Портал:Ислам

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Портал Санаттар Жоба Талқылау

Ислам порталы
بوابة الإسلام

Ислам туралы 1110 мақала бар.
өңдеу
 Icône Кіріспе
Қош келдіңіз
Аллаһ
Аллаһ
Мұхаммед
Мұхаммед

Ислам (араб.: الإسلام‎ — Аллаға мойынсұну, бағыныштылық) — Аллаһтың адамзатқа жіберген ақырғы діні саналатын дін. Ислам діні ұстанатындардың саны жағынан Христиан дінінен кейінгі орынды алып, әлем халқының 20% құрап, қазіргі таңда 1.62 миллиард адам өздерін мұсылмандыққа жатқызады. Ислам VII ғасырының басында Арабия түбегінде тарала бастаған. Ислам дінін қазіргі таңда Солтүстік Африка, Таяу Шығыс, Орта Азия, Оңтүстік-Батыс Азия аумағындағы халықтың көпшілігі ұстанады. Батыс Европаның, Ресейдің, Үндістанның халқының едәуір бөлігі мұсылмандарға жатады. Әлемнің 120-дан астам елінде мұсылман қауымдары бар.

Ислам діні Аллаһтан Жәбірейіл періште арқылы Мұхаммед пайғамбарға ﷺ түсірілген аян болып табылады. Бұл дін алдыңғы пайғамбарлар — Нұх (Ной), Ибраһим (Авраам), Мұса (Моисей), Дәуіт (Давид), Сүлеймен (Соломон), Иса (Иисус) және т.б. Аллаһтың пайғамбарларына берілген аянға сенім мәселесінде бірдей болып, Мұхаммед пайғамбар ﷺ олардың жолының жалғастырушысы болғанмен, Ислам дінінің құлшылыққа қатысты өзіндік шариғаты бар. Исламда бұрынғы пайғамбарларға берілген кітаптар мен заңдар өзгеріске түсіп, оларға еру мүмкін емес саналады. Исламның басты қасиетті кітабы — Құран (араб.: القرآن‎ — оқу, көп оқылатын кітап деген мағына береді), онда Аллаһ Тағаланың адамзат баласына ақ пен қараның, надандық пен адамдықтың ара жігін ажырату үшін белгілеген өмір сүру тәртібі көрсетілген. Құраннан кейін Ислам дінінің екінші қайнар көзі Сүннет — Мұхаммед пайғамбардың ﷺ әрекеттері мен сөздері туралы сахабалардан жеткен хабар (хадис) түрінде осы күнге шейін жеткен.

Ислам туралы толығырақ...


өңдеу
 Icône Таңдаулы мақала
Рамазанның басталуы Ислам күнтізбесіне негізделеді.
Рамазанның басталуы Ислам күнтізбесіне негізделеді.

Рамадан (араб.: رمضان‎) немесе Рамазан — Хижра күнтізбесінің тоғызыншы айы. Бұл айда мұсылман бір ай бойы ораза тұтады. Яғни, таң сәреден күн батқанша ішіп-жеуден, жыныстық қатынасқа барудан, түрлі жаманшылық атаулыдан өзін пәк ұстап, күнә істерді тоқтатады. Рамазан сөзі «күйдіру, өшіру» деген. Яғни, өткен күнәларды күйдіріп, өшіруші деген мағына білдіреді. Рамазан айындағы амалдар:

Ораза. Бұл айда орындалатын ең басты діни амал ауыз бекіту — ораза боп саналады. Рамазандағы ауыз бекіту ислам дінінің бес парызының бірі боп табылып, бүкіл әлем мұсылмандарымен жыл сайын орындалып отырады. Бұл парыздың маңыздылығы соншалық, кейде ауыз бекіту амалын Рамазан деп атауға дейін барады. Бірақ Рамазан — ай аты болса, ауыз бекіту парызы — қазақша ораза (арабша саум) деп аталады.

