Саида Шавкатқызы Мирзиёева
| Саида Мирзиёева өзб. Mirziyoyeva Saida Shavkatovna | ||||
 Саида Мирзиёев 2022 жылдың қарашасында | ||||
| Лауазымы | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Президент | Шавкат Мирзиёев | |||
| ||||
| 2022 жыл 14 қараша — 2023 жыл 25 тамыз | ||||
| ||||
| 2020 жыл 31 қаңтар — 2020 жыл 14 қараша | ||||
| ||||
| 2019 жыл 12 сәуір — 2020 жыл 29 қаңтар | ||||
| Өмірбаяны | ||||
| Білімі | Дүниежүзілік экономика және дипломатия халықаралық құқық университеті | |||
| Ғылыми дәрежесі | Магистр | |||
| Азаматтығы |  Өзбекстан
| |||
| Діні | Ислам | |||
| Дүниеге келуі | 4 қараша 1984 (39 жас) Қоқан қаласы | |||
| Әкесі | Шавкат Мирзиёев | |||
| Анасы | Зироатхон Хошимова | |||
| Жұбайы | Ойбек Турсунов | |||
| Балалары | ұлы Миромон, қызы Саодатхон | |||
| Сайты | https://massmedia.uz/ | |||
өңдеу  |
||||
Саида Шавкатқызы Мирзиёева (1984 жылы 4 қарашада туған, Өзбекстан КСР, Ферғана облысы Қоқан қаласы) — өзбек саясаткері, Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиёевтің үлкен қызы. 2023 жылдың тамызында Мирзиеева ел президентінің бірінші көмекшісі болып тағайындалып, президент әкімшілігінде мемлекет басшысынан кейінгі ең жоғары лауазымды иеленді.
Бұған дейін Президент Әкімшілігінің коммуникациялар және ақпарат саясаты секторының меңгерушісі (2020 жылдың қарашасы – 2023 жылдың тамызы), Өзбекстанның Ұлттық бұқаралық ақпарат құралдарын қолдау және дамыту қоғамдық қоры Қамқоршылық кеңесі төрағасының орынбасары болған (2020 жыл қаңтар – 2022 жыл қараша), Президент Әкімшілігінің жанындағы Ақпарат және бұқаралық коммуникациялар агенттігі директорының орынбасары (2019 жылғы сәуір – 2020 жылғы қаңтар).
Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Саида Мирзиеева 1984 жылы 4 қарашада Қоқанда Ташкент ирригация және мелиорация институтының қызметкері және комсомол ұйымдастырушысы, кеңестік шенеунік Шавкат Мирзиёев пен осы оқу орнының студенті Зироатхон Хошимованың отбасында беделді және ауқатты адамның қызы дүниеге келген.[1] Саида Мирзиееваның Шахноза Мирзиеева есімді сіңлісі және 2009 жылы туған Миралишер Мирзиеев есімді ағасы бар.
Оның әкесі 1990 жылы Өзбек КСР Жоғарғы Кеңесінің 12-шақырылымының депутаты болды, одан кейін Ташкент қаласы аудандарының бірінің әкімі, Олий Мәжілістің екі шақырылымының депутаты, Жызақ облысының 3-ші әкімі, Самарқанд облысының 4-ші әкімі. Осыдан кейін, 2003 жылы ол Өзбекстанның премьер-министрі болып тағайындалды және бұл лауазымды Өзбекстанның бірінші президенті Ислам Кәрімов қайтыс болғаннан кейін президент болған 2016 жылға дейін сақтап қалды.
Білім және ғылыми мансап[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2006 жылы Дүниежүзілік экономика және дипломатия университетін халықаралық құқық бакалавры, 2008 жылы Ташкент мемлекеттік заң университетін құқық магистрі (2008), 2010 жылы Мәскеу мемлекеттік университетін экономика бойынша магистратура бітірді.
2018–2021 жылдары Өзбекстан Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының және Мәскеу мемлекеттік университетінің стратегиялық зерттеулер орталығының студенті болды.[2]
Өзбекстан тәжірибесін және әлеуметтік-экономикалық процестерді стратегиялаудың әлемдік тәжірибесін талдауға, жаһандық және ұлттық тенденциялардың мемлекеттік және аймақтық стратегияларға әсерін бағалауға, сондай-ақ қалыптастыру әдіснамасын жетілдіруге арналған бірқатар ғылыми басылымдардың авторы. қысқа, орта және ұзақ мерзімді кезеңге арналған әлеуметтік-экономикалық дамудың ұлттық стратегиялары.
