Рок-н-ролл даңқ залы
| Рок-н-ролл даңқ залы ағылш. Rock and Roll Hall of Fame | |
|---|---|
| |
| |
| Құрылған уақыты | 1983 |
| Орналасқан жері | Кливленд, Огайо |
| Мұражай түрі | даңқ залы |
| Келушілер саны | 543,000 (2016)[1] |
| Директоры | Грег Харрис |
| rockhall.com | |
 Ортаққордағы санаты: Рок-н-ролл даңқ залы
| |
Рок-н-ролл даңқ залы (ағылш. Rock and Roll Hall of Fame) — Кливленд қаласында (Огайо, АҚШ) орналасқан мұражай және ұйым. Мұражайда рок-музыканың тарихы және оның дамуына әсер еткен әртістер, продюсерлер, инженерлер және басқа да көрнекті қайраткерлер мен қызметкерлер құжатталады.
Рок-н-ролл даңқ залының қорын 1983 жылы 20 сәуірде «Atlantic Records» негізін қалаушы және төрағасы Ахмет Ертегун құрды. Дұрыс қаланы ұзақ іздегеннен кейін, Кливленд 1986 жылы Даңқ залының тұрақты үйі ретінде таңдалды. Сәулетші Бэй Юймин жаңа мұражайдың жобасын жасады және ол 1995 жылы 1 қыркүйекте ашылды.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ұйымдастыру комитетінің 1986 жылғы бірінші отырысында алғашқы он мүшенің есімдері аталды: Джеймс Браун, Рэй Чарльз, Фэтс Домино, The Everly Brothers, Чак Берри, Джерри Ли Льюис, Литл Ричард және марқұм Сэм Кук, Бадди Холли және Элвис Пресли.[2] Залдың жаңа мүшелері жыл сайын жарияланады; «Залға кіру» салтанатында олар әдетте концерт береді. Рок-музыканттардан басқа, заллдың құрметті мүшелеріне Ритм-н-блюз өкілдері (Стиви Уандер, Эл Грин, Марвин Гэй және т.б.), рэперлер (Grandmaster Flash, Run DMC және Тупак Шакур) және басқа академиялық емес музыка стильдердің өкілдері кіреді.
Орындаушылар бірінші сингл шыққаннан кейін 25 жыл өткен соң ұсынылады. Мысалы, Джон Леннон 1994 жылы өзінің алғашқы синглы (Give Peace a Chance, 1969) шыққаннан кейін тура 25 жыл өткен соң ұсынылды.
Музыка тарихшыларынан құралған іріктеу комитеті әртістерді төрт негізгі санатқа үміткер ретінде таңдайды (әншілер, топтар және аспапшылар; композиторлар мен продюсерлер; рок-н-роллдың бастаушылары; сессия музыканттары). Кейіннен таңдау 1000-ға жуық сарапшының дауыс беруі арқылы жүзеге асырылады: университет оқытушылары, журналистер, продюсерлер және музыка индустриясында тәжірибесі бар басқа адамдар. Сайлану үшін кем дегенде 50% дауыс жинау керек. Жыл сайын бес-тоғыз адам таңдалады.
Рок-н-ролл даңқ залы мүшелерінің тізімі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Орындаушылар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- 1986 : Элвис Пресли - Чак Берри - Джеймс Браун - Рэй Чарльз - Сэм Кук - Фэтс Домино - The Everly Brothers - Бадди Холли - Джерри Ли Льюис - Литл Ричард
- 1987 : The Coasters - Эдди Кокран - Бо Диддли - Арета Франклин - Марвин Гэй - Билл Хейли - Би Би Кинг - Клайд Макфаттер - Рики Нельсон - Рой Орбисон - Карл Перкинс - Смоки Робинсон - Биг Джо Тёрнер - Мадди Уотерс - Джеки Уилсон
- 1988 : The Beach Boys - The Beatles[3] - The Drifters - Боб Дилан - The Supremes
- 1989 : Дион Димуччи - Отис Реддинг - The Rolling Stones - The Temptations - Стиви Уандер
- 1990 : Хэнк Баллард - Чарли Крисчен - Бобби Дарин - The Four Seasons - The Four Tops - The Kinks - The Platters - Simon & Garfunkel - The Who
- 1991 : Лаверн Бейкер - The Byrds - Джон Ли Хукер - The Impressions - Уилсон Пикетт - Джимми Рид - Ike & Tina Turne
- 1992 : Бобби Блэнд - Booker T. and the M.G.'s - Джонни Кэш - The Isley Brothers - The Jimi Hendrix Experience - Sam & Dave - The Yardbirds
- 1993 : Рут Браун - Cream - Creedence Clearwater Revival - The Doors - The Teenagers - Этта Джеймс - Ван Моррисон - Sly and the Family Stone