Қадыр түні. Қадыр түні (Ляйлат аль-Қадр) Құранның бірінші аяты Мұхаммед пайғамбарға түскен түн боп саналады. Айдың нақты қай түні екені белгісіз болғанмен, рамазанның соңғы он түнінің бірі болып есептеледі.

(толығырақ)

өңдеу
 Icône Ислам жаңалықтары
  • Қазақстанда биылдан бастап жастардың тегін жоғары діни білім алуларына жағдай жасалып отыр. Білім министрлігі «Нұр-Мүбарак» университеті оқуға ниет білдірген жастарға алғаш грант бөлді. Басты назарда - өңірлерге білімді имамдар әзірлеу. . Толығырақ
Бразилия байрағы
Бразилия байрағы
Өзбекстан байрағы
Өзбекстан байрағы
  • Журналистерге ашық-шашық киюіне тыйым салынды Өзбекстанның мемлекеттік телеарнасының басшылығы ұжымда қызмет істейтін әйел-қыздарға жұмысқа қысқа юбка киіп келуіне қатаң тыйым салды. Сондай-ақ, нәзік жандар көзге түсетіндей ашық және денесі көрінетіндей киюіне де болмайды. Бұл жөнінде «CA-NEWS» агенттігі тәуелсіз «Харакат» басылымына сілтеме жасай отырып хабарлады. Толығырақ
өңдеу
 Icône Мақала сапасы

Таңдаулы мақалалар

  • Әзірше жоқ

Жақсы мақалалар

  • Әзірше жоқ
өңдеу
 Icône Үздік сурет
өңдеу
 Icône Таңдалған тұлға
Мұхаммед пайғамбардың есімінің арабша жазылуы
Мұхаммед пайғамбардың есімінің арабша жазылуы

Мұхаммед (араб.: محمد‎, 570, Мекке — 632 маусымның 8, Мәдине) — Исламды бізге толық түрде жеткізген пайғамбар, Мекке қаласында туылған, құрайыш тайпасынан шыққан. Аллаһтың соңғы елшісі, тура дінді насихаттаушы, әділеттің көркем мінезділіктің нышаны және үлгісі боп табылады. Бұған қоса – соңғы пайғамбар‚ Мұсылмандар түсінігінде тек арабтардың пайғамбары ғана емес, жалпы адамзатқа келген биік адамгершілік, ахлақтық ғибраттың үлгісі.‎

Пайғамбарлық 40 жасында келген. 63 жасында қайтыс болған. Мұхаммед есімі «Мақталатын», «Мақтауға лайықты» деген мағынаны білідіреді. Исламда Мұхаммед басқа да Нәби (Пайғамбар) және Расул, Мустафа, Маһмуд, Башир (Елші), Надир (Ескертуші), Мудаккир (Еске салушы), Шахид (Куә), Да'и (Аллаһқа жақындатушы) есімдерімен белгілі. Құранда Мұхаммед кейде «Ахмад» деп те аталады. (61:6 сүресі) (араб.: أحمد‎)

Мұхаммед пайғамбардың аты аталғаннан кейін немесе жазылғаннан кейін артынша әрдайым «Салла Ллаху алейхи уа салләм» (араб.: صلى الله عليه وسلم‎‎‎) — яғни, Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын» деп айтылады.

(толығырақ)

өңдеу
  Таңдалған хадис
"Ал, Әнас (р.а.): «Алла елшісінен (с.ғ.с.) «Рамазаннан кейін қандай ораза маңызды?» - деп сұрағанда, ол: «Рамазанға құрмет ретінде шағбан айында ұсталған ораза»,«Қай садақа абзал?», - дегенде, «Рамазан айында берілген садақа», - деп жауап берген»."

