Ақмола облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Ақмола облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштері – тарихи қалыптасқан аумақтары бар жеке ғимараттар мен құрылыстар, мемориалдық үйлер, қорымдар, кесенелер және жеке қорымдар, монументалды өнер туындылары, тас мүсіндер, жартастағы суреттер. Ескерткіштер тізімі Ақмола облысы әкімдігінің 2020 жылғы 28 шілдедегі № А-8/377 қаулысымен бекітілген[1] 2021 жылы тізімге Ақмола облысы әкімдігінің 12.10.2021 № А-10/510 қаулысымен өзгерістер енгізілді.
Ақкөл ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Амангелді I қорғаны ерте темір дәуірі; Амангелді III қонысы, қола дәуірі; Амангелді II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Амангелді ауылынан солтүстік-шығысына қарай 300 м; Амангелді ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 1,7 км; Амангелді ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2,5 км | |
| 2 | Ерофеевка I қорғаны қола дәуірі; Ерофеевка қонысы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Мереке ауылынан шығысқа қарай 400 м; 300 м | |
| 3 | Ивановское I қорғаны ортағасырлық; Ивановское II, III қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Азат ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2,8-9,8 км аралығы | |
| 4 | Қыздыңтөбесі II, III, VI, VII қорғандары, ортағасырлық; Қыздыңтөбесі IV «мұртты» қорғаны, ерте темір дәуірі; Қыздынтөбесі I қорымы, ортағасырлық; Кыздыңтөбесы V қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Азат ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 11,2-14 км аралығы | |
| 5 | Қызқарасу I, II, III қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Азат ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 11 км | |
| 6 | Тасмола V, VI қорғандары, ерте темір дәуірі; Тасмола III қорымы, ерте темір дәуірі; Тасмола VII қонысы, қола дәуірі; Тасмола I, II, IV тұрақтарығ неолит дәуірі | археология ескерткіші | Қына ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 12-14 км; Қарасай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 10,5 км | |
| 7 | Приозерное I қорғаны, ортағасырлық; Приозерное II, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жалғызқарағай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 9,7 км; Жалғызқарағай ауылынан шығысқа қарай 3,6 км | |
| 8 | Талқара III қорғаны; VIII қорғаны, ерте темір дәуірі; Талқара II қорымы, Талқара IV қорымы, Талқара V қорымы, Талқара VII қорымы, Талқара IX қорымы, ерте темір дәуірі; Талқара VI қонысы, қола дәуірі; Талқара VIII тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Радовка ауылынан солтүстікке қарай 1,1 км; Қарасай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 10,1 км; Талқара ауылының батыс шеті; Мереке ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1,7 км; Урюпинка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км; Амангелді ауылынан оңтүстікке қарай 1 км; Мереке ауылынан солтүстікке қарай 1,3 км | |
| 9 | Урюпинка I қорғаны, ерте темір дәуірі; Урюпинка II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Урюпинка ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2,3 км | |
| 10 | Итемген қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Итемген IV қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тастыадыр ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3-5,3 км | |
| 11 | Радовка II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Радовка ауылынан солтүстікке қарай 2 км | |
| 12 | Фашисттік Германияны жеңген жеңістің 25 жылдығына арналған ескерткіш | монументтік өнер құрылысы | Урюпинка ауылы, Советская көшесі |
Аршалы ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Есіл қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Аршалы кентінен оңтүстік-шығысқа қарай 7,5 км | |
| 2 | Александровский қорғаны, ортағасырлық | археология ескерткіші | Жібек жолы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 500 м | |
| 3 | Ольгинка қорғаны, ортағасырлық; Ольгинка II қорымы, ортағасырлық; Ольгинка V қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ольгинка ауылының оңтүстігіне қарай 8 км; оңтүстігіне қарай 10 км; оңтүстік-шығысына қарай 9 км | |
| 4 | Красное озеро II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Жібек жолы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км | |
| 5 | Вишневка қорымы, қола дәуірі, ерте темір дәуірі (әр түрлі кезең); Вишневка қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Аршалы кентінен оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; Аршалы кентінен шығысқа қарай 500 м | |
| 6 | Ижевский I қорымы, қола дәуірі; Ижевская тұрағы, палеолит дәуірі | археология ескерткіші | Ижевское ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км; | |
| 7 | 1941-1945 жылдары Ұлы Отан Соғысы жылдарында қаза болған жауынгерлерге арналған ескерткіш | монументтік өнер құрылысы | Михайловка ауылы, Абай көшесі, ауыл орталығында |
Астрахан ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Бірлік III қорғаны, ерте темір дәуірі; Бірлік-II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Бірлік ауылынан батысқа қарай 1-1,5 км | |
| 2 | Бірлік-I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Таволжанка ауылынан батысқа қарай 4 км | |
| 3 | Ковыленка I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ковыленка ауылынан солтүстік-батысқа қарай 5 км | |
| 4 | Қоскөл II қорғаны, ортағасырлық; Қоскөл III қорғаны, ерте темір дәуірі; Қоскөл I қорымы, ортағасырлық; Қоскөл VII қорымы, ортағасырлық; Қоскөл VIII қонысы, энеолит дәуірі; Қоскөл VI тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Қоскөл ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км; Қоскөл ауылының солтүстігіне қарай 11 км; Қоскөл ауылының солтүстік-шығысына қарай 4,5 км; Қоскөл ауылының солтүстігіне қарай 10,5 км; Қоскөл ауылының оңтүстік-шығысына қарай 2 км; Қоскөл ауылынан солтүстікке қарай 12 км | |
| 5 | Өрнек I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Өрнек ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км | |
| 6 | Новый Колутон I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жаңа Қалқұтан ауылынан шығысқа қарай 4,6 км | |
| 7 | Жамбыл I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Астраханка ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3,5 км | |
| 8 | Алғабас I қорымы, ортағасырлық; Алғабас II қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Алғабас ауылынан шығысқа қарай 2,5 км; Алғабас ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 5,5 км | |
| 9 | Старый Колутон I қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Ескі Қалқұтан ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3 км | |
| 10 | Зеленое I, II қорымдары, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); | археология ескерткіші | Зеленое ауылынан батысқа қарай 4-5 км | |
| 11 | Қаратүбек I қорымы, ерте темәр дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Ұзынкөл ауылынан оңтүстікке қарай 750 м | |
| 12 | Есен-Аман I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Ұзынкөл ауылының оңтүстігіне қарай 6,5 км | |
| 13 | Новочеркасск I қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Новочеркасское ауылынан солтүстікке қарай 2 км |
Атбасар ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | (1918-1943 жылдар) Кеңес Одағының Батыры Ақан Құрмановтың мүсіні | монументтік өнер құрылысы | Қосбармақ ауылының орталығында | |
| 2 | 1918-1919 жылдары Уездік Кеңестің депутаттары орналасқан ғимарат (қазіргі тарихи-өлкетану музейі), 1911 жыл | қала құрылысы және сәулет | Атбасар қаласы, Жеңіс көшесі, 28 | |
| 3 | Гимназия ғимараты (қазіргі уақытта көмекші мектеп-интернаты), 1909 жыл | қала құрылысы және сәулет | Атбасар қаласы, Жеңіс көшесі, 28 | |
| 4 | Тимашевка V қорғаны, ерте темір дәуірі; Тимашевка VII қорғаны, қола дәуірі; Тимашевка VI қорымы, ерте темір дәуірі; Тимашевка X қорымы, ортағасырлық; Тимашевка I тұрағы, неолит дәуірі; Тимашевка II тұрағы, неолит дәуірі; Тимашевка III тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Тимашевка ауылынан шығысқа қарай 2,2 км; 4 км; Тимашевка ауылынан батысқа қарай 1,3 км; Родионовка ауылының солтүстік-батысына қарай 2,5 км; Тимашевка батысқа қарай 1,3 км; шығысқа қарай 1,7 км; 2,2 км | |
| 5 | Қаражар IV, VII қорғандары, ерте темір дәуірі; Қаражар I қорымы, ерте темір дәуірі; Қаражар III қорымы, ерте темір дәуірі; Қаражар VI қорымы, ортағасырлық; Қаражар XV қорымы, ерте темір дәуірі; Қаражар IX қорымы, ортағасырлық; Қаражар X қорымы, XVIII–XIX ғасырлар; Қаражар XI қорымы, ерте темір дәуірі; Қаражар II қонысы, ортағасырлық; Қаражар V қонысы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қаражар XII қонысы, ортағасырлық; Қаражар XIII қонысы ортағасырлық; Қаражар XIV қонысы ортағасырлық; Қаражар VIII қонысы ортағасырлық | археология ескерткіші | Поповка ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2,1-4,2 км; Поповка ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2,1 км; солтүстік-шығысқа қарай 4,25 км; солтүстікке қарай 1,3 км; солтүстікке қарай 3 км; солтүстікке қарай 3,4 км; солтүстік-шығысқа қарай 4,25 км; 2,15; 2,75 км; 4,5 км; Бастау ауылының оңтүстік-шығысына қарай 2,5 км; 2,52 км; Поповка ауылынан солтүстікке қарай 2,8 км | |
