Қатысушы:Дарибай Мағжан/зертхана
Титанобоа[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| Дарибай Мағжан/зертхана | ||||
 | ||||
| Ғылыми топтастырылуы | ||||
|---|---|---|---|---|
Домен | ||||
Патшалық | ||||
Тип | ||||
Класс | ||||
Отряд | ||||
| Халықаралық ғылыми атауы | ||||
|
Titanoboa cerrejonensis | ||||
|
{{{ХТҚО статусы}}}
| ||||
| ||||
Титанобоа ( лат. Titanoboa cerrejonensisTitanoboa cerrejonensis ) — жойылып кеткен жылан түрі, титанобоа тұқымдасының жалғыз түрі . Қаңқаның құрылымына қарағанда, ол боа контрикторының жақын туысы болды ( лат. BoaБоа ).
Қазіргі Колумбия аумағында 61,7—58,7 миллион жыл бұрын өмір сүрген[1]. Жыланның қазындылары Серрехон қаласының жанындағы көмір шахтасынан табылды. Жыланды Джонатан Блох (палеонтолог, Флорида университеті) және Карлос Харамилло (Смитсон тропикалық зерттеулер университетінің палеоботанигі, Панама) бастаған ғалымдардың тобы ашты .
Канадалық және американдық зоологтар қаңқаға салыстырмалы талдау жүргізе келе, жыланның ұзындығы 13 метрге жетуі және салмағы бір тоннадан астам болуы мүмкін деген шешімге келді [2] . Біздің заманымызға дейін сақталған ең ұзын жылан, торлы питон, сенімді түрде ұзындығы 7,5 метрге жетеді. Ең кішкентай жылан, Leptotyphlops carlae, ұзындығы небәрі 10 сантиметр.
Жыландар суық қанды болғандықтан, ашылым бұл тіршілік иесінің мекендейтін ортасы бұрын ойлағаннан да жылы болуы керек екенін растады, орташа дылдық температурамен шаққанда шамамен 30-34 ° C. Боа дәуіріндегі Серрехонаның жылы климаты суыққанды жыландарға әлдеқайда үлкен өлшемдерге жетуге мүмкінді берді өздерінің ұрпақтарына қарағанда. Қазіргі уақытта жүргізіліп жатқан палеонтологиялық қазбалар бұл теорияны растайды. Тістердің құрылымына қарағанда, олар тек қана балықтармен қоректенген [3] .
Мәдениетте[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жыландар суық қанды болғандықтан, ашылым бұл тіршілік иесінің мекендейтін ортасы бұрын ойлағаннан да жылы болуы керек екенін растады, орташа дылдық температурамен шаққанда шамамен 30-34 ° C. Боа дәуіріндегі Серрехонаның жылы климаты суыққанды жыландарға әлдеқайда үлкен өлшемдерге жетуге мүмкінді берді өздерінің ұрпақтарына қарағанда. Қазіргі уақытта жүргізіліп жатқан палеонтологиялық қазбалар бұл теорияны растайды. Тістердің құрылымына қарағанда, олар тек қана балықтармен қоректенген [4] .
2012 жылдың 22 наурызында Нью-Йорктегі Үлкен Орталық вокзалда Smithsonian Channel арнасының Титанобоа тақырыбына арналған « Titanoboa: Monster Snake » ғылымдық бағдарламасы үшін жасалған Титанобоа қаңқасының 14 метрлік реконструкциясы ашылды.
Титанобоа « Портал юрского периода: Новый мир» фантастикалық сериясының екінші сериясында пайда болды (ағылш. Primeval: New World ).
Рик Янсидің "Тұңғиыққа баспалдақ" романында сюжет титанобоа төңірегінде өрбиді. Кітапта титанобоа улы жылан ретінде көрсетілген.[дереккөзі?] .