Айша

Айша
	Айша
	عائشة بنت أبي بكر
Туған күні	шам. 614
Туған жері	Мекке, Хижаз, Арабия түбегі
Қайтыс болған күні	шам. шілде 678 (63–64 жас)
Қайтыс болған жері	Медине, Умәйя әулеті
Әкесі	Әбу Бәкір
Жұбайы	Мұхаммед
Отбасы	Әһл әл-Байт (тұрмысқа шыққаннан кейін; кейбір келіспеушіліктер бар)
	Ортаққордағы Айша

Айша бинт Әбу Бәкір (араб.: عائشة بنت أبي بكر‎, ʿĀʾisha bint ʾAbī Bakr; шам. 614 – шілде 678) – Мұхаммед пайғамбардың үшінші және ең жас жұбайы,^[2]^[3]^[4] сахаба және бірінші халифа Әбу Бәкірдің қызы, мухаддиса^[5] және саяси қайраткер.^[6]

Айша ертедегі исламдық тарихта, Мұхаммед Пайғамбардың өмірінде де, қайтыс болғаннан кейін де маңызды рөл атқарды. Сунни дәстүрінде Айшаны ақылды әрі ізденімпаз ретінде сипаттаған. Ол Мұхаммед пайғамбарымыздың хабарламаларының таралуына көп ықпал етті және қайтыс болғаннан кейін 44 жыл ішінде мұсылман қауымдасына қызмет етті. Сондай-ақ Айша анамыз Мұхаммед Пайғамбарымыздың жеке өміріне ғана емес, сонымен қатар мұрагерлік, қажылық және эсхатология сияқты тақырыптарға қатысты мәселелер бойынша 2210 хадистер таратушы ретінде танымал болды.

Оның әкесі, Абу Бәкір, Мұхаммедті алмастырушы алғашқы халифа болды, ал екі жылдан кейін оның орнын Умар басты. Үшінші халифа кезінде Усман Айша Оянда оған қарсы Оппозицияда жетекші рөл атқарды, дегенмен ол кісі өлтіргендерді де, Али партиясымен де жақтамады. Алидің билігі кезінде ол Усманның өлімі үшін кек алғысы келді. Ол шайқасқа қатысып, сөз сөйлеп, түйе армиясын басқарды. Нәтижесінде ол шайқаста жеңілді, бірақ оның қатысуы мен белгісі өшпес әсер қалдырды. Оның осы шайқасқа қатысуына байланысты мұсылмандық шииттер Айшаға жағымсыз қарайды.

Дереккөздер

↑ Spellberg, 1994, p. 157
↑ Берікбол Жанақ Пайғамбарымыздың (ﷺ) пәк жұбайлары жайында білесіз бе?. Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының ресми сайты (12 наурыз 2015). Тексерілді, 15 қыркүйек 2025.
↑ Brockelmann, 1947
↑ Abbott, 1942
↑ Gendering the Hadith Tradition Recentering the Authority of Aisha, Mother of the Believers. campusstore.miamioh.edu. Тексерілді, 28 қараша 2024.
↑ Spellberg D. A. Politics, Gender, and the Islamic Past: The Legacy of 'A'isha bint Abi Bakr — Columbia University Press, 1995. — ISBN 978-0-231-07998-3.

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[Spellberg—1994——157-1] Spellberg, 1994, p. 157

[2] Берікбол Жанақ Пайғамбарымыздың (ﷺ) пәк жұбайлары жайында білесіз бе?. Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының ресми сайты (12 наурыз 2015). Тексерілді, 15 қыркүйек 2025.

[Brockelmann—1947——-3] Brockelmann, 1947

[Abbott—1942——-4] Abbott, 1942

[5] Gendering the Hadith Tradition Recentering the Authority of Aisha, Mother of the Believers. campusstore.miamioh.edu. Тексерілді, 28 қараша 2024.

[6] Spellberg D. A. Politics, Gender, and the Islamic Past: The Legacy of 'A'isha bint Abi Bakr — Columbia University Press, 1995. — ISBN 978-0-231-07998-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]