Симон ван дер Мер
Симон ван дер Мер | |
нидер. Simon van der Meer | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ғылыми аясы | |
Несімен белгілі |
стохастикалық салқындатуды ойлап тапқан өнертапқыш |
Марапаттары |
|
Симон ван дер Мер (нидер. Simon van der Meer; 24 қараша 1925, Гаага — 4 наурыз 2011, Женева[1]) — голланд физигі, 1984 жылғы физика бойынша Нобель сыйлығының иегері Карло Руббиамен бірге «ұлы жобаға шешуші үлес қосқаны, оның жүзеге асуы W және Z өрісінің кванттарының ашылуына — әлсіз әрекеттесу тасушыларының ашылуына әкелгені үшін».
Ван дер Мер үдеткіштердегі сәулелерді стохастикалық салқындату әдісін ойлап тапты, бұл Карло Руббиа бастаған UA-1 тәжірибесінде CERN 450-ГеВ SPS коллайдерінде W және Z бозондарын ашуға мүмкіндік берді.
Өмірбаяны
[өңдеу | қайнарын өңдеу]1925 жылы 24 қарашада Гаагада мұғалімнің отбасында дүниеге келген ол қалалық гимназияда білім алған. Оның орта білімі 1943 жылы Нидерландыны неміс оккупациялау кезінде аяқталды. Осы кезде Голландия университеттері жабылғандықтан, соғыстың соңғы екі жылын гимназияның гуманитарлық бөлімінде оқып, электроникамен айналысты. Атап айтқанда, түтік радиосын жинады, оның көмегімен отбасы шетелдік радиохабарларды тыңдай алатын.
Соғыстан кейін Ван дер Мер Делфт технологиялық университетінде техникалық физиканы оқыды, содан кейін голландиялық Philips компаниясының физика зертханасында электронды микроскопия саласында жұмыс істеді. 1956 жылы ол CERN-ге кірді және 1990 жылы зейнеткерлікке шыққанға дейін сол жерде жұмысын жалғастырды.
1967 жылы ол Катарина Купманға үйленіп, бір ұл және бір қызды дүниеге әкелді[2].
Ван дер Мер Нидерланды Корольдік ғылым академиясының мүшесі болды[3].
1992 жылы Адамзатқа ескертуге қол қойды[4].
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Martijn van Calmthout. Grondlegger deeltjesversneller en Nobelprijswinnaar Van der Meer overleden (нид.) // de Volkskrant. — 4 наурыз 2011 жыл. 7 наурыз 2011 жылы мұрағатталған.
- ↑ Simon van der Meer (ағыл.) (9 March 2011). Тексерілді 11 мамырдың 2019.
- ↑ Страница С. ван дер Мера Нидерланды ғылым тарихы орталығының сайтында
- ↑ World Scientists' Warning To Humanity (ағыл.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 30 сәуір 2019.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 мамыр 2019.
Әдебиет
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Vinod Chohan (ed.) (CERN). Simon van der Meer and his legacy to CERN and particle accelerators (англ.). — arXiv:1212.4320.
Сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- С. ван дер Мер. «Стохастикалық салқындату және антипротондардың жинақталуы». Нобель дәрісі // Физика ғылымдарының жетістіктері, 147 том, 2 шығарылым, қазан 1985
- Нобель комитетінің сайтынан алынған ақпарат (ағыл.)
|
- Алфавит бойынша тұлғалар
- Алфавит бойынша ғалымдар
- 24 қарашада туғандар
- 1925 жылы туғандар
- Гаагада туғандар
- 4 наурызда қайтыс болғандар
- 2011 жылы қайтыс болғандар
- Женевада қайтыс болғандар
- Алфавит бойынша Нобель сыйлығының иегерлері
- Физикадан Нобель сыйлығының иегерлері
- Нидерланд физиктері
- XX ғасыр физиктері
- Физиктер