Роберт Джеймс Фишер

Роберт Фишер
	Роберт Фишер
	ағылш. Robert Fischer
Мемлекеттер	АҚШ → Исландия
Туған кездегі есімі	Роберт Джеймс Фишер
Туған күні	9 наурыз 1943
Туған жері	Чикаго, Иллинойс, АҚШ
Қайтыс болған күні	17 қаңтар 2008 (64 жас)
Қайтыс болған жері	Рейкьявик, Исландия
Лауазымы	Гроссмейстер (1958) ; Халықаралық мастер (1957)
Максималды рейтингі	2785 (шілде 1972)
Марапаттары мен сыйлықтары	Шахматтан әлем чемпионы (1972-1975)
	Роберт Фишер Ортаққорда
	Бұл үлгіні: көру • талқылау • өңдеу

Роберт Джеймс Фишер, Бобби Фишер ретінде белгілі (ағылш. Robert James "Bobby" Fischer; 9 наурыз 1943 жыл, Чикаго, АҚШ – 17 қаңтар 2008 жыл, Рейкьявик, Исландия) — америкалық шахматшы, шахматтан әлемнің 11-чемпионы (1972 – 75), халықаралық гроссмейстер (1958). Шахматтан “Оскар” сыйлғының лауреаты (1970 – 72). АҚШ чемпионатының 8 дүркін жеңімпазы (1957 – 67). Алғаш шахмат ойнауды 6 жасында бастады. Манхэттендегі шахмат клубына барған соң, 12 жастағы Фишер мектеппен қош айтысып, барлық уақыты мен бойындағы бар ынта-жігерін шахматқа арнады. Бос кезінде әнмен, жүзу және баскетболмен айналысады.

13 жасында испан, неміс, француз тілдерін меңгерген. 14 жасында ересектер арасында АҚШ чемпионы, 15 жасында әлемдегі ең жас халықаралық дәрежедегі гроссмейстер атанды. 1958 жылы Порторождағы халықаралық турнирде 5 – 6-орынды бөлісіп, 1962 жылы Стокгольмде өткен аймақаралық турнирде Т.Петросян мен Е.Геллерден 2,5 ұпай озып, бас орынды иемденеді. Жарыста жеңіліске ұшырамай, 22 мүмкіндіктен 17,5 ұпай жинады. 1967 жылы Тунистің Сус қаласындағы аймақаралық турнирде 1-орында келе жатқанына қарамастан, мінез көрсетіп, жарыстан шеттетілді.

Біраз үзілістен кейін 1970 жылы Пальма-да-Мальоркадағы аймақаралық турнирде озып шығып, үміткерлер матчында М.Таймановты – 6:0, Б.Ларсенді – 6:0, Петросянды 6,3:3,5 есебімен ұтты. Шешуші кезеңде 1972 жылы Исландияның астанасы Рейкьявик қаласында Б.Спасскийді 12,5:8,5 есебімен жеңген Фишер әлем чемпионы атанды. 1975 ж. чемпиондық атаққа үміткер А.Карповпен кездесуден бас тартты. Фишердің бұл қылығына шыдамаған Халықар. шахмат федерациясы (ФИДЕ) Карповты әлем чемпионы деп жариялады.

Сілтемелер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том

Бұл — Америка Құрама Штаттары туралы мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.

Ізашары: Борис Спасский	Шахматтан әлем чемпионы 1972-1975	Ізбасары: Анатолий Карпов

Шахматтан әлем чемпиондары
1993 жылға дейін
Вильгельм Стейниц \| Эмануил Ласкер \| Хосе Рауль Капабланка \| Александр Алехин \| Макс Эйве \| Михаил Ботвинник \| Василий Смыслов \| Михаил Таль \| Тигран Петросян \| Борис Спасский \| Роберт Фишер \| Анатолий Карпов \| Гарри Каспаров
1993–2006
ФИДЕ нұсқасы бойынша	PCA нұсқасы бойынша
Анатолий Карпов \| Александр Халифман \| Вишванатан Ананд \| Руслан Пономарёв \| Рустам Касымджанов \| Веселин Топалов	Гарри Каспаров \| Владимир Крамник
2006 жылдан кейін
Владимир Крамник \| Вишванатан Ананд \| Магнус Карлсен \| Дин Лижэнь \| Гукеш Доммараджу