З

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
  Қазақ кирил әліпбиі  
-{Аа}- -{Әә}- -{Бб}- -{Вв}- -{Гг}- -{Ғғ}- -{Дд}-
-{Ее}- -{Ёё}- -{Жж}- -{Зз}- -{Ии}- -{Йй}- -{Кк}-
-{Ққ}- -{Лл}- -{Мм}- -{Нн}- -{Ңң}- -{Оо}- -{Өө}-
-{Пп}- -{Рр}- -{Сс}- -{Тт}- -{Уу}- -{Ұұ}- -{Үү}-
-{Фф}- -{Хх}- -{Һһ}- -{Цц}- -{Чч}- -{Шш}- -{Щщ}-
-{Ъъ}- -{Ыы}- -{Іі}- -{Ьь}- -{Ээ}- -{Юю}- -{Яя}-

З, з — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.

Тіл ұшының астыңғы күрек тіске жуысуынан пайда болатын дыбысты белгілейтін таңба. З - айтылу орнына қарай тіс (денталь), жасалу жолына қарай ызың (фрикатив), дауыс пен салдыр қатысына қарай ұяң фонема. "З" қазақ тілінде сөздің барлық шенінде кездеседі (зат, зымыран, қазы, бозы, тұз, дүз). Латынша романдалуы: "Z,z". Ж, с, ш дыбыстарының алдынан келгенде ол айтылуда сол көршілес дыбысқа ұқсап үнделеді (ассимиляция). Мысалы, "боз жігіт" - "божжігіт", "ізші" - "ішші" т.б.[1][2].

Кодтар кестесі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Код Регистр Ондық
код
16-лық
код
8-дік
код
Екілік код
Юникод Бас 1047 0417 002027 00000100 00010111
Кіші 1079 0437 002067 00000100 00110111
ISO 8859-5 Бас 183 B7 267 10110111
Кіші 215 D7 327 11010111
KOI 8 Бас 250 FA 372 11111010
Кіші 218 DA 332 11011010
Windows-1251 Бас 199 C7 307 11000111
Кіші 231 E7 347 11100111

HTML жүйесінде бас әріп «З»-ны З немесе З , ал кіші «з» әріпін - з немесе з деп белгілейді.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 4 том
  2. Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet