Владимир Владимирович Путин: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш r2.7.3) (Боттың түзеткені: pnb:ولادیمیر پوتن |
ш r2.7.2+) (Боттың түзеткені: ca:Vladímir Vladímirovitx Putin |
||
132-жол: | 132-жол: | ||
[[br:Vladimir Poutin]] |
[[br:Vladimir Poutin]] |
||
[[bs:Vladimir Putin]] |
[[bs:Vladimir Putin]] |
||
[[ca:Vladímir Putin]] |
[[ca:Vladímir Vladímirovitx Putin]] |
||
[[ckb:ڤلادیمیر پوتین]] |
[[ckb:ڤلادیمیر پوتین]] |
||
[[cs:Vladimir Putin]] |
[[cs:Vladimir Putin]] |
06:48, 2012 ж. қыркүйектің 28 кезіндегі нұсқа
Владимир Владимирович Путин — Ресей Федерациясының 2-президенті. Владимир Владимирович Путин 1952 жылы 7 қазанда Ленинградта дүниеге келген. 1975 жылы Ленинград мемлекеттік университетінің заң факультетін бітіргеннен кейін мемлекет қауіпсіздігі органдарына жұмысқа жіберілген. 1985-1990 жылдар аралығында сол кездегі ГДР-де болғаны да бар. ЛГУ ректорының көмекшісі, қалалық кеңес төрағасының кеңесшісі, Ленинград мэрінің сыртқы байланыстар комитетінің төрағасы сияқты қызметтер атқарған. Владимир Владимировичтің мықшегедей мықтылығы, шиыршық атқан шымырлығы 1999 жылдың тамызында Ресей Федерациясы үкіметінің төрағасы болып тағайындалған тұстан бастап шындап танылды. Сол жылдың 31 желтоқсанынан Ресей Президентінің міндетін атқаруға кіріскен.
Путин басқару нәтижесі
Елді Путин басқарғалы бергі сегіз жылдың басты олжасы – отаншылдықтың орасан артқаны. Путин Ресейдің біртұтастығын сақтауды салған беттен қатты қолға алды. Ол 2000 жылғы 26 наурыздағы президент сайлауынан кейін өз қызметіне ресми түрде 7 мамырда кірісті. Іле-шала 13 мамырда Путин жеті федералдық округ құру туралы ұсыныс жасап, ол округтарға өзінің өкілетті өкілдерін тағайындады, сөйтіп өңір басшыларына өзінің ықпалын күшейтті. Араға 10-ақ күн түскенде, 17 мамырда Парламенттің жоғарғы палатасын жасақтаудың жаңа тәртібін енгізді. Оған дейін Федерация Кеңесі губернаторлардан құралатын, губернаторлар әрі орындаушылық, әрі заң шығарушылық құқықтарға ие болатын, енді олар Федерация Кеңесіне өз өкілдерін жіберетін болып белгіленеді. Сол күні Путин Орталық пен федерация субъектілерінің қарым-қатынасына байланысты тағы бір маңызды бастама көтереді, оның мәні негізінен өңірлік лидерлердің орынсыз дабырайтылған ықпалын кемітуге тірелетін. Бұл жолда Путин ештеңеден тайынған жоқ. Тіпті 2004 жылдың күзінде Бесланда болған лаңкестік шараны да өз мақсатына пайдалана білді: бірнеше күннен кейін-ақ Мемлекеттік Думаға губернатор сайлауларынан бас тарту туралы заң жобасын енгіздірді, губернаторлар есін жиып үлгергенше депутаттар заңды қабылдап та жібереді. Путин билікке келісімен-ақ басталған екінші чешен соғысы оның алған беттен қайтпайтынын анық көрсетті. Дубровкадағы Театр орталығында лаңкестер көрермендерді кепілдікке алып, қойылған шартқа келіспей тұрған тұста, тіпті, әлеуетті күштер театр залына улы газ жіберіп, лаңкестермен бірге залда қалған санаулы көрермендерді де амалсыз құрбандыққа шалуға дейін барды. 2005 жылғы 13 қарашада Нальчиктегі бүлікті қанға бөктіріп басу, 2005 жылғы 8 наурызда Аслан Масхадовтың, 2006 жылғы 10 шілдеде Шәміл Басаевтың көзін жою енді Ресей жерінде Буденновск қырғыны сияқты масқара жағдай, Хасавюрт келісімі сияқты шегініс болмайтындығын бүкіл әлемге ашық айттырды. Мемлекеттік Дума тиісті заңға қаза тапқан лаңкестердің денесін жер қойнына тапсыру үшін туған-туысқандарына беруге тыйым салатын түзетулер енгізді. Батыстағылардың адам құқы деп, жариялылық деп, сөз бостандығы деп шу көтергендеріне қарамай, Путин әкімшілігі Кавказдағы соғыс тақырыбын бұқаралық ақпарат құралдарында көрсетуге, жазуға іс жүзінде тыйым салды. Бұл орайда соғыс жағдайында БАҚ-тардың мүмкіндігі мемлекет тарапынан шектелетіндігі жөніндегі халықаралық құқық нормалары ептілікпен пайдаланылды. Осыдан сегіз жыл бұрын лаңкестер Дағыстанға басып кіріп, Ресейдің әр жеріндегі қалаларда үйлерді жарып жатқан еді. Бүгінде елдің ыдырауы толық тоқтатылды, Солтүстік Кавказдағы соғыс өрті өшірілді, Чешенстан федерацияның толыққанды субъектісіне айналды.