2021 жылдың маусым айында Владимир Квинттің жетекшілігімен экономика ғылым кандидаты дәрежесін алу үшін «Аймақтық әлеуметтік – экономикалық стратегияларды (Өзбекстан негізінде) әзірлеу және жүзеге асыру әдістемесін жетілдіру» тақырыбында диссертациясын қорғады.[3]
Мансабы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Саида Мирзиееваның саяси және басқарушылық мансабы президенттің бұрынғы баспасөз хатшысы Комил Алламжоновтың басшылығымен басталды. 2019 жылдың 12 сәуірінде ол Президент Әкімшілігінің жанындағы Ақпарат және бұқаралық коммуникациялар агенттігі (АКБ) директорының үш орынбасарының бірі болып тағайындалды. Мирзиеева Алламжоновтың жетекшілігімен Өзбекстанның шетелде оң имиджін ілгерілетуге жауапты PR орталығының жұмысын үйлестірді, сонымен қатар мемлекеттік органдардың ақпараттық қызметтерінің жұмысы мен реформасын басқарды. 2020 жылдың 29 қаңтарында Мирзиеева мен Алладжонов AIMC қызметінен кететіндерін жариялап, бұл шешімін мемлекеттік емес секторда жұмыс істеу ниетімен түсіндірді.[4][5][6][7].
2020 жылдың 31 қаңтарында Саида Мирзиеева жаңадан құрылған Ұлттық БАҚ-ты қолдау мен дамыту қоғамдық қорының қамқоршылық кеңесінің төрағасы болып дәл сол күні сайланған Комил Алладжоновтың орынбасары болды. Қордың мәлімделген мақсаты «медиа-нарықта тең жағдай жасауға, БАҚ, журналистер мен блогерлердің құқықтарын қорғау және жан-жақты қолдау көрсету» болғанымен, Өзбекстаннан тыс жерде қор Шавкат Мирзиёев үкіметінің либералды имиджін де ілгерілету болды.[8][6]
2022 жылдың 14 қарашасында Саида Мирзиеева Президент Әкімшілігінің коммуникациялар және ақпараттық саясат секторының меңгерушісі болып тағайындалды. Комил Алладжонов қайтадан Мирзиееваның тікелей жетекшісі және АП құрылымындағы жаңа сектордың меңгерушісі болды.[9] Президенттің баспасөз хатшысы Мирзиёеваның секторы «қоғамдық пікір мен ақпараттық саясатты зерттеуге» жауапты болатынын айтты. «Азаттық» радиосы үкімет құрылымдарындағы ауқымды өзгерістер президенттің сол жылдың жазында Қарақалпақстандағы наразылықтарға берген жауабы екенін және Саида Мирзиееваның жаңа қызметіндегі басты міндеттерінің бірі оның бүлінген әке үкіметі имиджі үшін күресу болатынын атап өтті.[10]
2023 жылдың көктемінде президенттік мерзімдерді «қайта орнатқан» конституциялық референдумнан кейін және шілдедегі кезектен тыс президенттік сайлаудағы жеңісінен кейін Шавкат Мирзиеев тамыз айында өз әкімшілігінде түбегейлі кадрлық өзгерістер жүргізді. Сардор Өмірзақов бір жылдан сәл астам уақыт қызмет атқарған әкімшілік басшысы лауазымы жойылып, жаңа құрылымда барлық кеңесшілер мен көмекшілер тікелей президентке бағынатын болды. 25 тамызда Саида Мирзиеева президенттің көмекшісі болып тағайындалды, ол іс жүзінде Өзбекстандағы екінші маңызды лауазымды атқарды. Комил Алладжонов Президент Әкімшілігінің Ақпараттық саясат бөлімінің меңгерушісі лауазымын алды, осылайша ол Президент Әкімшілігінің үшінші тұлғасы болды және алғаш рет Саида Мирзиееваның орынбасары болды.[11][10][12][13] Сарапшылар мен бақылаушылар Саида Мирзиеева мен тез арада саяси ықпалға ие болған Сардор Өмірзақовтың арасындағы келіспеушіліктерді атап өтті, сонымен қатар Саиданың жаңа лауазымын президенттің осал жағдайда екенін және оның отбасы мен шын берілген халқына сенім артуға мәжбүр екендігінің дәлелі деп санайды. Мирзиееваның жаңа қызметтегі міндеттерінің ауқымы нақты анықталған жоқ.[14] Ол Өзбекстанның халықаралық аренада оң имиджін қалыптастыруды жалғастырады деп болжануда.[13]
Қоғамдық имидж және сын[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Саида Мирзиёева президент БАҚ шенеунігі болған күні әлеуметтік желілерде ресми парақшаларын ашты. Өзбекстандық БАҚ оның әрекеттері мен сөздерін белсенді түрде жариялайды. Өзінің бүкіл мансабында ол бұқаралық ақпарат құралдары үшін либералды заңнаманы көпшілік алдында насихаттайды, білім беруді дамытуды, гендерлік теңдік пен әйелдердің құқықтарын қорғауға бағытталған реформаларды жақтайды, ағымдағы оқиғаларға белсенді түрде түсініктеме береді. Сонымен бірге ол ислам мәдени дәстүрінің қамқоршысы және ана бейнесін де тәрбиелейді.[15][16][17]
