Мазмұнға өту

Мырза Масрур Ахмед

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Мырза Масрур Ахмед
урду: مرزا مسرور احمد
Туған күні

19 мамыр 1950 (1950-05-19) (74 жас)

Туған жері

Рабва, Пәкістан

Сайты

Мусульманская Ахмадийская Община Евразия

Қолтаңбасы

Қолтаңбасы

Мырза Масрур Ахмед (урду: مرزا مسرور احمد‎) – Бүкіләлемдік Ахмадия мұсылман жамағатының қазіргі басшысы (бас Имамы). Рухани лауазымы: Халифа-түл-Мәсіх V (ауд.: Мәсіхтің Бесінші Халифі ), мағынасы: ахмадилердің сенімі бойынша, үмметке уәде етілген Мәсіх әрі имам Мәһди Хазірет Мырза Ғұләм Ахмедтің ісін жалғастырушы бесінші орынбасары дегенді білдіреді. Ахмадия Мұсылман Жамағатының Төртінші Халифі Мырза Тахир Ахмед қайтыс болған соң, үш күннен кейін, яки 2003 жылдың 22 сәуірінде Мырза Масрур Ахмед жамағаттың Бесінші Халифі болып сайланды.

Дүниеге келуі және жастық шағы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мырза Масрур Ахмед 1950 жылдың 15 қыркүйегінде, Пәкістанның Рабва қаласында туған. Сол кездері Рабва қаласы Ахмадия Мұсылман Жамағатының орталығы болатын. Мырза Масрур Ахмед «Тәлимул Ислам» орта білім беру мектебін бітірген. Сосын «Тәлимул Ислам» колледжінде бакалаврлықты тәмәмдаған. Бұл мекемелер Рабва қаласында орналасқан. 1976 жылы Мырза Масрур Ахмед Пәкістандағы Файсалабад қаласының ауыл шаруашылық университетінде ауыл шаруашылық экономикасы саласы бойынша магистр дәрежесін қорғады.

Ахмадия Мұсылман Жамағатында түрлі лауазымдарда қызмет еткен соң, Мырза Масрур Ахмед сегіз жыл бойы Ганада қызмет еткен.[1] Ол Гананың солтүстігінде, Саляга елді-мекенінде Ахмадиялық орта білім беру мектебінің негізін қалаған. Ол осы мектептің мүдірі болып екі жыл қызмет етті. Саляганың орта мектебіндегі жетістіктері, оны, Гананың орталық аймағында орналасқан Эссаркуердегі Ахмадия Мұсылман Жамағатының негізгі орта білім беру мектебінің мүдірі болып сайлануына ықпал етті. Ол онда мүдір ретінде төрт жыл бойы қызмет жасады.[1]

Орта мектептің мүдірі болып қызмет еткен соң, Мырза Масрур Ахмед Гананың солтүстігіндегі Депалиде Ахмадиялық агрофирманың жетекшісі болып тағайындалды. Бұл лауазымда ол екі жыл қызмет етті. Оның жетекшілігімен, алғаш рет Гананың климатына сай бидай сорты өсіріліп шығарылды. Ол кісінің бидай өсірудегі тәжірибесі Ганадағы халықаралық сауда-өнеркәсіп жәрменкесінде көрсетілді. Сол тәжірибенің нәтижесі Гананың ауыл шаруашылық министрлігіне ұсынылған.[1][2]

Ганада қызметін аяқтаған соң, Мырза Масрур Ахмед Пәкістанға оралды. Ол 1985 жылдың 17 наурызында Ахмадия Мұсылман Жамағатының барлық қаржы құралдарына жауапты болып тағайындалды. Сонымен қатар, ол, Пәкістан аясында, Ахмадия жамағатының білім беру мәселесі бойынша жетекшісі болып қызмет етті. 1997 жылдың 1 желтоқсанында ол жоғарғы бақылау кеңесінің басшысы («Назыр-и-Ағла») және орталығының Төрағасы ("Амир Мұқами") болып тағайындалды. Ол осы лауазымдарды Уәделенген Мәсіх әрі Имам Мәһдидің Халифі (ісін жалғастырушы Орынбасары) болып сайланғанға дейін атқарды.[3]

Түрмеге қамалуы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

1999 жылы, Пенжабтың аймақтық ассаблеясына, Рабва қаласының атын өзгерту қажет делінген талаппен резолюция келіп түсті, бұның себебі, бұндай атау Құран Кәрімде бар болғаны үшін. (Яғни, бұл талап ахмадилердің қаласы Құранға қатысты атаумен аталмауы тиіс дегенге саяды). Резолюция көп талқыламастан қабылданып, Рабва қаласының аты ресми түрде Ченаб Нагар деп өзгертілді. Қаланың жаңа атауы жазылған тақтайшалар Рабваның барлық жерлеріне ілінді. Бірнеше күннен кейін, Ахмадия Мұсылман Жамағатының кейбір мүшелеріне қатысты ашылған қылмыстық іс жайында алғашқы хабар келіп түсті. Олар жаңа атауы бар тақтайшаларды өшірді деп айыпталды. Дегенмен, жазылған арызда Мырза Масрур Ахмедтің есімі анық аталмағанымен, Ахмадия жамағатының жоғары лауазымды бірнеше мүшелері тұтқындалды. Олар түрмеге қамалып, 11 күн бойы сонда болды. Оларға қатысты жасалған барлық кепілдіктер қабылданбады. Ақыр соңында, олар 1999 жылдың 10 мамырында бостандыққа шықты.[1]

Ахмадия Хилафатының тізгінің қолға алуы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Өзінің алдындағы Төртінші Халиф Мырза Тахир Ахмед қайтыс болған соң бірнеше күннен кейін, 2003 жылдың 22 сәуірінде Гринвич бойынша кешкі 11:40 Мырза Масрур Ахмед Уәделенген Мәсіх әрі Имам Мәһдидің Бесінші Халифі болып сайланды. Ахмадия Мұсылман Жамағатының жоғарғы кеңес органының хатшысы Имам Атаүл Мүджиб Рашид сайлаудың нәтижесін жариялады. Ол Бүкіләлемдік Ахмадия Мұсылман Жамағатының барлық мүшелеріне келесі мәлімдемесін жасады:

