Эмили Тэмпл-Вуд
| Эмили Тэмпл-Вуд | |
| ағылш. Emily Temple-Wood | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Азаматтығы | |
| Қызметі |
Уикимедиа Қоры округінің вице-президенті |
| Марапаттары мен сыйлықтары |
Жыл Уикимедиашысы (2016) |
| Сайты | |
Эмили Темпл-Вуд (ағылш. Emily Temple-Wood; 1994 жылы 24 мамырда дүниеге келген, Чикаго) — ағылшынша Уикипедия қатысушысы, Keilana деген атпен үлес қосады және Уикипедиядағы гендерлік көзқарастың салдары мен себептерімен күресудегі күш-жігерімен, әсіресе ғылымдағы әйелдер туралы жазбалары арқылы танымал. Ол 2016 жылы 24 маусымда Wikimania сайтында Джимми Уэйлстің 2016 жылғы «Жыл Уикимедиашысы» сыйлығының жеңімпазы деп жарияланды (Рози Стивенсон-Гуд Найтпен бөлісті).
Жастық шағы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Лаура Темпл мен Эндрю Вудтың қызы Эмили Темпл-Вуд[1] Иллинойс штатындағы Даунерс-Гроув қаласындағы Эвери Кунли мектебінде оқыды.[2] 2017 жылы Wired мақаласында оны «Адалдық кепілдігін алудан бас тартқан қарапайым орта мектеп оқушысы» деп сипаттады, өйткені ол балаларды адалдық беруге мәжбүрлеу идеясы оғаш деп ойлады.[3] Ол 2008 жылы DuPage County Spelling Bee жүлдесін жеңіп алды. Бұл жеңіс Эмилидің сол жылы Scripps National Spelling Bee байқауында бәсекеге түсуіне әкелді, онда ол ширек финалға өтіп, 46-шы орынға ие болды. 2008 жылдың маусымындағы жарыстан кейін ол басқа аймақтық Spelling Bee чемпиондарымен бірге Иллинойс штатының сол кездегі губернаторы Пэт Куинннің марапатына ие болды.[4] Эмили Даунерс Гроув Солтүстік орта мектебіне барды,[5] онда ол сөйлеу тобының мүшесі болды. 2011 жылы Пеориядағы Иллинойс мектеп қауымдастығының штаттық кездесуінде команда төрт медаль жеңіп алды, оның ішінде біреуі бірінші орын.[6] Аға курста ол 2012 жылы «ең жақсы екі пайыздың» қатарына енді.[1] Эмили 2016 жылдың мамыр айында Чикагодағы Лойола университетін молекулалық биология және араб және исламтану мамандықтары бойынша бітірді. Ол 2016 жылдың күзінде Чикагодағы Орта Батыс университетінде медициналық мектепті бастады.[7][8]
Уикипедияда жұмыс істеуі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Темпл-Вуд әйелдер ғалымдары туралы Уикипедия мақалаларын жасағаны үшін, сондай-ақ олардың Уикипедиядағы өкілдігін арттырудағы белсенділігі үшін ұлттық баспасөзде жарияланды. Ол Уикипедияға алғаш рет 2005 жылы, 10 жасында өңдеді.[9] Ол алғаш рет сайтқа 12 жасында үлес қоса бастады[10], ал 12 жасында Уикипедияға қосқан үлестері үшін желіде алғаш рет қудалауға ұшырады.[11] Ол өзінің күш-жігерін орта мектепте оқып жүргенде-ақ ғалым әйелдерге қатысты бастады[12]. 2007 жылы ол Уикипедияда әкімші болды[13] және 2016 жылдан 2017 жылға дейін Төрелік комитетте қызмет етті. 2012 жылы Уикипедиядағы WikiProject Scientists Әйелдер ұйымының негізін қалаушы[14]; Содан бері ол Википедияда әйел ғалымдар туралы жүздеген беттер жазды.[15] «Кейлана» қолданушы атымен редакциялай отырып, ол Корольдік қоғамға мүше әйелдердің Уикипедияда мақалалары бар екенін байқаған кезде, мұндай мақалаларды жасай бастады.[16] Ол Уикимедиа қорына мұны алғаш байқаған кезде, "сол түні ашуланып, мақала жазғанын айтты. Мен түнгі сағат 2-ге дейін жатақханада дәлізде отырып, ғылымдағы алғашқы әйелдер туралы мақала жаздым" деді. Ол ең мақтан тұтатын мақала - торакальды хирург болған алғашқы афроамерикалық әйел Розалин Скотт туралы.[17][18][19]
