Әл-Джуәйни

Мұсылман ғалымдары
Бұл мақала келесі тізімдеменің бір бөлігі:
Ғалым сахабалар Абдуллаһ ибн Омар Абдуллаһ ибн Масғұд Абдуллаһ ибн Аббас Муаз ибн Жәбәл Әбу Һурайра Зәйд ибн Сабит Әнәс ибн Малик Айша
Табиғиндер Алқама ибн Қайс Ибн Шиһаб әз-Зуһри Әли ибн Хусәйн Тауус Муджаһид Мұхаммед ибн Сирин Хасан әл-Басри Саид ибн Джубәйр Саид ибн әл-Мусәийб Ата ибн Әбу Рабах Омар ибн Абдуль-Азиз Мәлик ибн Динар Әли ибн әл-Мәдәни Мұхаммед ибн әл-Ханафия Салим ибн Абдуллаһ ибн Омар Уруа ибн әз-Зубайр Уәйс әл-Қарни Қатада Әш-Шағби Әл-Әузағи
Мазһабтардың негізін салушылар Әбу Ханифа Малик ибн Әнәс Мұхаммед ибн Идрис әш-Шафиғи Ахмад ибн Ханбал Джафар әс-Садиқ Дәуд ибн Әли әз-Заһири Ләйс ибн Сағд Әл-Әузағи Суфйан әс-Сәури
Мухаддистер Уәкиғ ибн әл-Джаррах Йахйа ибн Мағин Әбу Зурға Әд-Дарими Абдуллаһ ибн әл-Мубарак Суфйан ибн Уйәйна Мұхаммед әл-Бұхари Муслим ибн әл-Хәджадж Әбу Дәуд Имам әт-Тирмизи Ән-Нәсәи Ибн Маджаһ Әл-Хаким Нишапури Әз-Зәһәби Әбу Хатим Ибн Әбу Хатим Ибн Әбу Шәйба Абдуль-Ғаний әл-Мақдиси Ән-Нәуәуи Ибн Хаджар әл-Асқалани Исхақ ибн Раһауәйһ Ибн Хиббан Ибн Хузайма Хатыб әл-Бағдади Әл-Байһақи Әт-Табарани Мұхаммед Насыруддин әл-Албани
Муфассирлер Ибн Қутайба Әт-Табари Ибн Касир Әл-Бағауи Әл-Қуртуби Джалалуддин әс-Суюти Джалалуддин әл-Махалли Әз-Замахшари Әл-Байдауи Ибн Джарир әл-Андалуси Әбдуррахман әс-Сағди
Араб тілі ғалымдары Әбул-Асуад әд-Дуали Сибауәйһи Әл-Ахфаш әл-Кабир Әл-Кисаи Ибн Джинни Әл-Фараһиди Әбул-Атаһия Әл-Асмағи Әл-Фараздақ Әл-Ахтал Джарир ибн Атыя Ибн Манзур Ибн Ақиль Ибн Малик Ибн Һишам әл-Ансари Ибн Әджуррум Әбу Таийб әл-Мутанабби Әбул-Ала әл-Мағари Әл-Джахиз
Тарих ғалымдары Ибн Һишам Ибн әл-Асир Әт-Табари Ибн Халдун Әз-Зәһәби Ибн Халликан Ибн Баттута Сафий әр-Рахман әл-Мубаракфури
Басқа мұсылман ғалымдар Әл-Харақи Ибн Хазм Ибн Таймийа Ибн әл-Қаийм әл-Джәузия Ибн әл-Джәузи Әбул-Баракат әл-Бағдади Әш-Шаһрастани Әт-Тахауи Әл-Барбаһари Ибн Қудама Ибн Раджаб Әбу Хамид әл-Ғазали Мұхаммед ибн Абдул-Уәһһаб Ибн Баз Муқбиль ибн Һади Мұхаммед әл-Усәймин Салих әл-Фаузан
Ислам порталы

Әл-Джуәйни, Әбу-л-Маали Абд әл-Мәлік б. Абдаллаһ, Имам әл-Харамайн (1028 - 1085) -ашариттік каламның көрнекті өкілі, әл-Ғазалидің ұстазы. Нишапурға таяу жердегі Джуузйн округінің құрамына кіретін Азазуар елді мекенінде дүниеге келген. Нишапурда Әбу-л-Қасым әл-Исфараинидің (1059 ж.ө.) жетекшілік ету імен қалам мен у сул ад-динді, ал әкесінің басшылығымен фикһты үйренді. Әкесі қайтыс болғаннан кейін 19 жасар Әл-Жууйнәкесінің орнына шафиттік фикһы бойынша оқытушы болды. Салжұқ уәзірі әл-Кундури ұйымдастырған ашариттерді қуғындау тұсында Әл-Жууйн Хиджазға қашып барып, Мекке мен Мединеде (1058 - 1062) өмір сүрді. Осында Имам әл-Харамайн құрметті атағына ие болды. аш-Шамил каламы бойынша Әл-Жууйни жазған басты шығармаларының қазіргі кезге дейін үштен бірі жетті. Оның сақталған, қысқартылған үлгісі - әл-Иршад - жаңадан бастаушыларға арналған Құран болып табылады. Жалпы алғанда Әл-Жууйн әл-Ашаридің, әл-Бакилланидің және Әбу Исхақ әл-Исфараинидің (1027 ж.ө.) идеясын дамытты. Кейін одан бас тартқан. әл-Бакиллани тәрізді Құранның астарымен сөз айшығының арасында айырмашылық бар деп түсінген Әл-Жууйн Құран аяттары уақыт аясында пайда болған деп жариялады және Аллаһ Мұхаммедке Құран сөзінің «мәнін» ғана жолдаған, ал оған сөз формасын Пайғамбардың өзі енгізген деп есептеді. Өтпелі кұбылыстан шектеусіз шегіністің пайда болуының мүмкін еместігін дәлелдеуді Әл-Жууйни өз іліміндегі кайталанбас жағдай деп есептеді. Бұл дәлел-мәлімет әлемнің жаратылғандығы туралы мутакаллимдер айғағының бөлінбес тұрпатты алғы шартына айналды.