Талғар ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол: 1-жол:
{{Әкімшілік бірлік-Қазақстан
{{Қазақстан ауданы
|Атауы =Талғар ауданы
|ауданның атауы =Талғар ауданы
|Елтаңба =
|елтаңба =
|Ту =
|ту =
|елтаңба сипаттамасы =
|Елтаңбаның ені =
|Тудың ені =
|ту сипаттамасы =
|lat_dir = N |lat_deg = 43 |lat_min = 18 |lat_sec =31
|Елтаңбаның аты =
|lon_dir = E |lon_deg = 77 |lon_min = 13 |lon_sec = 39
⚫
|Тудың аты =
|Статусы = Аудан
|облысы = Алматы облысы
|Кіреді =[[Алматы облысы]]
|аудан орталығы = [[Талғар]]
|ауылдық округтер саны =10
⚫
|Енеді =
|кенттік әкімдіктер саны =
|Орталығы =[[Талғар]] қала
|қалалық әкімдіктер саны = 1
|Ірі қаласы =
|Ірі қалалары =
|ауылдар саны = 46
|Құрылды = 1969
|қалалар саны = 1
|Әкімі =
|әкімі =
|әкімдіктің мекенжайы =
|Тұрғыны = 174 716<ref>[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/Демография/03_2010-Б-15-07-К.rar ҚР елді мекендерінің тұрғындар саны]</ref>
|құрылған уақыты = 1928
|Санақ жылы = 2010
|Пайызы =
|жер аумағы = 3,7 мың
|Халық саны бойынша орны =
|жер аумағы бойынша орны =
|тұрғыны = 196 567<ref>[http://www.akmola.stat.kz/dinamika/dinamikadem.htm Ақмола облысының Статистика департаменті. 01.07.2019]</ref>
|Тығыздығы =
|Тығыздығы бойынша орны =
|халық саны бойынша орны =
|Ұлттық құрамы =
|санақ жылы = 2019
|Жер аумағы = 3 700
|тығыздығы =
⚫
|тығыздығы бойынша орны =
|Жер аумағының пайызы =
|ұлттық құрамы = {{nobr|[[қазақтар]] (63,77%)}}, {{nobr|[[орыстар]] (18,25%)}}, {{nobr|[[ұйғырлар]] (9,69%)}}, {{nobr|[[түріктер]] (2,57%)}}, {{nobr|басқалары (5,72%)}}<ref>[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]</ref><ref name="пер.2019">[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]</ref>
⚫
|Жер аумағы бойынша орны =
|телефон коды =
|Максималды биіктігі =
|пошта индексі =041400-041432<ref name="kazindex.ru">[http://kazindex.ru/02/17.html Қазақстан почталық индекстері]</ref>
|Орташа биіктігі =
⚫
|сайты =
|Минималды биіктігі =
⚫
|карта =
|әкімшілік бірліктің картасы = Raiymbek District Kazakhstan.png
|ортаққордағы санаты =
}}
|Карта = Talgar District Kazakhstan.png
|Карта = Talgar District Kazakhstan.png
|Карта ені =
|Карта ені =
40-жол: 44-жол:
}}
}}


'''Талғар ауданы''' – [[Алматы облысы]]ның оңтүстігінде орналасқан әкімшілік бөлік. 1928 ж. құрылған. Жер аумағы 3,8 мың км². Халқы 157 мың адам (2010). Аудандағы 58 елді мекен 11 ауылдық округке және 1 қалалық әкімдігіне біріктірілген. Орталығы – [[Талғар]] қаласы Аудан [[Іле Алатауы]]ның солтүстік баурайы.<ref>Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3</ref>
'''Талғар ауданы''' – [[Алматы облысы]]ның оңтүстігінде орналасқан әкімшілік бөлік. [[1928 жыл|1928]] жылы құрылған. Орталығы – [[Талғар]] қаласы.

