Мәншүк Мәметова атындағы Халықаралық әуежайы
| Manshuk Mametova Airport | |||
|---|---|---|---|
| IATA: URA – ICAO: UARR
| |||
| Қысқаша мәлімет | |||
| Әуежай түрі | Public | ||
| Қызмет көрсетеді | Oral | ||
| Орналасқан орны | Oral, Kazakhstan | ||
| Тасымалдаушы Хабы | |||
| Теңіз деңгейінен биіктігі | 125 ф / 38 м | ||
| Координаттар | 51°09′06″ с. е. 051°32′42″ ш. б. / 51.15167° с. е. 51.54500° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 51°09′06″ с. е. 051°32′42″ ш. б. / 51.15167° с. е. 51.54500° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
| Ұшып-қону жолақтары | |||
| Жолақ бағыты | Ұзындығы | Айдыны | |
| ft | m | ||
| 04/22 | 7,874 | 2,400 | Concrete |
_TERMINAL.JPG)
Мәншүк Мәметова атындағы Халықаралық әуежайы - Орал қаласының халықаралық әуежайы.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1933 жылы қаңтар айында Қазақстан үкіметі Батыс Қазақстан өңірінде авиациялық қызмет көрсету желісін ұйымдастыру туралы шешім шығарды. Соған сәйкес БКП(б) облыстық партия комитеті бюросының шешімімен Орал әуежайын салуға жәрдемдесу комитеті құрылып, оның құрамына жергілікті партия-кеңес ұйымдарының басшылары, жобалау ұйымдары мен кәсіпорындарының өкілдері енді. Хан тоғайы аумағында ұшу-қону алаңы, ұшақтар тұратын қалқа, жанармай қоймасы және арнаулы қызмет ғимараттары жабдықталды.
1934 жылы 21 көкекте Орал әуежайы пайдалануға беріліп, Орал-Ақтөбе (Тұзтөбе арқылы), Орал-Доссор (Калмыков арқылы) аралығында пошта мен жолаушы таситын әуе жолы ашылды. 28-транспорт отряды құрылып. алғашқы ұшқыштар А.И.Ильин, Р.А.Хосаев, Д.П.Лобачев, М.Ф.Улыбин, т.б. еңбек етті.
1935 жылы Азаматтық әуе флотының екі — Оңтүстік Қазақстандық (орталығы Алматы) және Солтүстік Қазақстандық (орталығы Ақтөбе) басқармалары құрылды. Ақтөбедегі әуе флоты басқармасына Куйбышев, Орынбор, Қостанай, Гурьев және Орал бөлімшелері мен әуежайлары, сондай-ақ Ташкентке қатынайтын барлық магистралдық әуе желісі бағынды.
1935 жылы маусымда Орал атқару комитетінің шешімімен 3-авиаотряд құрылып, ол 1935 жылы күз айында Орал қаласының солтүстік бөлігінен 8 км жерге салынған жаңа әуежайға орналасты. Осы кезде отандық «Сталь-2», «Сталь-3», «К-5», «ПР-5» ұшақтары қарамағына беріліп, Жәнібек, Қаратөбе, Жаңа Қазан ауылдарына жаңа әуе жолы ашылды. Орал, кейін Гурьев облыстарындағы жаңа аэрофлоттарға түңғыш қонған санитарлық авиация ұшқышы М.А.Медов болды.
1937 жылы облыста арнаулы мақсатта қолданылатын 224-авиаотряд құрылып, Ембі мұнай кәсіпшіліктеріне қызмет етті, шегірткеге қарсы күрес шараларын жүргізді.
1940 жылы Оңтүстік және Солтүстік басқармалардың негізінде бірегей Қазақстан Азаматтық әуе флоты басқармасы құрылды.
1941 жылы «У-2» ұшақтары авиаотрядтарымен қоса майданға аттанды. Соғыс жылдары облыстағы 224-авиаотряд (командирі И.Нечитайло) Гурьев қаласына орын ауыстырды. Мәскеу түбіндегі шайқаста Оралдан барған ұшқыштар Н.В.Сафонов, Хосаев, Улыбин ерлік көрсетті. Әсіресе 244-авиаотрядтың бұрынғы жетекшісі, 33-гвардиялық авиациялық десанттық дивизияның эскадрилия командирі, майор А. Крюков Кеңес Одағының Батыры (5.11.1944) атанды. Соғыс аяқталғаннан кейін Оралда авиациялық бөлімше қайтадан құрылды.
1945 жылдан Гурьевтегі 244 авиаотряд құрамына енетін «ПО-2» ұшақтар звеносы жұмыс істей бастады. Ұшқыштар жергілікті әуе желілері бойынша қатынап, санитарлық тапсырмаларды орындады, шегірткеге қарсы авиахимиялық шараларды жүзеге асырды.
1948-50 жылы жергілікті ұшақтар звеносы Ақтөбедегі 233-авиаотряд құрамына енді. Осы кезден Орал әуежайы түнгі уақытта да ұшақтар қабылдай бастады.
1954 жылы жаңа «АН-2» ұшақтарының келуіне байланысты тасымал, авиохимиялық жұмыстарын атқаратын бұрынғы «ПО-2» ұшақтары пайдаланудан алынып тасталды. Ал, звено негізінде эскадрилия құрылды.
1962 жылы осы эскадрилия негізінде 137-ұшқыштар отряды жасақталды. Бұл кезде Фурманов, Қаратобе, Жаңа Қазан, Бөрілі, Лубен, Казталовка, Каменка, Чапаев, Калмыков, Жәнібек, Жымпиты, Бузулук елді-мекендеріне қатынайтын 12 жергілікті әуе желісі қалыптасты. 137-авиаотряд құрамында 1-інші эскадрилия (он үш «АН-2») және 2-нші эскадрилия (он үш «ЛК-12Ю») болды. 1965 жылы отряд өзінің ұшақ және «МИ-1» тікұшақ паркін жасақтады.
1972 жылы жаңа аэропорт, «ИЛ-18», «ТУ-134», «ТУ-154», «ИЛ-76», «Боинг-737», «Боинг-757» ұшақтарын қондырып-ұшыруға лайықталған алаңы пайдалануға берілді.
1979 жылы сағатына 200 жолаушыны өткізе алатын аэровокзал ғимараты іске қосылды.
1983 жылы Орал авиакәсіпорны облыс аудандарына және одан тысқары жерлерге ұшатын «Л-410» ұшақтарын пайдалана бастады.
1993 жылы халықаралық терминал мен әуежай пайдалануға беріліп, «Халықаралық әуежай» мәртебесін алды.
2022 жылы 28 наурызда әуежай Мәншүк Мәметова есімін алды [1]
Қолданылуы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әуежай 2016 жылы ҰҚЖ қайта жаңартылғаннан кейін тәуліктің кез келген уақытында және ауа райы жағдайында барлық үлгідегі әуе кемелері мен тікұшақтарды қабылдауға қабілетті. 2022 жылдың 7 сәуірінде әуежай толық жөндеуден кейін ашылды, бұл терминал аумағын 4000-нан 10000 шаршы метрге дейін, сондай-ақ жолаушылар ағынын жылына 600000-ға дейін ұлғайтуға мүмкіндік берді. Әуежай IATA-ның барлық халықаралық стандарттарына сәйкес келеді. Жақын арада Алматы, Майндағы Франкфурт, Астана, Алматы, Ақтау, Түркістан қалаларынан басқа, Мәскеу, Атырау және Шымкент бағыттары бойынша жаңаларын ашу, сондай-ақ маршруттар санын ұлғайту жоспарлануда
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| ||||||||||||||||||||||
