2024 жылғы Жазғы Олимпиада ойындары

	XXXIII жазғы Олимпиада ойындары
	; 2024 жылғы жазғы Олимпиада ойындарының ресми логотипі
Ұйымдастырушы қала	Париж, Франция
Ұраны	Ойындарды кеңінен ашайық; (фр.: Ouvrons grand les Jeux)
Медальдар саны	32 спорт түрінен 329 медаль (48 сайыс)
Ашылу салтанаты	26 шілде 2024
Жабылу салтанаты	11 тамыз 2024
Стадион	Марс алаңы; Трокадеро бағы; (ашылу); Стад де Франс; (жабылу)
	2020 2028

XXXIII жазғы Олимпиада ойындары 2024 жылдың 26 шілдесі мен 11 тамыз аралығында өтеді. Франция, Париж қаласы, 2017 жылдың 13 қыркүйегінде Перудің Лима қаласында өткен ХОК-тің 130-шы сессиясында 2024 жылғы Олимпиада ойындарының қабылдаушы қаласы болып бірауыздан сайланды. Бұрын 1900 және 1924 жылдары Олимпиада ойындарын өткізген Париж Ұлыбритания астанасы Лондоннан (1908, 1948 және 2012) кейін үш рет Олимпиада ойындарын өткізген екінші қала болады.^[1]

Сондай-ақ, 2024 жыл Париж-1924 ойындарының жүз жылдығымен, сонымен қатар Франция өткізген алтыншы Олимпиада ойындарымен атап өтіледі.

Дайындық

Эмблемасы

Париж-2024 Олимпиада және Паралимпиада ойындарының эмблемасы 2019 жылдың 21 қазанында ұсынылды. Онда бір мезетте алтын медаль ішіндегі Олимпиада алауын және Француз Республикасының символы Марианнаның ернін бейнелейді, ол Париждегі 1900 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарына алғаш қатысқан әйелдерге құрмет болып есептеледі.

Талисмандары

Париж-2024 Олимпиада және Паралимпиада ойындарын ұйымдастыру комитеті 2022 жылдың 14 қарашасында талисмандарды таныстырды. Олар мәндік тарапта Фрижи болды.

Фрижи-бұл кішкентай фригиялық қалпақшалар. Олар еркіндіктің, инклюзивтіліктің және адамдардың үлкен және ақылға қонымды істерді жақтау қабілетінің мықты символы ретінде қызмет етеді. Фрижи қызыл, ақ және көк түстермен боялған. Олардың кеудесінде Париж-2024 ойындарының логотипі орналасқан. Фрижилердің көздері "Француз кокарды" түрінде жасалған - ұлттық француз ою-өрнегіне айналған үш түсті розеткаға ұқсас болып табылады.

Ареналар

Олимпиадалық іс-шаралардың көпшілігі Париж қаласында және оның астаналық аймағында, соның ішінде көршілес Сент-Денис, Ле Бурже, Нантерр, Версаль және Вир-сюр-Марн қалаларында өтеді. Гандбол турнирлері қабылдаушы қаладан 225 км қашықтықта орналасқан Лилльде өтеді; желкенді қайықтан турнирлері және кейбір футбол ойындары жерорта теңізінің Марсель қаласында өтеді, ол қабылдаушы қаладан 777 км қашықтықта орналасқан; сонымен қатар, серфинг жарыстары қабылдаушы қаладан 15 716 км қашықтықта орналасқан француз Полинезиясының Тэхупо ауылында өтеді деп күтілуде. Футбол Бордо, Декен-Шарпи, Нант, Ницца және Сент-Этьен сияқты тағы бес қалада өтеді.

Үлкен Париж аймағы

Стадион	Жарыстар	Сыйымдылығы
Ив дю Мануар^[2]	Көгалдағы хоккей	15000
Стад де Франс^[3]^[4]^[5]	Регби-7	77,083
	Жеңіл атлетика
	Жабылу салтанаты
Пари-Ла-Дефанс Арена^[6]^[7]	Жүзу	15,220
Пари-Ла-Дефанс Арена^[6]^[7]	Су добы (финал)	15,220
Капелланың есігі^[8]^[9]	Бадминтон	8,000
Капелланың есігі^[8]^[9]	Спорттық гимнастика	8,000
Париж су орталығы^[10]	Синхронды жүзу	5,000
	Суға секіру
	Су добы (флей-офф)
Ле-Бурже (Сена-Сен-Дени)^[11]	Жартасқа өрмелеу	5,000
Солтүстік Париж аренасы^[12]	Бокс	6,000
Солтүстік Париж аренасы^[12]	Қазіргі бессайыс	6,000