| 6 | Магдалиновка IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Магдалиновка V қорымы, қола дәуірі; Магдалиновка II қонысы, қола дәуірі; Магдалиновка I тұрағы, неолит дәуірі; Магдалиновка III тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Магдалиновка ауылының оңтүстік-оңтүстік-шығысына қарай 800 м; батысына қарай 1,3 км; 2,2 км; шығысына қарай 500 м; 100 м | |
| 7 | Мариновка II, VII қорғандары, ортағасырлық; Мариновка I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Мариновка III қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Мариновка IV қонысы, энеолит дәуірі; Мариновка V тұрағы, энеолит дәуірі; Мариновка VI тұрағы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Мариновка ауылының солтүстік-батысына қарай 7 км, солтүстік-шығысына қарай 8 км; шығысына қарай 1 км; батысына қарай 4,5 км; оңтүстік-батысына қарай 3 км; 5 км; 2 км | |
| 8 | Қызылкөл IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Қызылкөл I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қызылкөл II қонысы, қола дәуірі; Қызылкөл III қонысы, неолит дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Поповка ауылының солтүстік-шығысына қарай 11 км; солтүстік-шығысына қарай 7,5 км; 3 км; 6,5 км | |
| 9 | Полтавка I қорғаны, ортағасырлық; Полтавка II қорғаны, ерте темір дәуірі; Полтавка VI қорымы, ерте темір дәуірі; Полтавка V қонысы, ортағасырлық; | археология ескерткіші | Полтавка ауылынан шығысқа қарай 1,5 км; шығысқа қарай 1,6 км; солтүстігіне қарай 5 км; солтүстік-шығысына қарай 2,7 км | |
| 10 | Поповка IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Поповка V қорғаны, ортағасырлық; Поповка VII қорымы, қола дәуірі; Поповка VIII қонысы, қола дәуірі; Поповка III тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Поповка ауылынан солтүстік-батысқа қарай 0,5 км; солтүстік-батысқа қарай 1,1 км; солтүстікке қарай 1 км; шығысқа қарай 3,2 км; 2 км | |
| 11 | Родионовка VIII қорғаны, ерте темір дәуірі; Родионовка IX қорғаны, ерте темір дәуірі; Родионовка V қорымы, қола дәуірі; Родионовка VI қорымы, ерте темір дәуірі; Родионовка VII қорымы, қола дәуірі; Родионовка I қонысы, қола дәуірі; Родионовка X қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Родионовка ауылының шығысына қарай 6 км; солтүстік-батысына қарай 3 км; оңтүстік-батысына қарай 800 м; оңтүстігіне қарай 700 м; оңтүстік-шығысына қарай 1 км; Калиновка ауылының солтүстік-шығысына қарай 4 км; Родионовка ауылының солтүстік-батысына қарай 2,5 км | |
| 12 | Сәдубек IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Сәдубек II қорымы, қола дәуірі; Сәдубек III қорымы, қола дәуірі; Сәдубек I тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Поповка ауылының солтүстік-батысна қарай 5,1 км; батысына қарай 3,6 км; батысына қарай 3,3 км; 1,9 км | |
| 13 | Самарка I, II, III, V, VI, VIII, X қорғандары, ерте темір дәуірі; XI қорғаны, қола дәуірі; XIV қорғаны, ортағасырлық; Самарка III қорымы, ерте темір дәуірі; Самарка VII қорымы, ерте темір дәуірі; Самарка XV қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Самарка ауылынан солтүстікке қарай 500 м-ден 4 км аралықтары, солтүстік-батысқа қарай 6,7 км-10,6 км аралықтары; солтүстікке қарай - 3,2 км; 4,5 км; солтүстік-батысқа қарай 7,2 км | |
| 14 | Атбасар VI қорғаны, ерте темір дәуірі; Атбасар II қорымы, ерте темір дәуірі; Атбасар V қорымы, ерте темір дәуірі; Атбасар I қорымы, ортағасырлық; Атбасар III қорымы, ерте темір дәуірі; Атбасар IV қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тельман ауылынан солтүстік-батысқа қарай 9,8 км; Атбасар қаласынан солтүстік-батысқа қарай 1 км; Ащыкөл ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 6,3 км; Борисовка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 6,5 км; Тельман ауылының солтүстік-батысына қарай 8,5 км; Тельман ауылының солтүстік-батысына қарай 8,8 км | |
| 15 | Тастөбе III қорымы, ортағасырлық; Кошкарка I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тимашевка ауылынан солтүстікке қарай 15 км; оңтүстік-батысқа қарай 9 км | |
| 16 | Адыр II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Адыр ауылынан солтүстікке қарай 1,5 км | |
| 17 | Ащыкөл I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ащыкөл ауылынан солтүстік-батысқа қарай 4,9 км | |
| 18 | Гайдар I қорымы, ортағасырлық; Гайдар II қонысы, қола дәуірі; Гайдар III тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Борисовка ауылынан оңтүстікке қарай 2,5 км; солтүстік-шығысқа қарай 2,5 км; 3 км | |
| 19 | Титовка I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Титовка ауылының оңтүстік-батысына қарай 2,2 км | |
| 20 | Новопетропавловка I қорымы, ерте темір дәуірі; Новопетропавловка II тұрағы, неолит дәуірі; Поповка VII қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Поповка ауылының солтүстік-батысына қарай 1,3 км; солтүстік-шығысына қарай 1,1 км; батысына қарай 3,8 км | |
| 21 | Қосбармақ I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қосбармақ ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
| 22 | Митрофановка I қорымы, ортағасырлық; Митрофановка III қонысы, қола дәуірі; Митрофановка IV қонысы, энеолит дәуірі; Митрофановка II тұрағы, энеолит дәуірі | археология ескерткіші | Бейіс хазірет ауылынан шығысқа қарай 1,5 км; оңтүстігіне қарай 2,2 км; оңтүстік-батысына қарай 3 км; оңтүстігіне қарай 2 км | |
| 23 | Новоалександровка I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бастау ауылынан батысқа қарай 1,3 км | |
| 24 | Бодливский II қорымы, ортағасырлық; Пригородное II қорымы, ортағасырлық; Смирновка I қорымы, ортағасырлық; Смирновка II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Садовое ауылының оңтүстігіне қарай 1,5 км; солтүстік-шығысына қарай 2 км; батысына қарай 700 м; батысына қарай 500 м | |
| 25 | Пролетарка I қорымы, ортағасырлық; Пролетарка II қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Новосельское ауылының оңтүстігіне қарай 1 км; оңтүстік-шығысына қарай 500 м | |
| 26 | Жабай-Покровка II қонысы, қола дәуірі; Жабай-Покровка I тұрағы, неолит дәуірі; Жабай-Покровка I тұрағы, неолит дәуірі; Саргары қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Покровка ауылының солтүстік-шығысына қарай 2,7 км; 1,5 км; 4 км | |
| 27 | Тельман XVI қонысы, қола дәуірі; Тельман XVII қонысы, ортағасырлық; Тельман VIII тұрағы, мезолит, неолит дәуірі, (әр түрлі кезең); Тельман IX тұрағы, мезолит дәуірі; Тельман X тұрағы, неолит дәуірі; Тельман XI тұрағы, неолит дәуірі; Тельман XII тұрағы, неолит дәуірі; Тельман XIII тұрағы, неолит дәуірі; Тельман XIV тұрағы, неолит дәуірі; Тельман XV тұрағы, мезолит, неолит дәуірі (әр түрлі кезең); Тельман V тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Поповка ауылының оңтүстігіне қарай 2,9 км; 3 км; оңтүстік-батысына қарай 2,5 км; 3 км; Калиновка ауылының шығысына қарай 7,1 км; Поповка ауылының оңтүстік-батысына қарай 3,1 км; 3,2 км; 3,4 км; оңтүстігіне қарай 3 км; 3,3 км; Тельман ауылының оңтүстік-батысына қарай 1,2 км | |
| 28 | Алғашқы тың иегерушілерге арналған еңбек даңқ ескерткіші, 1970 жыл | монументтік өнер құрылысы | Атбасар қаласы, қалаға кіре берісінде | |
| 29 | (1941-1945 жылдары) Ұлы Отан Соғысы жылдары қаза болған жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1970 жыл | монументтік өнер құрылысы | Полтавка ауылының орталығында | |
| 30 | Ілияс Есенберлин ескерткіші | монументтік өнер құрылысы | Атбасар қаласы, әкімдік ғимаратының алдындағы алаңда |
Бұланды ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Красноводское X қорғаны, ерте темір дәуірі; Красноводское XI қорғаны, ерте темір дәуірі; Красноводское XII қорғаны, ерте темір дәуірі; Красноводское III қорымы, ерте темір дәуірі; Красноводское VI қорымы, ерте темір дәуірі; Красноводское VII қорымы, ерте темір дәуірі; Красноводское X қорымы, ерте темір дәуірі; Таубай III қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Айнакөл ауылының солтүстігіне қарай 1,5 км; солтүстік-батысына қарай 2,3 км-3,6 км аралығы | |
| 2 | Купчановка I қорғаны, ерте темір дәуірі; Купчановка II қорғаны, ерте темір дәуірі; Купчановка III қорғаны, ерте темір дәуірі; Купчановка IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Купчановка II қорымы, ерте темір дәуірі; Купчановка III қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Купчановка IV қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Купчановка I қонысы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең); Купчановка II қонысы, қола дәуірі; Купчановка I тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Купчановка ауылының оңтүстігіне қарай 1,2 км; 1,5 км; оңтүстік-шығысына қарай 100 м; оңтүстігіне қарай 500 м-2,3 км аралығы | |
| 3 | Новобратское II қорғаны, ерте темір дәуірі; Новобратское IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Новобратское VI қорғаны, қола дәуірі; Новобратское III «мұртты» қорғаны, ерте темір дәуірі; Новобратское VII қорғаны, ерте темір дәуірі; Новобратское VII қорымы, ерте темір дәуірі; Новобратское VIII қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Новобратское ауылының оңтүстік-шығысына қарай 3,5 км; 3,6 км; 3,7 км; 4,2 км; шығысына қарай 500 м; оңтүстік-шығысына қарай 3,2 км; 5,9 км | |
| 4 | Новодонецк I қорғаны, ерте темір дәуірі; Новодонецк II қорғаны, қола дәуірі; Новодонецк III қорғаны, ерте темір дәуірі; Новодонецк IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Новодонецк V қорғаны, қола дәуірі; Новодонецк VI қорғаны, қола дәуірі; Новодонецк II қорымы, ерте темір дәуірі; Новодонецк III қорымы, ерте темір дәуірі; Новодонецк IV қорымы, ерте темір дәуірі; Новодонецк V қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Новодонецк VIII қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Новодонецк IX, ортағасырлық; Новодонецк X қорымы, ерте темір дәуірі; Новодонецк VI, VII қоныстары, қола дәуірі; | археология ескерткіші | Новодонецк ауылының оңтүстік-шығысына қарай 3,8 км; 4,5 км; 4,8 км; 5,3 км; 3,6 км; оңтүстігіне қарай 3 | |
