Үлгі:Басты бет/Ағымдағы жақсы мақала: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
[[Сурет:Abidjan2.jpg|thumb|right|600px|300px|right|link=Кот-д’Ивуар Республикасы|Кот-д’Ивуардың ірі қаласы Абиджан]]
[[File:Montagem Rio de Janeiro.jpg|170px|right|link=Рио-де-Жанейро]]


'''Кот-д’Ивуар Республикасы''', ''1986 жылға дейін Піл Сүйегі Жағалауы'' ({{lang-fr|République de Côte d'Ivoire}} {{IPA|[ʁepyˈblik də kot diˈvwaʀ]}} — [[Батыс Африка]]дағы мемлекет. Батысында [[Либерия]] және [[Гвинея|Гвинея Республикасы]]мен, солтүстігінде [[Мали]], жоғарыда [[Буркина-Фасо]], шығысында [[Гана]]мен шектеседі. [[Франция]]ның отарында болған. Оңтүстігін [[Гвинея шығанағы]] шаяды. Астанасы — [[Ямусукро]]. 24 департамент, яғни әкімшілік бірліктен құралады. Ресми атауы — [[француз тілі]]нде жазылып, айтылады.
'''Рио-де-Жанейро''' ({{lang-pt|Rio de Janeiro}} — ''қаңтардағы өзен'') — [[Бразилия]]дағы қала. Рио-де-Жанейро штатының әкімшілік орталығы, [[1764]] - [[1960]] жылдары аралығында [[Бразилия|Бразилияның]] астанасы. Халқы — 6.3 миллион адам, тұрғындары санынан Бразилиядағы [[Сан-Паулу]]дан кейін екінші қала (Америкадағы 6-шы, әлемдегі 26-шы). Қаланың [[лақап ат]]ауы — «''Ғажайып қала''» ({{lang-pt|Cidade Maravilhosa}}).


Кот-д’Ивуар [[мемлекеттік құрылым]]ы бойынша — [[республика]]. Қазіргі [[конституция]]сы [[1960 жыл]]ы қабылданған. Мемлекет және үкімет басшысы — [[президент]], жалпыға бірдей және төте сайлау негізінде 5 жылға сайланады. Конституция бойынша президентке кең құқықтар берілген. Ол [[министрлік|министрлерді]], жоғары лауазым иелерін тағайындауға, босатуға құқылы және қарулы күштердің қолбасшысы болып табылады. Министрлік Кеңесімен президент парламент алдында есеп бермейді. [[Заң шығарушы орган|Заң шығаратын жоғары органы]] — бір палаталы Халық жиналысы (85 депутат) 5 жылға сайланады. 21 жасқа толған барлық азаматтар сайлау құқығына ие. [[1961]] және [[1964 жыл]]ғы сот реформалары бойынша әдеттік соттар жойылып, апелляциялық және бірінші инстанция сот жүйесі құрылды. [[Жоғарғы сот]]қа конституциялық бақылау құқығы берілген.
Рио-де-Жанейро — оңтүстік жарты шардағы туристтер саны бойынша бірінші орында және өзінің табиғатымен, карнавал тойлануымен, самбасымен, Босса-новамен және жағажайларымен (Барра-да-Тижука, Копакабана, Ипанема және Леблон) танымал. Сондай-ақ жағажайлардан басқа қаланың ең танымал назар аударарлық орындарының бірі, Корковадо тауында орналасқан [[Құтқарушы Христостың мүсіні]] ('Cristo Redentor') [[әлемнің жаңа жеті кереметі]]нің тізіміне енгізілді. Рио [[Оңтүстік Америка]]дағы алғаш рет өтетін [[Жазғы Олимпиадалық Ойындар 2016|2016 жылдың жазғы Олимпиада ойындарын]] өткізеді. Сонымен қатар қаланың басты спорттық аренасы - [[Маракана]] стадионында [[Футболдан әлем чемпионаты 2014|2014 жылдың футбодан әлем чемпионатының]] ақтық матчы өтті. Маракана стадионы әлемдегі ең үлкен стадиондарының бірі болып табылады.


''([[Рио-де-Жанейро|толығырақ ...]])''
''([[Кот-д’Ивуар|толығырақ ...]])''





01:14, 2015 ж. ақпанның 18 кезіндегі нұсқа

Кот-д’Ивуардың ірі қаласы Абиджан

Кот-д’Ивуар Республикасы, 1986 жылға дейін Піл Сүйегі Жағалауы (фр. République de Côte d'Ivoire [ʁepyˈblik də kot diˈvwaʀ]Батыс Африкадағы мемлекет. Батысында Либерия және Гвинея Республикасымен, солтүстігінде Мали, жоғарыда Буркина-Фасо, шығысында Ганамен шектеседі. Францияның отарында болған. Оңтүстігін Гвинея шығанағы шаяды. Астанасы — Ямусукро. 24 департамент, яғни әкімшілік бірліктен құралады. Ресми атауы — француз тілінде жазылып, айтылады.

Кот-д’Ивуар мемлекеттік құрылымы бойынша — республика. Қазіргі конституциясы 1960 жылы қабылданған. Мемлекет және үкімет басшысы — президент, жалпыға бірдей және төте сайлау негізінде 5 жылға сайланады. Конституция бойынша президентке кең құқықтар берілген. Ол министрлерді, жоғары лауазым иелерін тағайындауға, босатуға құқылы және қарулы күштердің қолбасшысы болып табылады. Министрлік Кеңесімен президент парламент алдында есеп бермейді. Заң шығаратын жоғары органы — бір палаталы Халық жиналысы (85 депутат) 5 жылға сайланады. 21 жасқа толған барлық азаматтар сайлау құқығына ие. 1961 және 1964 жылғы сот реформалары бойынша әдеттік соттар жойылып, апелляциялық және бірінші инстанция сот жүйесі құрылды. Жоғарғы сотқа конституциялық бақылау құқығы берілген.

(толығырақ ...)