Түркістан Автономиялық Социалистік Кеңестік Республикасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Mobile edit Mobile web edit
128-жол: 128-жол:
|ескерту =
|ескерту =
}}
}}
'''Түркістан кеңестік федеративтік республикасы''' - 1918 жылғы 30 сәуірден 1924 жылғы 27 қазанға дейін [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]] құрамындағы автономиялы республика.
'''Түркістан кеңестік федеративтік республикасы''' (сондай-ақ Түркістан Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы, Түркістан Кеңестік Республикасы) - 1918 жылғы 30 сәуірден 1924 жылғы 27 қазанға дейін [[Ресей Кеңестік Федерациялық Социалистік Республикасы|РКФСР]] құрамындағы автономиялы республика.


Халық саны 5 миллионнан асады. Астанасы - [[Ташкент]] қаласы. Басқарушы партия - [[Түркістан коммунистік партиясы]]. [[Башқұрт Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Башқұрт АКСР-мен]] қатар РКФСР құрамындағы алғашқы автономиялы республика болып саналады.
Халық саны 5 миллионнан асады. Астанасы - [[Ташкент]] қаласы. Басқарушы партия - [[Түркістан коммунистік партиясы]]. [[Башқұрт Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Башқұрт АКСР-мен]] қатар РКФСР құрамындағы алғашқы автономиялы республика болып саналады.

14:14, 2021 ж. наурыздың 21 кезіндегі нұсқа

Түркістан КФР

30 сәуір 1918 жылы — 27 қазан 1924 жылы



 

 

 

Түркістан КФР 1921-1923 аралығындағы байрағы Елтаңбасы

1922 жылғы Кеңестік Орта Азия
Астанасы Ташкент
Кіреді РКФСР
Халқы 5221963
Ұлттар өзбектер (39,3 %), қазақтар (20,8 %), қырғыздар (10,0 %), тәжіктер (7,7 %), түрікмендер (5,1 %), қарақалпақтар (1,4 %), сондай-ақ орыстар, татарлар және басқалары (1920).

Түркістан кеңестік федеративтік республикасы (сондай-ақ Түркістан Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы, Түркістан Кеңестік Республикасы) - 1918 жылғы 30 сәуірден 1924 жылғы 27 қазанға дейін РКФСР құрамындағы автономиялы республика.

Халық саны 5 миллионнан асады. Астанасы - Ташкент қаласы. Басқарушы партия - Түркістан коммунистік партиясы. Башқұрт АКСР-мен қатар РКФСР құрамындағы алғашқы автономиялы республика болып саналады.

Тарихы

1918 жылы Ташкентте 20 сәуір мен 1 мамыр аралығында болып өткен кеңестердің Бүкілтүркістандық 5-съезінде жарияланды. Онда "Түркістан Кеңестік Республикасы туралы ереже" бекітілді. Съезде: "Түркістан Кеңестік Федеративтік республикасы автономиялы түрде басқарылып, Ресей Кеңестік Федерациясының орталық үкіметін мойындайды және оның бағытын ұстанады" деп жазылды. Оған Каспий өңірін, Самарқанд және Ферғана облыстарын қамтитын Түркістан өлкесі кірді. Астанасы Ташкент болды. Мұның құрылуына Ташкентте Кеңес өкіметі орнағаннан кейінгі басталған табан тірескен қиян-кескі күрес себеп болды. Бұл Федерация өз аттас өңірдің бір бөлігінде құрылды. 1918- 1920 жж. азамат соғысы кезінде Түркістан Республикасының Орталық Ресеймен байланысы болмады. 1924 жылы 16 қыркүйекте Түркістан Орталық Атқару Комитетінің төтенше сессиясы ұлттық-мемлекеттік шекара бөлу туралы қаулы қабылдады. 1924 жылы 14 қазанда Бүкілресейлік ОАК-нің 2-сессиясы Түркістан Федерациясын жеке автономиялы бірліктерге бөлу туралы шешім қабылдады. 1924 жылы 27 қазанда БОАК (ВЦИК) осы шешімге заң күшін бере отырып бекітті. 1924-1925 жылдары ұлттық мемлекеттік бөлу нәтижесінде Түркістан, Бұқара, Хорезм Республикаларының аумағында Өзбек КСР, Түркімен КСР, Өзбек КСР құрамында Қарақырғыз автономиялық облысы, Қарақалпақ автономиялық облысы мен ТАКСР-дың қазақтар мекендеген аудандары, Сырдария және Жетісу облыстары кірген ҚазАКСР (1925 жылы сәуіріне дейін Қырғыз АКСР, ал 1936 жылы - Қазақ КСР-ы деп аталды) құрылды.[1]

Дереккөздер

  1. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3