Туда Меңгу хан
| Туда Меңгу хан | ||
 Ортағасырлық миниатюра | ||
| Лауазымы | ||
|---|---|---|
| ||
| 1280 — 1287 | ||
| Ізашары | Меңгу Темір хан | |
| Ізбасары | Төле Бұқа хан | |
| Өмірбаяны | ||
| Діні | тәңіршілдік, сосын ислам | |
| Дүниеге келуі | белгісіз | |
| Қайтыс болуы | 1287 | |
| Династия | Шыңғыс әулеті | |
өңдеу  |
||
Туда Меңгу хан (туған жылы мен қайтыс болған жылдары белгісіз) — Алтын Орданың 6-шы ханы. Ол Меңгу Темір ханның інісі әрі мұрагері.
Биографиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ол туралы Новайри: "Исламның барлық дәстүрін ұстанған, әрқашан шейхтар мен факирлер ортасында жүрген мұсылман", - дейді. Ол танымал тұлға болмаса да, Талас құрылтайы оны Алтын Орда ханы етіп сайлады. Туда Меңгуді сайлау кезінде Ноғай өзін Маңғыт ордасының ханы деп жариялады. Екеуінің арасындағы қақтығыстан сақтанған құрылтай қыпшақ ханы Ноғайды маңғыттардың ханы деп тануды жөн көрді. Болгариядағы Тертер хандығы Ноғаймен тығыз байланыстағы нағыз моңғол протектараты болды. Ал Туда Меңгудің Ноғайға ашық қарсы шығуға жеткілікті күші болған жоқ. Туда Меңгу исламды жанды тану ретінде қабылдады. Ол исламдық ойды мистикалық оқудың жалғастырушысы, суфист болды. Суфизмнің әсерінен ол билікке қызығушылығын жоғалтты. Кейіннен ханның жан күйзелісіне ұшырағаны белгілі болды. Соңында Туда Меңгу тақтан тайып, орнына Төле Бұқа хан сайланды.
Әдебиет
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Алтын Орда: Қазақ хандығы. Аруна баспасы, 2007. ISBN 9965-26-042-7
Тағы қараңыз
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| ||||||
