Мазмұнға өту

Қазақстан Республикасы әуе қорғаныс күштері

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Қазақстан Республикасы әуе қорғанысы күштері
Жалпы ақпарат
Күндер

1 маусым 1998 жыл[1]

Елі

 Қазақстан

Бағынышты

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі

Құрамында

Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері

Түрі

Әскери-әуе күштері

Рөлі

Мемлекетті қорғау

Көлемі

12 000 ұшқыш[2],
261 ұшақ

Реңкі

            

Басшылығы
Қазіргі басшысы

Дәурен Қосанов[3]

Айырықшалау белгісі
Танымбелгі

Байрақ |Байрақ

Ұшақтары
Шабуылдаушы

Су-24, Су-25

Жойғыш

МиГ-29, Су-27, Су-30

Тікұшақ

Ми-8, Ми-17, Ми-26, Bell UH-1, Eurocopter EC145

Ұрыс
тікұшағы

Ми-24, Ми-35

Тосқауылшы

МиГ-31

Барлаушы

CAIG Wing Loong, Aeronautics Defense Orbiter, Elbit Hermes 90, Elbit Hermes 450, Elbit Skylark

Машықтаушы

Aero L-39, Zlín Z 42

Тасымалдаушы

Ан-12, Ан-24, Ан-26, Ан-72, Ан-74, EADS CASA C-295, Boeing 757, Shaanxi Y-8

Ортаққордағы санаты: Қазақстан Республикасы әуе қорғанысы күштері
Бұл үлгіні: көру • талқылау • өңдеу
ҚР ҚК Әуе қорғанысы күштерінің жеңдік белгісі
(салтанатты нысан үшін)

Әуе қорғанысы күштері — Қазақстан Республикасының Қарулы күштерінің бір түрі. Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерін реформалау жөніндегі бұдан былайғы шаралар туралы» 1997 жылғы 17 қарашадағы № 3761 Жарлығын және Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 1998 жылғы 1 сәуірдегі директивасын орындау үшін, Қазақстан Республикасының қорғаныс қабілетін нығайту мақсатымен 1998 жылғы 1 маусымда құрылды. Негізгі мақсатттары:

  • Қазақстан Республикасы әуе шебінің қорғанысын қамтамасыз ету
  • мемлекеттік, әскери және әкімшілік нысандарды әуе шабуылынан қорғау
  • ҚР ҚК басқа да түрлері мен тектерін авиациялық қолдау жөніндегі әскери міндеттерді орындау.

Құрылымы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әуе қорғанысы күштерінің құрамы:

  • әскери әуе күштері (авиация)
  • әуе шабуылына қарсы қорғаныс әскерлері
  • әуе қозғалысын басқару органдары

Әскери әуе күштер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Түрі Бейнесі Өндіруші Мақсаты Саны Қосымша мағлұмат
Жауынгерлік ұшақтар
Су-30СМ  Ресей Көп мақсатты истребитель 23[4] 2022 жылы Қазақстан Қарулы Күштердің қажеттіліктері үшін төрт көп мақсатты Су-30СМ истребителін сатып алғаны белгілі болды, сонымен қатар тағы 10 көп мақсатты Су-30СМ истребителін сатып алмақшы[5]
Су-27
Су-27УБ 		 КСРО
 Ресей
 Беларусь 		Көп мақсатты истребитель 20[4]

4[4]

10 Су - 27 2007 жылдан 2010 жылға дейін "558-ші авиациялық жөндеу зауыты" ААҚ-да (Барановичи, Беларусь) Су-27бм2 және Су-27 УБМ2 модификациясына жаңартылды.
Су-25/Су-25СМ
Су-25УБ/Су-25УБМ 		 КСРО
 Беларусь 		соққы беретін ұшақ 12[6]
2[6] 		"558-ші авиациялық жөндеу зауыты" ААҚ-да (Барановичи, Беларусь) Су-25СМ/Су-25убм модификациясында жаңғырту жүріп жатыр.
МиГ-29
МиГ-29УБ 		 КСРО Көп мақсатты истребитель

оқу-жауынгерлік истребитель

12[7]

2[7]

