Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова
Навигацияға өту
Іздеуге өту
| Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері |
Жиекқұм ауылы, Қырғыз АССР, РСФСР; қазіргі Қазақстан, Орал губерниясы, Бөкейорда ауданы |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері |
Невель, Калинин облысы, РСФСР, КСРО |
| Мемлекет | |
| Әскер түрі |
атқыштар (жаяу әскер) |
| Қызмет еткен жылдары |
1942-1943 |
| Әскери бөлімі |
100-атқыштар бригадасы |
| Басқарды |
пулеметші |
| Шайқасы |
Ұлы Отан Соғысы |
| Марапаттары |
Кеңес Одағының Батыры |
Мәншүк Жиенғалиқызы Мәметова (шын есімі Мәнсия) — 1922 ж., Орал облысы Бөкей Ордасы ауданы — 1943 ж. қазанның 16-ы — қаһарман қазақ қызы, Кеңес Одағының Батыры (1944).
Балалық кезі
- Шын есімі Мәнсия. Анасы еркелетіп Моншағым дей бергеннен, Мәнсияның тілі келмей өзін Мәншүк деп кеткен. Байұлы тайпасы, Шеркеш рынан шыққан.[1][2].
Мәншүктің өз әкесі - Жиенғали Мәметов. Бірақ Жиенғалидің інісі Ахмет Мәметовте бала болмаған соң, 1925 жылы Мәншүкті сол кісінің қолына берген.
- Ахмет Саратов қаласында оқып жүргендіктен, Мәншүкті өзімен бірге сол жаққа алып кетеді. Көп ұзамай аласапыран заман басталады да, Ахмет бірнеше жыл ағасымен хабар алыса алмай қалады. Кейін 1931 жылы Алматыға келгеннен соң, жылдың соңында бір-ақ естиді: ағасы Жиенғали аштықтан көз жұмған екен. Ахмет Мәметов - қазақтан шыққан алғашқы дәрігерлердің бірі, өзі Алашордашы, Бейімбет Майлин, Құдайберген Жұбановтармен жақын араласқан. Сондықтан да, 1938 жылдың қаңтар айында ұсталып кетеді.
- Ахметтің әйелі Әмина Мәметова - Әбілқайыр ханның тұқымы. Атасы молда, әкесі елге сыйлы адам болған, өзі патша заманында әйелдер гимназиясында оқыған, Саратовта аспирантура бітірген, елге келген соң әдебиет пәнінің мұғалімі болып, сол кездегі газеттерге сыни мақала жазып тұрған.
Өмірбаяны
- Ұлы Отан соғысы басталған кезде Мәншүк Алматы медициналық институтында оқып жүрді.
- 1942 ж. тамызда ол өз еркімен Қызыл Армия қатарына алынып, 21-інші атқыштар дивизиясының құрамында ұрысқа қатысты.
- Аға сержант, пулеметші Мәншүк ұрыстарда өзінің мергендігімен және тобында батылдығымен көзге түсті. Невель қаласы үшін болған кескілескен шешуші ұрыста Мәншүк ақтық демі біткенше пулеметтен оқ боратып, қаһармандықпен қаза тапты.
Оған көрсетілген құрмет
- Павлодар облысының колхозшылары Батыр қыздың құрметіне Мәншүк атындағы танк колоннасын құруға қаражат жинады.
- Туған жерінде оған ескерткіш орнатылған.
- Невель, Алматы, Орал, т. б. қалаларда Мәншүк атында көшелер бар.
- Республиканың ондаған мектептері, Қызылорда қыздар педагогикалық училищесі Мәншүк есімімен аталады.
- Қаһарман қыздың өмірі мен өшпес ерлігі жайлы «Мәншүк туралы жыр» (авторы — А. Михалков-Кончаловский, режиссері М. Бегалин) атты көркем фильм түсірілді.[3][4][5]
-
Қазақстанның пошта маркасы. -
Қазақстанның пошта маркасы.
Дереккөздер
- ↑ https://sarbaz.kz/history/qazaqtyng-qa%D2%BBarman-qyzy-maenshuek-maemetova-ot-keshken-taghdyry--162581654/ Мұрағатталған 30 қаңтардың 2020 жылы.
- ↑ https://azh.kz/kz/news/view/3263
- ↑ Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8
- ↑ Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
- ↑ Алғашқы қарлығаштар - Алматы: Қазақ университеті, 2010. ISBN 9965-29-496-8
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |