Асқабақ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Cucurbita
	; Yellow squash
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Plantae;
Бөлімі:	Magnoliophyta;
Табы:	Magnoliopsida;
Сабы:	Cucurbitales;
Тұқымдасы:	Cucurbitaceae;
Тегі:	Cucurbita; L.
Түрлері
	C. digitata - fingerleaf gourd; C. ficifolia - figleaf gourd, chilacayote; C. foetidissima - stinking gourd, buffalo gourd [1]; C. maxima - winter squash, pumpkin; C. mixta - pumpkin; C. moschata - crookneck squash; C. okeechobeensis; C. palmata; C. pepo - vegetable marrow, field pumpkin; many others; References:; ITIS 22365 2002-11-06

Тарихын шолу

← Ескірек өңдеме Жаңарақ өңдеме →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

18:06, 2014 ж. сәуірдің 23 кезіндегі нұсқа

Асқабақ — асқабақтар тұқымдасына жататын бір және көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Асқабақтың отаны Солтүстік және Оңтүстік Америка. Ол жерлерде Асқабақ б.з.б. 3 мың жыл бұрын егіле бастаған. Асқабақтың 20 түрі белгілі. Қазақстанда Асқабақтың кәдімгі Асқабақ (С. реро), мускатты (С. moschata) және ірі Асқабақ (С. maxіma) деген түрлері мен «Волгалық сұр-92», «Мозолеевская-10», «Қашғарлық-1644» сорттары өсіріледі. Кәдімгі Асқабақтың қатарына кәді мен патиссон жатады. Асқабақ сабағының ұзындығы 2 – 10 м, жұмыр, түкті, бұтақты, жайыла өседі. Жапырағы – ірі, ұзынша қалемшелі, бүйрек пішіндес. Гүлі – қос жынысты, ірі, сарғыш түсті. Тарамдалған мұртшалары жанындағы өсімдіктерге оралады. Жемісі – жалған жидек, ірі, пішіні – дөңгелек, сопақша, түсі әр түрлі болады. Шырыны жұмсақ дәмді. Ірі жемісті Асқабақтың салмағы 40 – 50 кг-ға дейін тартады. Асқабақ жемісінің құрамында 15 – 18% құрғақ заттар, 8 – 10% сахароза, аскорбин қышқылы, каротин, тиамин, рибофлавин, т.б. болады. Дәнінде 20 – 40% май бар. Асқабақтың асханалық сорттарын піскен, қуырылған күйінде тамаққа пайдаланады. Мал азықтық түрінен сүрлем дайындалады.^[1]^[2]

Асқабақ құймағы

Асқабақтық қабығын аршып, дәнін алып тастайды. Үккішпен үгіп, оған сүт құяды да, 15—20 минут бұқтырады. Содан соң суытыл, ұн немесе кепкен аяның ұнтағын, жұмыртқаның құмшекер қосып езілген сары уызын қосады, аздап тұз салады. Сосын жақсылап араластырып, көпіршітілген белок қосады. Ұн орнына стакан толар-толмас ұнтақ жарма қосса да жетіп жатыр. Құймақты жақсылап қыздырылған майға қуырады. Дастарқанға дайын құймақпен бірге қаймақ және қүмшекер қоса беріледі. 1.5 кг асқабаққа: 1 стакан сүт, 1 стакан бидай ұны немесе кепкен нан ұнтағы, 1 ас қасық құмшекер, 2 жұмыртқа, 1 ас қасық сары май керек. Тұз татымына қарай салынады.

Қуырған асқабақ

Асқабақтың қабығын аршып, дәнін алады. Турап тұздайды (қажетіне қарай бұрышталады). Ұнға аунатылып, сары майға қабығы қызарып қабыршақтанғанша қуырады. Оны қаймақ қосып жеген жақсы.

Алма қосып піcірген асқабақ

Асқабақ пен алманы ұсақтап турайды да, араластырып, шала піскенше (10—15 минут) бұқтырады. Оттан алып, аздап суытады да, жұмыртқаның қант қосып үгілген сары уызын, содан соң көпіршітілген белок қосады. Сосын мұқият араластырылып сары май жарылып, кепкен нан ұнтағы себілген формалы ыдысқа салып пісіріледі. 500 г асқабаққа: 500 г алма, 2 жұмыртқа керек. Құмшекер татымына қарай салынады. Асқабақ дәмін тағам үшін шикілей де, қуырыл та пайдалануға болады. Асқабақ өсіру жөнінде Бақша мақаласынан қараңыз.^[2]

Сілтемелер

Сыртқы сілтемелер

Дереккөздер

↑ Қазақ энциклопедиясы I том
↑ ^a ^b Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9

Бақша дақылдары

[өңдеу]

Қарбыз | Қауын | Асқабақ

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

This vegetable related article is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.

