Кирибати (халық)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Кирибати — Микронезия халқы, Кирибати Республикасының байырғы тұрғындары. Бұл атау — бұрмаланған ағылшын «Gilbert» (Кирибати британ колониясы Гилберт және Эллис аралдарының бөлігі болған, географиялық орналасуы бойынша Полинезияға қатысты) сөзі. Өзін-өзі атауы — тунгару, болжалды түрде Полинезия құдайы Тангароаның атымен байланысты. Жалпы халық саны — 68 мың адам, соның ішінде Кирибати — 61 мың. Қалғандары Вануатуда, Науруда, Тувалуда, Соломон аралдарында және Фиджиде. Тілі — кирибати (гилберт немесе тунгару), микронезия тобы. Антропологиялық жағынан кирибати — полинезиялық-меланезиялық аралас типі. Банаба (немесе Ошен) аралының тұрғындары банабаларға жақын. Діні — католицизм және протестантизм.

Шаруашылығы және тұрмысы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі кәсібі — балық аулау, акулаларға аңшылық, жер шаруашылығы. Негізгі дақылдар — таро, ямс, маниок, панданус, кокос пальмасы. Сонымен қатар өру, ағашқа ою салу, қайықтар жасау қолөнері жақсы дамыған. Теңізде жүру өнері де жоғары деңгейде. Тұрғын үйлері (мвенга) — қабырғаларсыз салынады, шатыры тіреулерге орнатылған екі жағы да құламалы.

Қоғамдық құрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Арал тұрғындарының қоғамында келесі топтар бар: уэа (жоғарғы көсемдер), тока, немесе инаомата (кіші көсемдер), аомата (жер иелері), ранг (жерсіз азаматтар). Бұрын тұтқынға алынған адамдарды құл қылған (каунго, торо).