Луи Неель
| Луи Эжен Феликс Неель | |
| фр. Louis Eugène Félix Néel | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Ғылыми аясы | |
| Альма-матер | |
| Марапаттары |
|
Луи Эжен Феликс Неель (Неэль; фр. Louis Eugène Félix Néel; 22 қараша 1904, Лион, Франция — 17 қараша 2000) — француз физигі, 1970 жылғы физика бойынша Нобель сыйлығының лауреаты. Сыйлықтың жартысын «қатты дене физикасы саласындағы маңызды қолданбаларға әкелген антиферромагнетизм мен ферромагнетизмге қатысты іргелі жұмыстар мен ашылулар үшін» алды. Сыйлықтың екінші жартысын Ханнес Альфвен «магнитогидродинамикадағы іргелі жұмыстары мен ашылулары және олардың физиканың әртүрлі салаларындағы жемісті қолданылуы үшін» алды.
Француз ғылым академиясының мүшесі (1953; membre non résidant), КСРО Ғылым академиясының шетелдік мүшесі (1958), Лондон корольдік қоғамының (1966)[1].
Ғылыми қызмет
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Неелдің қатты дене физикасындағы жұмысы, әсіресе компьютер жадысының сапасын жақсартуда көптеген қолданыс тапты. Шамамен 1930 жылы ол ферромагнетизмге қарсы заттардың магниттік мінез-құлқының жаңа түрі болуы мүмкін екенін ұсынды, кейінірек антиферромагнетизм деп аталады. Белгілі бір температураға жеткенде (Неель нүктесі) антиферромагниттік қасиеттер жоғалады. 1947 жылы Неель ферримагнетизм қасиеттері бар материалдар болуы керек екенін көрсетті. Сонымен қатар, Неель кейбір тау жыныстарының әлсіз магниттелуін түсіндірді, осылайша Жердің магнит өрісінің тарихын зерттеуге мүмкіндік берді.
Әлеуметтік белсенділік
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1992 жылы Неель «Адамзатқа ескертуге» қол қойды[2].
Марапаттау және тану
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Құрмет легионының ордені :
- Ұлттық Құрмет орденінің Үлкен Кресті (1972)
- Әскери крест 1939—1945 жж. пальма бұтағымен (1940)
- Хольвек сыйлығы (1952)
- Академиялық пальмалар орденінің командоры (1957)
- «Әлеуметтік еңбегі үшін» орденінің кавалері (1963)
- Үш физик сыйлығы (1963)
- Ұлттық ғылыми зерттеу орталығының алтын медалі (1965)
1994 жылдан бері Еуропалық геоғылымдар одағымен марапатталатын Луи Неель медалі оның құрметіне аталған.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Neel; Louis Eugene Felix (1904 - 2000) // Лондон корольдік қоғамының сайты (ағыл.)
- ↑ World Scientists' Warning To Humanity (ағыл.). Тексерілді, 20 маусым 2019.
Әдебиет
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Храмов Ю. А. Неель Луи Эжен Феликс Neel Louis Eugene Felix // Физики : Биографический справочник / Ред. А. И. Ахиезер. — Бас. 2-ші, өңд. және тол. — М. : Наука, 1983. — Б. 195. — 400 б. — 200 000 дана.
- Неель (Neel), Луи // Нобель сыйлығының лауреаттары: Энциклопедия: М — Я. — М.: Прогресс, 1992. - 150-152 б.
Сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Нобель комитетінің сайтынан ақпарат (ағыл.)
- L’institut Néel à Grenoble(франц.)
- Louis Néel және les industries(франц.)
- INPG(франц.)
- Сұхбат 1986 жылдың 4 маусымы(франц.)
| ||||||||||
- Алфавит бойынша тұлғалар
- Алфавит бойынша ғалымдар
- 22 қарашада туғандар
- 1904 жылы туғандар
- Лионда туғандар
- 17 қарашада қайтыс болғандар
- 2000 жылы қайтыс болғандар
- Алфавит бойынша Нобель сыйлығының иегерлері
- Физикадан Нобель сыйлығының иегерлері
- Екінші дүниежүзілік соғыстың қатысушылары
- Лондон корольдік қоғамының шетелдік мүшелері
- Ресей ғылым академиясының шетелдік мүшелері
- КСРО Ғылым Академиясының шетелдік мүшелері
- Француз ғылым академиясының мүшелері
- XX ғасыр физиктері
- Франция физиктері
- Құрмет легионы орденінің иегерлері