Барлығы сақтауда, 2023 жылы «жою шартымен» сатылымға шығарылды[8][4]
МиГ-31

МиГ-31БМ

 КСРО истребитель-перехватчик 31[7] Барлығы сақтауда, 2023 жылы «жою шартымен» сатылымға шығарылды[8][4]
МиГ-27  КСРО истребитель-бомбалаушы 12[7] Барлығы сақтауда, 2023 жылы «жою шартымен» сатылымға шығарылды[8][4]
МиГ-23УБ  КСРО оқу-жауынгерлік ұшақ 2[7] Барлығы сақтауда, 2023 жылы «жою шартымен» сатылымға шығарылды[8][4]
Оқу-жаттығу ұшағы
Aero L-39 Albatros  Чехия оқу-жауынгерлік ұшақ 19[9] L-39 ng модификациясына дейін біртіндеп жаңғыртылуда
Z-242L безрамки  Чехия оқу ұшақ 2[10]
Транспортты ұшақтар
Airbus A400M Еуропа одағы Еуропа одағы әскери-транспортты ұшақ 2[11][12] Екі а400м ұшағын сатып алу туралы келісімшартқа ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі Бейбіт Атамқұлов пен Airbus концернінің вице-президенті Альберто Гутиеррес қол қойды
CASA C-295  Испания әскери-транспортты ұшақ 8[4]
Let L-410 Turbolet  Чехия Көп мақсатты транспортты ұшақ 2 [13] Әуе қорғаныс күштері Әскери институтының авиациялық паркіне 2 жаңа L-410 жеңіл траснспортты ұшағы келді.
Ан-12  КСРО әскери-транспортты ұшақ 2[7] 2011 жылы "авиациялық жөндеу зауыты 325" ААҚ–да (Таганрог, Ресей) жаңартылған Борттық нөмірі 18 Ан-12ППС бір ғана ұшақ ұшуға жарамды. Борт қосымша жанармай бактары бар амфибиялық ұшаққа айналды.[14][15]
Ан-72  КСРО транспортты ұшақ 2[7]
Ан-26
Ан-26Б 		 КСРО әскери-транспортты ұшақ 6[7]
Ан-30  КСРО аэрофотосъёмка ұшағы 1[7]
Ту-134  КСРО әкімшілік ұшақ 2[7]
Ту-154M  КСРО әкімшілік ұшақ 1[7]
Тікұшақтар
Ми-35М  Ресей соққы тікұшағы 12[7]
Ми-24В  КСРО транспортты-соққы тікұшағы 20[7]
Ми-17В-5
Ми-171Ш 		 КСРО
 Ресей 		транспортты тікұшақ 20[10]
6[10] 		Қазақстанда сериялық өндіріс/Ми-8, Ми-17 және Ми-171 түрлі модификацияларды құрастыру жүзеге асырылады
Ми-26  КСРО ауыр транспортты тікұшағы 4[7] 1992 жылы 157 тікұшақ полкінен (612-ші авиабаза) Қазақстан 24 тікұшақ алды, оның ішінде 20 көлік ұшпайтын күйде және қарудан шығарылды. Ресейлік авиациялық жөндеу зауыттарында 4 машина қалпына келтірілді.

Оның ішінде ҚР ІҚК бөліктерінде-2 бірлік (№91 және №92 борттық нөмірлер)[16][17]. Тағы 2 бірлік КазАвиаСпас отрядқа берілді ҚР ТЖМ[18].

Bell-205 UH-1 Iroquois  АҚШ көп мақсатты тікұшақ 4[7]
Eurocopter EC145  Франция көп мақсатты тікұшақ 8[7] Қазақстанда жиналады[19]
Ұшқышсыз ұшу аппараттары
TAI Anka слева  Түркия Ұшқышсыз ұшу аппараттары 3[4] Жасалған келісімшартқа сәйкес Қазақстан 2023 жылға дейін Anka ҰҰА-ның 3 бірлігін, 2 жерүсті станциясын, сондай-ақ логистикалық қолдау пакетін (техникалық құжаттама, оқыту және қосалқы бөлшектер)алады[20][21]. К 25 июля 2023 года поставки завершены[22]
Wing Loong (GJ-1)  Қытай барлау-соққы Ұшқышсыз ұшу аппараттары 2[7]
Elbit Skylark-1LEX  Израиль Ұшқышсыз ұшу аппараттары 2013-2014 жылдан бері қолданыста.2021 жылдың 7 мамырынан бастап,

Қазақстан Авиация Индустриясы кәсіпорынында,Израильдік Elbit systems компаниясының рұқсатымен құрастырыла бастады.

Зениттік-зымыран кешені

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Түрі Бейнесі Өндіруші Мақсаты Саны Қосымша мағлұмат
Зениттік-зымыран кешені
Ground Master 400  Франция зениттік-зымыран кешені 0 Франция Қазақстан егемендігін нығайту мақсатында Ground Master 400 жүйесін орнатуды жоспарлап отыр[23][24]
С-300ПС[25]  КСРО
 Ресей 		зениттік-зымыран кешені 40+ ПУ (5 дивизион)[26] 20 дивизион С-300ПС және кейбір с-300п 2016 жылға арналған. 2009 жылдың ақпанында Ресей Федерациясы Қарулы Күштерінің резервінен 10 С-300пму-1 дивизионын жеткізуге келісімшартқа қол қойылды.

2014 жылдың қаңтарында Ресей Федерациясы Қарулы Күштерінің құрамынан 5 С-300ПС дивизионын жеткізу туралы келісімшартқа қол қойылды[27] Дивизионның стандартты құрамы. С-300 ҚРЗ 12 мобильді іске қосқышты қамтиды.