| 5 | Острогорское V қорғаны, қола дәуірі; Острогорское VI қорғаны, ерте темір дәуірі; Острогорское қыстауы кейінгі ортағасырлық км; Острогорское I, II, III, IV, V, VI, VII қорымдары, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Новый Колутон III қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Острогорское ауылының солтүстік-батысына қарай 2,7 км-4,2 км аралығы; оңтүстік-батысына қарай 1 км | |
| 6 | Прохоровка I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Байсуат ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
| 7 | Отрадное I қорғаны, ерте темір дәуірі; Отрадное I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Отрадное ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 1,5 км; 2,2 км | |
| 8 | Партизанка I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Партизанка ауылының шығысына қарай 3,4 км | |
| 9 | Жолболды қорғаны, қола дәуірі; Иванковка I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Иванковка ауылының оңтүстігіне қарай 4,7 км; 5,1 км | |
| 10 | Капитоновка қорғаны, ерте темір дәуірі; Капитоновка V қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Капитоновка ауылының оңтүстік-шығысына қарай 3,1 км; шығысына қарай 5,5 км | |
| 11 | Ярославка I қорғаны, ерте темір дәуірі; Ярославка II қорғаны, ерте темір дәуірі; Ярославка III қорғаны, ерте темір дәуірі; Ярославка IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Ярославка шеберханасы, неолит дәуірі; Ярославка V қорымы, ерте темір дәуірі; Ярославка VII қорымы, ерте темір дәуірі; Ярославка I, II, III, IV, V тұрақтары, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Ярославка ауылының солтүстік-шығысына қарай 3,5 км-5,2 км аралықтары; оңтүстік-шығысына қарай 4 км | |
| 12 | Колоколовка I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Қараөзек ауылының оңтүстік-шығысына қарай 1,4 км | |
| 13 | Макинка I қорымы, ерте темір дәуірі; Макинка II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Макинка ауылының солтүстігіне қарай 2,5 км; шығысына қарай 5 км | |
| 14 | Ортақшыл I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ортақшыл ауылының оңтүстігіне қарай 1,3 км | |
| 15 | Пушкино I қорымы, ерте темір дәуірі; Пушкино II қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Проходное I қонысы, қола дәуірі; Пушкино I қонысы, қола дәуірі; Пушкин I тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Пушкино ауылының солтүстігіне қарай 5,5 км; 4,7 км; 7 км; 2 км | |
| 16 | Еркіндік I қонысы, ортағасырлық; Еркіндік II қонысы, қола дәуірі; Еркіндік III қонысы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Балуан Шолақ ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км; 3,5 км |
Бурабай ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Жаңаталап I қорғаны, қола дәуірі; Жаңаталап II қорғаны, ерте темір дәуірі; Жаңаталап I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Жаңаталап II қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Жаңаталап ауылының солтүстік-батысына қарай 2 км; солтүстік-батысына қарай 1,5 км, жоғары беткейде; солтүстігіне қарай 4 км; солтүстік-шығысына қарай 0,8 км | |
| 2 | Қылшақты I қорғаны, ортағасырлық; Ақтас тұрағы, палеолит дәуірі | археология ескерткіші | Кенесары ауылынан солтүстік–батысқа қарай 4 км; оңтүстік-батысқа қарай 2,7 км | |
| 3 | Аршалы I; II; III қорғандары, қола дәуірі | археология ескерткіші | Николаевка ауылының шығысына қарай 1 км; оңтүстік-шығысына қарай 2,2 км-3 км | |
| 4 | Қараүңгір I қорғаны, ерте темір дәуірі; Қараүңгір II, III қорғандары, қола дәуірі | археология ескерткіші | Обалы ауылының солтүстік-шығысына қарай 5,6 км-7,2 км аралығы | |
| 5 | Райгородок I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Райгородок ауылынан шығысқа қарай 0,7 км | |
| 6 | Қояндыкөл I қорғаны, ерте темір дәуірі; Қояндыкөл II қорғаны, қола дәуірі; Ковалевка 1 қорымы, ерте темір дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең); Успеноюрьевка I қорымы, қола дәуірі; Успеноюрьевка II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Успеноюрьевка ауылының оңтүстігіне қарай 4 км; оңтүстік-шығысына қарай 4,5 км; шығысына қарай 1 км; оңтүстік-шығысына қарай 3 км; 3,3 км | |
| 7 | Аршалы I қорғаны, ерте темір дәуірі; Аршалы II қорғаны, ерте темір дәуірі; Аршалы V топырақты қорымы, ортағасырлық; Аршалы IV қорымы, ерте темір дәуірі; Аршалы II қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Веденовка ауылынан шығысқа қарай 3,3 км; солтүстік-шығысына қарай 5,3 км; шығысына қарай 4 км; солтүстік-шығысына қарай 5,7 км; Федосеевка ауылының шығысына қарай 0,8 км | |
| 8 | Қорған қорымы, ерте темір дәуірі; Қорған I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Николаевка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 8 км; 8,2 км | |
| 9 | Новоандреевка III қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Новоандреевка ауылынан батысқа қарай 5 км | |
| 10 | Дорофеевка III қорғаны, ерте темір дәуірі; Дорофеевка III қорымы, қола дәуірі; Дорофеевка VI қорымы, ортағасырлық; Дорофеевка I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Малое Чебачье I қорымы, ерте темір дәуірі; Ақылбай ауыл жанындағы стелла, ортағасырлық | археология ескерткіші | Ақылбай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 4,3 км-5,3 км аралығы; солтүстікке қарай 3,5 км; оңтүстік-шығысқа қарай 1 км; солтүстік-шығысқа қарай 7,5 км | |
| 11 | Қотыркөл II қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Вишнёвое ауылының оңтүстігіне қарай 1 км | |
| 12 | Құмдыкөл IV қорымы, ортағасырлық; Құмдыкөл II қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Златополье ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 8 км; Савинка ауылынан шығысқа қарай 3 км | |
| 13 | Клинцы I қорымы, ерте темір дәуірі; Клинцы II зираты, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Клинцы ауылынан солтүстікке қарай 1,5 км; 2,5 км | |
| 14 | Қотыркөл XVII қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық; Жүкей IV қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Қатаркөл ауылының шығысына қарай 6 км; 5 км | |
| 15 | Қараүңгір I қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); | археология ескерткіші | Савинка ауылының батысына қарай 7,5 км | |
| 16 | Голубой залив I қонысы, неолит дәуірі; Голубой залив II қонысы, неолит дәуірі; | археология ескерткіші | Бурабай кентінен батысқа қарай 2,5 км; 3 км |
Біржан сал ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Атан I топырақты жерлеуі, ортағасырлық; Қорған Атан I қорғаны, ерте темір дәуірі; Атан VII, қола дәуірі; Атан IX қорғаны, ерте темір дәуірі; Атан табылған орны, неолит дәуірі; Атан II, III қоныстары, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Еңбекшілдер ауылынан батыс, оңтүстік-батысқа қарай 8,5 км; батысына қарай 11,4 км; оңтүстік-батысына қарай 6,3 км; оңтүстік-батысына қарай 15,9 км; 9,4 км; 16,9 км | |
| 2 | Саға VI қорғаны, қола дәуірі; Саға V қорғаны, қола дәуірі; Саға XI қонысы, ерте темір дәуірі; Саға III тұрағы, неолит дәуірі; Тассу I қорғаны, ерте темір дәуірі; Тассу II қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Саға өзенінің сол жағалауында, су бөгетінен оңтүстік-шығысқа қарай 0,2 км; Ақбұлақ ауылының солтүстік-шығысына қарай 22,1 км; солтүстік-шығысына қарай 14,3 км-18,1 км; оңтүстік-батысына қарай 11 км; 11,8 км | |
| 3 | Қожагелді-Алға I қорғаны, ерте темір дәуірі; Қожагелді-Алға III қорғаны, ерте темір дәуірі; Қожагельді-Алға IV табылған орны, неолит дәуірі; Қожагельді-Алға V табылған орны, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Алға аулының оңтүстік-шығысына қарай 3,3 км; солтүстік-батысына қарай 3,2 км; оңтүстік-шығысына қарай 0,7 км; 0,9 км | |
| 4 | Бірсуат I қорғаны, қола дәуірі; Шат V қорғаны, ерте темір дәуірі; Шат VI қорғаны, ерте темір дәуірі; Шат VII қорғаны, қола дәуірі | археология ескерткіші | Бірсуат ауылының солтүстік-батысына қарай 1,3 км; шығысына қарай 15,6 км; солтүстік-шығысына қарай 11,6 км; шығысына қарай 14 км | |
| 5 | Уәлихан IV қорғаны, қола дәуірі; Жамбай IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Уәлихан II қорғаны, қола дәуірі; Уәлихан III қорғаны, қола дәуірі; Камни қорғаны, ерте темір дәуірі; Камни I қорғаны, ерте темір дәуірі; Қожастау қорғаны, ерте темір дәуірі; Құдабас қорғаны, қола дәуірі; Құдабас III қорғаны, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Уәлиханов ауылының шығысына қарай 0,2 км; оңтүстік-шығысына қарай 13,4 км; солтүстігіне қарай 7,8 км; оңтүстігіне қарай 2,3 км; оңтүстік-шығысына қарай 15,8 км; 16,4 км; оңтүстік-шығысына қарай 7 км; солтүстік-шығысына қарай 2,3 км; солтүстік-шығысына қарай 2 км | |
| 6 | Жүкей VI қорғанды қорымы, ерте темір дәуірі; Жүкей VII қорғанды қорымы, ерте темір дәуірі; Жүкей VIII қорғанды қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Жүкей I қорымы, қола дәуірі, ерте темір дәуірі (әр түрлі кезең); Жүкей III қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Жүкей ауылының шығысына қарай 2,8 км; оңтүстік-шығысына қарай 3,8 км; 3,5 км; солтүстік-батысқа қарай 0,6 км; 0,7 км | |
