Притцкер сыйлығы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Притцкер сыйлығы
Шынайы атауы Pritzker Architecture Prize
Мемлекет  АҚШ
Негізделді 1979
Сайты pritzkerprize.com
Pritzker Prize Ортаққорда

Притцкер сыйлығы (ағылш. Pritzker Architecture Prize) 1979 жылы Джей Прицкер және оның әйелі Синди негізін қалаған жыл сайын сәулет саласындағы жетістіктер үшін берілетін марапат. Сыйлық әлемге кеңінен танымал және Нобель сыйлығының аналогы болып саналады.[1] Прицкер сыйлығы Hyatt Foundation аясында Прицкер әулиетімен қаржыландырылады. Марапатқа мәртебеден басқа, лауреат — 100 мың АҚШ доллары, сертификат және қола медальон алады.[2]

Прицкер әулиетінің қалаушысы Киевтен Чикагоға қоныс аударған адвокат Николай Яковлевич Прицкер (1871—1956), орыс философ-экзистенциалист Лев Исаакович Шестовтың немере ағасы.[3]

Прицкер сыйлығының иегерлері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жыл
Лауреаттың суреті
Архитектуралық бюро / архитектор
Мемлекет
Жұмыс мысалы (аяқталған жылы)
Рәсім өтетін орын
Дереккөздер
1 1979 Филип Джонсон
(1906—2005)
АҚШ безрамки Crystal Cathedral (1980) Вашингтон, Думбартон-Окс [4]
2 1980 Луис Барраган
(1902—1988)
Мексика Torres de Satélite (1957) Вашингтон, Думбартон-Окс [5]
3 1981 Джеймс Стерлинг
(1926—1992)
Ұлыбритания Сили тарихи кітапханасы (1968) Вашингтон, National Building Museum [6]
4 1982 Кевин Роуч
(1922—2019)
АҚШ Ирландия Дублиннің конференц-орталығы (2010) Чикаго, Чикаго өнер институты [1]
5 1983 Бэй Юймин
(1917-2019)
АҚШ Рок-н-Ролл даңқ холлы (1983) Нью-Йорк, Метрополитен [7]
6 1984 Ричард Мейер
(1934)
АҚШ Дио-Падре-Мизерикордиозо шіркеуі (2003) Вашингтон, Ұлттық өнер галереясы [1]
7 1985 Ханс Холляйн
(1934—2014)
Аустрия безрамки Хаас-Хаус (1990) Сан-Марино (Калифорния), Хантингтон кітапханасы [1]
8 1986 Готфрид Бём
(1920—2021)
Германия Ханс Отто Театры (нем.) (2006) Лондон, Worshipful Company of Goldsmiths [1]
9 1987 Кэндзо Тангэ
(1913—2005)
Жапония Сидзуока баспасөз орталығы (жап.) (1967) Форт-Уэрт (Техас), Кимбелл өнер мұражайы (ағыл.) [8]
10 1988
Гордон Баншафт
(1909—1990)
АҚШ Солоу-билдинг (1974) Чикаго, Чикаго өнер институты [1]
Оскар Нимейер
(1907—2012)
Бразилия Кафедралды собор (Бразилиа) (1958)
11 1989 Фрэнк Гери
(1929)
АҚШ Уолт Дисней концерт залы (2003) Нара (қала), Тодай-дзи [7]
12 1990 Альдо Росси
(1931—1997)
Италия безрамки Боннефантенмузеум (1995) Венеция, Палаццо Грасси
13 1991 Роберт Вентури
(1925—2018)
АҚШ Принстон университетінің Трабант студенттік орталығы (1996) Мехико, Итурбиде Сарайы
14 1992 Алвару Сиза Виейра
(1933)
Португалия Ибере Камарго қоры (ағыл.) (1995) Чикаго, Гарольд Вашингтон кітапханасы (ағыл.)
