Мәмлүк қыпшақ тілі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Жаңа бетте: '''Мәмлүк қыпшақ тілі''' — түркі тілдерінің қыпшақ тобына жататын тіл. XIII—XV ғасырларда<ref name="я... |
(Айырмашылық жоқ)
|
16:55, 2020 ж. қарашаның 16 кезіндегі нұсқа
Мәмлүк қыпшақ тілі — түркі тілдерінің қыпшақ тобына жататын тіл. XIII—XV ғасырларда[1] Мысыр және Шам[2] аумағында мәмлүктер және араб шенеуніктері мен көпестері арасында[3] койне ретінде қолданыста болды, әдеби тіл қызметін атқарды. Әліпбиі араб жазуының негізінде құрылған.
Басқаша атаулары: қыпшақ-оғыз тілі[4], Алтын Орда — Мысыр тілі[5] (Ә. Н. Нәжіп), қыпшақ жазба тілі[1] және мысырлық мәмлүк Й-тілі[6]. Сол замандағы араб тіліндегі әдебиетте жәй ғана «түркі тілі» деп аталады (араб.: اللغة التركية — әл-лұғат әт-түркия)
Мәмлүк қыпшақ әдеби тілі Орта ғасырларда Шығыс Еуропа мен Солтүстік Африкада (Мысыр) түркі тілдерінің қыпшақ[1] және оғыз диалектілерінің негізінде қалыптасты. Бұл тілдің сөздік қоры мен грамматикасында түрікмен элементтері басым болды, оның көптеген сипаты сол уақыттағы Алтын Орданың аралас түркі тіліне сәйкес[5]. Мәмлүк қыпшақтарының тілі қазіргі замандағы солтүстік қыпшақ тобына жататын тілдерге ұқсас[2].
Дереккөздер
- ↑ a b c Языки мира: Тюркские языки / под. ред. Солнцев, В. М., Толстой, Н. И. — Индрик, 1997. — Т. 2. — Б. 75. — 542 б. — ISBN 9785857590614.
- ↑ a b Тенишев, Э. Р. Древнетюркские языки // Лингвистический энциклопедический словарь — Советская энциклопедия, 1990.
- ↑ Антонов, Н. К. Лекции по тюркологии: среднетюркская эпоха — Якутский государственный университет, 1981. — Б. 48. — 74 б.
- ↑ Нәжіп, Ә. Н., 1989
- ↑ a b Нәжіп, Ә. Н., 1989
- ↑ АН СССР, АН АзССР Советская тюркология — Баку: Коммунист, 1970. — Б. 18.
Әдебиет
- Нәжіп, Ә. Н. Исследования по истории тюркских языков, XI-XIV вв — Наука, 1989. — Б. 80. — 281 б.
- Мамлюкско-кыпчакский язык // Языки мира: Тюркские языки — М.: Институт языкознания РАН, 1996. — Б. 75—116. — (Языки Евразии). — ISBN 5-655-01214-6.
|