== Географиялық орны ==
Аудан [[Іле Алатауы]]ның солтүстік баурайында орналасқан. Аймақтың климаты шұғыл континенталды, жазы ыстық және қысы суық. Топырақтары негізінен қара каштан, олар оңтүстік бөлігінде қара топырақтармен алмастырылған. Аудан жерінде мұздықтардан бастап жартылай шөлді аймақтарға дейінгі ландшафттар қалыптасқан. Пайдалы қазбалардан тас, гранит, құм, қиыршық тас және саз кен орындары бар.

Облыс аумағында ерекше қорғалатын [[Алматы қорығы|Алматы ұлттық қорығы]], [[Іле Алатауы ұлттық паркі]]нің бөлігі бар.<ref>Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3</ref>

== Халқы ==
Аудан халқының саны 196 567 адам ([[2019 жыл|2019]]), ұлттық құрамы: [[қазақтар]] (63,77%), [[орыстар]] (18,25%), [[ұйғырлар]] (9,69%), [[түріктер]] (2,57%), азірбайжандар (1,60%), күрдтер (0,77%), татарлар (0,56%), корейлер (0,44%), немістер (0,42%), өзбектер (0,36%), гректер (0,30%), украиндар (0,20%), қырғыздар (0,18%), поляктар (0,12%), шешендер (0,13%), дүнгендер (0,02%), беларустар (0,03%), басқалары (0,59%).


== Ауылдық округтері ==
== Табиғаты ==
47 елді мекен 1 қалалық әкімдігі және 10 ауылдық округтерге біріктірілген:
⚫
Туризм обьектілері: Алматы ұлттық қорығы, [[Талғар шыңы]] (5017м), Нұрсұлтан шыңы (4376м), Молодежный шыңы (4147м), Амангелді шыңы (3970м).
* [[Алатау ауылдық округі (Алматы облысы)|Алатау ауылдық округі]]
* [[Белбұлақ ауылдық округі]]
* [[Бесағаш ауылдық округі (Алматы облысы)|Бесағаш ауылдық округі]]
* [[Бесқайнар ауылдық округі]]
* [[Гүлдала ауылдық округі]]
* [[Кеңдала ауылдық округі]]
* [[Қайнар ауылдық округі (Талғар ауданы)|Қайнар ауылдық округі]]
* [[Нұра ауылдық округі (Талғар ауданы)|Нұра ауылдық округі]]
* [[Панфилов ауылдық округі (Алматы облысы)|Панфилов ауылдық округі]]
* [[Талғар қалалық әкімдігі]]
* [[Тұздыбастау ауылдық округі]]


== Туризм нысандары ==
== Талғар ауданы қалалары мен ауылды мекендері ==
⚫
Алматы ұлттық қорығы, [[Талғар шыңы]] (5017м), Нұрсұлтан шыңы (4376м), Молодежный шыңы (4147м), [[Амангелді шыңы|Амангелді]] шыңы (3970м).
* [[Талғар|Талғар қаласы]]
* [[Есік|Есік қаласы]]
* [[Бесқайнар|Бесқайнар ауылды мекені]]
* [[Бірлік]]


== Спорттық шыңдалу нысандары ==
== Мәдениеті және туризм ==
* [[Табаған]] спорт және демалыс жүйесі
* Табаған спорт және демалыс жүйесі.
* [[Ақбұлақ кешені]] - Қазақстан ұлттық [[бокс]], [[футбол]] жастар құрамасы, алматылық [[Алматы (ХК)|Алматы хоккей клубы]], [[биатлон]]шылар жаттығатын, жарысатын кешен осы Талғар ауданында орналасқан.
* Ақбұлақ кешені - Қазақстан ұлттық бокс, футбол жастар құрамасы, алматылық [[Алматы (ХК)|Алматы хоккей клубы]], биатлоншылар жаттығатын, жарысатын кешенді орын.