"Біріктіріліп оқылған «Мағриб» және «Иша» намаздарынан кейін, Уәделенген Мәсіхтің Екінші Халифі әрі Уәделенген Реформатор орнатқан «Мәжлис Интихаб Хилафат» (Халифті сайлау бойынша жоғарғы мәжіліс), Лондонда, Фазл мешітінде бас қосты. Мәжіліс, бүгін, 2003 жылдың 22 сәуірі сейсенбіде, құрметті Чодри Хамидулла Сахибтің төрағалығымен өтеді. Қағидалар мен ережелерге сай, Жамағаттың әрбір мүшесі Ахмадия Хилафатына адал болуға ант берді. Осыдан кейін Ахмадия Мұсылман Жамағатының Халифі болып, барлық кандидатуралардың ішіндегі ең құрметтісі Мырза Масрур Ахмед сайланды. «Мәжлис Интихаб Хилафат»-тың мүшелері сол жерде-ақ Мүміндердің әміршісі, Уәделенген Мәсіх әрі Имам Мәһдидің Бесінші Халифінің мүбәрәк қолын ұстап адалдық анттарын берді. Алла Тағала оған қуатты жәрдем бере гөрсін. Барлық мадақ тек Алла Тағалаға лайық.
Алла Тағала осы сайлауды ең игілі ете гөрсін. Солай болғай. О, аса Мейірімді, ерекше Рақымды Алла! О, біздің аса даңқты, мейірбан Раббымыз, бізге нұрымызды беріп, құдіретіңді екінші рет көрсету арқылы, үрейге толы күйімізді аманшылыққа ауыстырғаның үшін, біз Саған шүкірлік қыламыз. О, Раббымыз! Өздігінен бар әрі құдіреті күшті Құдай Тағаланың атымен куәлік етеміз, «Әл-Уәссият» өсиетінде көрсетілгендей, Мәсіх пен Мәһдидің пайғамбарлығы барынша ажарлы және кәрәмат түрде орындалды."

— Уәделенген Мәсіх әрі Имам Мәһдидің Бесінші Халифі сайланған соң,
Ахмадия Мұсылман Жамағатының жоғарғы кеңес органының хатшысы
Имам Атаүл Мүджиб Рашидтің жасаған үндеуі. 22 сәуір 2003 жыл.

Хазірет Мырза Масрур Ахмед халықаралық Байат (адалдық антын) қабылдау рәсімін өткізуде, 2008 ж.

Бүгіндері Мырза Масрур Ахмед түрлі елдерге барып, Ахмадия Мұсылман Жамағатының Жылсайынғы жиындарына қатысып, дүние жүзіне көп саяхат жасайды. Мырза Масрур Ахмед күнделікті намазын Лондон қаласындағы «Әл-Фазл» мешітінде оқиды. Бұл мешіт қазіргі уақытта Ахмадия Мұсылман Жамағатының бүкіләлемдік орталығы болып саналады. Ал жұма намазды Мырза Масрур Ахмед Лондонның Морден ауданында орналасқан «Байтүл Футуһ» мешітінде өткізеді.[1]

Хилафаттың жүзжылдығы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2008 жылдың 27 мамырында, Ахмадия мұсылман жамағатының мүшелері Ахмадия Хилафатының жүзжылдық мерейтойын атап өтті.[4] Осыған орай, Лондонның (Англия) «Эксел» орталығында өткен Ахмадия жамағаты мүшелерінің үлкен жиналысында Хазірет Мырза Масрур Ахмед үндеу жасады. Сол жерде халықаралық масштабта барша әлемде тұратын ахмади-мұсылмандарының адалдық анттын беру рәсімі орыналды.[5][6] Бұл рәсім МТА International (Эм-Ти-Эй интернейшнл) жерсерікті арнасы арқылы дүниежүзіне көрсетілді, және рәсім Мырза Ғұләм Ахмедтің туған жері Қадианмен (Үндістан)және Рабвадағы (Пәкістан) екінші орталықтарымен тікелей қосылған телемост түрінде болды.[7][8][9]

Басында, Хилафаттың жүз жылдығы 2008 жылдың желтоқсан айында Қадианда өтетін «Жалса Саланада» (Жылсайынғы жиында) атап өтілуі жоспарланған болатын. Бірақ, Мумбайда болған соңғы лаңкестік актілер мен жарылыстардың салдарынан, сонымен қатар қауіпсіздік мақсатында, Хазірет Мырза Масрур Ахмед Қадианда өтетін Жылсайынғы жиынға қатыспайтын болып, Лондонға қайтып келді.[10] Ахмадия Хилафатының жүз жылдық мерей тойының белгісі ретінде, осындай жиындар дүние жүзінің түпкір-түпкірінде өткізілді.

Басты үндеулері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Сыртқы медиафайлдар
Ахмадия жамағатының Халифі жасаған үндеулері:
«Бірлік - бейбітшіліктің кілті» (орысша) 04.12.2012 ж., Еуропалық парламент, Брюссель, Белгия.
«Ислам - бейбітшілік пен жанашырлық діні» (орысша) 11.06.2012 ж., Ұлыбритания Парламенті, Лондон.
«Өз еліңді сүю және оған адал болу хақысындағы Исламдық тәлім-тәрбие» 30.05.2012 ж., Кобленц, Германия.
«Әділ қарым-қатынас бейбітшілікке жол бастайды» 27.06.2012 ж., АҚШ Конгресі, Вашингтон.
«Мұхаммед ﷺ - бейбітшіліктің елшісі» 11.05.2013 ж., Беверли-Хиллз, Лос-Анджелес, АҚШ.

Ұлыбританияның қауымдық Палатасында қабылдау, Вестминстер, Лондон

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2008 жылдың 22 қазанында Ұлыбританияның қауымдық Палатасында Хазірет Мырза Масрур Ахмед жаһандық дағдарысқа қатысты исламдық көзқарас тақырыбында сөз сөйледі. Сол күні Ахмадия Хилафатының жүзжылдық мерей тойына орай қабылдау ұйымдастырылды. Қабылдауда болған қонақтардың арасында парламент мүшесі (қауымдар ісі жөніндегі басхатшы) – Хон Хазель Блэрз, парламент мүшесі (сыртқы істер министірі) – Джиллиан Meрон, парламент мүшесі – Алан Кин, парламент мүшесі – Доминик Грив, парламент мүшесі – Саймон Хьюз, және депутат әрі лорд Эрик Эйвбери болды.

Еуропа парламенті, Брюссель

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2012 жылдың 4 желтоқсанында Хазірет Мырза Масрур Ахмед Брюсселдегі (Бельгия) Еуропалық парламентте экстремизмге қарсы тұру тақырыбына арнап баяндама жасады.[11][12]

Кобленцтегі Германия қарулы күштер штабы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сол жылы, Кобленц қаласындағы Германия қарулы күштер штабында Хазірет Мырза Масрур Ахмед «Өз еліңді сүю және оған адал болу хақысындағы Исламдық тәлім-тәрбие» тақырыбында сөз сөйледі.