Париждің орталық аймағы

Стадион	Жарыстар	Сыйымдылығы
Парк де Пренс^[13]^[14]	Футбол (плей-офф және финал)	48,583
Ролан Гаррос^[15]^[16]^[17]	Теннис	34,000
Ролан Гаррос^[15]^[16]^[17]	Бокс (финалдар)	34,000
Филипп Шатрие корты	Бокс	15,000
Филипп Шатрие корты	Теннис	15,000
Сюзанн Ленглен корты	Теннис	10,000
Басқа корттар	Теннис	9,000 (5,000+2,000+8x250)
Paris Expo алаңы^[18]^[19]	Волейбол	12,000
	Үстел теннисі	6,000
	Гандбол (квал.)	6,000
	Ауыр атлетика	6,000
Bercy Arena^[20]^[21]	Көркем гимнастик	15,000
	Батуттан секіру
	Баскетбол (финал)
Grand Palais^[22]^[23]	Семсерлесу	8,000
Grand Palais^[22]^[23]	Тхэквондо	8,000
Келісім алаңы^[24]	3×3 Баскетбол	30,000
	Брейк данс
	BMX (фристайл)
	Скейтбординг
Пон-д'Иена көрірі^[25]	Марафон жүзу	13,000 (3,000 тұруға арналған)
	Жеңіл атлетика
	Тасжолдық велоспорт
	Триатлон
Марс алаңы^[26]	Жағажай волейболы	12,000
Grand Palais Éphémère^[27]^[28]	Дзюдо	8,000
Grand Palais Éphémère^[27]^[28]	Күрес	8,000
Мүгедектер үйі^[29]	Нысана көздеу	8,000

Версаль ауданы

Стадион	Жарыстар	Сыйымдылығы
Версаль^[30]	Ат спорты	80,000 (22,000 + 58,000)
Версаль^[30]	Қазіргі бессайыс	80,000 (22,000 + 58,000)
Ұлттық гольф алаңы^[31]^[32]	Гольф	35,000
Еланкур (Иль-де-Франс)	Тау велосипеді	25,000
Ұлттық велодром^[33]	Велотрек	5,000
Ұлттық велодром^[33]	BMX	5,000

Париж сыртында

Стадион	Жарыстар	Сыйымдылығы
Пьер Моруа (Лилль)^[34]	Баскетбол (квал.)	26,000
Пьер Моруа (Лилль)^[34]	Гандбол (финал)	26,000
Вер-сюр-Марн	Академиялық есу	22,000
	Слалом
	Слалом
Велодром (Марсель)^[35]	Футбол	67,394
Парк Олимпик (Лион)^[36]	Футбол	59,186
Матмю Атлантик (Бордо)^[37]	Футбол	42,115
Жоффруа Гишар (Сент-Этьен)^[38]	Футбол	41,965
Альянц Ривьера (Ницца)^[39]	Футбол	35,624
Божуар (Нант)^[40]	Футбол	35,322
Марсельдің көне порты (Марсель)^[41]	Желкенді спорт	5,000
Тайарапу-Вест (Таити)	Сёрфинг	5,000
Ұлттық ату орталығы (Шатору)^[42]	Нысана көздеу	3,000

Қосымша алаңдар

Стадион	Жарыстар	Сыйымдылығы
Марс алаңы, Jardins du Trocadéro, Сена өзені	Ашылу салтанаты	30,000 600,000
Л'Иль-Сен-Дени^[43]	Олимпиада қалашығы	17,000
Желдер ауданы, Дюньи	Медиа қалашығы	–
Ле-Бурже (Сена-Сен-Дени)^[11]	IBC	15,000
Париждегі Конгресс сарайы	MPC	–

Спорттық бағдарлама

2017 жылдан бері қолданылып келе жатқан Халықаралық Олимпиада Комитетінің қолданыстағы ережелеріне сәйкес, Жазғы Олимпиада ойындарының бағдарламасы Ойындар арасында сақталатын 28 міндетті "негізгі" спорт түрінен және көп дегенде алты қосымша спорт түрінен тұрады.

Факультативті спорт түрлерін Ұйымдастыру Комитеті таңдайды. Жергілікті жанкүйерлердің қызығушылықты арттыру мақсатында кемінде бес жыл бұрын Халықаралық Олимпиада Комитетіне спорт түрлерінің тізімін жіберу қажет, қадағаланатын жалғыз ереже қатысушылардың жалпы саны 10 500 спортшыдан аспауы тиіс.

ХОК-тың 2017 жылғы қыркүйектегі 131-ші Сессиясында 2024 Жылға Арналған Париж Олимпияда бағдарламасының 28 спорт түрін мақұлдады, сонымен қатар Париж Ұйымдастыру Комитетін бес қосымша спорт түрлерін қарастыруды ұсынды.