== Дереккөздер ==
== Дереккөздер ==

10:45, 2020 ж. қазанның 1 кезіндегі нұсқа

Қазақстан ауданы
Талғар ауданы
Әкімшілігі
Облысы

Алматы облысы

Аудан орталығы

Талғар

Ауылдық округтер саны

10

Қалалық әкімдіктер саны

1

Ауыл саны

46

Қала саны

1

Тарихы мен географиясы
Координаттары

43°18′31″ с. е. 77°13′39″ ш. б. / 43.30861° с. е. 77.22750° ш. б. / 43.30861; 77.22750 (G) (O) (Я)Координаттар: 43°18′31″ с. е. 77°13′39″ ш. б. / 43.30861° с. е. 77.22750° ш. б. / 43.30861; 77.22750 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1928

Жер аумағы

3,7 мың км²

Уақыт белдеуі

UTC+5:00

Тұрғындары
Тұрғыны

196 567[1] адам (2019)

Ұлттық құрамы

қазақтар (63,77%), орыстар (18,25%), ұйғырлар (9,69%), түріктер (2,57%), басқалары (5,72%)[2][3]

Сандық идентификаторлары
Пошта индексі

041400-041432[4]

Автомобиль коды

05

Облыс картасындағы Талғар ауданы 

 |Карта                  = Talgar District Kazakhstan.png
 |Карта ені              = 
 |Әкімшілік бірліктің картасы   = 
 |Әкімшілік бірлік картасының ені  = 
|Телефон коды            = 
|Пошта индекстері        = 041600-041627[4]
|Интернет-үйшігі         = 
|Автомобиль коды         = 05, B
|Сайты                   = 
|Commons санаты          =

}}

Талғар ауданы – Алматы облысының оңтүстігінде орналасқан әкімшілік бөлік. 1928 жылы құрылған. Орталығы – Талғар қаласы.

Географиялық орны

Аудан Іле Алатауының солтүстік баурайында орналасқан. Аймақтың климаты шұғыл континенталды, жазы ыстық және қысы суық. Топырақтары негізінен қара каштан, олар оңтүстік бөлігінде қара топырақтармен алмастырылған. Аудан жерінде мұздықтардан бастап жартылай шөлді аймақтарға дейінгі ландшафттар қалыптасқан. Пайдалы қазбалардан тас, гранит, құм, қиыршық тас және саз кен орындары бар.

Облыс аумағында ерекше қорғалатын Алматы ұлттық қорығы, Іле Алатауы ұлттық паркінің бөлігі бар.[5]

Халқы

Аудан халқының саны 196 567 адам (2019), ұлттық құрамы: қазақтар (63,77%), орыстар (18,25%), ұйғырлар (9,69%), түріктер (2,57%), азірбайжандар (1,60%), күрдтер (0,77%), татарлар (0,56%), корейлер (0,44%), немістер (0,42%), өзбектер (0,36%), гректер (0,30%), украиндар (0,20%), қырғыздар (0,18%), поляктар (0,12%), шешендер (0,13%), дүнгендер (0,02%), беларустар (0,03%), басқалары (0,59%).

Ауылдық округтері

47 елді мекен 1 қалалық әкімдігі және 10 ауылдық округтерге біріктірілген:

Туризм нысандары

Алматы ұлттық қорығы, Талғар шыңы (5017м), Нұрсұлтан шыңы (4376м), Молодежный шыңы (4147м), Амангелді шыңы (3970м).

Спорттық шыңдалу нысандары

  • Табаған спорт және демалыс жүйесі.
  • Ақбұлақ кешені - Қазақстан ұлттық бокс, футбол жастар құрамасы, алматылық Алматы хоккей клубы, биатлоншылар жаттығатын, жарысатын кешенді орын.

Дереккөздер

  1. ↑ Ақмола облысының Статистика департаменті. 01.07.2019
  2. ↑ Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны
  3. ↑ 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы
  4. ↑ a b Қазақстан почталық индекстері
  5. ↑ Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Талғар_ауданы&oldid=2803277» бетінен алынған