[source1-1] Қазақ энциклопедиясы I том

[ReferenceA-2] Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9

[1]

[2]

@@ 27-жол: / 27-жол: @@
 [http://www.itis.usda.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=22365 ITIS 22365] 2002-11-06
 }}
-'''Асқабақ''' — [[асқабақтар тұқымдасы|асқабақтар тұқымдасына]] жататын бір және көп жылдық [[шөптесін өсімдік|шөптесін өсімдіктер]]. Асқабақтың отаны Солтүстік және Оңтүстік [[Америка]]. Ол жерлерде Асқабақ б.з.б. 3 мың жыл бұрын егіле бастаған. Асқабақтың 20 түрі белгілі. Қазақстанда Асқабақтың кәдімгі Асқабақ (С. реро), [[мускат|мускатты]] (С. moschata) және ірі Асқабақ (С. maxіma) деген түрлері мен «[[Волгалық сұр-92]]», «[[Мозолеевская-10]]», «[[Қашғарлық-1644]]» сорттары өсіріледі. Кәдімгі Асқабақтың қатарына [[кәді]] мен [[патиссон]] жатады. Асқабақ сабағының ұзындығы 2 – 10 м, жұмыр, түкті, бұтақты, жайыла өседі. Жапырағы – ірі, ұзынша қалемшелі, бүйрек пішіндес. [[Гүл|Гүлі]] – қос жынысты, ірі, сарғыш түсті. Тарамдалған мұртшалары жанындағы өсімдіктерге оралады. Жемісі – жалған [[жидек]], ірі, пішіні – дөңгелек, сопақша, түсі әр түрлі болады. [[Шырын|Шырыны]] жұмсақ дәмді. Ірі жемісті Асқабақтың салмағы 40 – 50 кг-ға дейін тартады. Асқабақ жемісінің құрамында 15 – 18% құрғақ заттар, 8 – 10% [[сахароза]], [[аскорбин қышқылы]], [[каротин]], [[тиамин]], [[рибофлавин]], т.б. болады. Дәнінде 20 – 40% май бар. Асқабақтың асханалық сорттарын піскен, қуырылған күйінде тамаққа пайдаланады. Мал азықтық түрінен сүрлем дайындалады.<ref name=source1>  [[Қазақ энциклопедиясы]]  I том</ref><ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9</ref>
+'''Асқабақ''' — [[асқабақтар тұқымдасы]]на жататын бір және көп жылдық [[шөптесін өсімдік]]тер. Асқабақтың отаны Солтүстік және Оңтүстік [[Америка]]. Ол жерлерде Асқабақ б.з.б. 3 мың жыл бұрын егіле бастаған. Асқабақтың 20 түрі белгілі. Қазақстанда Асқабақтың кәдімгі Асқабақ (С. реро), [[мускат]]ты (С. moschata) және ірі Асқабақ (С. maxіma) деген түрлері мен «[[Волгалық сұр-92]]», «[[Мозолеевская-10]]», «[[Қашғарлық-1644]]» сорттары өсіріледі. Кәдімгі Асқабақтың қатарына [[кәді]] мен [[патиссон]] жатады. Асқабақ сабағының ұзындығы 2 – 10 м, жұмыр, түкті, бұтақты, жайыла өседі. Жапырағы – ірі, ұзынша қалемшелі, бүйрек пішіндес. [[Гүл]]і – қос жынысты, ірі, сарғыш түсті. Тарамдалған мұртшалары жанындағы өсімдіктерге оралады. Жемісі – жалған [[жидек]], ірі, пішіні – дөңгелек, сопақша, түсі әр түрлі болады. [[Шырын]]ы жұмсақ дәмді. Ірі жемісті Асқабақтың салмағы 40 – 50 кг-ға дейін тартады. Асқабақ жемісінің құрамында 15 – 18% құрғақ заттар, 8 – 10% [[сахароза]], [[аскорбин қышқылы]], [[каротин]], [[тиамин]], [[рибофлавин]], т.б. болады. Дәнінде 20 – 40% май бар. Асқабақтың асханалық сорттарын піскен, қуырылған күйінде тамаққа пайдаланады. Мал азықтық түрінен сүрлем дайындалады.<ref name=source1>[[Қазақ энциклопедиясы]]  I том</ref><ref name="ReferenceA">Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9</ref>
