Тасқала ауданы
| Қазақстан ауданы | |
| Тасқала ауданы | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Облысы | |
| Аудан орталығы | |
| Ауылдық округтер саны |
9 |
| Ауыл саны |
28 |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары |
50°48′04″ с. е. 49°57′41″ ш. б. / 50.80111° с. е. 49.96139° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 50°48′04″ с. е. 49°57′41″ ш. б. / 50.80111° с. е. 49.96139° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Құрылған уақыты |
1933 |
| Жер аумағы |
8,0 мың км² |
| Уақыт белдеуі | |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны |
16 701[1] адам (2019) |
| Ұлттық құрамы | |
| Сандық идентификаторлары | |
| Пошта индексі |
091000- 091008[4] |
| Автомобиль коды |
07 |
|
| |
|
| |
Тасқала ауданы — Батыс Қазақстан облысының солтүстік-батысында орналасқан әкімшілік бөлініс. Тасқала ауданы 1933 жылы 8 қараша айында құрылып, "Каменка ауданы" деп аталған, 1993 жылдан қазіргі атауын иеленді. Ауданның аумағы - 8 068 км².
Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Аудан Ресей Федерациясының Саратов облысы аумағымен, Батыс Қазақстан облысының Бәйтерек, Ақжайық, Казталов аудандарымен шектесіп жатыр. Ауданның орталығы Тасқала, облыс орталығы Орал қаласынан 80 шақырым жерде орналасқан. Аудан Қазақстан мен Орталық Азияны Ресейдің еуропалық бөлігімен жалғайтын темір жол және Орал – Тасқала – РФ бойында орналасқан.
Жер бедері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ауданның жалпы жер қыртысы тегіс. Ең биік төбесі Ешкітау (Ичка), теңіз деңгейінен биіктігі 259 метр. Бұл облыстағы ең биік нүкте. Ауданның гидрографиялық жүйесінде Деркөл, 1-Шежін, 2-Шежін шағын өзендері бар. Аудан арқылы Шежін, Мереке, Қазақстан, Қосшы ауылдық округтері аумағынан өтетін, Киров су қоймасынан өз бастауын алатын Жайықбай каналы өтеді.
Шежін ауылдық округінің аумағында Бірқазан мемлекеттік қорығы бар. Онда табиғатта сирек кездесетін су құстары мен жыртқыш аңдар мекендейді.
Білім саласы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тасқала ауданының жалпы орта білім беру жүйесі өте жоғары деңгейде. Тасқала ауданының оқушылары әртүрлі деңгейдегі білім сайыстарына қатысып жоғары орындарды иеленіп келеді. Аудан ҰБТ нәтижелері бойынша алдыңғы қатарларда тұрақты орналасып келеді. Аудан білімінің деңгейін көтеруде 2005 жылы негізі қаланған "Сәулет" мектеп-лицейінің үлесі зор. Сәулет лицейі облыс орталығының алпауыттарынан қалыспай айтарлықтай бәсеке көрсетеді, лицейдің әсіресе жаратылыстану пәндері бойынша жетістіктері зор.
Пайдалы қазбалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Құрылыс материалдары жасақталған - ақ балшық, құм және гравиі бар, ауданда 5 пайдалы кен орындары және күйдірілген, отқа тұрақты селикат тасын дайындауға арналған цемент қоспасына бай тас шығару шикі заты бар 3 кен орны ашылған.
Зерттеу барысында анықталған өндіріс әйнегіне жарамды кварц құмы, тау тектес өндіріске пайдалы шебін қорлары анықталған. Сонымен қатар аудан аумағында көгілдір газбен мұнай қоры орналасқан жер анықталды.
Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Халқының саны 2019 жылы 16 701 адамды құрады. Ұлттық құрамы: қазақтар — 88,96%, орыстар – 8,68%, басқалары — 2,35%.
Әкімшілік бөлінісі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
28 елді мекен 9 ауылдық округтерге біріктірілген:
| Ауылдық округ/қала | Халқы (2009) | Елді мекендері |
|---|---|---|
| Ақтау ауылдық округі | 1 248 | Ақтау, Ақкүтір, Қараой, Қызылбас ауылдары |
| Амангелді ауылдық округі | 1 378 | Амангелді, 1-Шежін ауылдары |
| Достық ауылдық округі | 1 054 | Достық, Бастау, Ынтымақ ауылдары |
| Қазақстан ауылдық округі | 1 196 | Атамекен, Алмалы, Қалмақшабын, Қисықсай ауылдары |
| Қосшы ауылдық округі | 714 | Оян, Кеңжайлау ауылдары |
| Мерей ауылдық округі | 1 629 | Мерей, Айнабұлақ, Аққайнар, Өркен, Тоғайлы ауылдары |
| Мереке ауылдық округі | 801 | Мереке, Қалмақ ауылдары |
| Тасқала ауылдық округі | 7 731 | Тасқала, Бірлік, Жігер ауылдары |
| Шежін ауылдық округі | 1 390 | 2-Шежін, Еменжар, Талдыбұлақ ауылдары |
Ірі елді мекендері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| Атауы | Статусы | Халқы (2009) |
|---|---|---|
| Тасқала | ауыл | ▲ 7350 |
| 2-Шежін | ауыл | ▼ 1220 |
| Амангелді | ауыл | ▼ 1165 |
| Ақтау | ауыл | ▼ 1082 |
| Атамекен | ауыл | ▼ 936 |
| Мерей | ауыл | ▼ 864 |
| Мереке | ауыл | ▼ 730 |
| Достық | ауыл | ▼ 718 |
| Оян | ауыл | ▼ 610 |
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Батыс Қазақстан облысының Статистика департаменті. 01.07.2019
- ↑ Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны
- ↑ 2019 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы
- ↑ Қазақстан почталық индекстері
| |||||||||||||||||
| ||||||