Ақадыр (Қарағанды облысы)
| Кент | |
| Ақадыр | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Облысы | |
| Ауданы | |
| Кенттік әкімдігі | |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
48°15′35″ с. е. 72°51′43″ ш. б. / 48.25972° с. е. 72.86194° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°15′35″ с. е. 72°51′43″ ш. б. / 48.25972° с. е. 72.86194° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Құрылған уақыты |
1937 |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
▲9756 адам (2021) |
| Сандық идентификаторлары | |
| Автомобиль коды |
09 |
Ақадыр шекарасы
| |
Басқа мағыналар үшін Ақадыр деген бетті қараңыз.Ақадыр — Қарағанды облысы Шет ауданындағы кент.
Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Екатеринбург-Алматы темір жолының бойында, аудан орталығы Ақсу-Аюлы ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 82 км-дей, Қарағанды қаласынан оңтүстікке қарай 167 км-дей жерде орналасқан.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Іргесі өткен ғасырдың 30 жылдары Қарағанды-Мойынты теміржол құрылысының бойында Ақадыр стансасының ашылуына байланысты қаланған. Кентте 1937 жылдан бастап паровоз депосы ашылып, ол 1957 жылы тепловоздары, ал 1982 жылдан бүгінгі күндері электровозды жөндейтін ірі кәсіпорын болып есептеледі. 1973-1997 жылдары Ақадыр ауданының орталығы болған. 1997 жылы Ақадыр ауданы жабылып, Шет ауданының құрамына берілген.
Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| 1999 | 2009 | 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Ерлер 2009 | Ерлер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен | Әйелдер 2009 | Әйелдер 2021 | 2021 2009-ға пайызбен |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 10564 | ▼9665 | ▲9756 | 100,9 | 4711 | ▲4887 | 103,7 | 4954 | ▼4869 | 98,3 |
Инфрақұрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Кенттің әкімшілік аумақтық бағынысындағы елді мекендерде (Ақадыр кенті мен Подхоз ауылы, Тағылы, № 906 разъезддері) 4 мектеп, аудандық емхана, ФАП, 4 отбасылық дәрігерлік амбулатория, мәдениет үйі, кітапхана, балалар өнер мектебі, балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі, оқу-өндірістік комбинаты, балабақша, «Казақтелеком» бөлімшесі, «Қазпошта» бөлімшесі, басқа да мәдени-тұрмыстық мекемелер бар. Сонымен қатар «Қазақстан темір жолдары» жүйесіне қарасты «Ақадыр электр жабдықтау» (ЭЧ-12), темір жол дистанциясы (ПЧ-26), белгі беру және байланыс дистанциясы (ПЦЧ-21) мекемелері бар. Кент аумағында теміржол жүйесіне қарасты барлығы 14 мекеме, ұжымдар жұмыс атқарады. 46 шаруа қожалығы бар (2006). Аудандық статусы бар №2 Ақадыр аудандық соты, №2 аудандық АХАЖ, кенттік полиция бөлімшесі бар. Кент басқа елді мекендермен автомобиль жолдары арқылы байланысады.[3]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том
- ↑ 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары
- ↑ Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
| ||||||