Темпл-Вуд сонымен қатар Уикипедиядағы әйел ғалымдардың өкілдігін арттыру мақсатында мұражайлар мен кітапханаларда редакциялау жұмыстарын ұйымдастырды.[20] 2015 жылдың қазан айында ол The Atlantic басылымына Уикипедияда олар туралы мақалалары жазылмаған 4400 ғалым әйелді анықтағанын айтты, бірақ олардың әрқайсысы бір мақалада қамтылған.[21] 2016 жылдың наурыз айында ол интернеттегі жыныстық қудалауларға қатысты көзқарасының арқасында халықаралық БАҚ-тың назарын аударды: ол алған әрбір хат үшін ғалым әйел туралы Википедия мақаласын жасауды жоспарлап отыр. Сол айда ол BuzzFeed News-ке оның бұл әрекетіне қатысты: "Менің мотивациям - қудалаудан туындаған көңіл-күйімді нәтижелі нәрсеге бағыттау".[22][23][24][25][26] 2016 жылдың мамырында ол The Fader-ке: «Уикипедияшы ретінде менің табиғи жауабым қамтудағы олқылықты көру - бұл жобаны бастау, сондықтан мен «Ғалым әйелдер» жобасымен осылай жасадым.Тарихты баяндауда ерлер басым болды, және Уикипедияда әйелдер өмірбаянының қамтылғанына көз жеткізу әйелдерді жазу тәсіліміз болуы мүмкін. сол әңгімеге қайта оралыңыз».[27]
Оның жұмысы оның 2016 жылы Рози Стивенсон-Гуд Найтпен бірге «Жыл Уикипедияшысы» атағына ие болуына әкелді.[28]
Мансапы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Темпл-Вуд – Уикимедиа қоры Колумбия округінің вице-президенті, сонымен қатар олардың директорлар кеңесінің мүшесі.[29] Ол сондай-ақ Wiki Project Med[30] қорының басқарма мүшесі және Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау ұлттық институтының резиденциясындағы Уикипедияшы.[31]
Кейлана эффектісі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Аарон Халфакер Темпл-Вуд атындағы феноменге арналған OpenSym 17 халықаралық ашық ынтымақтастық симпозиумында «Уикипедиядағы сапа динамикасын интерполяциялау және Кейлана эффектісін көрсету» тақырыбында баяндама жасады.[32][33]
Жарияланымдар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Emily; Temple-Wood Rewriting the History of Women in Science : magazine. — 2017. — б. 70—71. — doi:10.1038/scientificamerican0917-70 — PMID 28813402.
- Temple-Wood, Emily Facebook Nation — 2014.
- Temple-Wood, Emily. "Exploring the Role of Raw in the Embryonic Nervous System"..
- Emily; Temple-Wood It’s Time These Ancient Women Scientists Get Their Due // Nautilus : journal. — 2016. Reprinted in The Best American Science and Nature Writing 2017. Jahren, Hope, editor. Boston. OCLC 1004672002.
- Diane; Silva Regulation of Gonad Morphogenesis in Drosophila melanogaster by BTB Family Transcription Factors // PLOS One : journal. — 2016. — Т. 11. — б. e0167283. — doi:10.1371/journal.pone.0167283 — PMID 27898696.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ a b Sersland 10 Seniors Named to Downers Grove North's Top Two Percent.(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Wamble Three Kids Outwit, Outlast and Outspell Opponents (23 ақпан 2006).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 наурыз 2016.
- ↑ McMillen One Woman’s Brilliant "Fuck You" to Wikipedia Trolls (ағыл.) (6 February 2017).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 6 тамыз 2017.