Тәуелсіз БАҚ Саида Мирзиееваның тез көтерілуін Шавкат Мирзиеев билігі кезіндегі непотизммен түсіндірді. Тәуелсіз сарапшылар Мирзиееваны «жаңа ханшайым» деп атап, екі жағдайға назар аударды: бір жағынан Саида Өзбекстанның тұңғыш президентінің үлкен қызы Гүлнәр Кәрімованың билікке жету жолын қайталап отыр, екінші жағынан, Шавкат Мирзиеевтің өзі де жүрді. Әзірбайжан мен Түркіменстанның жаңа әулет құрудағы жолы. Сонымен қатар, Өзбекстанның дәстүрлі қоғамында Саида Миралишер Мирзиеев билікті әкесінен ерте тартып алса, оған «регент» ретінде әрекет етуі мүмкін екені атап өтілді.[16][14][18][15][19]
Жанұясы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мирзиеева ірі кәсіпкер және президент әкімшілігінің қызметкері Ойбек Тұрсыновқа тұрмысқа шыққан.[19] Оның әкесі, Кеңес Одағының МҚК тумасы генерал Батыр Тұрсынов 2020 жылға дейін Ұлттық ұлан қолбасшысының орынбасары, 2023 жылы Өзбекстан Мемлекеттік қауіпсіздік қызметі бастығының бірінші орынбасары қызметін атқарған.[20][21]
Ерлі-зайыптылардың үш баласы бар: ұлы Миромон, қызы Саодат және ұлы Шавкат (2020 жылы туған), атасының есімі берілген.[20][19][22]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Хиромон Бакозода Первая леди Узбекистана выходит из тени? (орыс.). Радио Озоди (12 сентября 2017).
- ↑ Мирзиёева Саида Шавкатовна.
- ↑ Мирзиёева Саида Шавкатовна (орыс.). ИСТИНА МГУ.
- ↑ «Девочка, не наступай на те же грабли, как ваша бывшая принцесса» (орыс.). БИЗНЕС Online (21 апреля 2019).
- ↑ Старшая дочь Шавката Мирзиёева назначена имиджмейкером Узбекистана (орыс.). Fergana.ru (12 апреля 2019).
- ↑ a b Кристан Ласслетт, Дильмира Матякубова Активный деятель "узбекской весны" и его сомнительное прошлое (орыс.). openDemocracy (6 октября 2020).
- ↑ Алламжонов и Мирзиёева уволились из Агентства информации и массовых коммуникаций (орыс.). Fergana.ru (29 января 2020).
- ↑ Алламжонов и Мирзиёева возглавили совет общественного фонда поддержки СМИ (орыс.). Fergana.ru (31 января 2020).
- ↑ Старшая дочь Мирзиёева заняла пост в структуре администрации президента Узбекистана (орыс.). Fergana.ru (14 ноября 2022).
- ↑ a b Саида Мирзиёева стала помощником президента Узбекистана. Состав администрации (25 тамыз 2023).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Саида Мирзияева становится действующей главой Администрации президента. Радио Озодлик (18 тамыз 2023).
- ↑ Саида – помощник, Алламжонов – руководитель департамента. Утвержден новый состав Администрации президента. Радио Озодлик (26 тамыз 2023).
- ↑ a b «Намек на царящую в верхах тревожность». Eurasianet о перестановках в аппарате Мирзияева. Радио Озодлик (13 қыркүйек 2023).
- ↑ a b Азат Ахунов «Новая узбекская принцесса»: дочь президента Мирзиёева готова занять пост номер два в стране (орыс.) (20 августа 2023).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ a b Крис Риклтон Больше, чем непотизм? Новая должность дочери узбекского президента в центре внимания. Радио Азаттык (24 қараша 2022).
- ↑ a b В Узбекистане происходит формирование династии Мирзиёевых? (орыс.) (5 сентября 2023).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Saida Mirziyoyeva becomes an official of Presidential Administration (ағыл.) (24 November 2022).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Иван Медведев Возможен ли в Узбекистане транзит власти от действующего президента к его дочери? (орыс.) (19 августа 2023).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ a b c Новая узбекская принцесса? Рост авторитета Саиды Мирзияевой и неизбежные сравнения. Радио Азаттык (13 ақпан 2021).
- ↑ a b Крис Риклтон Большая семья Мирзиёева: как разбогатели близкие и дальние родственники узбекского лидера. Радио Азаттык (16 шілде 2023).
- ↑ Мехрибон Бекиева Кого от кого будет защищать Нацгвардия?. Радио Озодлик (15 мамыр 2023).
- ↑ Президент Узбекистана снова стал дедушкой. Regnum (12 қыркүйек 2020).