Карл Пирсон

Карл Пирсон

Карл Пирсон (ағылш. Karl (Carl) Pearson, 27 наурыз 1857, Лондон — 27 сәуір 1936, сол жерде) — ағылшын математигі, статистик, биолог және философ; основатель математикалық статистиканың негіздеушісі, биометриканың негіщдеушілерінің бірі. Автор свыше 650-ден астам ғылыми жұмыстарының авторы. Махист.

Статистиканың математикалық теориясы және оны биологияда қолдану (биометрия) саласындағы еңбектерімен танымал. «Ғылым граматикасы» деген 1892 жылы шыққан негізгі философиялық еңбегі ғылым методологиясы мәселеріне арналған. Ғылымның міндеті, Пирсон бойынша, фактілерді түсіндіруде емес, тек топтастыру мен сипаттауда ғана. Басқада махистер сияқты ол материалдық заттарды тек сезімді щабылдау топтары, ал табиғат заңдарын, кеңістік пен уақыты - адамның ақыл-ой жемісі деп есептеледі. Сонымен бірге Пирсонның субъективтік идеализмі барлық Махизмде ашықтығымен және дәйектілігімен көзге түседі.

Негізгі еңбектері

• The New Werther (1880)
• The Trinity, A Nineteenth Century Passion Play (1882)
• Die Fronica (1887)
• The Ethic of Freethought (1886)
• The Grammar of Science (1892), Dover Publications 2004 edition, ISBN 0-486-49581-7.
• On the dissection of asymmetrical frequency curves (1894)
• Skew variation in homogeneous material (1895)
• Regression, heredity and panmixia (1896)
• On the criterion that a given system of deviations from the probable in the case of a correlated system of variables is such that it can be reasonably supposed to hove arisen from random sampling (1900)
• Tables for Statisticians and Biometricians (1914)
• Tables of Incomplete Beta Function (1934).
• The life, letters and labours of Francis Galton (3 vol.: 1914, 1924, 1930).