АҚШ Конгресінде қабылдау, Вашингтон, Колумбия округы, АҚШ

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ахмадия Халифі АҚШ-тың Конгресінде үндеу жасады.[13] Хазірет Мырза Масрур Ахмед 2012 жылдың маусым айының аяғы мен мамыр айының бас кезінде АҚШ пен Канадағы Ахмадия Мұсылман Жамағаттарының Жылсайынғы жиындарына қатысты. АҚШ-қа жасаған сапары аясында, ол 2012 жылдың 27 маусым айында «Жаһандық дағдарыс және бейбітшілікке апаратын жол» тақырыбында сөз сөйледі. Бұл үндеу Капитолийдегі әкімшілік ғимаратта, Том Лантостың төрағалығымен адам құқығы және дін бостандығы бойынша халықаралық комиссиямен бірге қос партияның арнайы қабылдауында жасалды.

Бұл шараға қатысқан саясаткерлер, АҚШ демократия партиясының лидері – Нэнси Пелоси, АҚШ сенаторы – Роберт Кейси, АҚШ Конгрессінің мүшелері – Брэд Шерман, Фрэнк Вольф, Хонда, Кит Эллисон, Зои Лофгрен. АҚШ-тың халықаралық дін бостандық комиссиясының төрайымы Катрина Лантос Свит Хазірет Мырза Масрур Ахмедке, бейбітшілікті тарату ісіне қосқан сүбелі үлесі үшін, қос партиялы Палатаның №709-шы резолюциясын табыстады. Сондай-ақ, осы резолюзияға сай оған Вашингтонға ресми түрде шақырту табыс етілді. Жалпы алғанда бұл шараға 130-дан астам жоғары шенді саясаткерлер, сонымен қатар АҚШ конгресінің 30 мүшесі, дипломатия корпусының мүшелері, үкіметтік емес ұйымдардың басшылары, конфессияаралық және қоғам қайраткерлері қатысқан.[14][15][16][17]

«Моңтажь» қонақ үйінде ұйымдастырылған шара, Лос-Анджелес, АҚШ

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2013 жылдың 11 мамырында Мырза Масрур Ахмед АҚШ-тың батыс жағалауына жасаған алғаш сапарында, Беверли-Хиллздың «Моңтажь» қонақ үйінде, «Ислам – бүкіл әлемге бейбітшілікті орнатудың жолы» (және «Мұхаммед пайғамбар – бейбітшіліктің елшісі») деген тақырыбтағы басты баяндамасын жасады. Бұл шараға 300-ден астам жоғары шенді қонақтар қатысыпты. Құрметті қонақтардың арасында келесі саясаткерлер мен қоғам қайраткерлері болған: Калифорнияның вице-губернаторы – Гэвин Ньюсом, Колифорнияның Мемлекеттік бақылаушысы – Джон Чан, Лос-Анджелестің мэрі – Эрик Гарсетти, Лос-Анджелес қалалық кеңесінің басшысы – Деннис Зина, Лос-Анджелес округының шерифі – Ли Бака, Калифорнияның тағы бір вице-губернаторы – Грей Дэвис, сондай-ақ Карен Басс, Глория Негрити Маклеод, Джуди Чу, Джулия Браунли, Дана Рорабачер секілді АҚШ конгрессмендері. Осы шарада Хазірет Мырза Масрур Ахмедке символикалық түрде қаланың кілті табыс етілді.

«Ориенталь Мандерен» қонақ үйінде ұйымдастырылған шара, Сингапур

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2013 жылдың 26 қыркүйегінде Мырза Масрур Ахмед Сингапурдың «Ориенталь Мандерен» қонақ үйінде ұйымдастырылған шарада сөз сөйледі. Шараға қатысқан құрметті қонақтардың арасында Сингапурдың негізін құрушылардың бірі, билік партиясының мүшесі Ли Кун Чой мырза болды. Мырза Масрур Ахмедтің баяндамасы әділ экономика мен халықтар арасындағы теңдік мәселесіне арналды. Сондай-ақ ол үшінші дүниежүзілік соғыстың туындау мүмкіндігіне алаңдаушылығын білдірді.[18]

Жаңа Зеландия Парламенті, Веллингтон

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2013 жылдың 4 қарашасында Мырза Масрур Ахмед Жаңа Зеландия Парламентінде, күллі әлемге ауадай қажет болған бейбітшілік тақырыбына арнап сөз сөйледі.[19]

Нидерланд елінің Ұлттық Парламенті, Гаага

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2015 жыл 6 қазан, Гаага қаласында, Мырза Масрур Ахмед Нидерланд елінің Ұлттық Парламентінде, сыртқы істер бойынша тұрақты комитетінің арнайы сессиясында сөз сөйледі. Ол кісі Құран Кәрім тәлімдерінің негізінде, бүгінгі әлемдегі бейбітшілік пен қаусіздікке төнген қатерлерді шешу жолдарын ұсынды.[20]

«Хилтон» қонақ үйінде ұйымдастырылған шара, Токио, Жапония

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2015 жылдың 23 қарашасында Мырза Масрур Ахмед Жапония елінің астанасы Токиода тарихи үндеуін жасады.[21] Такионың Одайба ауданыңдағы "Хилтон" қонақ үйінде ұйымдастырылған шараға алпысқа жуық қонақ қатысқан. Мырза Масрур Ахмед қазіргі кезде болып жатқан соғыстардың ауқымы жаһандық ауқымға айналғанына назар аудартып, былай деді:

"Қазіргі кезде болып жатқан соғыстардың ауқымы өткен замандардағы соғыстарға қарағанда ауқымы әлде қайда зор. Жердің бір түпкірінде орыналып жатқан қақтығыстар сол жерменен ғана шектелмейді, оның нәтиже-салдары кеңінен таралып жатқанды. Бұқаралы ақпарат құралдары мен шапшаң байланыс құралдары бүкіл әлемді шағын бір ауылға айландырып жібергенді."

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

"Үшінші дүниежүзілік соғыстың басталғаны ресми жарияланбағанымен, жаһандық соғыс басталып кеткенді. Бүкіл әлемде ерлер мен әйелдер, балалар жантүршігерлік қатыгездіктерге душар болып, қырылып жатқанды."

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

Жапонияның БАҚ өкілдеріне берген сұқбатында, жапония халқына келесі жолдауын жасады:

"Әлем жаңа дүниежүзілік соғысқа қарай ауып барады, жапондықтар соғыстың қиранды нәтижесін басқаларға қарағанда жақсы біледі. Жапония дүниежүзіне бейбітшілікті орнатуға талпынуы қажет. Ол барлық қақтығыстарға нүкте қойдыртуы керекті."[22]

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

"Біздің аса Мейірімді, ерекше Рақымды Раббымыз біздерге бейбітшіліктің кілтін табыс етті, өйткені Ол өзінің жаратқан жандары бір-бірімен бейбітшілік пен келісімде өмір сүргендігін және де өзара өшпенділік пен алауыздықтан ада болғандығын қалайды."