 == Асқабақ құймағы ==
@@ 33-жол: / 33-жол: @@
 дәнін алып тастайды. Үккішпен үгіп, оған сүт құяды
 да, 15—20 минут бұқтырады. Содан соң суытыл,
-ұн немесе кепкен  аяның ұнтағын, [[жұмыртқа|жұмыртқаның]]
+ұн немесе кепкен  аяның ұнтағын, [[жұмыртқа]]ның
 құмшекер қосып езілген сары уызын қосады, аздап [[тұз]] салады. Сосын жақсылап араластырып,
 көпіршітілген белок қосады. Ұн орнына стакан
-толар-толмас [[Ұнтақ|ұнтақ]] жарма қосса да жетіп жатыр.
+толар-толмас [[ұнтақ]] жарма қосса да жетіп жатыр.
 Құймақты жақсылап қыздырылған майға қуырады.
 Дастарқанға дайын құймақпен бірге қаймақ және
@@ 46-жол: / 46-жол: @@
 == Қуырған асқабақ ==
 Асқабақтың қабығын аршып,
-дәнін алады. Турап [[тұз|тұздайды]] (қажетіне қарай
+дәнін алады. Турап [[тұз]]дайды (қажетіне қарай
 бұрышталады). Ұнға аунатылып, сары майға қабығы
 қызарып қабыршақтанғанша қуырады. Оны қаймақ
@@ 55-жол: / 55-жол: @@
 ұсақтап турайды да, араластырып, шала піскенше
 (10—15 минут) бұқтырады. Оттан алып, аздап
-суытады да, [[жұмыртқа|жұмыртқаның]] [[қант]] қосып үгілген
+суытады да, [[жұмыртқа]]ның [[қант]] қосып үгілген
 сары уызын, содан соң көпіршітілген [[белок]] қосады.
 Сосын мұқият араластырылып сары май жарылып,
@@ 65-жол: / 65-жол: @@
 та пайдалануға болады.
 Асқабақ өсіру жөнінде Бақша мақаласынан
+қараңыз.<ref name="ReferenceA"/>
-қараңыз.<ref>Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990  ISBN 5-89800-008-9</ref>
 == Сілтемелер ==
 * [[Аскөк]]
-* [[Асқабақтар тұқымдасы ]]
+* [[Асқабақтар тұқымдасы]]
-* [[Асқазансор қазба фаунасы ]]
+* [[Асқазансор қазба фаунасы]]
 == Сыртқы сілтемелер ==
@@ 76-жол: / 76-жол: @@
 *[http://zamana.kz/component/content/article/1-latest-news/2937-askabak.html/ ҚЫЗЫЛ АСҚАБАҚ КӨРГЕНСІЗ БЕ?]
+==Дереккөздер==
-==Пайдаланылған әдебиет==
 <references/>
-{{stub}}
 {{wikify}}
+[[Image:Pumpkins.jpg|thumb|Асқабақ]]
+{{Бақша дақылдары}}
+[[Санат:Жеміс]]
-[[Image:Pumpkins.jpg|thumb|Асқабақ]]
-{{Бақша дақылдары}}
+{{stub}}
 {{Vegetable-stub}}
-[[Санат:Жеміс]]
 [[de:Kürbisse]]

Асқабақ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

18:06, 2014 ж. сәуірдің 23 кезіндегі нұсқа

Мазмұны

Асқабақ құймағы

Қуырған асқабақ

Алма қосып піcірген асқабақ

Сілтемелер

Сыртқы сілтемелер

Дереккөздер

Навигация мәзірі

Асқабақ: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

18:06, 2014 ж. сәуірдің 23 кезіндегі нұсқа

Асқабақ құймағы

Қуырған асқабақ

Алма қосып піcірген асқабақ

Сілтемелер

Сыртқы сілтемелер

Дереккөздер

Навигация мәзірі

Іздеу