- 1994 : The Animals - The Band - Дуэйн Эдди - Grateful Dead - Элтон Джон - Джон Леннон - Боб Марли - Род Стюарт
- 1995 : The Allman Brothers Band - Эл Грин - Дженис Джоплин - Led Zeppelin - Martha and the Vandellas - Нил Янг - Фрэнк Заппа
- 1996 : Дэвид Боуи - Gladys Knight & The Pips - Jefferson Airplane - Литл Вилли Джон - Pink Floyd - The Shirelles - The Velvet Underground
- 1997 : Bee Gees - Buffalo Springfield - Crosby, Stills & Nash - The Jackson Five - Джони Митчелл - Parliament-Funkadelic - The Rascals
- 1998 : Eagles - Fleetwood Mac - The Mamas and the Papas - Ллойд Прайс - Santana - Джин Винсент
- 1999 : Билли Джоэл - Кёртис Мэйфилд - Пол Маккартни - Дел Шеннон - Дасти Спрингфилд - Брюс Спрингстин - The Staple Singers
- 2000 : Эрик Клэптон - Earth, Wind & Fire - The Lovin' Spoonful - The Moonglows - Бонни Рэйтт - Джеймс Тейлор
- 2001 : Aerosmith - Соломон Бёрк - The Flamingos - Майкл Джексон - Queen - Пол Саймон - Steely Dan - Ричи Валенс
- 2002 : Айзек Хейс - Бренда Ли - Джин Питни - Ramones - Talking Heads - Tom Petty & the Heartbreakers
- 2003 : AC/DC - The Clash - Elvis Costello & the Attractions - The Police - The Righteous Brothers
- 2004 : Джексон Браун - The Dells - Джордж Харрисон - Принс - Боб Сигер - Traffic - ZZ Top
- 2005 : Бадди Гай - The O'Jays - The Pretenders - Перси Следж - U2
- 2006 : Black Sabbath - Blondie - Майлз Дэвис - Lynyrd Skynyrd - Sex Pistols
- 2007 : Grandmaster Flash & The Furious Five - R.E.M. - The Ronettes - Патти Смит - Van Halen
- 2008 : Леонард Коэн - The Dave Clark Five - Мадонна - Джон Мелленкамп - The Ventures
- 2009 : Metallica - Джефф Бек - Little Anthony and the Imperials - Run–DMC - Бобби Уомак
- 2010 : ABBA - Джимми Клифф - Genesis - The Hollies - The Stooges
- 2011 : Alice Cooper - Нил Даймонд - Dr. John - Дарлин Лав - Том Уэйтс
- 2012 : Beastie Boys - The Blue Caps - The Comets - The Crickets - Донован - The Famous Flames - Guns N' Roses - The Midnighters - The Miracles - Лора Ниро - Red Hot Chili Peppers - The Faces
- 2013 : Heart - Альберт Кинг - Рэнди Ньюман - Public Enemy - Rush - Донна Саммер
- 2014 : Питер Гэбриэл - Hall and Oates - Kiss - Nirvana - Линда Ронстадт - Кэт Стивенс
- 2015 : The Paul Butterfield Blues Band - Green Day - Joan Jett & the Blackhearts - Лу Рид - Stevie Ray Vaughan & Double Trouble - Билл Уизерс
- 2016 : Deep Purple - Cheap Trick - Chicago - N.W.A. - Стив Миллер
- 2017 : Electric Light Orchestra - Джоан Баэз - Journey - Pearl Jam - Тупак Шакур - Yes
- 2018 : Bon Jovi - The Cars - Dire Straits - The Moody Blues - Нина Симон[4]
- 2019 : Def Leppard - Radiohead - The Cure - Джанет Джексон - Стиви Никс[5]- Roxy Music - The Zombies
- 2020 : Depeche Mode - The Doobie Brothers - Уитни Хьюстон - Nine Inch Nails - The Notorious B.I.G. - T. Rex
- 2021 : Foo Fighters - The Go-Go's - Jay-Z - Кэрол Кинг - Тодд Рандгрен - Тина Тёрнер
- 2022 : Пэт Бенатар - Duran Duran - Эминем - Eurythmics - Долли Партон - Лайонел Ричи - Карли Саймон
- 2023 : Кейт Буш - Шерил Кроу - Мисси Эллиотт - Джордж Майкл - Уилли Нельсон - Rage Against the Machine - The Spinners
Орындаушы емес (Ahmet Ertegun Award)[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Орындаушы емес номинация "рок-н-роллдың дамуына үлкен әсер еткен ән жазушыларды, продюсерлерді, диск-джокейлерді, дыбыс жазу жетекшілерін, журналистерді және басқа да сала мамандарын" марапаттайды. 2008 жылы бұл номинация атауы "Ахмет Ертегун сыйлығы" болып өзгертілді.
- 1986 : Алан Фрид - Сэм Филлипс
- 1987 : Леонард Чесс - Джерри Векслер - Ахмет Эртегюн - Джерри Либер және Майк Столлер
- 1988 : Берри Горди
- 1989 : Фил Спектор
- 1990 : Джерри Гоффин және Кэрол Кинг - Холланд — Дозье — Холланд
- 1991 : Дейв Бартоломью - Ральф Басс
- 1992 : Билл Грэм - Док Помус - Лео Фендер
- 1993 : Дик Кларк - Милт Гейблер
- 1994 : Джонни Отис
- 1995 : Пол Акерман
- 1996 : Том Донахью
- 1997 : Сид Нейтан
- 1998 : Алан Туссен
- 1999 : Джордж Генри Мартин
- 2000 : Клайв Дэвис
- 2001 : Крис Блэквелл
- 2002 : Джим Стюарт
- 2003 : Мо Остин
- 2008 : Гэмбл және Хафф
- 2010 : Дэвид Геффен - Джефф Барри және Элли Гринвич - Синтия Вайль және Барри Манн - Джесси Стоун - Морт Шуман - Отис Блэквелл
- 2011 : Джек Хольцман - Арт Руп
- 2012 : Дон Киршнер
- 2013 : Лу Адлер - Куинси Джонс
- 2014 : Брайан Эпстайн - Эндрю Луг Олдэм
- 2016 : Берт Бернс
- 2020 : Ирвинг Азофф - Джон Ландау
- 2021 : Кларенс Авант
- 2022 : Джимми Айовин - Сильвия Робинсон - Аллен Грубман
- 2023 : Дон Корнелиус
Ерте/музыкалық ықпалы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ерте музыкалық ықпалы санатына енгізілген әртістер бастапқыда "музыкасы рок-н-роллдан бұрын болған, бірақ рок-н-роллдың эволюциясына әсер еткен және роктың жетекші әртістерін шабыттандырған" адамдарға арналған. 2023 жылы сыйлықтың атауы «Ерте әсерден» «Музыкалық әсерге» өзгертілді.
- 1986 : Роберт Джонсон - Джимми Янси - Джимми Роджерс
- 1987 : Луис Джордан - Ти-Боун Уокер - Хэнк Уильямс
- 1988 : Вуди Гатри - Лед Белли - Лес Пол
- 1989 : The Ink Spots - Бесси Смит - The Soul Stirrers
- 1990 : Луис Армстронг - Ма Рейни
- 1991 : Хаулин Вулф
- 1992 : Элмор Джеймс - Профессор Лонгхейр
- 1993 : Дина Вашингтон
- 1994 : Вилли Диксон
- 1995 : The Orioles
- 1996 : Пит Сигер
- 1997 : Билл Монро - Махалия Джексон
- 1998 : Джелли Ролл Мортон
- 1999 : Чарльз Браун - Bob Wills & His Texas Playboys
- 2000 : Билли Холидей - Нэт Кинг Коул
- 2009 : Ванда Джексон
- 2012 : Фредди Кин
- 2015 : The "5" Royales
- 2018 : Розетта Тарп
- 2021 : Kraftwerk - Чарли Пэттон - Гил Скотт-Херон
- 2022 : Гарри Белафонте - Элизабет Коттен[6]
- 2023 : DJ Kool Herc - Линк Рэй
Музыкалық шеберлігі үшін марапат[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2000 жылы «Сайдемен» ретінде құрылған санат «өз мансабын назардан тыс қалдырған, жазба және концерттік мансаптарының әртүрлі кезеңдерінде ірі әртістермен жұмыс істеген музыканттарды, продюсерлерді және басқаларды құрметтейді».
- 2000 : Эрл Палмер - Хал Блейн - Джеймс Джеймерсон - Кинг Кёртис - Скотти Мур
- 2001 : Джеймс Бёртон - Джонни Джонсон
- 2002 : Чет Аткинс
- 2003 : Бенни Бенджамин - Флойд Крамер - Стив Дуглас
- 2008 : Литтл Уолтер
- 2009 : Билл Блэк - Ди Джей Фонтана - Спунер Олдем
- 2011 : Леон Расселл
- 2012 : Том Дауд - Глин Джонс - Козимо Матасса
- 2014 : E Street Band
- 2015 : Ринго Старр
- 2017 : Найл Роджерс
- 2021 : LL Cool J - Билли Престонn - Рэнди Роудс
- 2022 : Jimmy Jam et Terry Lewis - Judas Priest
- 2023 : Чака Хан - Эл Купер - Берни Топин
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ 2015–16 Annual Report (PDF) (2016).
- ↑ The Rock and Roll Hall of Fame and Museum. Басты дереккөзінен мұрағатталған 10 сәуір 2007.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 25 қаңтар 2009.
- ↑ Rock and Roll Hall The Beatles (2014). Тексерілді, 9 février 2014..
- ↑ Class of 2018 Inductees. Rock & Roll Hall of Fame.com. Тексерілді, 2 қаңтар 2018.
- ↑ Rock & Roll Hall of Fame - 2019 Inductees. www.rockhall.com. Тексерілді, 30 наурыз 2019.
- ↑ Elizabeth Cotten | Rock & Roll Hall of Fame.
| ||||||||||||||||||
