Мазмұнға өту

Онекіліктер

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
(Әл-Исна Ашария бетінен бағытталды)
Иранның Мешһед қаласындағы шиитердің имамы Әли «Ризаның» кесенесі. Әлемдегі үлкендігі бойынша Меккедегі әл-Харам мешіті мен Мединедегі Пайғамбар мешітінен кейінгі орынды иеленеді

Он екіліктер (араб.: الإثنى عشريةәл-исна ′ашария) — Әли ибн Әбу Талиб әулетінен тараған, бірін-бірі жалғастырған 12 шиит имамдардың атауы.

Бұл атау ең соңғы 12 жас имам «ғайып» болып, шиит-имамилер таныған бірқатар имамдардың билік құруы аяқталған соң 873874 жылдары пайда болды.

Он екі имам

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әл-Исна Ашария шииттерінің он екі имамы[1][2]:

  1. Әли ибн Әбу Талиб, шииттер оны «Мұртаза» атайды; 661 жылы қайтыс болған.
  2. Хасан ибн Әли ибн Әбу Талиб; шииттер оны «Муджтаба» атайды; Мединеде 669 жылы қайтыс болған.
  3. Хусәйн ибн Әли ибн ӘБу Талиб; шииттер оны «Шәһид» атайды; Кербалада 680 жылы қайтыс болған.
  4. Әли ибн әл-Хусәйн ибн Әли; шииттер оны «Зәйн әл-абидин» немесе «Сәджжад» атайды; Мединеде 713 жылы қайтыс болған.
  5. Мұхаммед ибн Әли ибн әл-Хусәйн; шииттер оны «Бақыр» атайды; Мединеде 732 жылы қайтыс болған.
  6. Джафар ибн Мұхаммед; шииттер оны «әс-Садиқ» атайды; 765 жылы Мединеде жылы қайтыс болған.
  7. Мұса ибн Джафар әс-Садиқ; шииттер оны «Казым» атайды; Бағдатта абақтыда 799 жылы қайтыс болған.
  8. Әли ибн Мұса ибн Джафар әс-Садиқ; шиитер оны «Риза» атайды; Тус маңындағы Санабид мекенінде 818 жылы қайтыс болған.
  9. Мұхаммед ибн Әли ибн Мұса; шииитер оны «Тақий» немесе «Джәууад» атайды; Бағдатта 835 жылы қайтыс болған.
  10. Әли ибн Мұхаммед ибн Әли ибн Мұса; шииттер оны «Нақий» немесе «Һади» атайды; Самаррада 868 жылы қайтыс болған.
  11. Хасан ибн Әли ибн Мұхаммед; шиитер оны «Зәкий» немесе «Аскәри» атайды; Самаррада 873/874 жылы қайтыс болған.
  12. Мұхаммед ибн Хасан әл-Аскәри; шииттер оны «Мәһди» немесе «Худжжатул-қаим әл-Мунтазыр» атайды. Олардың сенімі бойынша ол һижри 256-шы жылы туылып, 260-шы жылы аспанға көтерілген. Содан кейін 329-шы жылы әкесінің үйіндегі жертөлеге кіріп, «ғайып» болып кеткен.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Вероубеждения шиитов имамитов — Шейх Мамдух ибн Әли әл-Харби (орыс.)
  2. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1