| 7 | Казгородок қорғаны, ерте темір дәуірі; Казгородок I қорғаны, ерте темір дәуірі; Қасқырдың іні III, ерте темір дәуірі; Казгородок табылған орны, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Үлгі ауылының батысына қарай 5 км; 5,3 км; шығысына қарай 0,7 км; оңтүстігіне қарай 3 км | |
| 8 | Саға I қорғаны, ортағасырлық; Саға II қорғаны, ортағасырлық; Кеңащы I қорғаны, ерте темір дәуірі; Кенащы II қорғаны, ерте темір дәуірі; Кеңащы қорғаны, қола дәуірі | археология ескерткіші | Кеңашы ауылынан батысқа қарай 8 км; 10 км; шығысына қарай 10,5 км; 11,3 км; 2,5 км | |
| 9 | Үштаған қорғаны, ерте темір дәуірі; Үштаған I қорғаны, ерте темір дәуірі; Үштаған II қорғаны, ерте темір дәуірі; Үштаған III қорғаны, қола дәуірі; Үштаған IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Үштаған V қорғаны, ерте темір дәуірі; Үштаған VI қорғаны, ерте темір дәуірі; Үштаған VIII қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Уәлиханов ауылының оңтүстік-шығысына қарай 9,5 км-12,5 км аралығы | |
| 10 | Карловка I қорғаны, ерте темір дәуірі; Карловка II қорғаны, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Карловка ауылының шығысына қарай 1 км; 2,4 км | |
| 11 | Тассу II қорғаны, ерте темір дәуірі; Тассу III қорғаны, қола дәуірі; Тассу IV қорғаны, қола дәуірі | археология ескерткіші | Мамай ауылының солтүстігіне қарай 9,5 км; 9,8 км; 13,6 км | |
| 12 | Қотыркөл I қорғаны, ерте темір дәуірі; Тыркөл I қорғанды қорымы, ерте темір дәуірі; Тыркөл II қорғанды қорымы, ерте темір дәуірі; Тыркөл V қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Пригорхоз ауылынан батысқа қарай 550 м; оңтүстік-шығысқа қарай 3,1 км; оңтүстік-батысқа қарай 2,2 км; оңтүстік-шығысқа қарай 4,1 км | |
| 13 | Жамбай I қорғаны, ерте темір дәуірі; Жамбай II қорғаны, ерте темір дәуірі; Жамбай III қорғаны, ерте темір дәуірі; Жамбай VI қорғаны, ерте темір дәуірі; Қойтас I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, XI қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ақсу ауылының солтүстік-батысына қарай 15,3 км; 13,6 км; 14,0 км; 14,7 км; солтүстік-шығысына қарай 36,9 км-36,1 км; шығыс–солтүстік-шығысына қарай 29,6 км-37,5 км; солтүстік-шығысына қарай 36,1 км | |
| 14 | Сапақ I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Сапақ II қорымы, ерте темір дәуірі; Сапақ III қорымы, ерте темір дәуірі; Сапақ IV қорымы, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Ақсу ауылының батысына қарай 3 км; солтүстік-батысына қарай 5 км; 7 км | |
| 15 | Шоқай XХ қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Шоқай XI қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Шоқай XII қорымы, ортағасырлық; Шоқай IV қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Шоқай VI қорымы, ортағасырлық; Шоқай XI қорымы, ерте темір дәуірі; Шоқай XII қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Шоқай тұрағы, палеолит дәуірі; Шоқай II тұрағы, неолит дәуірі; Шоқай IV тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Ақсу ауылының солтүстік-шығысына қарай 42,2 км-50,3 км аралығы | |
| 16 | Қаратөбе IV қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қыздың II қорымы, ерте темір дәуірі; Төбе II қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Төбе III қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Уәлиханов ауылының солтүстік-шығысына қарай 5,3 км; 21,9 км; солтүстігіне қарай 5,7 км; 6,2 км | |
| 17 | Сәуле I қорымы, ортағасырлық; Сәуле V қорымы, ерте темір дәуірі; Сәуле VII қорымы, ерте темір дәуірі; Сәуле VIII қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық | археология ескерткіші | Сәуле ауылынан оңтүстік–шығысқа қарай 0,7 км; солтүстік–батысқа қарай 2 км; оңтүстік–шығысқа қарай 1,2 км; солтүстік–батысқа қарай 3 км | |
| 18 | Терек II қорымы, ортағасырлық; Терек III, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Уәлиханов ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 8,6 км; 8,5 км | |
| 19 | Шоқай II топырақты қорымы, ортағасырлық; | археология ескерткіші | Шошқалы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 44,1 км | |
| 20 | Саға I тұрағы, неолит дәуірі; Саға II тұрағы, неолит дәуірі; Саға VII тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Краснофлотское ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 20,1 км; 19,8 км; Көксеңгірсор көлінің оңтүстік-батысына қарай 15 км | |
| 21 | Тәттімбет I тұрағы, неолит дәуірі, қола дәуір (әр түрлі кезең); Тәттімбет II тұрағы, неолит дәуірі; Тәттімбет III тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Мамай ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 11 км-12,3 км аралығы |
Егіндікөл ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Сопы мазары, XVIII ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Жалманқұлақ ауылы, Қоскөл қонысы | |
| 2 | Полтавский қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Полтавка ауылының батыс, оңтүстік-батысына қарай 1,5 км |
Ерейментау ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Қызылту I қорғаны, ерте темір дәуірі; Қызылту IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Қызылту II қорымы, ерте темір дәуірі, кейінгі ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қызылту III қорымы, ерте темір дәуірі, кейінгі ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қызылту IV қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Қызылту ауылының солтүстігіне қарай 5 км; 6 км; оңтүстік-шығысына қарай 0,5 км; солтүстігіне қарай 4,3 км; 4 км | |
| 2 | Саққұлақ мазары, XIX ғасырдың соңы (1880 жыл) | қала құрылысы және сәулет | Ерейментау қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 24 км | |
| 3 | Усть-Кедей қорғаны, ерте темір дәуірі; Усть-Кедей I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қызылту ауылының солтүстігіне қарай 3,6 км; 3 км | |
| 4 | Нецветаевка II; III; IV; V; VI қорымдары, ерте темір дәуірі; Нецветаевка қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Майлан ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 10,5 км-16 км аралығы | |
| 5 | Қасаны қорымы, ерте темір дәуірі; Қасаны I қорымы, ерте темір дәуірі; Қасаны II қоршауы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Бестоғай ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3,6 км; 2,5 км; Майлан ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км | |
| 6 | Тасқора қорымы; I; II; III қорымдары, ерте темір дәуірі; Тасқора қонысы, ерте темір дәуірі; Тасқора I қонысы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бестоғай ауылының оңтүстік-батыс, батысына қарай 2,5 км; 2 км; солтүстік-батысына қарай 4 км; 1,5 км; оңтүстік-батысына қарай 2 км; солтүстік–солтүстік-шығысына қарай 1 км | |
| 7 | Ақмырза III қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Еркіншілік ауылынан солтүстікке қарай 3 км | |
| 8 | Жолбасшы қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жолбасшы ауылынан солтүстік-батысқа қарай 0,6 км | |
| 9 | Селеті менгірі, қола дәуірі | археология ескерткіші | Майлан ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 12 км | |
| 10 | "Құмай" археологиялық-этнографиялық кешені, біздің дәуіріміздің VI-VII ғасыр | археология ескерткіші | Қарағайлы ауылынан солтүстікке қарай 5 км. |
Есіл ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Есіл I қорғаны, ерте темір дәуірі; Есіл II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Есіл қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 4,5 км; 3,3 км | |
| 2 | Интернациональное қыстауы, ерте темір дәуірі; Интернациональное табылған орны, қола дәуірі | археология ескерткіші | Интернациональное ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км; 4 км | |
| 3 | Бұзылық I; II қорымдары, ерте темір дәуірі; Бұзылық III қонысы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Бұзылық ауылынан оңтүстікке қарай 7 км; шығысқа қарай 1,5 км | |
| 4 | Дальное I; II қорымдары, ортағасырлық; Дальное III табылған орны, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Дальное ауылынан солтүстікке қарай 1 км; солтүстік-шығысқа қарай 1 км; 2 км | |
| 5 | Заречное I; II; III қорымдары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Заречное ауылынан оңтүстікке қарай
0,8 км; оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; оңтүстік-батысқа қарай 6 км | |
| 6 | Знаменка I; II; III қорымдары, ерте темір дәуірі; Знаменка IV қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Знаменка ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км; оңтүстік-батысқа қарай 1 км; солтүстікке қарай 100 м; оңтүстік-батысқа қарай 1 км | |
| 7 | Игілік I; II; III қорымдары, ортағасырлық | археология ескерткіші | Игілік ауылынан шығысқа қарай 8 км; 10 км; солтүстік-шығысқа қарай 10 км | |
| 8 | Елтай II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Знаменка ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
| 9 | Калачи I қорымы, ортағасырлық; Калачи II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Калачи ауылынан солтүстік-батысқа қарай 1 км; 0,8 км | |
| 10 | Красногорский I; II; III қорымдары, ерте темір дәуірі; Красногорский IV; V қоррымдары, ортағасырлық | археология ескерткіші | Красногорское ауылының оңтүстік-шығысына қарай 12 км; солтүстік-батысына қарай 0,8 км; оңтүстік-батысына қарай 4 км; оңтүстігіне қарай 5 км; оңтүстік-батысына қарай 6 км | |
| 11 | 1941-1945 жылдары Ұлы Отан соғысында қаза болған жауынгерлерге арналған обелиск | монументтік өнер құрылысы | Заречное ауылы, ауыл орталығындағы саябақта | |
