Закари Тейлор

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Закари (Захария) Тейлор (ағылш. Zachary Taylor, 1784 – 1850) — 12-ші американдық президент, ірі қолбасшы.

Виргиния штатында дүниеге келді. 1812 - 1815 жылдардағы үндістер көтерілісінде ерекше танылды.

1840 жылы Техасты алғаннан кейін әскердің басты қолбасшысы болып тағайындалды; 1846 жылы Америка-мексика соғысы басталғаннан кейін, Рио-Грандеге өтіп, бірнеше кіші көтерілістерден соң, Монтеррейді басып алып, жеңіс мұның жағында қалған болатын (2 қыркүйек 1846).

Осы жеңістердің барлығы оны танымал етіп, бұрнағы уақыттарда ешқандай саяси қызметтерде болмағанымен, вига партиялары АҚШ президентіне үміткерлікті ұсынды.

Бұл кандидатура Тейлордың жеке танымал болуы себебінен аса маңызды дәрежеде сәтті болып шықты да, 1848 жылы қараша айында АҚШ-тың 12-президенті болып сайланды. Ол 1849 жылдың 5 наурызында Джеймс Н. Полктің президенттік өкілетттігі аяқталғанына тәулік өткен соң, міндетін атқаруға кірісті. 4 наурыз жексенбі күнге келгендіктен Тейлор басқа да көптеген протестанттар сияқты жексенбі күнін иудейліктер сенбісіне (тыныштық күні ретінде) ұқсас атап өтетін, сондықтан да діни танымға байланысты бұл күндегі ант қабылдаудан бас тартты. Сол сияқты онымен бірге вице-президент Миллард Филлмор да сайланған міндетіне кірісті. Сонда да Тейлордың президенттік мерзімі антты қабылдау-қабылдамау жағдайына қарамастан 4 наурызда басталды, ал «қала аңызы» бойынша бір тәулік көлемінде президент болған (немесе міндетін атқарған ) Сенат төрағасы Дэвид Атчисон екені туралы дерек дәлелденбеген.

Президент мансабында Тейлор ұсақ партиялық мүдделерден жоғары тұруға тырысты, алайда үнді саяхаты кезінде денсаушылығына нұқсан келіп (бірнеше рет безгекпен ауырған болатын), президенттігінің екінші жылында (жұқпалы іш ауруы несесе сүзектен болуы мүмкін) қайтыс болды. Күшаламен уландырылған деген деректерге байланысты 1991 жылы Тейлор мүрдесін эксгумация мен химиялық жолмен зерттегенімен дәлелденбеді.

Алайда 1835 жылы Тейлордың бір қызына оның қарамағында қызмет еткен болашақ Конфедерация президенті Джефферсон Дэвис үйленген болатын (тұрмысқа шыққан Тейлор қызы үйлену тойынан соң үш ай өткен мерзімде қаза болды).

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]