Мазмұнға өту

Еуроодаққа мүше елдер тізімі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Еуропа Одағына (ЕО) қазіргі таңда Еуропадағы 27 мемлекет кіреді. Әр мүше мемлекет одақтың құрылтай келісімдеріне қатыса отырып, мүше болудың құқықтары мен міндеттерін бөліседі. Басқа халықаралық ұйымдардың мүшелерімен салыстырғанда, ЕО-ға мүше мемлекеттер басқару аспектілерінің кейбірінде (бірақ барлығында емес) бірлескен егемендікке келісім жасасқан. Кейбір ережелерді қабылдау үшін мүше мемлекеттер олардың бірауыздан келісімін талап етеді; ал басқа ережелер үшін ұжымдық шешім білікті көпшілік дауыспен қабылданады. ЕО-ның негізгі құқықтық қағидаттарының бірі — субсидиарлық, бұл әр мүше мемлекетке шешім қабылдау құқығын сақтауды білдіреді, егер ЕО деңгейінде ұжымдық шешім қабылдау қажеттілігі болмаса.

1950-жылдары алты негізгі мемлекет Еуропа қауымдастықтарды, яғни Еуропа Одағының алдындағы құрылымды (Бельгия, Франция, Италия, Люксембург, Нидерланд және Батыс Германия) құрды. Басқа мемлекеттер кейінгі кеңеюлер кезінде одаққа қосылды. Қосылу үшін мемлекет экономикалық және саяси талаптарға, Копенгаген критерийлеріне сай болуы керек, олар кандидаттың демократиялық үкіметі, тиісті еркіндіктері мен институттары бар еркін нарыққа ие болуын, сондай-ақ құқық үстемдігін құрметтеуін талап етеді. Одақты кеңейту де барлық қазіргі мүшелердің келісіміне және кандидатты ЕО-ның қолданыстағы заңдары жинағымен — acquis communautaire-мен таныстыруға тәуелді.

ЕО-ның мақсаты еуропалық мемлекеттерді біріктіру, яғни біртұтас экономикалық нарық құру, паспорттық-визалық бақылауды жою және ортақ валютаны пайдалану болып табылады.

Еуропалық одақтың 2013 жылдың 1 желтоқсанындағы мемлекет-мүшелері:

Жыл Ел Жалпы
мүше
саны
1957  Бельгия, Германия Германия,  Италия,  Люксембург,  Нидерланд,  Франция 6
1973  Ұлыбритания,  Дания,  Ирландия 9
1981  Грекия 10
1985  Гренландия (Данияның автономды шекарасы) бірлестіктен шығады 10
1986  Португалия,  Испания 12
1990 ГДР  ГДР (ГФР-мен бірікті) 12
1995  Аустрия,  Финляндия,  Швеция 15
2004  Мажарстан,  Кипр,  Латвия,  Литва,  Мальта,  Польша,  Словакия,  Словения,  Чехия,  Эстония 25
2007  Болгария,  Румыния 27
2013  Хорватия 28

Еуропаға еңбейтін, бірақ Еуропалық одаққа мүше елдер:

Азор аралдары (Порт.) Гваделупа (Фр.) Канар аралдары (Исп.)
Мадейра (Порт.) Майотта (Фр.) Мартиника (Фр.) Мелилья (Исп.)
Реюньон (Фр.) Сеута (Исп.) Француз Гвианасы (Фр.)
1957—2013: ЕО ұлғаюы