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

Ол кісі болашақ үшін зор үмітті екендігін сөз етті:

"Дін үшін қақтығыстарға шақырып жатқандарға, сонымен қатар геосаяси және экономикалық мүдделері үшін соғыс жүргізіп жатқандарға Алла Тағала даналық пен сана бере гөрсін. Олардың айналысып жатқандары қандайлық мәнсіз, қаншалықты қираушылық әкелгендігін түсінсе екен."

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

Копенгагенде жасаған үндеуі, Дания.

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2016 жылдың 9 мамырында Мырза Масрур Ахмед Дания елінің астанасы Копенгагенде, Хилтон қонақ үйінді ұйымдастырылған конференцияда басты үндеуін жасады.[23] Бұл шараға 125-тен артық саясаткерлер, ғалымдар мен діни қауымдар басшылары қатысқан. Өз үндеуінде Мырза Масрур Ахмед Ахмадия Мұсылман Жамағатының бейбіт мақсаттары мен Жамағаттың негізін қалаушысы Хазіреті Мырза Ғұләм Ахмедтің мәлімдемелерін сөз етті. Ол Ислам қылыштың күшімен тарағана деген қауесетті жоққа шығарып, ислам діни бостандық пен төзімділікті қолдайтының Құран Кәрімнен мысалдар келтіріп көрсетті. Сонымен қатар сөз ботандығын жалау етіп, адамдардың сезімін аяқ асты етпеу керетігі жайында және Еуропадағы босқындар мәселесіне де тоқтала кетті.

Хазіреті Мырза Масрур Ахмед Ахмадия Мұсылман Жамағатының міндет-мақсаты жайында былай деді:

"Исламдағы Ахмадия қозғалысының міндеті мен мақсаты айдай анық. Біз күллі адамзат баласын Жаратушы Иеміз - Алла Тағалаға әкелуге ұмтыламыз. Біз барлық адамдар жақындарына қатысты өз міндеттеріне назар аударуларын қалаймыз. Адамдар бір-бірлерімен мейіріммен, жанашырлықпен және өз ара құрметпен араласуына шақырамыз. Біз дүние жүзінде ақиқат пен берік бейбітшіліктің орнығуын қалаймыз және соны жүзеге асыруға ұмтыламыз."

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

Әлемнің алпауыт елдерінің басшыларына жіберген хаттары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Хазірет Мырза Масрур Ахмед 2011-2012 жылдары өзінің жұма уағыздарында әлем лидерлерін төніп тұрған үшінші дүниежүзілік соғыстың басталу қауіпінен ескерткен болатын.[24] Дүниежүзілік саяси әрі дінаралық коалиция құру мақсатында, осы бір қауіппен күресу үшін және ортақ бір шешімге келу үшін Хазірет Мырза Масрур Ахмед көптеген саяси және діни лидерлерге ашық хат жазып, оларды бар мүмкіндіктерін қолдана отырып адамзатты опаттан құтқаруға шақырды.

Иран және Израиль

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2012 жылдың 5 наурызында Хазірет Мырза Масрур Ахмед Иранның (сол кездегі) президенті Махмұд Ахмадинежад[25] пен Израиль премьер-министрі Биньямин Нетаньяхуға[26] екі ел арасында соғысты болдырмауды кеңес етіп хат жазды. Ол кісі, егер екі ел арасындағы тартысты жағдай ушыға түссе, бұл өте зұлматты ядролық қарудың қолдануына жол беретін үшінші дүниежүзілік соғысқа әкеп соғуы мүмкін – деп, қос елдің басшыларын ескертті.[27]

Иранның рухани көсемі Аятолла

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2012 жылдың 14 мамырында Хазірет Мырза Масрур Ахмед осындай хатты Иран Ислам Мемлекетінің рухани көсемі аятолла Сайед Әли Хуссейн Хаменейге жіберді. Ол өзінің хатында, оны, Иранның рухани және саяси көсемі ретінде, үшінші дүниежүзілік соғысты болдыртпауға бар күш-жігерін жұмсауға шақырды.[28][29]

Сауд Арабиясы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2012 жылдың 28 наурызында Хазірет Мырза Масрур Ахмед Сауд Арабияның (сол кездегі) патшасы Әбдулла ибн Әбдул Азиз әл-Саудқа хат жіберіп, оны төніп тұрған үшінші дүниежүзілік соғыстың түнегінде бейбітшілікті орнату бағытында тырысып-бағуға шақырды.[30][31]

Рим Папасы Бенедиктке XVI

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Хазірет Мырза Масрур Ахмед 2011 жылдың 6 желтоқсанында сол кездегі Рим папасы Бенедиктке XVI жіберген жолдауында, былай деп жазады:

"Бүгіндері әлемнің түпкір-түпкірінде көптеген соғыстар мен қақтығыстар орыналып жатыр. Егер оларды дер кезінде тоқтатпаса, бұл сансыз бейкінә жандарды құрбан етіп, жаппай қираушылықты әкелетін дүниежүзілік соғысқа әкеп соғуы мүмкін. Өкінішпен айтамын, егер әлемде болып жатқан жағдайларға қазір назар салатын болсақ, онда жаңа дүниежүзілік соғыстың басталуының алғышарттары пайда болғанын байқауға болады. Нәтижесінде, ядролық қаруы бар елдердің арасында реніж пен алакөздік ұлғайып келеді, соның салдарынан күллі әлем қираушылықтың құзына құлайын деп тұр.[32][33]"

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

АҚШ, Ұлыбритания және Канада

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Канададағы ең үлкен мешіт - «Байт әл-Нұр» мешітінің ашылу салтанатында Хазірет Мырза Масрур Ахмедпен бірге Канаданың сол кездегі премьер-министрі Стивен Харпер (сол жақта) отыр, 5 шілде 2008 жыл.

