Мазмұнға өту

Глиобластома

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Мультиформды глиобластома (ағылш. Glioblastoma multiforme, GBM) - ми ісігінің ең жиі және ең агрессивті түрі, ол мидың бастапқы ісіктерінің 52% дейін және барлық бас сүйек ішілік ісіктердің 20% дейін құрайды. Глиобластома мидың бастапқы ісігінің ең жиі болуына қарамастан, Еуропа мен Солтүстік Американың 100 000 тұрғынына аурудың 2-3 жағдайы тіркеледі. [1] "Глиобластома" ауруының екі түрі тіркелген: алып клеткалы глиобластома және глиосаркома.

Туындау себептері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Глиобластома жағдайларының көпшілігі генетикалық бейімділіксіз және спорадикалық сипатқа ие. Глиобластома белгісіз себептермен ерлерде жиі кездеседі [2]. Глиобласт пен темекі шегу[3], консервіленген етті тұтыну[4] немесе электромагниттік өрістің әсері[5][6][7][8][9] және тағы да өзге факторлар ауру тудырушы себептер ретінде орнатылмаған. Мүмкін тәуекел факторы алкоголь тұтыну болып табылады [10]. глиобластомамен ауру мүмкіндігі SV40[11], ВГЧ-6[12][13] және цитомегаловирустармен[14] байланысты. Глиобластоманың дамуы иондаушы сәулеленуге тәуелді[15]. 2006 жылдың зерттеу жұмыстарына сүйенсек бас миының осы ісігі жұмыс орнындағы қорғасынның кездесуімен байланысты[16]. Безгек ауруы мен ми ісігінің тікелей байланысы бар. безгек тасымалдаушысы немесе безгек масасы осы вирусты тарату арқылы глиобластомамен ауру мүмкіндігін арттыруы мүмкін[17].

Емделу

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Емдеу кезінде химиотерапия, сәулелік терапия және хирургиялық емдеу қолданылуы мүмкін. Мұндай емдеу паллиативті, урадикалды емес, себебі аурудың бастапқы себебі емделмейді. Темозоломидпен сәулелік және химиотерапия қолданылған емделушілер үшін өміршеңдік медианасы 15 айды құрайды[18]. Емделусіз өмір сүру уақыты 3 ай құрайды,алайда емделушілер 1-2 жыл[19] өмір сүруі мүмкін. Осы ауру кезінде хирургиялық емдеудің тиімділігі дәлелденбесе де, хирургия стандартты емдеу әдісі болып қабылданады[20].

Глиобластома кезіндегі генетикалық бұзылыстар

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бастапқы глиобластомада жиі кездесетін генетикалық бұзылулар: гетерозигототивтіліктің жоғалуы (LOH), EGFR амплификациясы, tp53 генінің мутациясы, гомозиготалық делециясы және pten генінің мутациясы. Екінші рет ауруға шалдығуда тек генінің мутациясы және гетерозигототивтіліктің жоғалуы байқалады[21].

