Тунис (қала)
Елорда | |
Тунис | |
араб.: تونس | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Ел | |
Уәлаят | |
Мэр |
Суад Абдеррахим |
Тарихы мен географиясы | |
Координаттары |
36°48′03″ с. е. 10°10′48″ ш. б. / 36.80083° с. е. 10.18000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 36°48′03″ с. е. 10°10′48″ ш. б. / 36.80083° с. е. 10.18000° ш. б. (G) (O) (Я) |
Алғашқы дерек |
б.з.б. IX ғ. |
Жер аумағы |
212,63 км² |
Орталығының биiктігі |
41 м |
Климаты | |
Уақыт белдеуі | |
Тұрғындары | |
Тұрғыны |
638,845 адам (2014) |
Тығыздығы |
3004 адам/км² |
Агломерация |
2 368 810 |
Ұлттық құрамы | |
Сандық идентификаторлары | |
Телефон коды |
71 |
Пошта индекстері |
1xxx, 2xxx |
Тунис шекарасы
| |
Ортаққордағы санаты: Тунис |
Тунис[1] (араб.: تونس, фр. Tunis) — Тунистің ірі қаласы әрі астанасы. Тунис аттас уәлаяттың әкімшілік орталығы.
Этимологиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]«Тунис» топонимінің шығу тегі әр түрлі түсіндіріледі. Кейбір ғалымдар оны Финикия құдайы - Танитке (Танут) жатқызады, өйткені көптеген ежелгі қалалар сәруар-құдайлардың атымен аталған.
Басқа нұсқаға сәйкес, бұл атау, мүмкін, бербер тілінен шыққан және аудармада «жату», «түнеу» деген мағынаны білдіреді, мүмкін «түнгі күрке» немесе «түнгі аялдама» мағынасында.
Географиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қала Жерорта теңізі Тунис шығанағының жағасында, Тунис көлінің артында орналасқан. Ол Радес және Халқ-әл-Уәд (Ла Гулет) канал және теміржолы бар порттармен байланыстырылған.
Қала жағалық жазық пен оны қоршап жатқан төбелер бойымен созылып жатыр. Қазіргі заманғы ғимараттардың ортасында (отарлық және отаршылдықтан кейінгі дәуір) ескі қала - Әл-Медина орналасқан. Сондай-ақ, қалаға Карфагеннің ежелгі Рим дәуіріндегі Картаж қаласының қираған үйінділері, сондай-ақ туристік Сиди Бу Саид, Әл-Марса, Ла Гуллет және басқалары кіреді.
Климаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тунис жерортатеңіздік климатқа ие, жазы ыстық әрі құрғақ және қысы жылы, жаңбырлы.
Тунис ауа райы | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | Жыл |
Орташа максимум, °C | 15,7 | 16,5 | 18,1 | 20,7 | 24,9 | 29 | 32,6 | 32,7 | 29,7 | 25,2 | 20,5 | 16,7 | 23,5 |
Орташа температура, °C | 11,5 | 12 | 13,2 | 15,6 | 19,3 | 23,2 | 26,3 | 26,8 | 24,4 | 20,4 | 15,9 | 12,5 | 18,4 |
Орташа минимум, °C | 7,2 | 7,4 | 8,3 | 10,4 | 13,7 | 17,3 | 20 | 28 | 19 | 15,5 | 11,3 | 8,2 | 13,3 |
Жауын-шашын нормасы, мм | 59 | 57 | 47 | 38 | 23 | 10 | 3 | 7 | 33 | 66 | 56 | 67 | 466 |
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қала жайлы алғашқы жазылымдар б.з.б. 814 жылдан басталады, ал сақталған ең көне ғимараттар XIII-XV ғасырларға жатады.
Ежелгі заманда, қазіргі қаланың маңында Карфаген мемлекетінің астанасы болған және Рим республикасымен болған Үшінші Пуникалық соғыстан кейін қираған ежелгі финикиялық Карфаген қаласы болған.
Экономикасы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Көлік жүйесі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қалаға Тунис-Карфаген халықаралық әуежайы қызмет көрсетеді. Астананы елдің басқа қалаларымен Тунис теміржолы мен көлік жолдары байланыстырады. Қалада теңіз порты, теміржол вокзалы, қалааралық автобустарға арналған бірнеше автобекеттер және әр түрлі бағыттарға арналған қызыл жолақты қалааралық маршруттық таксилер (луажей деп аталатын) бар.
1985 жылдан бастап заманауи жоғары тасымалдау көп вагонды жылдам Тунис трамвайының желісі жұмыс істейді (француз тілінде метро болмаса да, қаланың трамвай желісі «Métro» деп аталады). Трамвайдан басқа, қала мен кейбір қала маңында оған қосылған TGM қала маңындағы пойыз қызмет көрсетеді. Қалалық көлік сонымен қатар автобустармен (буын автобустарын қоса), көк жолақты маршруттық автобустармен және такси-луаждармен ұсынылған.
Туыстас қалалар
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Амман, Иордания
- Жидда, Сауд Арабиясы
- Доһа, Катар
- Кёльн, Германия
- Кувейт, Кувейт
- Лиссабон, Португалия
- Марсель, Франция
- Маскат, Оман
- Монреаль, Канада
- Мәскеу, Ресей
- Париж, Франция
- Прага, Чехия
- Рабат, Марокко
- Рим, Италия
- Ыстанбұл, Түркия
- Рио-де-Жанейро, Бразилия
- Сантьяго, Чили
- Стокгольм, Швеция
- Ташкент, Өзбекстан
- Триполи, Ливия
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Сөзді тексеру: Тунис. Грамота.ру. — дыбыс үндестігі. Тексерілді, 27 мамыр 2013.
|