2012 жылдың 25 наурызында Ахмадия Мұсылман Жамағатының Халифі АҚШ-тың президенті Барак Обамаға,[34] Канаданың экс премьер-министрі Стивен Харперге[35] және Ұлыбританияның премьер-министрі Дэвид Кэмеронға[36] хат жолдады. Хазірет Мырза Масрур Ахмед өз хатында оларға ядорлы соғыстың нәтижесі адамзатқа тым ауыр тиетінін ескертті.[37][38][39]

Сол жылы шілде айының 13-інде, Ұлыбританияның премьер-министрі Дэвид Кэмерон мырза, Уәделенген Мәсіх әрі Мәһдидің Бесінші Халифасына жауап хат жіберді, хатында ол былай деген: "Ұлыбританиямен қоса, басқа барлық дамыған мемлекеттер де өздерінің ядролы қаруларынан бас тарта алатын, әрі қауіпсіз әрі тұрақты әлемді орнату бағытында біздің үкіметіміз өз қызметін жалғастыра береді, сөзіме сеніңіз".[40]

2012 жылдың 15 сәуірінде Хазірет Мырза Масрур Ахмед осындай ескерпемен, яки үшінші дүниежүзілік соғыстың басталу қауіпі төніп тұр деп, Германияның канцлері Ангела Меркельге хат жіберді.[41][42]

2012 жылдың 16 мамырында Хазірет Мырза Масрур Ахмед осындай ескерпемен, яки үшінші дүниежүзілік соғыстың басталу қауіпі төніп тұр деп, Францияның президенті Франсуа Олландқа хат жіберді.[43][44]

2012 жылдың 9 сәуірінде Хазірет Мырза Масрур Ахмед Қытай Халық Республикасының премьер-министрі Вэнь Цзябаоға хат жіберді, ол оны үшінші дүниежүзілік соғыстың басталу қауіпі төніп тұр деп ескертті. Ол оған өзінің елшісін Палестина Ахмадия Мұсылман Жамағатының президенті Мұхаммед Шәриф Өдені жіберді.[45][46]

2013 жылдың 18 қыркүйегінде Хазірет Мырза Масрур Ахмед Ресей Федерациясының президенті Владимир Путинге хат жолдады. Хатында ол, В.Путиннің Таяу Шығыстағы шиеленісті мәселені күшпен емес, келіссөз арқылы шешуге бағыттаған талпыныстарын қош көретіндігін сөз етті.[47]

Исламды және Мұхаммед пайғамбардың ﷺ абыройын қорламақ болғандардың әрекеттеріне берген жауабы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Сыртқы медиафайлдар
Әлемді бейбітшілікке бастау бағытында ұйымдастырылған конференциялар мен симпозиумдарда жасаған Мырза Масрур Ахмедтің баяндамалары:
«Мұхаммед пайғамбарды ﷺ сұрқия карикатуралардан қорғау». (орысша), Байт-үл-Футуһ мешіті, Лондон қ., Ұлыбритания.
«Мұсылмандар Батыс қоғамына сіңісіп кете алады ма?» (орысша), Байт-ур-Рашид мешіті, Гамбург қ., Германия.
«Мешіт - не үшін керек?» (орысша), Байт-ун-Наср мешіті, Осло қ., Норвегия.
«Мешіт - бейбітшілік пен келісім символы» (орысша), Байт-ур-Рахман мешіті, Валенсия қ., Испания.
«Ядерлы соғыстың қауіпі және толық әділдікке мұқтаждық» (орысша), Байт-үл-Футуһ мешіті, Лондон қ., Ұлыбритания.
«Әділетсіздік дүниежүзілік соғысқа жол ашады» (орысша), Байт-үл-Футуһ мешіті, Лондон қ., Ұлыбритания.

Мұхаммед пайғамбар ﷺ мазақы еткен карикатураларға жауап

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2005 жылы Дания елінің «Джуланд-Постен» деген газеті Мұхаммед пайғамбарды ﷺ мазақы еткен бірнеше сайқы-мазақ суреттерді басып шығарды. Бұл сайқы-мазақ суреттер барша әлемде мұсылмандардың ашу-ызасын қоздырды. Сайқы-мазақ суреттерді басып шығарған адамдар сөз бостандығына қиянат жасады – деп, Хазірет Мырза Масрур Ахмед оларды айыптады. Алайда, сол уақытта ол, сайқы-мазақ суреттерге жауап ретінде орыналған мұсылман әлеміндегі толқыныстарды да айыптады, өйткені мұсылмандардың бұндай әрекеттері Исламның бейбіт сүйгіш тәлімдеріне мүлдем қарама-қайшы болды. Ол өзінің Даниядағы жамағатын, сонымен қатар күллі ислам әлемін, баспасөз арқылы және диалог жүргізу арқылы Мұхаммед пайғамбардың ﷺ шынайы мінез-құлқы жайында ақпараттар таратуға шақырды. Сондай-ақ, ол, бүкіл әлемде тұрып жатқан Ахмадия Мұсылман Жамағатының мүшелеріне, осындай қиын жағдайда, Мұхаммед пайғамбарға «Дуруд шәриф» салауатын жолдауға шақырды.[48] Осы мәселеге қатысты оның барлық уағыздары, кейінірек, «Ардақты Пайғамбар Мұхаммедтің ﷺ көркем мінезі және сайқы-мазақ суреттер» деген атаумен кітап ретінде баспадан шықты.

Папа Бенедикт XVI. Ислам жайында сөз талас

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2006 жылдың 12 қыркүйегінде, Папа Бенедикт XVI Регенсбург университетінде өткізген дәрісінде, византия императоры Палеолог II-ші Мануилдің пікірін келтірді, ол кезінде былай деген болатын: «Маған көрсетіңдерші, Мұхаммед нендей жаңалық әкелгенің. Оның әкелген ілімдері тек залымдық пен адамгершілікке жат нәрселерге толы. Мысалы, ол дінді қылышпен таратуға бұйырған».[49]

Бұл сөздер кейбір мемлекет саясаткерлері мен мұсылман дін көсемдері тарапынан сынға ұшырады. Уәделенген Мәсіхтің Бесінші Халифі Хазірет Мырза Масрур Ахмед те бұл сөздерді сынға алды. Кейінірек, Рим папасы әлгі негізсіз пікірді сөз еткені, ол Исламның шынайы тәлімдерінен бейхабар болғандығын айтты. Папаның бұл пікірін Мырза Масрур Ахмед те құптады. Сосын ол, 2006 жылдың 15 қыркүйегінде өткізген жұма уағызында, Рим папасын Құран Кәрім негізінде исламның бейбіт сүйгіш тәлімдерімен танысуға шақырды, және аса танымал еуропа жазушыларының пікірлерімен танысып, Исламның асыл пайғамбары Мұхаммед ﷺ жайындағы және жиһад жайындағы қате түсініктерден айығуға шақырды.[50]

2010 жыл, Құранды өртеуге қатысты сөз талас

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Хазірет Мырза Масрур Ахмед «Байтүл-Футуһ» мешітінде (Лондон қ.) өткізген жұма уағызында, Нью-Йорктегі сауда орталығына жасалған ланкестіктің 9 жылдығына орай "Dove World Outreach Center" ("Бейбітшілік көгершіні Куейтрич орталығы") атты христиан ұйымының Қасиетті Құранды өртеуге бағытталған жоспарын қатты сынға алды. Ол былай деді:

"Мейлі христиандық, мейлі мұсылмандық діни экстремизм, мейлі басқа түрдегі экстремистік әрекеттер, ешқашанда діннің шынайы бет келбеті болған емес."[51][52]

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

Қасиетті Құранды өртеу әрекетіне жауап ретінде, Ахмадия Мұсылман Жамағаты барлық басқа діндердің өкілдерін шақырып, «Иман күні» деген атаумен конференция өткізді.