— Тирмизи, Зекет, 28 Ибрахим Жанан, Кутуб әс-Ситта, аудармасы, 9/66

Адамның мінезі көркемделе түсе, жауы азайып, досы көбейе түседі, қиын істер жеңілдеп, қатты жүректер жұмсарады (Мәуәрди).
Кім өзінің жақсы жақтарынан басқаны көрмей әрі өзгенің кемшіліктерін ғана көруді әдетке айналдырған болса, соқыр кісі одан артық болса керек (Михаил На'има).
Мұхаммед ибн Сирин (оған Алланың рахымы болсын): "Егер саған бір бауырың жайлы (жағымсыз) хабар жетсе, оны ақтайтын себеп ізде. Ондай себеп таппасаң "мүмкін оның мен білмейтін себебі бар шығар" де" деген (Байһақи).
өңдеу
  Таңдалған аят
"Әй мүміндер! Табыстарыңның және сендер үшін жерден шығарған нәрселеріміздің жақсыларынан, тиісті орынға жұмсаңдар. Ал және өздерің көздеріңді жұмып әрең ғана алатын сапасыз нәрсені Алла жолында беруді ойламаңдар. Біліңдер, Алла бай, мақтаулы."

— Бақара сүресі, 267-аят

"Сендер Кітаптың жартысына сеніп жартысына сенбейсіңдер ме, егер де кім бұлай істесе онда дүние тіршілігінде қорлық әрі ахиретте зор азапқа ұшырайды." Әл-Бақара сүресі 83-аят.

өңдеу
 Icône Мақалалар


Ислам дінінің негіздері

 • Иман •
 • Ислам негіздері •


 • Сүре • Аят • Тәпсір • Әл-Фатиха сүресі • Әл-Ихлас сүресі • Ясин сүресі • Меккелік сүре • Мединелік сүре • Муфассал • Мәсәни • Осман нұсқасы •

 • Құран Кәрім ғажайыптары • Алланың есімдері •

Пайғамбарлар


Адам ата • Ыдырыс • Нұх • Ибраһим • Лұт • Исмаил • Исхақ • Юсуф • Мұса • Һарун • Дәуіт • Сүлеймен • Ілияс • Юнус • Иса Мәсих •
 • Мұхаммедﷺ •

Мұхаммед пайғамбардың ﷺ отбасы


Әйелдері

Хадиша бинт Хууәйлид • Сауда бинт Замға • Айша бинт Әбу Бәкір • Хафса бинт Омар • Зейнеп бинт Хузайма • Һинд бинт Әбу Умәйя • Зәйнаб бинт Джәһш • Джууәйрия бинт әл-Харис • Райхана бинт Зәйд • Сафия бинт Хууәй • Рамлә бинт Әбу Суфйан • Мәрия әл-Қибтия

Ұлдары

 • Әл-Қасим • Ибраһим • Абдуллаһ •

Қыздары

Зәйнаб • Руқайя • Фатима

Сахабалар


 • Сахабалар • Жәннәтпен сүйіншіленген он сахаба •

Әбу Бәкір Сыддық • Омар ибн әл-Хаттап • Осман ибн Аффан • Әли ибн Әбу Талиб • Абдуррахман ибн Ауф • Талха ибн Ұбайдуллаһ • Әз-Зубайр ибн әл-Аууам • Сағд ибн әбу Уаққас • Әбу Убайда ибн әл-Джаррах • Сағид ибн Зәйд • Зәйд ибн Сабит • Муаз ибн Жәбәл • Мусғаб ибн Ұмәйр • Хамза ибн Абдуль-Мутталиб •

Табиғиндер мен олардың ізбасарлары

Әл-Хасан әл-Басри • Мұхаммед ибн Сирин • Тауус • Муджаһид • Саид ибн әл-Мусәийб • Омар ибн Абдуль-Азиз • Малик ибн Динар • Саид ибн Джубәйр • Ато ибн Әбу Рабах • Әли ибн әл-Мәдәни


Мазһаб иелері


Әһл әс-Сунна мазһабтары

Әбу Ханифа • Ахмад ибн Ханбал • Малик ибн Әнәс • Мұхаммед ибн Идрис әш-Шафиғи • Дәуд ибн Әли • Әл-Әузағи • Ләйс ибн Сағд