15 1993 Фумухико Маки
(1928)
Жапония Аға хан мұражайы (2014) Прага, Прага бекініс [8]
16 1994
Кристиан де Порзампар
(1944)
Франция Люксембург филармониясы (2005) The Commons, Колумбус (Индиана)
17 1995 Тадао Андо
(1941)
Жапония Жел шіркеуі (1986) Версаль, Кіші Трианон
18 1996 Рафаэль Монео
(1937)
Испания «Курсааль» конгресс сарайы (1999) Лос Анжелес, Гетти Орталығы [7]
19 1997 Сверре Фен
(1924—2009)
Норвегия Норвегиялық мұздықтар мұражайы (1991) Бильбао, Гуггенхайм мұражайы (Бильбао)
20 1998 Ренцо Пиано
(1937)
Италия Генуя биосферасы (итал.) (2001) Вашингтон, Ақ Үй
21 1999 Норман Фостер
(1935)
Ұлыбритания 30 St Mary Axe (2004) Берлин, Ескі мұражай [7]
22 2000 Рем Колхас
(1944)
Нидерланд Музыка үйі (Порту) (2005) Ескі қала (Иерусалим), Иерусалим археологиялық паркі
23 2001
Herzog & de Meuron Жак Герцог
(1950)
Швейцария Эльб филармониясы (2017) Шарлотсвилл (Вирджиния), Монтичелло
Пьер де Мерон (1950)
24 2002 Глен Маркатт
(1936)
Аустралия Боали келушілер ақпарат орталығы (1994) Рим, Капитолий
25 2003
Йорн Утцон
(1918—2008)
Дания Сидней опера театры (1973) Мадрид, Сан-Фернандо корольдік бейнелеу өнері академиясы
26 2004 Заха Хадид
(1950—2016)
Ұлыбритания Вена экономикалық университетінің кітапханасы және оқу орталығы (2013) Санкт-Петербург, Эрмитаж [7]
27 2005
Том Мейн
(1944)
АҚШ безрамки 41 Купер сквер (ағыл.) (2009) Чикаго, Джей Прицкер Павильоны (ағыл.)
28 2006 Паулу Мендес да Роша
(1928—2021)
Бразилия Бразилия мүсін және экология мұражайы (порт.) (1995) Стамбул, Долмабахче
29 2007 Ричард Роджерс
(1933—2021)
Ұлыбритания Ллойд ғимараты (ағыл.) (1986) Лондон, Банкетинг-хаус
30 2008 Жан Нувель
(1945)
Франция Торре Агбар (2005) Вашингтон, Конгресс кітапханасы [7]
31 2009 Петер Цумтор
(1943)
Швейцария 7132 термалды моншалары (ағыл.) (1996) Буэнос-Айрес, Буэнос-Айрес заң шығару сарайы [7]
32 2010 SANAA Кадзуё Сэдзима
(1956)
Жапония Цольферайн-кубус (2006) Нью-Йорк, Эллис (арал) [9][10]
Рюэ Нисидзава (1966)
33 2011 Эдуарду Соуту де Моура
(1952)
Португалия Пауло Рего тарихи үйі (ағыл.) (2009) Вашингтон, Эндрю В. Меллон аудиториясы (ағыл.)
34 2012 Ван Шу
(1963)
Қытай Нинбо Мұражайы (ағыл.) (2008) Пекин, Халық жиналысы үйі [11]
35 2013 Тоёо Ито
(1941)
Жапония Сендай медиатекасы (ағыл.) (2001) Бостон, Джон Кеннедидің Президенттік кітапханасы мен мұражайы [12][13]
36 2014 Сигэру Бан
(1957)
Жапония Помпиду-Мец орталығы (2010) Амстердам, Рейксмюсеум [14]
37 2015 Фрай Отто
(1925—2015)
Германия Олимпиаштадион (1997) Майами Бич, New World Center (ағыл.)
38 2016 Алехандро Аравена
(1967)
Чили Сиам Мұнарасы (2005) Нью-Йорк, БҰҰ штаб-пәтері
39 2017
RCR Arquitectes Рафаэль Аранда Испания Сант-Антони кітапханасы (2008) Токио, Акасака сарайы
Карме Пигем (ағыл.) (1962)
Рамон Вилалта
40 2018 Балкришна Доши
(1927—2023)
Үндістан Amdavad ni Gufa (ағыл.) (1995) Торонто, Аға хан мұражайы
41 2019 Исодзаки Арата
(1931—2022)
Жапония Палау Сант Жорди (1990) Версаль [15][16][17]
42 2020 Ивонн Фаррелл
(1951) және Шелли Макнамара
(1952)
Ирландия Боккони Университетінің Графтон ғимараты (2007) Онлайн [18]
43 2021 Анн Лакатон
(1955) және Жан-Филипп Вассаль
(1954)
Франция Ұлттық сәулет мектебі, Нант (2009) Онлайн [19]
44 2022 Дьебедо Фрэнсис Кере
(1965)
Германия Жер сәулеті орталығы (Centre for Earth Architecture), Мопти Лондонның экономика мектебі, Маршалл ғимараты [20]
45 2023 David Chipperfield Дэвид Чипперфилд
(1953)
Ұлыбритания West Bund Museum, Shanghai, Jun 2020 Вест-Бенд бейнелеу өнері мұражайы, Шанхай Афина агорасы, Афина [21][22]
45 2024 Рикен Ямамото
(1945)
Жапония Йокосука өнері мұражайы, Йокосука Чикаго өнер Институты

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. a b c d e f Goldberger, Paul. ARCHITECTURE VIEW; What Pritzker Winners Tell Us About the Prize  (ағыл.), The New York Times (29 May 1988). Тексерілді 7 наурыздың 2019.