2010 жыл. Нью-Йоркте жаңа мешіт тұрғызу ұсынысы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2010 жылы Нью-Йорк қаласының төменгі Манхэттен ауданында, Дүниежүзілік сауда орталығынан екі квартал қашықтықта 13 қабатты мұсылмандық қоғамдық орталық тұрғызылу жоспарланған болатын. «Парк 51» ғимараты Дүниежүзілік сауда орталығынан көрінбесе де,[51][52] бұл проекттің қарсыластарының пікірінше, бұл жерде жаңа мешіт тұрғызу қорлық болып табылады, өйткені 2001 жылы 11 қыркүйекте ұшақтарды басып алған қылмыскерлер ислам террористері болғанды. Хазірет Мырза Масрур Ахмед жаңа мешіт тұрғызу жоспарын егжей-тегжейлі түсіндіре келе, былай деді:

"Егер жоспарланған жерде мешіт тұрғызылатын болса, онда Ахмадия Мұсылман Жамағаты ол жерде мешітпен қоса, шіркеуді, синагоганы, индуистік ғибадатхананы және басқа да діндердің ғибадат ететін орындарын көргісі келеді. Бұл бірлік пен бейбітшілік тұрғысында зұлым террористік әрекеттерге қарсы жақсы жауап болар еді."

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

Герт Вилдерспен сөз талас

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Герт Вилдерс голланд саясаткері. Ол исламға мін тағуымен аса танымал. Өзінің бір сөзінде, ол: «мен мұсылмандарды жек көремін және исламды жек көремін»[53] деген. Видерстің исламға қарсы көтерген айыптарына Хазірет Мырза Масрур Ахмед өзінің жұма уағыздарында бірнеше рет тойтара жауап берген. Хазірет Мырза Масрур Ахмед Вилдерске тікелей сөз жолдап, былай деген:

"Дұрыстап тыңдап алыңыз. Сіз және сіздің партияңыз, және сіз секілді кез-келген адам, ақыр соңында құрдымға ұшырайды. Бірақ Ислам діні және ардақты Мұхаммед пайғамбардың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) жолдауы мәңгібақи қала береді. Ешқандай дүнияуи билік, мейлі ол қаншалықты қуатты болсын, мейлі Исламға қарсы қаншалықты жеккөрушілік тудырса да, ол біздің дінімізді құрту жолында ешқашанда жетістікке жете алмайды."

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

Бұл мәлімдемеге қарсы, Вилдерс өзіне қоқан-лоқылық жасалды деп, Нидерланд елінің ішкі істер министрі Пит Хейн Доннерге шағым түсірді. Ол Нидерланд өкіметінен Мырза Масрур Ахмедке қарсы лайықты шара қолдануды талап етті. Бірақ Доннер мырзаның жауабында, Ахмадия Мұсылман Жамағатының Халифі жасаған мәлімдемесінен ешқандай қоқан-лоқылық байқалмайды, өйткені Вилдерстің құрдым болуы, зорлық жасалу арқылы емес, тек бейбіт дұғаның арқасында орындалады дегенді айтты. Ол, сонымен қатар, Ахмадия Мұсылман Жамағаты бүкіл әлемге бейбітсүйгіштілігімен танымал екендігін сөз етті.[54]

Шіркеуге қарсы Сауд Арабияның бас мүфтиі шығарған пәтуәсін айыптау

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2012 жылдың 8 сәуірінде Хазірет Мырза Масрур Ахмед, Сауд Арабияның Бас мүфтиі Әбдул Әзиз әл-Шейхтің Сауд Арабиядағы және басқа да көрші араб мемлекеттеріндегі барлық шіркеулерді қиратуға үндеу жасаған пәтуасын сынға алды. Осы мәселеге қатысты Хазірет Мырза Масрур Ахмед былай деген:

"Бұл (пәтуа) миға келмес нәрсе. Сауд Арабияның Бас мүфтиі маңайдағы барлық шіркеулерді бұзып-қиратуға шақырғанын естігенде, қатты күйіндім. Оның бұндай пәтуасы ислам тәлімдеріне бүтіндей қарама-қайшы және барлық есті адамдар бұған қарсы шығып айыптаулары керек. Біздің ардақты Пайғамбарымыз, ол кісіге Алланың игілігі мен сәлемі болсын, өзінің бар өмірін бейбітшілікті, төзімділікті және әділдікті насихат етумен өткізген. Сондықтан, мүфтидің бұл пәтуәсы мүлдем дұрыс емес және ол исламды толық түсінбегендігі байқалады, бұдан басқа ешқандай қорытынды шығаруға келмес."

— Хазірет Мырза Масрур Ахмед

Бұл пәтуәны сөгу керектігін дәлелдеу үшін, ол Құран Кәрімнің келесі аятын келтірді:

«“Раббымыз — Алла”, – дегендері үшін үйлерінен заңсыз қуылғандарға (соғысуға рұқсат етілді). Егер Алла адамдардың бірін екіншілері арқылы қорғамағанда, онда, міндетті түрде, монастырлар, шіркеулер, синагогтар мен мешіттер қиратылған болар еді, олардың ішінде Алланың Есімі көп айтылады. Әлбетте, өзіне көмектескенге Алла да көмектеседі. Расында, Алла Құдыретті де Күшті».

Құран Кәрім, 22 сүре, 39 аят

«Мұсылмандардың күнәсіздігі» атты фильм

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2012 жыл, қыркүйек айының 21, 28 күндері өткізген жұма уағыздарында Хазірет Мырза Масрур Ахмед исламға қарсы жасалған «Мұсылмандардың күнәсіздігі» атты фильмді батыл айыптады. Ол, мұсылмандардың фильмге қарсы білдірген ызалары, бір жағынан, орынды десе де, алайда фильмге қарсы жаппай тәртіпсіздіктер орнатқан кей мұсылмандардың реакцияларын да айыптады. Осы оқиғаның салдарынан бүкіл әлем бойынша кем дегенде 75 адам опатқа ұшырады. Осы оқиғаға орай, Мырза Масрур Ахмедтің жұма уағыздарына, ВВС (би-би-си) және Жаңа Зеландияның жаңалық арналары секілді, көптеген БАҚ өкілдері қатысты. Мұсылмандар мұндай нәрселерге, Мұхаммед пайғамбарымызды ﷺ мадақ етіп, оған салауат жолдау арқылы жауап берулері керек – деді, ол өз сөзінде. Сондай-ақ оның айтуы бойынша, бұл фильмді жасап шығарғандар мен оны қолдаушылар міндетті түрде Құдайдың жазасына тартылады.[55][56]