- ↑ McKendrick 13-year-old going to National Spelling Bee (4 наурыз 2008). Басты дереккөзінен мұрағатталған 5 мамыр 2016. Тексерілді, 15 наурыз 2016.
- ↑ Could You Use it in a Sentence, Please?.(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ District 99 Speech Team at North High School in Downers Grove Places Eighth, Receives Four State Medals. Chicago Tribune.(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Avenant Wikipedian writes woman scientist's biography whenever she is harassed (30 наурыз 2016).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 31 наурыз 2016.
- ↑ Sayo Emily Temple-Wood: 'If her name survived this long, that's a huge indicator of her importance.' (26 мамыр 2016).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 24 маусым 2016.
- ↑ Hussain, Netha Countering the Systemic Bias on Wikipedia: An Interview With Emily Temple-Wood (January 4, 2014).
- ↑ Sanghani, Radhika Student praised for tackling 'sexist Wikipedia' by creating page for female scientist every time she's trolled. The Daily Telegraph (March 14, 2016).
- ↑ Simmons, Andy This Victim of Cyber-Bullying Is Confronting Misogynists in the Coolest Way (January 3, 2017).
- ↑ Huang, Keira Wikipedia fails to bridge gender gap. South China Morning Post (August 11, 2013).
- ↑ Үлгі:Cite arXiv
- ↑ Akst, Jef Student Fights Harassment with Wikipedia. The Scientist (March 10, 2016).
- ↑ Lee Newton Google It: Total Information Awareness — Springer, 2016. — P. 87. — ISBN 9781493964154.
- ↑ Sherriff, Lucy Student Emily Temple-Wood Writes A New 'Women In Science' Wikipedia Entry Every Time She's Harassed. The Huffington Post (March 14, 2016).
- ↑ Lutkin, Aimee A Biologist Is Writing a Wikipedia Article About a Woman Scientist For Every Harassing Email She Gets. Jezebel (March 10, 2016).
- ↑ Chang, Rita Emily Temple-Wood: A cool Wikipedian on a big mission. Blog.wikimedia.org (October 11, 2013).
- ↑ Female scientist fights harassment with Wikipedia. BBC (March 14, 2016).
- ↑ Cohen, Noam. Warming Up to the Culture of Wikipedia, The New York Times (March 19, 2014).
- ↑ Paling, Emma Wikipedia's Hostility to Women. The Atlantic (October 21, 2015).
- ↑ Gibson, Caitlin. How one young female scientist decided to cope with online harassment (en-US) (March 11, 2016).
- ↑ Mosbergen, Dominique For Every Sexist Email She Gets, This College Student Will Pen a Wikipedia Entry About a Woman Scientist. The Huffington Post (March 10, 2016).
- ↑ Esta 'wikipedista' está poniendo a las científicas en el lugar que se merecen (исп.), eldiario.es (March 9, 2016).
- ↑ Pour chaque mail sexiste reçu, elle crée la page Wikipédia d'une scientifique (фран.), 7sur7, Persgroep Digital (March 10, 2016).
- ↑ Oakes, Kelly This Student Adds A Woman In Science To Wikipedia Every Time She's Harassed Online. BuzzFeed (March 10, 2016).
- ↑ Cliff, Aimee These Innovators Are Making Tech Better For Everyone. The Fader (May 26, 2016).
- ↑ Jimmy Wales names Emily Temple-Wood and Rosie Stephenson-Goodknight as Wikipedians of the Year. Wikimedia Foundation (June 24, 2016).
- ↑ Board of Directors.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 18 наурыз 2016.
- ↑ Board members.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 18 наурыз 2016.
- ↑ Temple-Wood A Wikipedian-in-Residence and the US government join forces to share knowledge on occupational safety and health (19 мамыр 2015).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 10 наурыз 2016.
- ↑ Interpolating Quality Dynamics in Wikipedia and Demonstrating the Keilana Effect (en).
- ↑ The Royal Society of Chemistry Improving gender balance on Wikipedia (ағыл.) (18 August 2017).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 тамыз 2017.
Сыртқы сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| ||||||
