы сәттермен де ерекшеленді, әсіресе ол Түркия футболындағы төрешілердің әділетсіздігіне қатысты ашық мәлімдемелер жасап, Галатасарайға бүйрек бұру бар екенін алға тартты.

Стадион

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Толық мақаласы: Шүкрү Сараджоғлу стадионы
Шүкрү Сараджоғлу стадионы

Фенербахче өз алаңындағы матчтарын 1908 жылдан бері Ыстамбұлдың Кадыкөй ауданындағы дәстүрлі стадионы – Шүкрү Сараджоғлу стадионында өткізеді. 1999-2006 жылдар аралығында қайта жөндеуден өткен бұл стадионның қазіргі сыйымдылығы 47 430 орын[30]. Клубтың мұражайы 2005 жылдан бері осы стадионда орналасқан.

Шүкрү Сараджоғлу стадионы салынғанға дейін бұл алаң "Папазын Чайыры" ("Дін қызметкерінің алаңы") деп аталған. Бұл алаң Түркиядағы алғашқы футбол алаңы болды және онда Ыстамбұл футбол лигасының алғашқы ойындары өткізілді. 1908 жылы лиганың жергілікті командаларына тұрақты футбол алаңы қажет болғандықтан, бұл жер Осман сұлтаны II Әбділхамиттен жылына 30 алтын лираға жалға алынды. Жалпы құрылыс шығыны 3 000 османдық алтын лираны құрады. Құрылысына ең көп қаражат бөлген клубтың құрметіне бұл алаңның атауы Юнион Клуб алаңы (Union Club Field) болып өзгертілді.

Юнион Клуб алаңы Ыстамбұлдың көптеген командалары, соның ішінде Юнион Клуб (кейінгі атауы – Иттихатспор), Фенербахче, Галатасарай және Бешикташ клубтары тарапынан пайдаланылды. Алайда, 1922 жылы тарихи Таксим Артиллерия казармасының (қазіргі Таксим алаңы) аумағында үлкенірек Таксим стадионы салынғаннан кейін, алаң өзінің маңызын жоғалтты. Иттихатспор саяси Бірлік және Прогресс комитетімен тығыз байланыста болғандықтан, олар алаңды мемлекетке сатуға мәжбүр болды. Ол кезде Шүкрү Сараджоғлу Түркияның Республикалық халық партиясы (CHP) үкіметінің мүшесі еді, және стадион мемлекет меншігіне өткен соң, бірден Фенербахчеге жалға берілді.

Кейін, 1933 жылдың 27 мамырында, Шүкрү Сараджоғлу Фенербахче клубының президенті болып тұрған кезде, клуб бұл стадионды үкіметтен 1 түрік лирасы немесе 9 000 лиралық нақты құнына сатып алды. Стадион атауы Фенербахче стадионы болып өзгертілді, және бұл клуб Түркияда өз стадионына иелік еткен алғашқы футбол клубы атанды. Кейінгі жылдары Фенербахче стадионды жаңартып, оның сыйымдылығын арттыра бастады. 1949 жылға қарай Фенербахче стадионы 25 000 орындық болып, Түркиядағы ең үлкен футбол аренасына айналды.

1998 жылы стадион атауы тағы да өзгертіліп, клубтың бұрынғы президенті және Түркияның бесінші премьер-министрі Шүкрү Сараджоғлу құрметіне "Фенербахче Шүкрү Сараджоғлу стадионы" деп аталды. 1999 жылы соңғы ірі жөндеу және сыйымдылықты арттыру жұмыстары басталды. Түрік Суперлигасының маусымдары өтіп жатқанда, стадионның төрт жағындағы трибуналар біртіндеп бұзылып, қайта салынды. Бұл толық жаңарту және құрылыс жобасы 2006 жылы Фенербахченің сол кездегі президенті Азиз Йылдырым мен клуб басшылығының қолдауымен аяқталды.

Жетістіктері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сыртқы сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Fenerbahce
  1. ↑ Fenerbahçe'nin Kuruluşunda Nurizade Ziya Bey  (түрік.) (November 2020).
  2. ↑ How was Fenerbahce Founded and Rise? - Akşam Newspaper - 13 March 1955  (түрік.) (13 наурыз 1955).
  3. ↑ a b Tarihçe  (түрік.). fenerbahce.org (15 April 2007).
  4. ↑ The Last Stronghold: The Fenerbahçe Sports Club and Turkish Politics  (ағыл.).
  5. ↑ Müttefik Kuvvetler ile Yapilan Maçlar  (түрік.) (14 June 2007).
  6. ↑ 84th Anniversary of the Harington Cup  (ағыл.). Fenerbahçe S.K. (30 June 2007).
  7. ↑ Turkey – List of Champions  (ағыл.). Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation.
  8. ↑ Futbolda Türkiye Şampiyonluklarımız (Turkish). Fenerbahçe SK Official Website.
  9. ↑ 1959 Milli Lig. Angelfire (17 June 2007).
  10. ↑ European Competitions 1959-60 (17 June 2007).
  11. ↑ Archives (5 May 2007).
  12. ↑ Bordeaux 2–3 Fenerbahçe  (ағыл.). UEFA.
  13. ↑ Fenerbahçe 0–0 Bordeaux  (ағыл.). UEFA.
  14. ↑ UEFA Champions League 1996–97 Season  (ағыл.). UEFA (10 January 2013).
  15. ↑ Manchester United's series of 56 home matches unbeaten in Europe  (ағыл.).
  16. ↑ 2002-2003 1.Süper Lig (17 June 2007).
  17. ↑ Fenerbahçe 6–0 Galatasaray  (түрік.) (10 January 2013).
  18. ↑ 2003–2004 1.Süper Lig (17 June 2007).
  19. ↑ 2004–2005 1.Süper Lig (17 June 2007).
  20. ↑ Teşekkürlerimizle...  (түрік.) (16 June 2006).
  21. ↑ Zico signs two-year Fenerbahçe coaching deal  (ағыл.). ESPN (4 July 2006).
  22. ↑ Fenerbahçe handed Turkish crown  (ағыл.) (13 May 2007).
  23. ↑ Julio Gomes Filho Zico still a man of style  (ағыл.). The Guardian (6 April 2008).
  24. ↑ Fenerbahçe first Turkish club in Football Money League  (ағыл.).
  25. ↑ Antalya ends Fener's 47-match unbeaten run at Şükrü Saracoğlu  (ағыл.). Today's Zaman (30 October 2012).
  26. ↑ Oscar Cardozo scored twice as Benfica dramatically overcame Fenerbahce in Lisbon to set up a Europa League final against Chelsea  (ағыл.). BBC (2 May 2013).
  27. ↑ Troubled Fenerbahce appoint Ersun Yanal as coach  (ағыл.) (28 June 2013).
  28. ↑ Alasdair Lamont Fenerbahçe 1–1 Celtic  (ағыл.). BBC Sport (10 December 2015).
  29. ↑ Jose Mourinho: Portuguese named new coach of Turkish side Fenerbahce  (ағыл.) (1 June 2024).
  30. ↑ Turkish Football Federation Information  (түрік.). tff.org (13 May 2007).
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Фенербахче_(футбол_клубы)&oldid=3470500» бетінен алынған