Шиғалық мазһабтар

Джафар әс-Садиқ • Зәйд ибн Әли

Ибади мазһабы

Абдуллаһ ибн Ибад

Мухаддистер


 • Хадис • Хадис ғылымы

Мұхаммед әл-Бұхари • Әбу Дәуд • Муслим ибн әл-Хәджадж • Ибн Хиббан • Ибн Хузәйма • Ән-Нәсәи • Имам әт-Тирмизи • Ибн Маджаһ • Әт-Табарани • Ән-Нәуәуи • Ибн Хаджар әл-Асқалани • Әл-Байһақи • Әз-Зәһәби • Мұхаммед Насыруддин әл-Албани • Муқбиль ибн Һади • Әл-Хаким ән-Найсабури • Ән-Нәуәуи •
Хадис жинақтары
 • Алты кітап •

Сахих әл-Бұхари • Сахих Муслим

Сунан Әбу Дәуд • Жамиғ әт-Тирмизи • Сунан ән-Нәсәи • Сунан Ибн Маджаһ

Фиқһ


 • Фиқһ негіздері •
Ханафи мазһабы • Малики мазһабы • Шафиғи мазһабы • Ханбали мазһабы • Мазһаб
Харам • Халал • Шариғат • Ислам қаржы жүйесі

Исламдағы қасиетті орындар


Мекке • әл-Харам мешіті • Қағба • Медине • Пайғамбар мешіті • Иерусалим • әл-Ақса мешіті

Ислам тарихы

Ислам тарихы • Худайбия келісімі • Һижра • Халифат • Һашим әулеті • Умәйя әулеті • Аббас әулеті • Бармакилер әулеті • Исламның алтын ғасыры • Фатима әулеті • Тулун әулеті • Буилер әулеті • Османлы империясы • Мәмлүктер • Айюб әулеті • Сефеви әулеті • Селжұқ әулеті • Кордова халифаты • Мурабитун халифаты • Муаххидун халифаты • Сауд әулеті

Исламға дейінгі арабтар

Исламға дейінгі арабтардың тарихы
Амр ибн Лухай • Джәһилия • Араб мифологиясы • Исламға дейінгі неке

Ақида және Ислам сенім

Ақида • Таухид • Ашғари ақидасы • Матуруди ақидасы • Сәләфи ақидасы

Ислам ағымдары


Әһл әс-Сунна
Сәләфия • Ашғари мазһабы • Матуриди мазһабы • Сопылық
Шииттер
Алевилер • Әләуилер • Әл-Исна Ашария • Друздар • Зәйдилік
Харижилік
Ибадия
Басқа ағымдар
Мутазилиттер • Мурджия • Джәһмия • Құраншылар • Джәбрия • Хизб ут-тахрир • Таблиғи Жамағат

Исламдағы шайқастар


Бадр шайқасы • Ухуд • Хайбар • Мута шайқасы • Сыффин шайқасы • Кербала шайқасы • Хандақ шайқасы • Меккенің жаулап алынуы

Мұсылман айлары

 • Мұсылман күнтізбесі •

Рамазан • Шағбан • Раджаб • Шәууәл • Мұхаррам • Рабиғ әл-әууәл • Рабиғ әс-сәни • Зул-Хиджа • Зул-Қағда • Джумада әс-сәни • Джумада әл-әууәл • Сафар

Қазақстан мұсылмандары


Қазақстан Мұсылмандары Діни Басқармасы • Әбсаттар Бағысбайұлы Дербісәлі • Ержан Малғажұлы Маямеров • Қайрат Жолдыбайұлы • Қайрат Қайырбекұлы Лама Шариф

Қазақстан мешіттері


Алматы мешіттері • Ақметжан мешіті • Балдық мешіті • Жаркент мешіті • Қаттани мешіті • Ақтас мешіті • Айтбай мешіті • Жұма мешіті • Маңғыстау мешіт-медреселері • Нәметбай мешіті • Семей мешіттері • Сырым мешіті • Ысмайыл ата мешіті • Қапаш мешіті • Қарақожа мешіті • Қарқаралы мешіт-медресесі • Хазрет Сұлтан мешіті • Нұр Ғасыр мешіті