  2. About the Prize | The Pritzker Architecture Prize  (ағыл.). www.pritzkerprize.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 27 ақпан 2019.
  3. Н. Л. Баранова—Шестова «Жизнь Льва Шестова»
  4. Goldberger, Paul Philip Johnson Awarded $100,000 Pritzker Prize. The New York Times (May 23, 1979).
  5. Katherine Grace Endicott, Special to The Chronicle The Mexican garden revisited / Ruth Bancroft Garden hosting seminar on contemporary influences from south of the border  (ағыл.). SFGate (14 October 2006).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 7 наурыз 2019.
  6. Reynolds, Nigel. Top prize for architect who is ignored by fellow British  (ағыл.) (23 March 2004). Тексерілді 7 наурыздың 2019.
  7. a b c d e f g Pilkington, Ed. Swiss architect untouched by fad or fashion wins prized Pritzker award  (ағыл.), The Guardian (13 April 2009). Тексерілді 22 наурыздың 2019.
  8. a b Muschamp, Herbert. Pritzker Prize for Japanese Architect  (ағыл.), The New York Times (26 April 1993). Тексерілді 22 наурыздың 2019.
  9. Притцкеровскую премию 2010 года получили Кадзуо Седзима и Рюэ Нисидзава. Lenta.ru (29 наурыз 2010).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 14 тамыз 2010.
  10. Key projects by SANAA  (ағыл.). Dezeen (29 March 2010).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 13 наурыз 2019.
  11. ЛАУРЕАТОМ ПРЕСТИЖНОЙ ПРИТЦКЕРОВСКОЙ ПРЕМИИ ВПЕРВЫЕ СТАЛ КИТАЙСКИЙ АРХИТЕКТОР (28 ақпан 2012). Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 тамыз 2014.(қолжетпейтін сілтеме)
  12. Притцкеровскую премию присудили японскому архитектору Тойо Ито (25 наурыз 2014).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 наурыз 2019.
  13. Притцкеровскую премию присудили японскому архитектору Тойо Ито.(қолжетпейтін сілтеме)
  14. Лауреатом Притцкеровской премии стал японский архитектор Шигеру Бан (25 наурыз 2014).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 наурыз 2019.
  15. Arata Isozaki Named 2019 Pritzker Prize Laureate  (ағыл.). ArchDaily (5 March 2019).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 5 наурыз 2019.
  16. Притцкеровская премия вручена Арате Исодзаки  (орыс.). Интерьер+Дизайн.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 5 наурыз 2019.
  17. Arata Isozaki | The Pritzker Architecture Prize  (ағыл.). www.pritzkerprize.com.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 5 наурыз 2019.
  18. Названы лауреаты архитектурной Нобелевской премии Мұрағатталған 17 наурыздың 2020 жылы. // 3 марта 2020
  19. Valencia, Nicolás Why Lacaton & Vassal Won the 2021 Pritzker Prize (en-US). ArchDaily (17 наурыз 2021).(қолжетпейтін сілтеме)
  20. Parker, Mitchell Архитектура: Лауреат Притцкеровской премии 2022 — Франсис Кере  (орыс.). houzz.ru (16 марта 2022).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 9 қаңтар 2023.
  21. Sir David Alan Chipperfield Receives the 2023 Pritzker Architecture Prize  (ағыл.). The Hyatt Foundation (7 March 2023).(қолжетпейтін сілтеме)
  22. Pogrebin, Robin David Chipperfield Wins Pritzker Prize (7 наурыз 2023).(қолжетпейтін сілтеме)