Елді әкімшілік-территориялық және саяси орталықтандыру мәселесінің шешілуі Президентке бүкіл билікті біржолата бергізді әрі оның жауапкершілік жүгін де күрт арттырды. Федерациялық Ресейдің бұл жолдан бас тартуы унитарлық Қазақстанның жағдайында ел тағдырына эксперимент жасауға тіпті де болмайтынын анық ұғындырып берді.
Путин елді басқарған алғашқы жылдардың өзінде билікті меншіктеуге тыйым салынды, билік олигархтар қолынан алынды, сөйтіп, халықтың мемлекетке сенімі қалпына келтірілді. Путин ақпараттық империялардың олигархтарға тәуелділігі жағдайында ешқандай да мемлекеттік идея көңілдегідей жүзеге асырылмайтынын әуел бастан-ақ айқын ұғынады. Ол істі Ельциннің тұсында қолға алмауының өзінен Путиннің ақылы мен айласы, арыны мен абайлағыштығы қатар жүретін сұңғыла саясаткерлігін көреміз. Ельцинді екінші рет таққа отырғызуға барын аямаған Борис Березовскиймен бетпе-бет келу Борис Николаевичке қарсы шығудай қабылданар еді. Чешенстандағы террорға қарсы операцияларды көрсетуге байланысты қойылған шектеулерді бұзған, Путиннің өзінің қадірін кетіруге арналған хабарлар дайындаған арналардың иелері – В.Гусинский мен Б.Березовский бірінен кейін бірі шетелге қашуға мәжбүр болады. Қалың қалталылардың саясатқа сұғынуы қандайлық қатер екенін анық білетін Путин келесі соққысын ЮКОС-тың иесі М.Ходорковскийге бағыттады. Ресей сарапшыларының жазуына қарағанда, Ходорковский 2003-2004 жылдардағы сайлау науқаны кезінде Думаға өтетін партияларды қаржыландыра бастаған. Қалай дегенде де, Путин өз оппоненттерін материалдық ресурстардан айырудың құқықтық тетіктерін дәл таба біледі. Ондаған миллиард долларлық жеке байлығы бар Гусинскийдің де, Березовскийдің де, Ходорковскийдің де табиғи монополияларындағы қисапсыз қаржының қайнар көзі жекешелендірудегі жөнсіздік екенін дәлелдеп, Ходорковскийді қамауға алып, артынша ЮКОС-ты қайта жекешелендіру Кремльдің ақшалы алпауыттармен айқасындағы айтулы жеңісіне айналды. Путин оларды еврей ұлтының өкілдері ретінде қудаламай, заңды белден басып байыған тойымсыздар ретінде қудалайды.
Экономикадағы табыстар
Оның тұсында елдегі экономикалық және саяси құлдырау тоқтатылды, көпсубъектілі экономикаға негіз қаланды, 90-жылдардағы жекешелендіру кезінде жол берілген қателіктерді түзету қолға алынды, Ресейдің сыртқы қарызын күрт кемітудің сәті түсті, экономиканың инновациялық сипатына бет бұру басталды, халықтың әл-ауқаты анағұрлым жақсарды. Өткен сегіз жылдың ішінде Ресейде адамдардың нақты табысы 2,5 есе артты. Жұмыссыздық пен кедейшілік мөлшері 2 еседен артық кеміді. Экономикаға тартылған шетелдік инвестицияның көлемі 7 есе өсті. Ресейдің шетелдермен сауда айналымы 5 есе артты.
Путиннің осы сегіз жылда тындырған тағы бір ірі ісі – Ресейдің әлемдік аренаға қуатты мемлекет ретінде қайта оралғандығы. Ресей халықаралық аренадағы абыройын бірте-бірте қалпына келтіре бастады.
Дереккөздер
Сыртқы сілтемелер
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Vladimir Putin |
- Официальный сайт Ресей президент
- Speeches by the President at the official website.
- Artiom Malgin, Jaroslav Skvortsov, Alexandr Tchechevishnikov (Moscow State Institute of International Relations, MGIMO); published by the Foundation Institute for Eastern Studies, Warsaw: Aims, Priorities and Tasks: Attempt at a Systematic Analysis of the Presidential Speeches In Russia (2000 – 2005), XV Economic Forum Krynica 7-10 September, 2005
- The Accidental Autocrat, in The Atlantic Monthly, Наурыз 2005 (may require subscription)
- Russia as friend, not foe, in Asia Times by Nicolai N. Petro, Ақпан 2007
- Russia's Foreign Policy in a resurgent mode: An Analysis
- Transcript of the Interactive Webcast with the President, July 6, 2006 (BBC version).
- RussianSpy: Vladimir Putin
- BBC – Vladimir Putin: Spy turned politician
- Putin and his judo activities
- Transcript of an interview with Larry King, September 2000
- Guardian — How I learned to love Vlad, by Nick P. Walsh
- Russia - To Be Feared... For Now
- Putin's Russia
- That Murder in London
- Anatol Lieven. Putin versus Cheney, International Herald Tribune (May 11, 2006).
- Putin's Duality by Ion Mihai Pacepa, FrontPageMagazine, August 5, 2005
- Doug Sanders, "Putin threatens to target Europe with missiles", The Globe and Mail, June 2, 2007
- Putin has been vilified by the West - but he is still a great leader, by John Laughland, Daily Mail, September 22, 2007