«Шарли Эбдо» газеті басып шығарған сұрқия сурет. Рим Папасы Францискке білдірілген алғыс

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2015 жылдың 7 қаңтарында, Парижде орналасқан «Шарли Эбдо» француз газетінің бөлімшесіне содырлар басып кірді, шабуыл кезінде олар 12 адамды мерт қылдырды. Бұл шабуыл Ислам пайғамбары Мұхаммедті мазақы еткен суреттермен байланысты болған. Шарли Эбдо оны соңғы жылдары басып шығарған болатын. Хазірет Мырза Масрур Ахмед бұл террористік әрекетті үзілді-кесілді айыптады. Бұл жайында ол былай деді: «Бұл шабуыл исламның хақ тәлімдеріне еш қатысы жоқ. Қылмыскерлер заң бойынша жазаға тартылулары керек».[57]

Осы шабуылдардан кейін Рим католик шіркеуінің басшысы Франциск, келесі мәлімдемесін жасады: «Сөз бостандығының да шектеулері болу керек. Дін мен сенімді мазақтауға, қорлауға болмайды. Әр дінді қастерлеу қажет, әрқашан». Хазірет Мырза Масрур Ахмед Францисктің сөзіне оң баға берді. Сондай-ақ, ол өз сөзінде, мұндай сайқы-мазақ суреттер бүкіл әлемде тұрып жатқан бейбіт сүйгіш мұсылмандарды қатты күйіндіреді және қорлайды деді. Дегенмен, зорлық-зомбылықтың кез-келген түрі немесе заңға қайшы әрекеттер ешқашанда ақталмайды, өйткені бұның бәрі ислам тәлімдеріне керағар. Сонымен қатар, Халифтің мәлімдеуі бойынша, қарсылықтың белгісі ретінде көшеге шығу да дұрыс жауап болып саналмайды. Мұндай нәрселерге қарсы нағыз мұсылмандар, дұға-намаздар оқып, Мұхаммед пайғамбарға Алланың сәлеметі мен игілігін жолдау деңгейлерін жоғарлатулары керек, деді.[58]

Пәкістанның Лахор қаласында жасалынған террористік шабуылдарға берген жауабы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2010 жылдың 28 мамырында Пәкістанның Лахор қаласында Ахмадия Мұсылман Жамағатының екі мешіті «Тахрика Талибан Пәкистан Пенжаб» террористік ұйымы тарапынан шабуылға ұшырады. Шабуылдар «Дарул әл-Зикр» мешіті мен «Байт әл-Нұр» мешітіне бір уақытта, жұма намаз кезінде жасалды. Бұл мешіттер бір-бірінен 15 шақырым қашықтықта орналасқан. Осы террористтік актінің нәтижесінде 94 адам қаза тапты,[59] олардың ішінде шабуылдаушылар да бар. 108 адам ауыр жарақан алды.[60] Шабуылдаған бір қылмыскерді мешіттің ішіндегі жамағат қолдарына түсірді, олар оны полицияға тапсырды.

Осы қайғылы оқиғаларға байланысты, Хазірет Мырза Масрур Ахмед Ахмадия жамағаты мүшелерін сабырлыққа шақыратын және намаз-дұғаларға көбірек көңіл бөлу керектігіне үндеген екі пресс-релизді шығарды. Ол ахмади-мұсылмандарына ешқандай заңсыз әрекеттерге бармауды бұйырды.[61] Кейінірек ол өзінің бірнеше жұма уағыздарында осы екі шабуылдар жайында толық ақпарат беріп,[62] шейіт болған әрбір ахмади-мұсылмандарын еске алды.

Мұсылмандық Ахмадия Телеарнасы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Уәделенген МәсіхтіңТөртінші Халифі Хазірет Мырза Тахир Ахмед кезінде тәулік бойы ақпарат тарататын ең алғаш мұсылмандық МТА International (Эм-Ти-Эй интернейшнл) жерсерікті арнасын қосқан болатын. Оның жетістігін жалғастыру мақсатында Хазірет Масрур Ахмед қосымша екі Мұсылмандық Ахмадия Телеарнасын іске қосты: 1) бағдарламаларды ағылшын және неміс тілдерінде тарататын «МТА 2» арнасы. 2) Таяу Шығыста, Солтүстік Африкада және Солтүстік Америкада тұратын Ахмадия жамағатының мүшелері үшін араб және ағылшын тілдерінде хабар тарататын «МТА әл-Арабия» арнасы.[63]