| 12 | Кеңес Одағының батыры Д.П. Нестеренко ескерткіші | монументтік өнер құрылысы | Знаменка ауылы, әкімдік ғимараты жанында | |
| 13 | Бірінші атыз салған С-80 тракторы | қала құрылысы және сәулет | Двуречное ауылы, саябақта |
Жақсы ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Балталы V қорғаны, ерте темір дәуірі; Балталы I қыстауы, кейінгі ортағасырлық; Балталы I; III қорымдары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Терісаққан ауылының солтүстік-батысына қарай 11 км; оңтүстік-шығысына қарай 7,7 км; 7,6 км; шығысына қарай 10 км | |
| 2 | Ишимское V; VI; VII; қорғандары, ерте темір дәуірі; Ишимское IV қорғаны, қола дәуірі; Ишимское I; III; IV қорымдары, ерте темір дәуірі; Ишимское II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Ишимское ауылының шығысына қарай 7,4 км; 7,6 км; солтүстік-шығысына қарай 8,5 км; оңтүстік-батысына қарай 3,8 км; 10,9 км; солтүстік-батысына қарай 5 км-6,5 км аралығы | |
| 3 | Жаман-Қайрақты II қорғаны, ерте темір дәуірі; Жаман-Қайрақты I; II қоныстары, қола дәуірі; Жаман-Қайрақты I тұрағы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Беловодское ауылының оңтүстігіне қарай 4,4 км; оңтүстік-шығысына қарай 600 м; оңтүстігіне қарай 4,4 км-5,2 км аралығы | |
| 4 | Сарыоба қорғаны, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Терісаққан ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км | |
| 5 | Қалмақкөл қорғаны, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Қалмақкөл ауылынан солтүстікке қарай 6 км | |
| 6 | Қайрақты VI қорғаны, ортағасырлық; Қайрақты I; II; VI қорымдары, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Жаман Қайрақты өзенінің сол жағалауында; Қайрақты ауылының оңтүстігіне қарай 4 км; 0,5 км; шығысына қарай 1 км | |
| 7 | Қима I балбал тастары, ортағасырлық | археология ескерткіші | Қима ауылынан шығысқа қарай 1 км | |
| 8 | Кировское II қыстауы, жаңа кезең; Кировское I қонысы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Терісаққан ауылының оңтүстік-батысына қарай 1 км; Кировское ауылының оңтүстік-батысына қарай 4 км | |
| 9 | Жақсы I қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Жақсы ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 14 км | |
| 10 | Баубек батыр I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ишимское ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 200 м | |
| 11 | Киевское I; II қорымдары, ортағасырлық | археология ескерткіші | Киевское ауылының оңтүстік-шығысына қарай 4 км; шығысына қарай 7 км | |
| 12 | Ақ-Қайрақты I; II; III қорымдары, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Қима ауылынан оңтүстік-шығысына қарай 23,5 км батысқа қарай 6 км; солтүстік-батысқа қарай 4 км | |
| 13 | Аралтөбе қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Қима ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 23,5 км | |
| 14 | Лозовое I; II қорымдары, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Лозовое ауылынан солтүстік-батысқа қарай 500 м; 2 км, жардың түбінде | |
| 15 | Перекатное I; II; III қорымдары, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Перекатное ауылынан батысқа қарай 0,8 км; шығысқа қарай 2 км; 3 км | |
| 16 | Подгорное VII қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Подгорное ауылынан оңтүстікке қарай 10 км | |
| 17 | Терісаққан I; II; III; IV қорымдары, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Терісаққан ауылының солтүстік-шығысына қарай 2,5 км-9 км аралығы | |
| 18 | Тарасовка қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тарасовка ауылынан солтүстікке қарай 4 км | |
| 19 | Шұрымсай қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Қима ауылынан солтүстік-батысқа қарай 12 км | |
| 20 | Беловодское қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Беловодское ауылынан шығысқа қарай 1,5 км | |
| 21 | Қазақстан II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қазақстан ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1,5 км | |
| 22 | Есіл табылған орны, энеолит дәуірі | археология ескерткіші | Есіл қаласынан оңтүстікке қарай 100 м | |
| 23 | Жаман-Қайрақты I; II қоныстары, қола дәуірі; Жаман-Қайрақты I тұрағы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Беловодское ауылының оңтүстік-шығысына қарай 600 м; оңтүстігіне қарай 5,2 км; 4,4 км | |
| 24 | Кеңарал бекінісі, ортағасырлық | археология ескерткіші | Қима ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 20,3 км | |
| 25 | Баубек батыра кесенесі | монументтік өнер құрылысы | Ишимское ауылы, батыс бөлігінде | |
| 26 | 1941-1945 жылдары Ұлы Отан соғысында қаза болған жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1967 жыл | монументтік өнер құрылысы | Алғабас ауылы | |
| 27 | 1941-1945 жылдары Ұлы Отан соғысында қаза болған жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1961 жыл | монументтік өнер құрылысы | Подгорное ауылының орталығында | |
| 28 | 1941-1945 жылдары Ұлы Отан соғысында қаза болған жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1969 жыл | монументтік өнер құрылысы | Беловодское ауылы, әкімдік ғимараты жанында |
Жарқайың ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Үшқарасу "мұртты" II; III; XV; XVII қорғандары, ерте темір дәуірі; Үшқарасу IV қорғаны, ерте темір дәуірі; Үшқарасу V қорғаны, ортағасырлық; Үшқарасу XVII қорғаны, қола дәуірі; Үшқарасу XVIII қорғаны, қола дәуірі; Үшқарасу I қорымы, ерте темір дәуірі; Үшқарасу VI қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Үшқарасу ауылының солтүстік-шығысына қарай 6,1 км; солтүстігіне қарай 1,1 км; солтүстік-шығысына қарай 1,5 км; мал шаруашылық кешенінің солтүстік-шығысына қарай 1,7 км; ауылдың оңтүстік-батысына қарай 9 км; оңтүстігіне қарай 11,9 км; мал шаруашылық кешенінің солтүстік-шығысына қарай 1,4 км; ауылдың солтүстік-шығысына қарай 1,8 км; солтүстік-батысына қарай 6,8 км; солтүстігіне қарай 6,5 км | |
| 2 | Баранкөл I қорғаны, ерте темір дәуірі; Баранкөл II; III; IV қорымдары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Баранкөл ауылының оңтүстік-батысына қарай 5,5 км; 6 км; оңтүстік-шығысына қарай 16 км; 10,7 км | |
| 3 | Любицкое қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Далабай ауылының солтүстігіне қарай 600 м | |
| 4 | Львовское қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Львоское ауылынан солтүстікке қарай 5,2 км | |
| 5 | Нахимовское қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Нахимовка ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 500 м | |
| 6 | Пятигорское қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Пятигорское ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 700 м | |
| 7 | Тасөткел I қорғаны, ерте темір дәуірі; Тасөткел II қонысы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Тасөткел ауылынан солтүстікке қарай 3,1 км | |
| 8 | Тассуат "мұртты" қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тассуат ауылынан батысқа қарай 5,4 км, | |
| 9 | Шалғай II қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Шойындыкөл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 10 км | |
| 10 | Гастелло II қорымы, ерте темір дәуірі; Гастелло IV қорымы, ортағасырлық; Гастелло I; III қоныстары, ортағасырлық | археология ескерткіші | Гастелло ауылынан солтүстікке қарай 6 км; солтүстік-батысына қарай 15 км; 5 км; солтүстігіне қарай 15,9 км | |
| 11 | Далабай I қорымы, қола дәуірі; Далабай II табылған орны, қола дәуірі | археология ескерткіші | Далабай ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 4,8 км; 4 км | |
| 12 | Отрадное IX қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Отрадное ауылынан батысқа қарай 5,5 км | |
| 13 | Шабдар IV қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Шойындыкөл ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 21,4 км | |
| 14 | Шойындыкөл табылған орны, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Шойындыкөл ауылынан шығысқа қарай 1 км | |
| 15 | Қызыл Там (Ахмет) кесенесі, XIX ғасырдың соңы | қала құрылысы және сәулет | Далабай ауылының оңтүстік-батысына қарай 7 км | |
| 16 | 1941-1945 жылдары Ұлы Отан Соғысы жылдары қаза болған жауынгерлерге арналған обелиск, 1967 жыл | археология ескерткіші | Державинск қаласының орталығы, әкімдік ғимараты жаны | |
| 17 | 1941-1945 жылдары Ұлы Отан соғысы жылдары қаза болған жерлес-жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1991 жыл | археология ескерткіші | Далабай ауылының орталығы, әкімдік ғимаратының жаны |
Зеренді ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Кеңес Одағының батыры М. Ғабдуллин мүсіні, 1987 жыл | монументтік өнер құрылысы | Зеренда ауылы, Мира көшесі, ауыл орталығы | |
| 2 | Орманшының үйі (генералдың бұрынғы үй-жайы), 1897 жыл | қала құрылысы және сәулет | Красный Кордон ауылы, орманшаруашылығы аумағында | |
| 3 | Жальник, ортағасырлық | археология ескерткіші | Бірлестік ауылының солтүстік-шығысына қарай 1,5 км | |
| 4 | Заборовка II қорғаны, қола дәуірі; Заборовка I қорғаны, ерте темір дәуірі; Заборовка III қорғаны, ортағасырлық; Заборовка IV қорғаны, ортағасырлық | археология ескерткіші | Айдарлы ауылының шығысына қарай 3 км; солтүстік-батысына қарай 2,5 км; шығысына қарай
1,8 км; солтүстік-шығысына қарай 0,4 км | |
| 5 | Водопьяновка I; II қорымдары, ортағасырлық; Водопьяновка III қорғаны, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Ақадыр ауылының солтүстік-шығысына қарай 1,1 км; оңтүстік-шығысына қарай 2,2 км; солтүстік-шығысына қарай 1,5 км; | |
