Нұрлыкент

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Ауыл
Нұрлыкент
Әкімшілігі
Ел

 Қазақстан

Статусы

Ауылдық округ орталығы

Облысы

Жамбыл

Ауданы

Жуалы

Ауылдық округі

Нұрлыкент

Тарихы мен географиясы
Координаттары

42°40′59″ с. е. 70°50′01″ ш. б. / 42.68306° с. е. 70.83361° ш. б. / 42.68306; 70.83361 (G) (O) (Я)Координаттар: 42°40′59″ с. е. 70°50′01″ ш. б. / 42.68306° с. е. 70.83361° ш. б. / 42.68306; 70.83361 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1917

Бұрынғы атаулары

Бурно-Ивановское, Бурнооктябрьское

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

3695 адам (2021)

Сандық идентификаторлары
Автомобиль коды

08

Нұрлыкент картада
Нұрлыкент
Нұрлыкент
Нұрлыкент картада
Нұрлыкент
Нұрлыкент

Нұрлыкент (2007 жылға дейін – Бурнооктябрьское)[1]Жамбыл облысы Жуалы ауданындағы ауыл, Нұрлыкент ауылдық округі орталығы.

Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аудан орталығы — Бауыржан Момышұлы ауылының солтүстік-шығысына қарай 7 км-дей жерде, Теріс-Ащыбұлақ бөгенінің батысында орналасқан. Тауға тән шалғынды-боз және сұр топырақ қалыптасқан құрғақ қоңыржай-жылы агроклиматтық белдемде жатыр. Онда бетеге, боз, көде, күйреуік, т.б. астық тұқымдасты шөптер өседі.

Халқы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Саны (2009, 2021)[2]
2009 2021 2021 2009-ға пайызбен Ерлер 2009 Ерлер 2021 2021 2009-ға пайызбен Әйелдер 2009 Әйелдер 2021 2021 2009-ға пайызбен
3646 3695 101,3 1862 1917 103 1784 1778 99,7

Ауылда ауыл шаруашылығы кәсіпорындары, шаруа қожалықтары, өндірістік кооперативтер жұмыс істейді.

Инфрақұрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Оқу-ағарту және денсаулық сақтау мекемелері бар. Нұрлыкент арқылы АлматыШымкент автомобиль жолы өтеді. [3]

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бурнооктябрь - аудандағы ең көне елді мекендердің бірі. Іргетасы 1917 жылғы Қазан төңкерісі алдында қаланған. Теріс өзенінің солтүстік беткейіндегі осы бір шұрайлы жерді қызыл көрген түлкідей бас салған Ресей переселендері көше тіліп, үй сала бастайды. Өздері Теріс өзенінің балғын балығын аулап, оның суымен егіс алқаптарын суарған. Селоның атын Иванов есімді кулактың құрметіне Бурно-Ивановск деп атайды. 1917 жылы Қазан төңкерісінен кейін селоға Бурнооктябрьское деген атау берілді.

Теріс өзенінің солтүстік қапталынан Қаратау жоталарының етегіне орналасқан Бурнооктябрский селосының айналасы таулы алқап. Бұл өңірде жабайы тау сағызы қалың өсетіндіктен ХІХ ғасырдың 20 жылдары бұл өңір орыс ғалымдарының назарын көп аударған. Орталықтан келген арнайы экспедиция жылдар бойы зерттей жүріп Бурнооктябрь ауылы маңындағы таулы алқаптан шөлге төзімді тау сағыздың мәдени түрін өсіріп, оны каучук өнеркәсібіне шикізат ретінде пайдалануға болады деп шешкен. 1928 жылы КСРО Халық Комиссарлары Кеңесі Жарлығымен "Бурнооктябрь" селосында каучук өнеркәсіп шаруашылығы, каучук промхозы ашылды. Соғыстан кейінгі жылдары "Каучук промхозы" орнына Бурный кеңшары құрылып, ол енді тау сағызы орнына картоп дақылын өсірумен шұғылданды. 50-ші жылдары бұл шаруашылық әскери ведомство құрамына енгізіліп, Кеңес Одағы тараған соң, аудан құрамына қайтарылды.[4]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]