Жанұясы, некесі және балалары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мырза Масрур Ахмед – Мырза Мансур Ахмедтің ұлы және Мырза Шәриф Ахмедтің немересі, ал ол өз кезегінде Уәделенген Мәсіх Хазірет Мырза Ғұләм Ахмедттің ұлы. Оның анасы Сахибзада Нәсира Бегам – Ахмадия Мұсылман Жамағатының Екінші Халифі Хазірет Мырза Бәшіруддин Махмұд Ахмедтің үлкен қызы. Хазірет Мырза Масрур Ахмедтің бір туған ағайындары: Мырза Ыдрыс Ахмед (марқұм) және Мырза Мұзапар Ахмед, әпкелері: Әмтүл Құдыс және Әмәтүл Рәуф.
Жұбайы: Сахибзада Әмәтүл Сабух Бегам. Оның әкесі Сайид Дәуд Мұзапар Шах, шешесі (Мырза Бәшіруддин Махмұд Ахмедтің қызы) Әмтүл Хәкім Бегам. Балалары: 1) қызы – Әмтүл Уәрис Фатех, 2) ұлы – Мырза Уақас Ахмед.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. a b c d e Life Sketch and Services of His Holiness Hazrat Mirza Masroor Ahmad Khalifatul Masih V. Тексерілді, 12 наурыз 2011.
  2. Supreme Head of Ahmadiyya Movement calls on President Kufuor. Modern Ghana (15 March 2004). Тексерілді, 21 қаңтар 2011.
  3. Дереккөз қатесі: Жарамсыз <ref> тегі; no text was provided for refs named fifth khalifa
  4. Independent Мұрағатталған 24 сәуірдің 2009 жылы., UK - 27 мамыр 2008
  5. Centenary Khilafat Ahmadiyya1908 – 2008. Мұрағатталған 10 қазанның 2012 жылы. The Message from Hadhrat Mirza Masroor Ahmad Khalifatul Masih V.
  6. Столетие Ахмадийского Халифата (27.05.2008). Церемония обета верности. youtube.com
  7. Return of the Caliphate Мұрағатталған 19 қыркүйектің 2008 жылы., Times Online, 27 мамыр 2008
  8. Times Online Мұрағатталған 5 қазанның 2011 жылы., UK - 26 мамыр 2008
  9. Birmingham Post Мұрағатталған 29 ақпанның 2012 жылы., UK
  10. A True Believer Always Surrenders to the Will of Allah Мұрағатталған 7 желтоқсанның 2008 жылы., Friday Sermon, 5 желтоқсан 2008
  11. Ahmadiyya Times: EU Parliament: Khalifa of Islam delivers 'a powerful and inspiring address'
  12. Tannock hosts Ahmadiyya Muslim community to discuss promoting peace and combating extremism : European Conservatives and Reformists Group
  13. МИРОВОЙ КРИЗИС И ПУТЬ К МИРУ - Мусульманская Ахмадийская Община (Евразия)
  14. khalifa of islam to visit united states. MarketWatch.com. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  15. Francis, Elliott Ahmadiyya Muslim Leader Visits Capitol Hill | WAMU 88.5 - American University Radio. Wamu.org (27 маусым 2012). Тексерілді, 20 қараша 2012.
  16. Markoe&, Lauren. Ahmadi Muslim leader pushes plight in Congress, The Washington Post. Тексерілді 20 қарашаның 2012.
  17. Khalifa of Islam to Visit United States. Cision Wire (1 маусым 2012). Тексерілді, 20 қараша 2012.
  18. Reception to Ahmadiyya Khalifa at Singapore - 2013 youtube.com
  19. Wellington, New Zealand: Parliament Reception in honour of Hazrat Mirza Masroor Ahmad. youtube.com
  20. Историческая речь Главы Всемирной Ахмадийской Мусульманской Общины в Национальном парламенте Нидерландов. ahmadiyya-islam.org/ru
  21. Историческая речь Главы Ахмадийской Мусульманской Общины в Токио, Япония. ahmadiyya-islam.org
  22. Глава Всемирной Ахмадийской Мусульманской Общины обращается к народу Японии с посланием истинного Ислама. ahmadiyya-islam.org
  23. Глава Ахмадийской Мусульманской Общины произнёс историческую речь в Копенгагене ahmadiyya-islam.org
  24. Friday Sermon: Ahmadiyyat - The unification of Muslims. Alislam.org (2 желтоқсан 2011). Тексерілді, 20 қараша 2012.
  25. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Президенту Исламской Республики Иран. 217 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  26. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Премьер-министру Израиля. 209 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  27. Israel TV - Ahmadiyya Khalif warnt Israels Präsident und Iran vor krieg. YouTube. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  28. LETTERS TO WORLD LEADERS – PART 2. The Review of Religions. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  29. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Высшему руководителю Исламской Республики Иран. 297 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  30. LETTERS TO WORLD LEADERS – PART 2. The Review of Religions. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  31. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Хранителю Двух Святынь Королю Королевства Саудовской Аравии. 241 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  32. Friday Sermon: Islam Ahmadiyyat - The Truth Prevails. Alislam.org. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  33. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Его Святейшеству Папе римскому. 199 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  34. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Президенту Соединённых Штатов Америки. 225 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  35. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Премьер-министру Канады. 233 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  36. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Премьер-министру Соединенного Королевства. 259 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  37. Muslim leader warns of devastating consequences of nuclear war Мұрағатталған 2 сәуірдің 2015 жылы.
  38. Global Muslim Leader (Khalifa) Contacts President Obama. YouTube (5 сәуір 2012). Тексерілді, 20 қараша 2012.
  39. LETTERS TO WORLD LEADERS – PART 2. The Review of Religions. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  40. LETTERS TO WORLD LEADERS – PART 2. The Review of Religions. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  41. LETTERS TO WORLD LEADERS – PART 2. The Review of Religions. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  42. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Канцлеру Германии. 267 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  43. LETTERS TO WORLD LEADERS – PART 2. The Review of Religions. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  44. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Президенту Французской Республики. 275 стр., Islam International Publications Ltd 2014 г., ISBN 978-1-84880-602-3
  45. LETTERS TO WORLD LEADERS – PART 2. The Review of Religions. Тексерілді, 20 қараша 2012.
  46. "Мировой кризис и путь к миру",Письмо Премьеру Госсовета Китайской Народной Республики. 249 стр. Islam International Publications Ltd. 2014 г. ISBN 978-1-84880-602-3
  47. "Мировой кризис и путь к миру", Письмо Президенту Российской Федерации. 305 стр. Islam International Publications Ltd. 2014 г. ISBN 978-1-84880-602-3
  48. Ahmad, Mirza Masroor (2012). [1]. Islam International Publications. Amazon Books. Тексерілген 15 қараша 2014.
  49. Pope sorry for offending Muslims, BBC News (17 September 2006). Тексерілді 13 наурыздың 2011.
  50. A Response to the Pope's Remarks about Islam
  51. a b Koran-burning plan condemned at London mosque, BBC News (10 September 2010). Тексерілді 11 қыркүйектің 2010.
  52. a b UK Muslims Shocked By Plan To Burn Holy Quran In USA. Тексерілді, 7 қыркүйек 2010.
  53. Traynor, Ian (17 February 2008). "'I don't hate Muslims. I hate Islam,' says Holland's rising political star". The Guardian (London). Retrieved 15 March 2009.
  54. http://www.alislam.org/archives/sermons/summary/FST20111209-EN.pdf
  55. Friday Sermon: True Love for The Holy Prophet (saw). Alislam.org (21 September 2012). Тексерілді, 20 қараша 2012.
  56. Friday Sermon: Promote the true character of The Prophet (saw). Alislam.org (28 September 2012). Тексерілді, 20 қараша 2012.
  57. Khalifa condemns France terror attacks. Ahmadiyya Muslim Community International Press & Media Office.
  58. Charlie Hebdo Cartoons: Khalifa Responds. Ahmadiyya Muslim Community International Press & Media Office.
  59. Pakistan Ahmadis bury Lahore mosque attacks victims, BBC News (29 мамыр 2010). Тексерілді 12 наурыздың 2011.
  60. Terrorists attack Ahmadi Mosques in Lahore, Pakistan leaving 94 Dead (11 маусым 2010). Тексерілді 12 наурыздың 2011.
  61. Statement from Hazrat Khalifatul Masih V YouTube сайтында
  62. Official Response to the Government Sanctioned Genocide of Ahmadi Muslims in Lahore, Pakistan.
  63. Friday Sermon of March 23, 2007 - Veritable Mission of the Promised Messiah. Al Islam. Тексерілді, 2 наурыз 2011.