| 6 | Алексеевка қорғаны, ерте темір дәуірі; Алексеевка I қорғаны, ерте темір дәуірі; Алексеевка қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Алексеевка ауылының шығысына қарай 1200 м; батысына қарай 500 м; шығысына қарай 900 м | |
| 7 | Березняковка қорғаны, ерте темір дәуірі; Березняковка I; II қорымдары, қола дәуірі; Елікті қонысы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Елікті ауылының оңтүстік-шығысына қарай 1,7 км; 1,5 км; 3,5 км; солтүстігіне қарай 2,5 км | |
| 8 | Байқошар Елікті қорғаны, ерте темір дәуірі; Бұлақ IV қорымы, ерте темір дәуірі; Бұлақ II қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Бұлақ ауылының солтүстік-шығысына қарай 2,5 км; шығысына қарай 300 м; солтүстік-батысына қарай 600 м | |
| 9 | Жолдыбай I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бұлақ ауылының солтүстігіне қарай 500 м | |
| 10 | Васильковка V қорғаны, ерте темір дәуірі; Васильковка VII қорымы, ортағасырлық; Васильковка VIII қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Васильковка IХ қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Васильковка VIII қорымы, ортағасырлық; Васильковка I қонысы, қола дәуірі; Васильковка IV қонысы, қола дәуірі; Васильковка V қонысы, қола дәуірі; Васильковка II; III тұрақтары, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Васильковка ауылының оңтүстік-батысына қарай 1,5 км; солтүстік-батысына қарай 8 км; шығысына қарай 2,6 км; оңтүстік-батысына қарай 1,8 км; оңтүстік-шығысына қарай 5,4 км; оңтүстік-батысына қарай 400 м; солтүстігіне қарай 0,9 км; шығысына қарай 0,5-1 км; солтүстігіне қарай 2,2 км | |
| 11 | Кенжеқаракөл II қорғаны, ортағасырлық | археология ескерткіші | Жамбыл ауылының оңтүстік-шығысына қарай 5 км | |
| 12 | Доломитово I қорғаны, ортағасырлық; Доломитово IV қорғаны, ортағасырлық; Доломитово V қорғаны, ерте темір дәуірі; Доломитовка III қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Алексеевка ауылының оңтүстігіне қарай 4,3 км; 4 км; оңтүстік-шығысына қарай 2,5 км биіктікте; оңтүстігіне қарай 1 км | |
| 13 | Приозерное I қорғаны, ерте темір дәуірі; Дүңгілағаш V қорғаны, ерте темір дәуірі; Дүңгілағаш VI қорғаны, ерте темір дәуірі; Дүңгілағаш I; III; IV қорымдары, ортағасырлық; Дүңгілағаш II; V қорымдары, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); | археология ескерткіші | Дүңгілағаш ауылының оңтүстігіне қарай 4,8 км; 5,1 км; оңтүстік-шығысына қарай 3,6 км-5,6 км аралығы; оңтүстігіне қарай 5 км | |
| 14 | Қараүңгір қорғаны, қола дәуірі, ерте темір дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Дороговка ауылынан шығысқа қарай 6 км | |
| 15 | Қорған III қорғаны, ерте темір дәуірі; Жолдыбай V қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Жолдыбай ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 4 км; 0,5 км | |
| 16 | Заречное I қорғаны, ортағасырлық; Заречное II қорғаны, ортағасырлық; | археология ескерткіші | Заречное ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 2,3 км; шығысқа қарай 3 км | |
| 17 | Пригородное I; II; III; VI қорғандары, ерте темір дәуірі; Березнякова қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Заречное ауылынан батысқа қарай 0,9 км; оңтүстік-батысқа қарай 1,2 км; 1,3 км; батысқа қарай 1,2 км; оңтүстік-шығысына қарай 3 км | |
| 18 | Исаковка қорғаны, ерте темір дәуірі; Қорған II қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Исаковка ауылының солтүстік-шығысына қарай 2,1; 2,5 км | |
| 19 | Қазақстан I қорғаны, ортағасырлық; Ақшасор III қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Қазақстан ауылының оңтүстік-батысына қарай 1,5 км; оңтүстік-шығысына қарай 4 км | |
| 20 | Кеңөткел XVII; XX; XXIV; XXVII қорғандары, ерте темір дәуірі; Кеңөткел XXVI қорғаны, ортағасырлық; Кеңөткел XXIV; XХV қорымдары, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Кеңөткел XIII қорымы, ерте темір дәуірі; Кеңөткел XV, қола дәуірі, ерте темір дәуірі (әр түрлі кезең); Кеңөткел XXIX; XI; XIII; XVIII; XIX; XХVI қорымдары, қола дәуірі; Кеңөткел II қонысы, неолит дәуірі; Кеңөткел VIII қонысы, неолит дәуірі; Кеңөткел X қонысы, неолит дәуірі; Кеңөткел XVI қонысы, неолит, ерте темір дәуірі (әр түрлі кезең); Қошқарбай II қонысы, қола дәуірі; Павловка қонысы, қола дәуірі; СКИФ I қонысы, қола дәуірі; СКИФ III қонысы, қола дәуірі; СКИФ V қонысы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең); Кеңөткел I тұрағы, ерте темір дәуірі; Кеңөткел III; IV; V; VI тұрақтары, неолит дәуірі; Кеңөткел XXI тұрағы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең); СКИФ II; IV тұрақтары, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Кеңөткел ауылының солтүстік-шығысына қарай 0,9 км; 1,3 км; оңтүстігіне қарай 1 км; оңтүстік-шығысына қарай 2 км; оңтүстік-батысына қарай 0,5 км; солтүстік-шығысына қарай 0,8 км-4 км аралығы; солтүстік-батысына қарай 0,8 км; солтүстігіне қарай 450 м; оңтүстік-батысына қарай 250 м; шығысына қарай 0,5 км; солтүстік-шығысына қарай 0,6, 0,7 км; батысына қарай 500 м-1,2 км аралығы; солтүстігіне қарай 250 м | |
| 21 | Қарашілік I қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қарашілік ауылының оңтүстік-батысына қарай 2 км | |
| 22 | Қарсақ III; VI қорғандары, ерте темір дәуірі; Қарсақ I қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қарсақ II; III; VI қорымдары, қола дәуірі; Қарсақ IV; V; VII қорымдары, ортағасырлық; Қарсақ I; II; IV қоныстары, қола дәуірі; Қарсақ III тұрағы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Қарсақ ауылының оңтүстік-батысына қарай 0,5 км-2,3 км аралығы; солтүстік-шығысына қарай 1,5 км; оңтүстігіне қарай 0,2 км; оңтүстік-шығысына қарай 5 км; солтүстік-батысына қарай 2 км; оңтүстік-батысына қарай 1-3,3 км аралығы | |
| 23 | Қоныспай I қорғаны, ерте темір дәуірі; Красный Яр I қорғаны, ерте темір дәуірі; Алтыбай I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Алтыбай II қорымы, ерте темір дәуірі; Қонысбай I қорымы, ерте темір дәуірі; Қоныспай II қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қонысбай III қорымы, ерте темәр дәуірі; Қонысбай IV қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қонысбай V қорымы, қола дәуірі; Қызыл жар IV қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қонысбай қонысы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қонысбай ауылының солтүстігіне қарай 4 км; оңтүстік-шығысына қарай 2,8 км; солтүстік-шығысына қарай 2,5 км-3,5 км аралығы; оңтүстігіне қарай 0,6 км; солтүстігіне қарай 5 км; оңтүстік шеті; оңтүстік-шығысына қарай 1,2 км; солтүстік-батысына қарай 3,2 км; оңтүстігіне қарай 1,5 км, | |
| 24 | Қошқарбай VI қорғаны, ортағасырлық; Қошқарбай III қорғаны, ерте темір дәуірі; Қошқарбай IV; V қорымдары, қола дәуірі; Қошқарбай VII, ортағасырлық | археология ескерткіші | Қошқарбай ауылының шығысына қарай 0,5 км; 1,5 км; солтүстік-шығысына қарай 400 м; шығысына қарай 1,2 км; батысына қарай 3,5 км | |
| 25 | Красиловка I қорғаны, ерте темір дәуірі; Красиловка VII қорғаны, ортағасырлық; Алмазды шоқыдағы қорған, ортағасырлық; Красиловка I; II қорымдары, ортағасырлық; Алмазды шоқыдағы XX қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Красиловка ауылының солтүстік-шығысына қарай 2,5 км; оңтүстік-шығысына қарай 8 км; оңтүстігіне қарай 0,5 км; солтүстік-батысына қарай 500 м; солтүстік-шығысына қарай 1 км; оңтүстігіне қарай 250 м | |
| 26 | Қорған, ерте темір дәуірі; Орта ағаш II қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ортаағаш ауылының оңтүстік-батысына қарай 2,5 км; оңтүстігіне қарай 3 км | |
| 27 | Приозерное I қорғаны, ерте темір дәуірі; Приречное I қорғаны, ерте темір дәуірі; Приречное I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Приречное II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Приречное ауылының солтүстік-шығысына қарай 4 км; оңтүстік-батысына қарай 2 км; солтүстік-батысына қарай 4,4 км; оңтүстік-шығысына қарай 3 км | |
| 28 | Сейфуллин I қорғаны, ерте темір дәуірі; Сейфуллин III қорымы, ерте темір дәуірі; Сейфуллин IV қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Сейфуллин ауылының шығысына қарай 6,2 км; оңтүстік-шығысына қарай 2 км-6 км аралығы; | |
| 29 | Серафимовка I; II қорғандары, ортағасырлық; Серафимовка III қорғаны, ортағасырлық; Серафимовка II қорымы, ортағасырлық; СКИФ VIII қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Серафимовка ауылының батыс шет жағында 15 м; солтүстік-шығысына қарай 3,5 км; шығысына қарай 5,9 км; оңтүстік-шығысына қарай 6 км; солтүстік-шығысына қарай 5 км | |
| 30 | Теребұтақ III қорғаны, ерте темір дәуірі; Троицкое I; II; III; IV қорғандары, ерте темір дәуірі; Теребұтақ I қорымы, қола дәуірі; Теребұтақ II қорымы, ртағасырлық; Троицкое II қорымы, қола дәуірі; Троицкое III қорымы, ортағасырлық; Троицкое VII қорымы, қола дәуірі; Троицкое IV; V тұрақтары, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Троицкое ауылының оңтүстік-шығысына қарай 2,7 км; солтүстігіне қарай 2,3 км; 2,2 км: солтүстік-батысына қарай 3,2 км; 3 км; оңтүстік-батысына қарай 3,6 км; солтүстік-шығысына қарай 3,3 км | |
| 31 | Қазақстан II қорғаны, ортағасырлық; Туполевка IV; V; VI қорғандары, ерте темір дәуірі; Молодежное I қорымы, ерте темір дәуірі; Молодежное I қабірі, ортағасырлық; Туполевка I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Молодежное ауылының солтүстік-батысына қарай 4,3 км; солтүстік-шығысына қарай 3,5 км; 3,8 км; 9 км; оңтүстік–оңтүстік-батысына қарай 6 км; оңтүстік-батысына қарай 7 км; солтүстік-батысына қарай 2,7 км | |
