Қарайым тілі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
ш clean up, replaced: КСРО-дегі → КСРО-дағы using AWB |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол: | 1-жол: | ||
'''Қарайым тілі''' - [[түркі тілдері]] жанұясының [[Қыпшақ тілдері|қыпшақ тобына]] жататын тіл. |
'''Қарайым тілі''' - [[түркі тілдері]] жанұясының [[Қыпшақ тілдері|қыпшақ тобына]] жататын тіл. |
||
⚫ | '''Қарайым тілі''' - қарайымдардың тілі. Түркі тілдерінің батыс қыпшақ тобына жатады. Қарайым тілі УССР-дің Қырым т.б. облыстары мен Литва ССР-нің Тракай ауданы және Польшаға таралған. 1959 жылғы халық санағы бойынша КСРО-дағы 5900 қарайымның 16,5 %-ы ана тілін Қарайым тілі деп есептеген. Әдеби тілі жоқ, бұрын (1840 жылдан бастап) кітап, журнал басқанда көне еврей, латын, орыс алфавиттерін қолданған. Қарайым тілі үш диалектіге бөлінеді: Тракай-Литвадағы қарапайымдардың ч мен айтатын диалекті, («ач»-аш) ; галич-Батыс Украинадағы қарапайымдардың ц мен айтатын диалекті, («ац»-аш); Қырым диалекті татарлардың тілінің әсерімен біраз өзгеріске ұшыраған. Ерекшеліктері: галич диалектінде басқа диалектілердегі «ө», «ү» дыбыстарының орнына «е»,»и» қолданады; «гел» («көл»), «тиш» («түс»); жіктеу есімдіктері барыс септікте «мана»,»майа» («маған»), «сана», «сайа» («саған») түрінде қолданылады. Синтаксисінде славян тілдерінің әсері күшті. Сөздік қорында бір жағынан көне сөздер сақталып қалса («өксиз» («жетім»), «өбге» («ата-баба»), т.б.), екінші жағынан орыс,поляк, литван, украин, белорус, грек, итальян тілдерінің әсері бар. |
||
⚫ | |||
{{Суретсіз мақала}} |
{{Суретсіз мақала}} |
||
{{Түркі тілдері}} |
{{Түркі тілдері}} |
||
⚫ | '''Қарайым тілі''' - қарайымдардың тілі. Түркі тілдерінің батыс қыпшақ тобына жатады. Қарайым тілі УССР-дің Қырым т.б. облыстары мен Литва ССР-нің Тракай ауданы және Польшаға таралған. 1959 жылғы халық санағы бойынша КСРО-дағы 5900 қарайымның 16,5 %-ы ана тілін Қарайым тілі деп есептеген. Әдеби тілі жоқ, бұрын (1840 жылдан бастап) кітап, журнал басқанда көне еврей, латын, орыс алфавиттерін қолданған. Қарайым тілі үш диалектіге бөлінеді: Тракай-Литвадағы қарапайымдардың ч мен айтатын диалекті, («ач»-аш) ; галич-Батыс Украинадағы қарапайымдардың ц мен айтатын диалекті, («ац»-аш); Қырым диалекті татарлардың тілінің әсерімен біраз өзгеріске ұшыраған. Ерекшеліктері: галич диалектінде басқа диалектілердегі «ө», «ү» дыбыстарының орнына «е»,»и» қолданады; «гел» («көл»), «тиш» («түс»); жіктеу есімдіктері барыс септікте «мана»,»майа» («маған»), «сана», «сайа» («саған») түрінде қолданылады. Синтаксисінде славян тілдерінің әсері күшті. Сөздік қорында бір жағынан көне сөздер сақталып қалса («өксиз» («жетім»), «өбге» («ата-баба»), т.б.), екінші жағынан орыс,поляк, литван, украин, белорус, грек, итальян тілдерінің әсері бар. |
||
⚫ | |||
== Дереккөздер == |
== Дереккөздер == |
||
<references/> |
<references/> |
00:01, 2015 ж. сәуірдің 4 кезіндегі нұсқа
Қарайым тілі - түркі тілдері жанұясының қыпшақ тобына жататын тіл.
Қарайым тілі - қарайымдардың тілі. Түркі тілдерінің батыс қыпшақ тобына жатады. Қарайым тілі УССР-дің Қырым т.б. облыстары мен Литва ССР-нің Тракай ауданы және Польшаға таралған. 1959 жылғы халық санағы бойынша КСРО-дағы 5900 қарайымның 16,5 %-ы ана тілін Қарайым тілі деп есептеген. Әдеби тілі жоқ, бұрын (1840 жылдан бастап) кітап, журнал басқанда көне еврей, латын, орыс алфавиттерін қолданған. Қарайым тілі үш диалектіге бөлінеді: Тракай-Литвадағы қарапайымдардың ч мен айтатын диалекті, («ач»-аш) ; галич-Батыс Украинадағы қарапайымдардың ц мен айтатын диалекті, («ац»-аш); Қырым диалекті татарлардың тілінің әсерімен біраз өзгеріске ұшыраған. Ерекшеліктері: галич диалектінде басқа диалектілердегі «ө», «ү» дыбыстарының орнына «е»,»и» қолданады; «гел» («көл»), «тиш» («түс»); жіктеу есімдіктері барыс септікте «мана»,»майа» («маған»), «сана», «сайа» («саған») түрінде қолданылады. Синтаксисінде славян тілдерінің әсері күшті. Сөздік қорында бір жағынан көне сөздер сақталып қалса («өксиз» («жетім»), «өбге» («ата-баба»), т.б.), екінші жағынан орыс,поляк, литван, украин, белорус, грек, итальян тілдерінің әсері бар. [1]
Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
|
Дереккөздер
- ↑ Қазақ Совет Энциклопедиясы, 1997 ж. 3-том. 478-бет