Ислам мәдениеті мен өнері

Ислам мәдениеті
Ислам өнері • Ислам өнері мұражайы • Үндістандағы ерте ислам өнері • Ұлы Моғолдар кезеңінің өнері • Кілем • Парсы миниатюрасы

Исламдағы киім әдебі

Хиджаб • Джаләбия • Джильбаб • Бурқа • Ниқаб • Иқал • Куфия • Сонгкок • Шалбар қамис • Сәуб • Абайя • Тақия • Феска • Боубоу

Ислам архитектурасы

Мешіт • Діни ғимараттар • Ислам архитектурасы • Мұнара • Мінбер • Марокко стилі • Айуан • Қазақ архитектурасы

Ислам философиясы

Ислам философиясы

Әл-Ашғари • Әл-Матуриди • Ибн Рушд • Ибн Араби • Әл-Фараби • Әбу Хамид әл-Ғазали • Ибн Халдун • Әш-Шаһрастани • Әбул-Баракат әл-Бағдади • Әз-Замахшари

Тафсир

Ибн Кәсир тәпсірі • Әт-Табари тәпсірі • Әл-Қуртуби тәпсірі • Джәләләйн тәпсірі • Әл-Кашшаф

Абдуллаһ ибн әл-Мубарак • Әл-Харақи • Ибн әл-Асир • Ибн Һишам • Әл-Қуртуби • Ибн Таймийа • Ибн әл-Қаийм әл-Джәузия • Ибн Кәсир • Әт-Табари • Ән-Нәуәуи • Ибн Хаджар әл-Асқалани • Ибн Раджаб • Ибн Баз • Ибн Хазм • Әбдуррахман әс-Сағди • Мұхаммед ибн Абдуль-Уәһһаб • Салих әл-Фаузан • Имам әл-Барбаһари • Имам әт-Тахауи • Ибн Қудама • Джалалуддин әс-Суюти • Мұхаммед әл-Усәймин

Араб тілі және араб тілі ғалымдары

Араб тілі
Араб тілі ғылымдары

Тәджуид • Сарф • Наху • Араб каллиграфиясы • Баләға


Әбул-Асуад әд-Дуали • Сибауәйһи • Әл-Кисаи • Ибн Джиний • Джарир • Фараздақ • Ибн Һишам әл-Ансари • Ибн Әджуррум • Ибн Малик • Ибн Ақиль

Ислам ғылымы және технологиясы

Исламның алтын ғасыры • Исламның ғылымға әсері

Исламдағы экономика

Зекет • Ислам Даму Банкі • Ислам қаржы жүйесі • Ислам дініндегі салықтар

Арабия түбегі

Сауд Арабиясы • Иордания • Йемен • Оман • БАӘ • Қатар • Бахрейн

Парсы шығанағы

Иран • Ирак • Кувейт

Африка

Мысыр • Тунис • Ливия • Алжир • Марокко • Мавритания • Нигер • Чад • Джибути • Батыс Сахара • Судан • Нигерия • Буркина-Фасо • Гамбия • Гвинея • Гвинея-Бисау • Коморлар • Мали • Сомали • Кот-д’Ивуар • Сенегал • Сьерра-Леоне

Орталық Азия

Қазақстан • Өзбекстан • Қырғызстан • Тәжікстан • Түркіменстан

Таяу Шығыс

Сирия • Палестина • Түркия • Ливан • Солтүстік Кипр

Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Азия

Ауғанстан • Пәкістан • Индонезия • Мальдив Республикасы • Малайзия • Бангладеш • Бруней

Еуропа

Албания • Босния және Герцеговина • Косово

Мұсылман ұйымдары

Еуропаның Ислам кеңесі • Ислам дүниесі лигасы • Ислам конгресі • Ислам ынтымақтастық ұйымы

Саясат

Ислам саясаты • Исламизм • Джиһадизм

өңдеу
  Уикимедиа жобалары
Уикихабар
Жаңалықтар
Уикидәйек
Дәйектер
Уикиқор
Суреттер
Уикиқайнар
Мәтіндер
Уикикітап
Кітаптар
өңдеу
  Туыстас порталдар