| 32 | Ұялы I; II қорғандары, ерте темір дәуірі; Үлгілі I қорымы, қола дәуірі; Ұялы I қорымы, ортағасырлық; Ұялы II қорымы, ортағасырлық; Үлгілі II қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Үлгілі ауылының шығысына қарай 0,2 км; солтүстігіне қарай 1 км; оңтүстік-шығысына қарай 0,5 км; шығысына қарай 0,8 км; 1,5 км; батыс шетінде 200 м | |
| 33 | Чаглинка I; II қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Шағалалы ауылының оңтүстік-шығысына қарай 2 км; солтүстік-батысына қарай 9 км; | |
| 34 | Еленовка I қорғаны, ерте темір дәуірі; Еленовка қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Еленовка ауылының шығысына қарай 3 км; солтүстік-шығысына қарай 5 км | |
| 35 | Лосевка қорғаны, ерте темір дәуірі; Айдабол I қорымы, қола дәуірі; Айдабол II қорымы, ерте темір дәуірі; Айдабол III қорымы, қола дәуірі; Айдабол IV қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Бөгенбай би ауылының солтүстік-батысына қарай 1,5 км; оңтүстік-батысына қарай 0,8 км; оңтүстігіне қарай 1,7 км; солтүстік-батысына қарай 200 м; оңтүстік-шығысына қарай 0,3 км | |
| 36 | Заборовка I; II; IV; VIII қорымдары, қола дәуірі; Заборовка III қорымы, ортағасырлық; Заборовка V; VI; VII қорымдары, ерте темір дәуірі; Заборовка Х қорымы, қола дәуірі, ерте темір дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Айдарлы ауылының солтүстік-батысына қарай 2,6 км-6 км аралығы; оңтүстік-шығысына қарай 0,6 км-1 км аралығы; шығыс–солтүстік-шығысына қарай 0,6 км | |
| 37 | Ақкөл қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Ақкөл ауылының шығысына қарай 4,5 км | |
| 38 | Подлесное II қорымы, қола дәуірі; Теребұтақ V қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Бәйтерек ауылының оңтүстік-батысына қарай 0,7 км; солтүстігіне қарай 1,6 км | |
| 39 | Бірлестік I қорымы, ерте темір дәуірі; Бірлестік II қорымы, кейінгі ортағасырлық; Бірлестік I; II; III; IV; VI тұрақтары, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Бірлестік ауылының солтүстік-шығысына қарай 1,3-2,5 км аралығы | |
| 40 | Викторовка I; III қорымдары, ерте темір дәуірі; Викторовка II қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Викторовка ауылының солтүстік-шығысына қарай 4 км-6 км аралығы; | |
| 41 | Дороговка қорымы, ортағасырлық; Қараүңгір қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Дороговка ауылының оңтүстік-шығысына қарай 3 км; 5,5 км | |
| 42 | Қошқарбай I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Қошқарбай IV қорымы, қола дәуірі; Павловка VII қорымы, қола дәуірі; СКИФ VI қорымы, қола дәуірі; СКИФ VII қорымы, қола дәуірі; Старая береза қорымы, ерте темір дәуірі; Ескі зираттың басындағы қорым, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Кеңөткел ауылының оңтүстігіне қарай 0,3 км; шығысына қарай 0,6 км; солтүстігіне қарай 1,3 км; шығысына қарай 1,5 км; солтүстік-шығысына қарай 1,7 км; оңтүстік-шығысына қарай 1,5 км; оңтүстік-батысына қарай 700 м | |
| 43 | Қорым, ерте темір дәуірі; Қарабұлак қорымы, ерте темір дәуірі; Қарашілік II қорымы, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Қарауыл Қанай би ауылының шығысына қарай 4 км; 4,5 км; солтүстігіне қарай 200 м; | |
| 44 | Кіші Тұйықты I қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Кіші Тұйықты ауылының оңтүстік-шығысына қарай 1,5 км | |
| 45 | Куропаткино I қорымы, қола дәуірі, ерте темір дәуірі (әр түрлі кезең); Куропаткино II қорымы, қола дәуірі, ерте темір дәуірі (әр түрлі кезең); Куропаткино III қорымы, қола дәуірі; Куропаткино VI қорымы, ерте темір дәуірі; Куропаткино IV қонысы, қола дәуірі; Куропаткино V тұрағы, неолитдәуірі, мезолит дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Өркен ауылының солтүстік-шығысына қарай 1 км-6 км аралығы; оңтүстігіне қарай 0,8-1 км аралығы; | |
| 46 | Қызылсая I қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Қызылсая ауылының солтүстігіне қарай 0,6 км | |
| 47 | Линеевка қорымы, ерте темір дәуірі; Линеевка II қорымы, қола дәуірі; Линеевка тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Теректі ауылының оңтүстік-батысына қарай 0,6 км-1,5 км аралығы | |
| 48 | Жасыл мүйіс қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Өндіріс ауылының оңтүстік-шығысына қарай 5 км | |
| 49 | Кенжеқаракөл I қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Ортақ ауылының оңтүстік-батысына қарай 8,8 км | |
| 50 | Раздольное IX қорымы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Өзен ауылының солтүстігіне қарай 0,1 км | |
| 60 | Симферопольское II қорымы, ерте темір дәуірі; Симферопольское III қорымы, ерте темір дәуірі; Симферопольское IV қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Симферопольское ауылының солтүстік-батысына қарай 0,2 км; шығысына қарай 1 км; солтүстік-батысына қарай 2,5 км |
Қорғалжын ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Ботығай қорғаны, ортағасырлық; Ботығай қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Қорғалжын ауылы–Астана қаласы жолынан шығысқа қарай 2,5 км, Нұра өзенінен өтетін көпірден оңтүстік-шығысқа қарай 2,5 км; Қорғалжын ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2,5км | |
| 2 | Кинофикация ғимараты, ХХ ғасырдың 30 жылдары | қала құрылысы және сәулет | Қорғалжын ауылы, Ленин көшесі, 9 | |
| 3 | Беспақыр кесенесі, XIX ғасырдың соңы | қала құрылысы және сәулет | Абай ауылынан шығысқа қарай 11 км | |
| 4 | Алыптомар мазары, XIX ғасырдың соңы | қала құрылысы және сәулет | Абай ауылынан шығысқа қарай 10 км | |
| 5 | Ақ Еділ қожа мазары, XIX ғасырдың соңы | қала құрылысы және сәулет | Жұмай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4,5 км | |
| 6 | Қазақ ақыны, Қазақ Кеңістік Социалистік Республикасының еңбек сіңірген өнер қайраткері - М. Рекина зираты, 1953 жыл | монументтік өнер құрылысы | Кеңбидайық ауылынан солтүстік-батысқа қарай 8 км | |
| 7 | Арықты II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Арықты ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км | |
| 8 | Садырбай XI қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Садырбай ауылынан батысқа қарай 12 км | |
| 9 | Шолақ қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Шалқар ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 8 км | |
| 10 | Қорғалжын қорымы, ерте темір дәуірі; Қорғалжын I, II тұрақтары, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Қорғалжын ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1 км; Қорғалжын ауылынан солтүстікке қарай 0,8 км | |
| 11 | Қазахқстан Республикасының халық әртісі, Кенжебек Күмісбековтің ескерткіші, 2007 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қорғалжын ауылы, әкімдік ғимараты жаны | |
| 12 | Қазақстанның Ресейге қосылғанының 250-жылдығы құрметіне арналған стела, 1980 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қорғалжын ауылының шығысына қарай 30 м |
Сандықтау ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Владимиров өндіріс орны (тас өңдеу, сындыру), қола дәуірі; Жаңа қалашық VIII қорымы, қола дәуірі; Чайка I қорымы, қола дәуірі; Чайка III қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Владимировка ауылының солтүстік-шығысына қарай 3,5 км; оңтүстігіне қарай 4,7 км; солтүстік-шығысына қарай 0,5-2 км | |
| 2 | Новоселовка II қалашығы, ерте темір дәуірі; Барақкөл I қорғанды алаңы, ерте темір дәуірі; Жыланды I қорымы, ерте темір дәуірі; Төлебай-Мазар қорымы, кейінгі орта ғасыр; Новоселовка I қонысы, қола дәуірі; Новоселовка II қонысы, қола дәуірі; Новый Городок V қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Новоселовка ауылының солтүстік-шығысына қарай 0,8 км; батысына қарай 9,5 км; шығысына қарай 5 км; оңтүстік-батысына қарай 10 км; 2,7 км; 3 км; оңтүстік-шығысына қарай 1,2 км | |
| 3 | Атыжоқ VI қорғаны, ерте темір дәуірі; Атыжоқ II қыстауы, ортағасырлық; Атыжоқ III қорымы, ортағасырлық; Атыжоқ IV қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Богословка ауылының солтүстік-батысына қарай 5 км; солтүстік-шығысына қарай 4-7 км аралығы | |
| 4 | Острогорка II қорғаны, ерте темір дәуірі; Острогорка III қорымы, ерте темір дәуірі; Острогорка IV қорымы, ерте темір дәуірі; Острогорка I тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Ұлан ауылының солтүстік-шығысына қарай 1 км; оңтүстік-шығысына қарай 2-3,5 км; солтүстік-шығысына қарай 2,8 км | |
| 5 | Спасский қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Спасское ауылының солтүстігіне қарай 1 км | |
| 6 | Жекебұяқ қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Шашке ауылының солтүстік-батысына қарай 0,8 км | |
| 7 | Богородка I қорымы, ерте темір дәуірі; Богородка II қорымы, қола дәуірі; Богородка III қорымы, ерте темір дәуірі, орта ғасыр (әр түрлі кезең); Богородка IV қорымы, қола дәуірі; Богородка V қорымы, қола дәуірі; Атыжоқ V тұрағы, неолит дәуірі; Атыжоқ VII тұрағы, неолит дәуірі; Атыжоқ VIII тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Богородка ауылының оңтүстік-шығысына қарай 2-3 км; шығысына қарай 2 км; солтүстігіне қарай 5 км; солтүстік -шығысына қарай 2 км; солтүстігіне қарай 1 км | |
| 8 | Васильевка I қорымы, ерте темір дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Васильевка II қорымы, ерте темір дәуірі; Васильевка III қорымы, ерте темір дәуірі; Веролюбовка I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Васильевка ауылының солтүстік-шығысына қарай 2,5 км; оңтүстігіне қарай 0,8 км; оңтүстік-шығысына қарай 1,5 км; оңтүстігіне қарай 4,5 км | |