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Louis DN, Ohgaki H, Wiestler OD, Cavenee WK, Burger PC, Jouvet A, Scheithauer BW, Kleihues P, The 2007 WHO Classification of Tumours of the Central Nervous System Acta Neuropathol (2007) 114:97-109. PMID 17618441
  2. ↑ Ohgaki, Hiroko; Kleihues, Paul. Population-Based Studies on Incidence, Survival Rates, and Genetic Alterations in Astrocytic and Oligodendroglial Gliomas (англ.) // Journal of Neuropathology & Experimental Neurology (англ.)русск. : journal. — 2005. — Vol. 64, no. 6. — P. 479—489. — PMID 15977639
  3. ↑ Zheng, Tongzhang; Cantor, Kenneth P.; Zhang, Yawei; Chiu, Brian C. H.; Lynch, Charles F. Risk of Brain Glioma not Associated with Cigarette Smoking or Use of Other Tobacco Products in Iowa (англ.) // Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention (англ.)русск. : journal. — 2001. — Vol. 10, no. 4. — P. 413—414. — PMID 11319186
  4. ↑ Wheeler, Lamar; Huncharek, Michael; Kupelnick, Bruce. Dietary Cured Meat and the Risk of Adult Glioma: A Meta-Analysis of Nine Observational Studies (англ.) // Journal of Environmental Pathology, Toxicology and Oncology : journal. — 2003. — Vol. 22, no. 2. — P. 129—137. — DOI:10.1615/JEnvPathToxOncol.v22.i2.60. — PMID 14533876
  5. ↑ Savitz, David A.; Checkoway, Harvey; Loomis, Dana P. Magnetic Field Exposure and Neurodegenerative Disease Mortality among Electric Utility Workers (англ.) // Epidemiology : journal. — 1998. — Vol. 9, no. 4. — P. 398—404. — DOI:10.1097/00001648-199807000-00009. — PMID 9647903
  6. ↑ Inskip, Peter D.; Tarone, Robert E.; Hatch, Elizabeth E.; Wilcosky, Timothy C.; Shapiro, William R.; Selker, Robert G.; Fine, Howard A.; Black, Peter M.; Loeffler, Jay S. Cellular-Telephone Use and Brain Tumors (англ.) // The New England Journal of Medicine. — 2001. — Vol. 344, no. 2. — P. 79—86. — DOI:10.1056/NEJM200101113440201. — PMID 11150357
  7. ↑ Kan, Peter; Simonsen, Sara E.; Lyon, Joseph L.; Kestle, John R. W. Cellular phone use and brain tumor: A meta-analysis (англ.) // Journal of Neuro-Oncology (англ.)русск. : journal. — 2007. — Vol. 86, no. 1. — P. 71—8. — DOI:10.1007/s11060-007-9432-1. — PMID 17619826
  8. ↑ Hardell, Lennart; Carlberg, Michael; Hansson Mild, Kjell. Epidemiological evidence for an association between use of wireless phones and tumor diseases (англ.) // Pathophysiology : journal. — 2009. — Vol. 16, no. 2—3. — P. 113—122. — DOI:10.1016/j.pathophys.2009.01.003. — PMID 19268551.
  9. ↑ Минздрав Израиля: с начала эпохи мобильной связи заболеваемость раком мозга не выросла (рус.), Новости Израиля. Дата обращения 29 января 2018.
  10. ↑ Baglietto, Laura; Giles, Graham G.; English, Dallas R.; Karahalios, Amalia; Hopper, John L.; Severi, Gianluca. Alcohol consumption and risk of glioblastoma; evidence from the Melbourne collaborative cohort study (англ.) // International Journal of Cancer (англ.)русск. : journal. — 2011. — Vol. 128, no. 8. — P. 1929. — DOI:10.1002/ijc.25770
  11. ↑ Vilchez, Regis A; Kozinetz, Claudia A; Arrington, Amy S; Madden, Charles R; Butel, Janet S. Simian virus 40 in human cancers (англ.) // The American Journal of Medicine (англ.)русск.. — 2003. — Vol. 114, no. 8. — P. 675—684. — DOI:10.1016/S0002-9343(03)00087-1. — PMID 12798456
  12. ↑ Crawford, JR; Santi, MR; Thorarinsdottir, HK; Cornelison, R; Rushing, EJ; Zhang, H; Yao, K; Jacobson, S; MacDonald, T.J. Detection of human herpesvirus-6 variants in pediatric brain tumors: Association of viral antigen in low grade gliomas (англ.) // Journal of clinical virology : the official publication of the Pan American Society for Clinical Virology : journal. — 2009. — Vol. 46, no. 1. — P. 37—42. — DOI:10.1016/j.jcv.2009.05.011. — PMID 19505845.
  13. ↑ Chi, J.; Gu, B.; Zhang, C.; Peng, G.; Zhou, F.; Chen, Y.; Zhang, G.; Guo, Y.; Guo, D. Human Herpesvirus 6 Latent Infection in Patients with Glioma (англ.) // The Journal of Infectious Diseases : journal. — 2012. — Vol. 206, no. 9. — P. 1394—1398. — DOI:10.1093/infdis/jis513. — PMID 22962688.
  14. ↑ «Target acquired», The Economist, May 29th, 2008
  15. ↑ Cavenee, W.K. High-grade gliomas with chromosome 1p loss (неопр.) // Journal of Neurosurgery (англ.)русск.. — 2000. — Т. 92, № 6. — С. 1080—1081. — PMID 10839286.
  16. ↑ Van Wijngaarden, Edwin; Dosemeci, Mustafa. Brain cancer mortality and potential occupational exposure to lead: Findings from the National Longitudinal Mortality Study, 1979–1989 (англ.) // International Journal of Cancer (англ.)русск. : journal. — 2006. — Vol. 119, no. 5. — P. 1136—1144. — DOI:10.1002/ijc.21947. — PMID 16570286.
  17. ↑ Lehrer, Steven. Anopheles mosquito transmission of brain tumor (англ.) // Medical Hypotheses (англ.)русск.. — 2010. — Vol. 74, no. 1. — P. 167—168. — DOI:10.1016/j.mehy.2009.07.005. — PMID 19656635.
  18. ↑ Johnson, Derek R.; O'Neill, Brian Patrick. Glioblastoma survival in the United States before and during the temozolomide era (англ.) // Journal of Neuro-Oncology (англ.)русск. : journal. — 2011. — Vol. 107, no. 2. — P. 359—364. — DOI:10.1007/s11060-011-0749-4. — PMID 22045118.
  19. ↑ Krex, D.; Klink, B.; Hartmann, C.; Von Deimling, A.; Pietsch, T.; Simon, M.; Sabel, M.; Steinbach, J. P.; Heese, O. Long-term survival with glioblastoma multiforme (англ.) // Brain (англ.)русск.. — Oxford University Press, 2007. — Vol. 130, no. 10. — P. 2596—2606. — DOI:10.1093/brain/awm204.
  20. ↑ Van Meir, E. G.; Hadjipanayis, C. G.; Norden, A. D.; Shu, H. K.; Wen, P. Y.; Olson, J. J. Exciting New Advances in Neuro-Oncology: The Avenue to a Cure for Malignant Glioma (англ.) // CA: A Cancer Journal for Clinicians : journal. — 2010. — Vol. 60, no. 3. — P. 166—193. — DOI:10.3322/caac.20069. — PMID 20445000.
  21. ↑ Hiroko Ohgaki et al. Genetic Pathways to Glioblastoma (англ.) // Cancer Research (англ.)русск.. — American Association for Cancer Research (англ.)русск., 2004. — October (vol. 64, no. 19). — P. 6892. — DOI:10.1158/0008-5472.CAN-04-1337.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Глиобластома&oldid=2814189» бетінен алынған