Ферьял Озель

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
M87
Event Horizon Telescope Collaboration арқылы алынған M87 галактикасының орталығындағы аса массивті қара құрдымның суреті. Профессор Озель 2020 жылдан бастап EHT командасының құрамында болып табылады.

Ферьял Озель (1975 жылы 27 мамырда дүниеге келген) — Ыстанбұлда (Түркия) дүниеге келген түрік–американдық астрофизик, ықшам нысандар физикасы мен жоғары энергиялы астрофизикалық құбылыстарға маманданған. 2022 жылдан бастап Озель Атлантадағы Джорджия Технологиялық Институтының физика мектебінің кафедра меңгерушісі және профессоры болып табылады. Ол бұрын Туксондағы Аризона университетінде, астрономия бөлімінде және Стюард обсерваториясында профессор болған.

Озель Колумбия университетінің FU Foundation Инженерлік және қолданбалы ғылым мектебін жоғары бағамен бітірді және Гарвард университетінде Рамеш Нараянмен бірге диссертация бойынша кеңесші ретінде PhD дәрежесін алды. Ол Хаббл стипендианты және Принстондағы, Нью-Джерсидегі Жетілдірілген зерттеулер институтының мүшесі болды[1]. Ол Гарвард–Рэдклифф институтының стипендианты және Берклидегі Миллер институтында шақырылған профессор болды[2].

Озель нейтрондық жұлдыздар, қара тесіктер және магнетарлар саласына қосқан үлесі үшін кеңінен танымал. Ол модельдеу жетекшісі және M87 галактикасының орталығындағы аса массивті қара құрдымның алғашқы суретін шығарған Event Horizon Telescope (EHT) мүшесі[3][4].

Озель нейтрондық жұлдыздардың астрофизикасына қосқан көрнекті үлесі үшін 2013 жылы[5] Америка Физика қоғамының Мария Гопперт Майер сыйлығын алды. Озель көптеген деректі телехикаяларға, соның ішінде PBS арнасындағы Үлкен идеялар мен History арнасындағы «Әлем» серияларына қатысты.

Алексей Вихлининмен бірге Озель NASA жобасы аясында Lynx рентген обсерваториясының үлкен миссиясының тұжырымдамасын анықтау жөніндегі ғылыми-техникалық топтың тең төрағасы болып табылады[6].

Білімі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Төмендегі тізімде профессор Озельдің білім алу жолы жинақталған[7]:

Құрмет грамоталары мен марапаттары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Серпінді жүлде, 2020 ж. [8]
  • Астрофизикалық консультативтік комитет (APAC) төрағасы, NASA, 2019 ж. [9]
  • Джон Саймон Гуггенхайм мемориалдық қоры стипендиясы, 2016 ж. [10][11]
  • Миллер қонақ профессоры, Калифорния университеті, Беркли, 2014 ж.
  • Мария Гепперт Майер сыйлығы, Американдық физикалық қоғам, 2013 ж. [12]
  • Рэдклифф жоғары оқу орындары стипендиясы, 2012-2013 ж. [13]
  • Барт Дж. Бок сыйлығы, Гарвард университеті, 2010 ж. [14]
  • Лукас сыйлығы, Сан-Диего астрономия қауымдастығы, 2010 ж.
  • Түрік ғылыми-техникалық зерттеу қорының шақырылған стипендианты, 2007 ж.
  • Хаббл постдокторлық стипендиясы, 2002-2005 жж.
  • Ататүрік қорының қыздары құрметті ғалым сыйлығы, 2003 ж.
  • Біліктілікті арттыру институты Кек стипендианты, 2002 ж.
  • Ван Влек стипендиясы, Гарвард университеті, 1999 ж.
  • Коструп сыйлығы, Нильс Бор институты, 1997 ж.
  • Нильс Бор институтының магистратуралық стипендиясы, 1996-1997 жж.
  • Қолданбалы математика факультетінің сыйлығы, Колумбия университеті, 1996 ж.
  • FU қорының стипендиясы, Колумбия университеті, 1994-1996 жж.
  • Ғылыми стипендия, CERN, 1995 ж.
  • Түркия денсаулық және білім қорының стипендиясы, 1992-1994 жж.

Сыртқы сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Feryal Özel, Natural Sciences Member 9/2002–6/2005. School of Natural Sciences, Institute for Advanced Study.
  2. ↑ Feryal Özel  (ағыл.). Radcliffe Institute for Advanced Study at Harvard University (7 May 2012). Тексерілді, 2 қыркүйек 2020.
  3. ↑ Event Horizon Telescope releases first ever black hole image.
  4. ↑ Event Horizon Telescope | Feryal Özel (en-US). Басты дереккөзінен мұрағатталған 23 шілде 2020. Тексерілді, 20 тамыз 2020.
  5. ↑ https://www.aps.org/programs/honors/prizes/prizerecipient.cfm?last_nm=Ozel&first_nm=Feryal&year=2013
  6. ↑ Lynx X-ray Observatory (en-US). Lynx X-ray Observatory. Тексерілді, 6 қыркүйек 2020.
  7. ↑ About Me | Feryal Özel (en-US). Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 желтоқсан 2019. Тексерілді, 2 қыркүйек 2020.
  8. ↑ Breakthrough Prize – Winners of the 2020 Breakthrough Prize in Life Sciences, Fundamental Physics and Mathematics Announced.
  9. ↑ Astrophysics Advisory Committee | Science Mission Directorate. science.nasa.gov. Тексерілді, 14 сәуір 2019.
  10. ↑ UA Astrophysicist Wins Guggenheim Fellowship.
  11. ↑ John Simon Guggenheim Foundation | Feryal Ӧzel (en-US). Тексерілді, 2 қыркүйек 2020.
  12. ↑ Maria Goeppert Mayer Award  (ағыл.). www.aps.org. Тексерілді, 15 сәуір 2018.
  13. ↑ Feryal Özel  (ағыл.). Radcliffe Institute for Advanced Study at Harvard University (7 May 2012). Тексерілді, 14 сәуір 2019.
  14. ↑ Bok Prize  (ағыл.). astronomy.fas.harvard.edu. Тексерілді, 2 қыркүйек 2020.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Ферьял_Озель&oldid=3367787» бетінен алынған