Париж 2017 жылдың тамызында Ойындарға қатысуға өтінім берген кезде, Париждің Ұйымдастыру Комитеті ХОК-пен және кәсіби киберспорт ұйымдарымен 2024 жылы конкурстық іс-шараларды өткізу мүмкіндігі туралы келіссөздер жүргізетінін мәлімдеді. 2018 жылдың шілдесінде ХОК 2024 Жылғы Олимпиада ойындарына киберспортты қарастырмайтынын растады. 2019 жылдың 21 ақпанында Париждің Ұйымдастыру Комитеті 2020 Жылғы Жазғы Олимпиада ойындарында дебют жасаған үш спорт түрін: скейтбординг, спорттық альпинизм және серфингпен қатар брейк - дансты (брейк-данс) қосуды ұсынды.

Барлық төрт қосымша спорт түрі 2019 жылдың 24 маусымында Швейцарияның Лозанна қаласында өткен ХОК-тың 134-ші Сессиясында мақұлданды.

329 іс-шараны қамтитын 32 спорттық іс-шара жоспарланған 2024 Жылғы Париж 1960 жылдан бергі алдыңғы Олимпиадаға қарағанда сайыс түрі аз болатын алғашқы Жазғы Олимпиада ойындары. Төмендегі кестеде жақшаның ішінде әр пән бойынша іс-шаралар саны көрсетілген.

Каратэ және бейсбол/софтбол спорттары 2020 жылдан бастап бағдарламадан алынып тасталды, барлығы 10 медаль жоғалды, ал ауыр атлетикадан төрт медаль алынып тасталды.

Каноэде есу кезінде екі спринт жарысы екі слалом жарысына ауыстырылды, медалдар жалпы саны 16 күйінде сақталды. Жаңа жарыс ретінде енгізілген брейк-данста екі бағдарламаға қосты, ал спорттық альпинизмде алдыңғы "аралас" және жеке "жылдам өрмелеу" мен "боулдеринг-энд-лид" жарыстары қосылды.{{columns-list|2|

Спорт түрлері

Күнтізбе

АС	Ашылу салтанаты	●	Квалификация	1	Финалдар	ЖС	Жабылу салтанаты

Шілде/Тамыз		24	25	26	27	28	29	30	31	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Ашылу салтанаты				АС																ЖС
Су спорты	Синхронды жүзу													●	●	1		●	1		2
	Суға секіру				1		1		1		1			●	1	●	1	1	1		8
	Марафон жүзу																1	1			2
	Жүзу				4	3	5	3	5	4	3	4	4								35
	Су добы				●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	1	1	12
Садақ ату			●			1	1	●	●	●	1	1	1								5
Жеңіл атлетика										2	1	5	3	4	5	5	5	8	9	1	48
Бадминтон					●	●	●	●	●	●	1	1	1	2							5
Баскетбол	Баскетбол				●	●	●	●	●	●	●	●	●		●	●	●	●	1	1	2
Баскетбол	3×3 Баскетбол							●	●	●	●	●	●	2							2
Бокс					●	●	●	●	●	●	●	●	●		1	2	2	4	4		13
Брейк данс																		1	1		2
Каноэде есу	Слалом				●	1	1	●	1	1		●	●	2							6
Каноэде есу	Спринт														●	●	4	3	3		10
Велоспорт	Тасжолдық				2							1	1								4
	Велотрек													1	1	2	2	2	1	3	12
	BMX							●	2	●	2										4
	Тау велосипеді					1	1														2
Ат спорты	Таңу							●	●			1	1								2
	Үшсайыс				●	●	2														2
	Конкур									●	1			●	1						2
Семсерлесу					2	2	2	1	1	1	1	1	1								12
Көгалдағы хоккей					●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	1	1			2
Футбол		●	●		●	●		●	●		●	●		●	●		●	1	1		2
Гольф										●	●	●	1			●	●	●	1		2
Гимнастика	Көркем гимнастика				●	●	1	1	1	1		2	2	2							10
	Спорттық гимнастика																●	1	1		2
	Батутта секіру										2										2
Гандбол			●		●	●	●	●	●	●	●	●	●		●	●	●	●	1	1	2
Дзюдо					2	2	2	2	2	2	2	1									15
Қазіргі бессайыс																	●	●	1	1	2
Академиялық есу					●	●	●	●	2	4	4	4									14
Регби-7		●	●		1	●	●	1													2
Желкенді спорт						●	●	●	●	2	2	●	●	●	2	2	2				10
Нысана көздеу					1	2	2	2	1	1	1	2	1	2							15
Скейтбординг					1	1									1	1					4
Жартасқа өрмелеу														●	●	1	1	1	1		4
Сёрфинг					●	●	●	2													2
Үстел теннисі					●	●	●	1	●	●	●	1	1	●	●	●	●	1	1		5
Тхэквондо																2	2	2	2		8
Теннис					●	●	●	●	●	●	1	2	2								5
Триатлон								1	1					1							3
Волейбол	Жағажай волейболы				●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	1	1		2
Волейбол	Волейбол				●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	●	1	1	2
Ауыр атлетика																2	2	2	3	1	10
Күрес														●	3	3	3	3	3	3	18
Медаль саны					14	13	18	14	17	19	22	28	20	16	17	21	26	32	39	13	329
Барлық медаль саны					14	27	45	59	76	95	117	145	165	181	198	219	245	277	316	329	329
Шілде/Тамыз		24	25	26	27	28	29	30	31	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11