| 9 | Каховка II қорымы, ерте темір дәуірі; Қутынгөз I қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Лесное ауылының батысына қарай 4 км; шығысына қарай 1,3 км | |
| 10 | Сандықтау II қорымы, ортағасырлық; Сандықтау қонысы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Сандықтау ауылының солтүстігіне қарай 3 км; 2,3 км; | |
| 11 | Новый Городок VI қорымы, қола дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең); Новый Городок тұрағы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең); Чайка II тұрағы, энеолит дәуірі | археология ескерткіші | Новый городок ауылының оңтүстік-шығысына қарай 1 км; оңтүстігіне қарай 3,6 км; солтүстік-шығысына қарай 1,5 км | |
| 12 | Барақкөл II қорымы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Барақпай ауылының оңтүстік-шығысына қарай 13 км | |
| 13 | Красная поляна I қонысы, қола дәуірі; Красная поляна II тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Красная поляна ауылының солтүстік-шығысына қарай 1,5 км; 0,6 км | |
| 14 | Арбузинка I қонысы, қола дәуірі; Арбузинка II қонысы, қола дәуірі; Арбузинка III қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Арбузинка ауылының шығысына қарай 0,5 км; оңтүстік-шығысына қарай 0,3 км; оңтүстік-батысына қарай 2,7 км | |
| 15 | Граниковка қонысы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Граниковка ауылының солтүстік-батысына қарай 0,3 км | |
| 16 | Дорогинка II қонысы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Дорогинка ауылының солтүстік-шығысына қарай 6 км | |
| 17 | Ключевка I қонысы, қола дәуірі; Ключевка II тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Каменка ауылының оңтүстік-батысына қарай 4 км; 3 км | |
| 18 | Быстримовка I қонысы, неолит дәуірі, қола дәуірі (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Быстримовка ауылының оңтүстік-батысына қарай 3 км |
Целинограды ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Қоянды II қорғаны, ерте темі дәуірі | археология ескерткіші | Қоянды ауылының солтүстік-шығысына қарай 6 км | |
| 2 | Нұра 1 қорғаны, ерте темі дәуірі; Нұра III қорғаны, ерте темі дәуірі; Нұра II қорымы, ерте темі дәуірі | археология ескерткіші | Нұра ауылының солтүстік-шығысына қарай 3 км; 5,5 км; 5 км | |
| 3 | Барлыкөл қорғаны, ерте темі дәуірі | археология ескерткіші | Жарлыкөл ауылының оңтүстік -шығысына қарай 6 км | |
| 4 | Софиевка III қорғаны, ерте темі дәуірі; Софиевка IV қорғаны, ерте темі дәуірі; Софиевка I "мұртты" қорғаны, ерте темі дәуірі; Жақсы-Қоянды қорымы, ерте темі дәуірі; Софиевка II қорымы, ерте темі дәуірі; Софиевка V қорымы, ерте темі дәуірі; Софиевка III қонысы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Софиевка ауылының оңтүстік-шығысына қарай 5 км; батысына қарай 12 км; оңтүстік-батысына қарай 5 км; солтүстік-шығысына қарай 12 км; оңтүстік-шығысына қарай 2,5 км; 6,5 км; солтүстігіне қарай 7,8 км | |
| 5 | Қоянды I қыстауы, ортағасырлық; Коянды III қыстауы, ортағасырлық; Қоянды V қыстауы, ортағасырлық; Қоянды VI қыстауы, ортағасырлық; Қоянды VII қыстауы, ортағасырлық; Қоянды IV қонысы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Қоянды ауылының солтүстік-шығысына қарай 7 км; солтүстік-батысына қарай 9,8 км; солтүстік-шығысына қарай 10 км; 11 км; шығысына қарай 11 км; солтүстігіне қарай 10 км | |
| 6 | Қабанбай батыр қорымы, ерте темі дәуірі; Қабанбай батыр I қонысы, ортағасырлық; Қабанбай батыр II қонысы, ортағасырлық | археология ескерткіші | Қабанбай батыр ауылының солтүстік-шығысына қарай 4 км; 5 км; 6 км | |
| 7 | Тайтөбе IV қорғаны, ерте темі дәуірі | археология ескерткіші | Астана қаласының оңтүстік шетінде | |
| 8 | Миновка III қорымы, ерте темі дәуірі | археология ескерткіші | Жабай ауылының батысына қарай 2 км | |
| 9 | Тайтөбе X қорымы, ерте темі дәуірі | археология ескерткіші | Тайтөбе ауылының оңтүстігіне қарай 2 км | |
| 10 | Қызылсуат қорғаны, ерте темі дәуірі, ортағасырлық (әр түрлі кезең) | археология ескерткіші | Қызылсуат ауылының оңтүстік-шығыс жағына қарай 1,5 км | |
| 11 | Қаражар қорымы, ерте темі дәуірі | археология ескерткіші | Қаражар ауылының оңтүстік-батысына қарай 6,5 км | |
| 12 | 1941-1945 ж.ж. Ұлы Отан Соғысы жылдары қаза болған жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1968 жыл | монументтік өнер құрылысы | Родина ауылының орталығы, мәдениет үйі алдында | |
| 13 | Қазақтың күрескер балуаны – Қажымұқан Мұнайтпасовқа арналған мемориалды тақта, 1976 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қажымұқан ауылының орталығындағы мектеп ғимараты алдында | |
| 14 | Қажымұқан Мұңайтпасов ескерткіші | монументтік өнер құрылысы | Степногорск қаласы, Спорт сарайы алдындағы алаң |
Шортанды ауданы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Дамса қорғаны, ерте темір дәуірі; Дамса тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Дамса ауылынан солтүстікке қарай 9-10 км | |
| 2 | Кеңес Одағының Батырлары Кайдалов К.Л. және Шишлинников И.И. жұмыс істеген фабрикадағы мемориалды тақта, 1940 – жылдар | монументтік өнер құрылысы | Шортанды кенті, жиһаз фабрикасы ғимараты | |
| 3 | Петровка VI қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Петровка ауылынан солтүстікке қарай 1 км | |
| 4 | Пригородное I қорымы, қола дәуірі; Пригородное II қорымы, ерте темір дәуірі; Пригородное I, IV қоныстары, қола дәуірі; | археология ескерткіші | Пригородное ауылынан батысқа қарай 5 км; Пригородное ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2,2 км | |
| 5 | Раевка VIII қорымы, қола дәуірі; Раевка I қонысы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Раевка ауылынан батысықа қарай 4 км; Раевка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2 км | |
| 6 | Новокавказское I табылған орны, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Петровка ауылынан шығысқа қарай 4,5 км | |
| 7 | Петровка I, II тұрақтары, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Петровка ауылынан батысқа қарай 7-7,3 км |
Көкшетау қаласы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Ұлы Отан соғысында қала госпитальнда ауыр жарақаттан қаза болған жауынгерлердің бауырластар зираты, 1960 жыл. | монументтік өнер құрылысы | қаланың солтүстік-батыс бөлігінде | |
| 2 | 1918 жылы маусымда Кеңес өкіметін орнатушы күрескендердің бауырластар зираты (60 адам), 1920 жыл | монументтік өнер құрылысы | қаланың оңтүстік-шығыс бөлігінде | |
| 3 | А.В. Соколов көпесінің бұрынғы дүкені (казіргі «Қазақстан Республикасының суретшілер»қоғамдық бірлестігі), XIX ғасырдың соңы | қала құрылысы және сәулет | Әуезов көшесі, 159 | |
| 4 | Бұрынғы арақ-шарап зауытының ғимараты, XX ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Есенберлин көшесі, 38 (бұрынғы Менжинский көшесі) | |
| 5 | Қоғам және мемлекет қайраткері, жазушы, публицист Смағұл Сәдуақасовтың мүсіні, 1994 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің агро-инженерлік факультеті ғимаратының алды | |
| 6 | Екі мәрте Кеңес Одағының Батыры Талғат Бигелдиновтың мүсіні, 2000 жыл | монументтік өнер құрылысы | Абай және Момышұлы көшелерінің қиылысы | |
| 7 | Академик Қ. Сәтбаевтың мүсіні, 2001 жыл | монументтік өнер құрылысы | Сәтпаев көшесі | |
| 8 | Кеңес Одағының Батыры М. Ғабдуллиннің мүсіні, 1995 жыл; Кеңес Одағының Батыры Мәлік Ғабдуллиннің ескерткіші | монументтік өнер құрылысы | Әуелбеков көшесі, 123, мұражай ауласында; Абай көшесіндегі қалалық саябақ | |
| 9 | 1919 жылы уездік Ревком орналасқан ғимарат XIX ғасырдың 70 жылдары | қала құрылысы және сәулет | Әуезов көшесі, 157 | |
| 10 | 1920 жылы I-ші Уездік комсомол комитеті орналасқан үй, ХIX ғасырдың соңы | қала құрылысы және сәулет | Қанай би көшесі, 29 | |
| 11 | 1917 жылы уездік Совдеп орналасқан ғимарат, 1904 жыл | қала құрылысы және сәулет | Калинин көшесі, 35 | |
| 12 | Облыстық филармония ғимараты, ХХ ғасырдың 50 жылдары | қала құрылысы және сәулет | Әуезов көшесі, 218 | |
| 13 | Науана Хазрет атындағы мешіттің ғимараты, 1904 жыл | қала құрылысы және сәулет | Әуелбеков көшесі, 91 | |
| 14 | Михаил Архангель шіркеуінің ғимараты, 1896 жыл | қала құрылысы және сәулет | Уәлиханов көшесі, 68 | |
| 15 | 1919 жылы маусымда Кеңес өкіметін орнатқан жауынгерлердің зираты, 1957 жыл | монументтік өнер құрылысы | Абай көшесі, қалалық саябақ | |
| 16 | Ұлы Отан Соғысы жылдарында қаза болған жерлес-жауынгерлерге арналған обелиск (1941-1945 жылдары), 1977 жыл | монументтік өнер құрылысы | Момышұлы мен Ақан сері көшелерінің қиылысы | |
| 17 | Ауғаныстанда қаза болған жауынгерлерге арналған ескерткіш, 2003 жыл | монументтік өнер құрылысы | Нұрсұлтан Назарбаев даңғылы | |
| 18 | Абылай хан ескерткіші, 1999 жыл | монументтік өнер құрылысы | Абылай хан алаңы | |
| 19 | "Ананың ақ тiлегi" ескерткіші, 2001 жыл | монументтік өнер құрылысы | Вокзал маңы | |
| 20 | Ақан сері ескерткіші, 1991 жыл | монументтік өнер құрылысы | "Көкшетау" мәдениет сарайының жаны, Ақан сері көшесі | |
| 21 | Біржан сал ескерткіші, 1991 жыл | монументтік өнер құрылысы | "Көкшетау" мәдениет сарайының жаны, Ақан сері көшесі | |
| 22 | Ұлы Отан Соғысы кезінде госпиталь орналасқан ғимарат, XIX жылдың соңы | қала құрылысы және сәулет | А. Бөкейхан көшесі, 33 | |
| 23 | 24 пәтерлі тұрғын үй, 1950 жыл | қала құрылысы және сәулеті | Әуезов көшесі, 169 |