Шардара (қала)
| Қала | |
| Шардара | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Облысы | |
| Ауданы | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
41°15′56″ с. е. 67°58′31″ ш. б. / 41.26556° с. е. 67.97528° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 41°15′56″ с. е. 67°58′31″ ш. б. / 41.26556° с. е. 67.97528° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Бұрынғы атаулары |
Сырдария |
| Қала статусы |
1968 |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
32 107[1] адам (2023) |
| Сандық идентификаторлары | |
| Автомобиль коды |
13 |
Шардара шекарасы
| |
Басқа мағыналар үшін Шардара деген бетті қараңыз.Шардара — Түркістан облысындағы қала (1968 жылдан), Шардара ауданының орталығы.
Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Облыс ортасы – Түркістан қаласынан оңтүстікке қарай 279 км-дей жерде, Сырдария өзенінің оң жағын ала, Шардара бөгенінің солтүстік жағасында орналасқан. Қаланың аумағы 21,24 мың км2.
Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- 25 579 мың адам (2003);
- 30 922 мың адам (2013);
- 29 269 мың адам. Гендерлік құрамы: әйелдер (14 040), еркектер (15 229) (2020)[2]
| 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 30573 | ▲31431 | 102,8 | 15188 | ▲16133 | 106,2 | 15385 | ▼15298 | 99,4 |
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
«Шардара» – көне парсы тілінен аударғанда «Төрт қақпа» дегенді білдіреді. Шардара қаласының аумағында 8 ғасырда егіншілігі, қолөнері, мәдениеті дамыған отырықшы тұрғыны бар үш қала-қамал болған: Бірінші Ақтөбе, Екінші Ақтөбе, Жаушықұмтөбе. 1959-68 жылдары "Сырдария" кенті аталып келді. Қала Мелдеби, Қызылжар, Абай, Төменгі тоғай, Өтеғұл мөлтек аудандарынан тұрады.
Кәсіпорындары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Шардарада «Шардара су электр станциясы» ААҚ, «Шардара мақта» АҚ, «Қазақстан мақтасы» корпорациясының филиалы, «Мырзакент» АҚ, «Шардаранан» АҚ, құрылыс материалдар комбинаты, «Шардара су-жылу жүйелері» ЖШС, «Будан» ЖШС, «Талапты» ӨК, «Шардарабалық», орман шаруашылығы, Шардара мемлекеттік қазыналық балық өсіру кәсіпорны, «Автосервис» орталығы, асфальт зауыты, т. б. кәсіпорындар қала экономикасын көтеруде.
Инфрақұрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Шардарада орталығы емхана, туберкулезге қарсы диспансер, санитарлық-эпидемиологиялық стансасысы жұмыс істейді. Білім беру, мәдениет саласы бойынша кәсіптік-техникалық мектеп, жалпы білім беретін, музыкалық, спорт мектептері, мәдениет үйі, орталығы кітапхана, «Ұлы Отан соғысында қаза тапқандар» мемориалдық ескерткіші бар. [4]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
- ↑ [1] Мұрағатталған 26 қыркүйектің 2020 жылы.
- ↑ 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- ↑ Оңтүстік Қазақстан облысының энциклопедиясы
| |||||||||||||||||||||||||
.svg)
| ||||||