Медальдар санағы

	Жалпы медальдар саны				Жалпы
Орын	ҰОК				Жалпы
1	АҚШ	40	44	42	126
2	Қытай	40	27	24	91
3	Жапония	20	12	13	45
4	Аустралия	18	19	16	53
5	Франция	16	26	22	64
6	Нидерланд	15	7	12	34
7	Ұлыбритания	14	22	29	36
8	Корея Республикасы	13	9	12	34
9	Италия	12	13	15	40
10	Германия	12	13	8	33
11	Жаңа Зеландия	10	3	7	20
12	Канада	9	7	11	27
13	Өзбекстан	8	2	3	13
14	Мажарстан	6	7	6	19
15	Испания	5	4	9	18
16	Швеция	4	4	3	11
17	Кения	4	2	5	11
18	Норвегия	4	1	3	8
19	Ирландия	4	0	3	7
20	Бразилия	3	7	10	20
43	Қазақстан	1	3	3	7

Сілтемелер

Дереккөздер

[1] ttps://www.paris2024.org/en/

[2] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Stade_Yves-du-Manoir

[3] ttps://www.stadefrance.com/en

[4] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Stade_de_France

[5] ttps://www.paris2024.org/en/venue/stade-de-france/

[6] ttps://www.parisladefense-arena.com/

[7] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Paris_La_D%C3%A9fense_Arena

[8] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Porte_de_La_Chapelle_Arena

[9] ttps://www.adidasarena.com/

[10] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Paris_Aquatic_Centre

[:0-11] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Le_Bourget

[12] ttps://www.paris2024.org/en/venue/north-paris-arena/

[13] ttps://www.paris2024.org/en/venue/parc-des-princes/

[14] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Parc_des_Princes

[15] ttps://www.paris2024.org/en/venue/roland-garros-stadium/

[16] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Stade_Roland_Garros

[17] ttps://www.rolandgarros.com/en-us/

[18] ttps://www.viparis.com/nos-lieux/paris-expo-porte-de-versailles

[19] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Paris_Expo_Porte_de_Versailles

[20] ttps://www.accorarena.com/fr

[21] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Accor_Arena

[22] ttps://www.grandpalais.fr/fr Мұрағатталған 2 сәуірдің 2020 жылы.

[23] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Grand_Palais

[24] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Place_de_la_Concorde

[25] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Pont_d%27I%C3%A9na

[26] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Champ_de_Mars

[27] ttps://www.francetvinfo.fr/culture/arts-expos/architecture/le-grand-palais-ephemere-pret-a-ouvrir-fin-fevrier-visite-du-chantier-avec-son-concepteur-l-architecte-jean-michel-wilmotte_4254707.html

[28] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Grand_Palais_%C3%89ph%C3%A9m%C3%A8re

[29] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Les_Invalides

[30] ttps://en.chateauversailles.fr/

[31] ttps://www.golf-national.com/en/

[32] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Le_Golf_National

[33] ttps://en.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9lodrome_National

[34] ttps://www.stade-pierre-mauroy.com/

[35] ttps://www.orangevelodrome.com/

[36] ttps://www.olvallee.fr/accueil-groupama-stadium/

[37] ttps://www.matmut-atlantique.com/

[38] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Stade_Geoffroy-Guichard

[39] ttps://www.sportsbusinessjournal.com/Global/Issues/2012/07/24/Marketing-and-Sponsorship/Nice.aspx(қолжетпейтін сілтеме)

[40] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Stade_de_la_Beaujoire

[41] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Old_Port_of_Marseille

[42] ttps://cnts.fftir.org/

[43] ttps://en.wikipedia.org/wiki/L%27%C3%8Ele-Saint-Denis

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]