Тасқала ауданы
Қазақстан ауданы | |
Тасқала ауданы | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Облысы | |
Аудан орталығы | |
Ауылдық округтер саны |
9 |
Ауыл саны |
28 |
Әкімі |
Талғат Асқарұлы Шәкіров |
Аудан әкімдігінің мекенжайы |
Тасқала ауылы, Абай көшесі, №23 |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары |
50°48′04″ с. е. 49°57′41″ ш. б. / 50.80111° с. е. 49.96139° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 50°48′04″ с. е. 49°57′41″ ш. б. / 50.80111° с. е. 49.96139° ш. б. (G) (O) (Я) |
Құрылған уақыты |
1933 |
Жер аумағы |
8,0 мың км² |
Уақыт белдеуі | |
Тұрғындары | |
Тұрғыны |
16 276[1] адам (2023) |
Ұлттық құрамы |
қазақтар (89,53%), орыстар (8,26%), татарлар (0,88%), басқалары (1,33%)[2] |
Сандық идентификаторлары | |
Пошта индексі |
091000- 091008[3] |
Автомобиль коды |
07 |
Тасқала ауданы — Батыс Қазақстан облысының солтүстік-батысында орналасқан әкімшілік бөлініс. Тасқала ауданы 1933 жылы 8 қараша айында құрылып, "Каменка ауданы" деп аталған, 1993 жылдан қазіргі атауын иеленді. Ауданның аумағы - 8 068 км².
Географиялық орны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Аудан солтүстігінде Ресей Федерациясының Саратов облысы аумағымен, батысында Батыс Қазақстан облысының Бәйтерек, оңтүстігінде Ақжайық, шығысында Казталов аудандарымен шектесіп жатыр. Ауданның орталығы Тасқала, облыс орталығы Орал қаласынан 80 шақырым жерде орналасқан. Аудан Қазақстан мен Орталық Азияны Ресейдің еуропалық бөлігімен жалғайтын темір жол және Орал – Тасқала – РФ бойында орналасқан.
Жер бедері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ауданның жалпы жер қыртысы тегіс. Ең биік төбесі Ешкітау (Ичка), теңіз деңгейінен биіктігі 259 метр. Бұл облыстағы ең биік нүкте. Ауданның гидрографиялық жүйесінде Деркөл, 1-Шежін, 2-Шежін шағын өзендері бар. Аудан арқылы Шежін, Мереке, Қазақстан, Қосшы ауылдық округтері аумағынан өтетін, Киров су қоймасынан өз бастауын алатын Жайықбай каналы өтеді.
Шежін ауылдық округінің аумағында Бірқазан мемлекеттік қорығы бар. Онда табиғатта сирек кездесетін су құстары мен жыртқыш аңдар мекендейді.
Білім саласы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тасқала ауданының жалпы орта білім беру жүйесі өте жоғары деңгейде. Тасқала ауданының оқушылары әртүрлі деңгейдегі білім сайыстарына қатысып жоғары орындарды иеленіп келеді. Аудан ҰБТ нәтижелері бойынша алдыңғы қатарларда тұрақты орналасып келеді. Аудан білімінің деңгейін көтеруде 2005 жылы негізі қаланған "Сәулет" мектеп-лицейінің үлесі зор. Сәулет лицейі облыс орталығының алпауыттарынан қалыспай айтарлықтай бәсеке көрсетеді, лицейдің әсіресе жаратылыстану пәндері бойынша жетістіктері зор.
Пайдалы қазбалары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Құрылыс материалдары жасақталған - ақ балшық, құм және гравиі бар, ауданда 5 пайдалы кен орындары және күйдірілген, отқа тұрақты селикат тасын дайындауға арналған цемент қоспасына бай тас шығару шикі заты бар 3 кен орны ашылған.
Зерттеу барысында анықталған өндіріс әйнегіне жарамды кварц құмы, тау тектес өндіріске пайдалы шебін қорлары анықталған. Сонымен қатар аудан аумағында көгілдір газбен мұнай қоры орналасқан жер анықталды.
Халқы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989[4] | 1999 | 2009[5] | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
38758 | ▼14606 | ▲21237 | ▲22131 | ▼21605 | ▼20645 | ▼17202 | ▼16588 |
Халқының саны 2019 жылы 16 701 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 88,96%, орыстар – 8,68%, басқалары — 2,35%.
Әкімшілік бөлінісі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]28 елді мекен 9 ауылдық округке біріктірілген:
Әкімшілік бірлік | Орталығы | Елді мекендері | Халқы (2021) |
---|---|---|---|
Ақтау ауылдық округі | Ақтау ауылы | 4 | ▼1044 |
Амангелді ауылдық округі | Амангелді ауылы | 2 | ▼1227 |
Достық ауылдық округі | Достық ауылы | 3 | ▼736 |
Қазақстан ауылдық округі | Атамекен ауылы | 4 | ▼976 |
Қосшы ауылдық округі | Оян ауылы | 2 | ▼618 |
Мерей ауылдық округі | Мерей ауылы | 5 | ▼1551 |
Мереке ауылдық округі | Мереке ауылы | 2 | ▼731 |
Тасқала ауылдық округі | Тасқала ауылы | 3 | ▲8446 |
Шежін ауылдық округі | Шежін-2 ауылы | 3 | ▼1019 |
Ірі елді мекендері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Атауы | Статусы | Халқы (2021) |
---|---|---|
Тасқала (Каменка) | ауыл | ▲ 8118 |
Амангелді | ауыл | ▲ 1226 |
Шежін-2 | ауыл | ▼ 971 |
Ақтау | ауыл | ▼ 962 |
Мерей (Логашкино) | ауыл | ▲ 929 |
Атамекен (Совхозное) | ауыл | ▼ 836 |
Мереке (Подтяжки) | ауыл | ▼ 680 |
Достық (Семиглавый Мар) | ауыл | ▼ 554 |
Оян (Мартыново) | ауыл | ▼ 538 |
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
|
|