С-200  КСРО зениттік-зымыран кешені 3 ПУ (1 дивизион)
С-125-1Т
С-125МК
С-125 «Печора-2Т»[25] 		 КСРО
 Беларусь 		зениттік-зымыран кешені 3[28]

24[28]

18-24 ҚРЗ"Печора-2т" дейін жаңғыртылды[28]. 3 С-125-1Т[28]
Стрела-10[6]  КСРО зениттік-зымыран кешені ?[26]
Бук-М2Э  Ресей зениттік-зымыран кешені 3 2019-2020 жылдары Қазақстан армиясының қарулануына "Бук-М2Э" зениттік зымыран кешендері, "Роса-РБ" радиолокациялық станциялары, сондай-ақ елдің әуе шептерін қорғауда тұрған "Нұр" Отандық РЛС келіп түсті.
Тор-М2К  Ресей зениттік-зымыран кешені 12 ПУ Қазақстан Ресейден бір "Тор-М2К"дивизионын сатып алды
С-75 «Двина»[29]  КСРО зениттік-зымыран кешені 12 ПУ
КУБ ЗРК  КСРО зениттік-зымыран кешені

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Силы воздушной обороны Вооруженных Сил Республики Казахстан. Басты дереккөзінен мұрағатталған 5 мамыр 2009.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 24 қазан 2008.
  2. ↑ International Institute for Strategic Studies (13 February 2024). The Military Balance 2024 (1st ed.). Routledge. p. 187. ISBN 978-1032780047.
  3. ↑ Даурен Қосанов қорғаныс министрінің орынбасары – әуе қорғанысы күштерінің бас қолбасшысы болып тағайындалды. Тексерілді, 30 қыркүйек 2024.
  4. ↑ a b c d e f g h i The Military Balance 2024, p.187
  5. ↑ Почему Казахстан закупит истребители российского производства, а не французского?  (орыс.) (4 декабря 2023).
  6. ↑ a b c Үлгі қатесі: қара {{Кітап}}
  7. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Дереккөз қатесі: Жарамсыз <ref> тегі; no text was provided for refs named :4
  8. ↑ a b c d Серикпаев, Дамир В Казахстане выставили на торги советские истребители (26 қазан 2023).
  9. ↑ World Air Forces 2024, p.22
  10. ↑ a b c The Military Balance 2022, p.189
  11. ↑ Два самолёта Airbus получит Минобороны Казахстана (2 қыркүйек 2021).(қолжетпейтін сілтеме)
  12. ↑ The Republic of Kazakhstan orders two Airbus A400Ms  (ағыл.).(қолжетпейтін сілтеме)
  13. ↑ Что известно о новом самолете L-410, поступившим на вооружение СВО
  14. ↑ ИА «Новости-Казахстан» Самолет Ан-12 Минобороны Казахстана модернизирован на заводе в РФ  (орыс.) (31 октября 2011). Тексерілді, 28 желтоқсан 2020.
  15. ↑ Транспортные и специальные самолеты  (орыс.).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 желтоқсан 2020.
  16. ↑ Казахстан получил из Новосибирска отремонтированный и модернизированный вертолет Ми-26  (орыс.) (2 апреля 2012). Тексерілді, 28 желтоқсан 2020.
  17. ↑ Zakon.kz Авиационная составляющая Боевого парада  (орыс.) (29 апреля 2013). Тексерілді, 28 желтоқсан 2020.
  18. ↑ В Казахстане впервые вводится в эксплуатацию вертолет Ми-26Т  (орыс.) (24 октября 2013). Басты дереккөзінен мұрағатталған 9 қараша 2013.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 желтоқсан 2020.
  19. ↑ Алдияр Косенов ФОТО: Первый казахстанский вертолет поднялся в небо  (орыс.) (1 декабря 2011). Тексерілді, 28 желтоқсан 2020.
  20. ↑ Александр Хроленко Для чего Казахстану турецкие беспилотники Anka  (орыс.) (20220201T2141+0600).(қолжетпейтін сілтеме)
  21. ↑ https://www.trtrussian.com/novosti/tureckaya-tusas-gotovit-partiyu-udarnyh-bpla-anka-dlya-kazahstana-7797587 Турецкая TUSAŞ готовит партию ударных БПЛА Anka для Казахстана (ru-RU).(қолжетпейтін сілтеме)
  22. ↑ Эксклюзивное видео с тестовых полетов турецкого беспилотника Anka в Жамбылской области (ru-RU) (17 шілде 2023).(қолжетпейтін сілтеме)
  23. ↑ Франция поставит Казахстану системы ПВО для «укрепления суверенитета» страны | Новости Таджикистана ASIA-Plus.(қолжетпейтін сілтеме)
  24. ↑ Forbes.kz Франция поставит в Казахстан системы ПВО (2 қараша 2023).
  25. ↑ a b Существующая структура СВО ВС РК уже доказала на практике свою дееспособность и эффективность…  (орыс.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 30 желтоқсан 2017.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 желтоқсан 2020.
  26. ↑ a b The Military Balance 2023, p.180
  27. ↑ Үлгі қатесі: қара {{Мақала}}
  28. ↑ a b c d Центр анализа мировой торговли оружием KАDЕХ-2014 Третья Международная выставка вооружений и военно-технического имущества. Астана Казахстан 22-25 мая  (орыс.).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 28 желтоқсан 2020.
  29. ↑ The Military Balance 2020, p.191

Сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Қазақстан_Республикасы_әуе_қорғаныс_күштері&oldid=3409328» бетінен алынған